Fıstıklı, Artvin
| Fıstıklı | |
|---|---|
 | |
 Artvin | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| • Toplam | 142 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| Posta kodu | 08100 |
Resmî site [1] | |
Fıstıklı, Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün eski adı Nacviya'dır (نجویە).[1] Bu ad Gürcücede "çam", "ladin" anlamına gelen "nadzvi" (ნაძვი) kelimesinden türemiş olan Nadzvia'dan (ნაძვია) değişime uğramıştır. Köyün adı 1925'te Gürcüce adını anımsatır biçimde Fıstıklı olarak değiştirilmiştir.[2]
Nadzvia, Gürcü yönetimi altındayken 16. yüzyılda Osmanlıların eline geçti. Bu tarihten sonra Çıldır Eyaleti sınırları içinde yer aldı. 19. yüzyılın ikinci yarısının başlarında, Trabzon vilayetinin Lazistan sancağına bağlı Livana kazasının bir köyüydü. Bu dönemde köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanıyordu.[3]
Doksanüç Harbi'inde köy Rusların eline geçti. Rus idaresinde Nacviya, Artvin sancağının (okrug) Artvin kazasına (uçastok) bağlıydı. Bu dönemde Hatila, Urdzuma ve Nadzvia köyleri Hatila nahiyesini oluşturuyordu. Rus idaresinin 1886 yılında yaptığı tespite göre köyün nüfusu 28 hanede yaşayan 214 kişiden oluşuyordu. Bu sayımda nüfusun tamamı Gürcü olarak kaydedilmiştir.[4][5]
Nacviya, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra bir süre bağımsız Gürcistan sınırları içinde kaldı. 1921'de Gürcistan'ı işgal eden Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında yapılan Moskova Antlaşması'ya Türkiye'ye bırakıldı.[6]
Nacviya'nın adı, yabancı kökenden geldiği için 1925'te Fıstıklı olarak değiştirildi. Buna rağmen köyün eski adı geç tarihe kadar yeni adıyla birlikte resmi kayıtlarda kullanılmıştır.[7] Bugün Artvin ilinin merkez kazasına bağlı olan köy, eski Urzuma (bugün Uzundere mahallesi) köyünü de kapsamaktadır.[8]
Coğrafya
Artvin merkezine 5–6 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 142 |
| 1997 | - |
Kaynakça
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s.352, ISBN 9789157871117.
- ^ "Nadzvia", Tao-Klarceti − Tarih ve Kültür
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s.353.
- ^ ""Artvin kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 25 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020.
- ^ Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce-Türkçe-İngilizce), 2019, Tiflis, s. 24, ISBN 9789941485244.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1977). "1975 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "Urdzuma", Tao-Klarceti − Tarih ve Kültür