Turing Ödülü: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
+
+
1. satır: 1. satır:
{{Çalışma}}
{{Ödül bilgi kutusu
{{Ödül bilgi kutusu
| ad = ACM Turing Ödülü
| ad = ACM Turing Ödülü
112. satır: 111. satır:
!1982
!1982
|{{flagicon|USA}}{{flagicon|CAN}} [[Stephen A. Cook]]
|{{flagicon|USA}}{{flagicon|CAN}} [[Stephen A. Cook]]
|[[Hesaplama]] karmaşıklığı konusundaki bilgi birikimini önemli ölçüde değiştirdiği için<ref>{{Cite journal | doi = 10.1145/358141.358144| title = An overview of computational complexity| journal = Communications of the ACM| volume = 26| issue = 6| pages = 400| year = 1983| last1 = Cook | first1 = S. A. }}</ref>
|''For his advancement of our understanding of the complexity of computation in a significant and profound way''
|-
|-
!1983
!1983
|{{flagicon|USA}} [[Ken Thompson]]<br />{{flagicon|USA}} [[Dennis Ritchie|Dennis M. Ritchie]]
|{{flagicon|USA}} [[Ken Thompson]]<br />{{flagicon|USA}} [[Dennis Ritchie|Dennis M. Ritchie]]
|''Genel işletim sistemi teorisinin geliştirilmesi ve bu teorinin [[Unix|UNIX]] [[işletim sistemi]] olarak gerçekleştirilmesi.''
|Genel [[işletim sistemi]] teorisinin geliştirilmesi ve bu teorinin [[Unix|UNIX]] işletim sistemi olarak gerçekleştirilmesi dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/thompson_4588371.cfm | başlık = Kenneth Lane Thompson | yayımcı = ACM }}</ref><ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/ritchie_1506389.cfm | başlık = Dennis M. Ritchie | yayımcı = ACM }}</ref>
|-
|-
!1984
!1984
|{{flagicon|CHE}} [[Niklaus Wirth]]
|{{flagicon|CHE}} [[Niklaus Wirth]]
|[[Euler programlama dili|EULER]], [[Algol-W|ALGOL-W]], [[Modula|MODULA]] ve [[PASCAL]] gibi yenilikçi programlama dillerini geliştirdiği için<ref>{{Web kaynağı| url = https://amturing.acm.org/award_winners/wirth_1025774.cfm | başlık = Niklaus E. Wirth | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For developing a sequence of innovative computer languages, [[Euler programming language|EULER]], [[Algol-W|ALGOL-W]], [[Modula|MODULA]] and [[PASCAL]]''
|-
|-
!1985
!1985
|{{flagicon|USA}} [[Richard M. Karp]]
|{{flagicon|USA}} [[Richard M. Karp]]
|[[Ağ akışı]] ve [[kombinatorik]] iyileştirme problemlerine yönelik verimli algoritmalar geliştirme konusundaki katkıları, [[polinomsal zaman]] algoritmalarının verimliliği ve [[NP-tam]] kavramının tanımlanması konusundaki çalışmaları dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = https://amturing.acm.org/award_winners/karp_3256708.cfm | başlık = Richard ("Dick") Manning Karp | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For his continuing contributions to the theory of algorithms including the development of efficient algorithms for network flow and other combinatorial optimization problems, the identification of polynomial-time computability with the intuitive notion of algorithmic efficiency, and, most notably, contributions to the theory of [[NP-complete]]ness''
|-
|-
!1986
!1986
|{{flagicon|USA}} [[John Hopcroft]]<br />{{flagicon|USA}} [[Robert Tarjan]]
|{{flagicon|USA}} [[John Hopcroft]]<br />{{flagicon|USA}} [[Robert Tarjan]]
|Algoritma ve [[veri yapıları]]nın tasarım ve çözümlemesine yaptığı önemli katkılar dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/hopcroft_1053917.cfm | başlık = John E Hopcroft | yayımcı = ACM }}</ref><ref>{{Web kaynağı| url = https://amturing.acm.org/award_winners/tarjan_1092048.cfm | başlık = Robert (Bob) Endre Tarjan | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For fundamental achievements in the design and analysis of algorithms and data structures''
|-
|-
!1987
!1987
|{{flagicon|USA}} [[John Cocke]]
|{{flagicon|USA}} [[John Cocke]]
|Derleyiciler ile büyük sistemler kuramı ve tasarımı konusundaki önemli katkıları, [[RISC|indirgenmiş komut takımlı bilgisayarların]] geliştirilmesi çalışmaları dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/cocke_2083115.cfm | başlık = John Cocke | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For significant contributions in the design and theory of compilers, the architecture of large systems and the development of reduced instruction set computers ([[RISC]])''
|-
|-
!1988
!1988
|{{flagicon|USA}} [[Ivan Sutherland]]
|{{flagicon|USA}} [[Ivan Sutherland]]
|[[Bilgisayar grafikleri]]ne yaptığı (özellikle [[Sketchpad]] yazılımıyla) öncü nitelikteki katkılar dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/sutherland_3467412.cfm | başlık = Ivan Sutherland | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For his pioneering and visionary contributions to [[computer graphics]], starting with [[Sketchpad]], and continuing after''
|-
|-
!1989
!1989
|{{flagicon|CAN}} [[William Kahan]]
|{{flagicon|CAN}} [[William Kahan]]
|[[Sayısal yöntemler]] konusundaki önemli katkıları dolayısıyla. [[Kayan nokta]]lı hesaplama konusundaki uzman kişiler arasında olan Kahan kendini "dünyanın sayısal hesaplama konusunda güvenli bir yer olmasına" adamıştır.<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/kahan_1023746.cfm | başlık = William (“Velvel”) Morton Kahan | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For his fundamental contributions to [[numerical analysis]]. One of the foremost experts on [[floating point|floating-point]] computations. Kahan has dedicated himself to "making the world safe for numerical computations."''
|-
|-
!1990
!1990
|{{flagicon|USA}} [[Fernando J. Corbató]]
|{{flagicon|USA}} [[Fernando J. Corbató]]
|Genel amaçlı, geniş ölçekli, [[Zaman paylaşımı|zaman]] ve kaynak paylaşımlı bilgisayar sistemlerinin ([[CTSS]] ve [[Multics]]) tasarlanması ve geliştirilmesi konusundaki öncü rolü dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/corbato_1009471.cfm | başlık = Fernando J ("Corby") Corbato | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For his pioneering work organizing the concepts and leading the development of the general-purpose, large-scale, [[time-sharing]] and resource-sharing computer systems, [[CTSS]] and [[Multics]].''
|-
|-
!1991
!1991
|{{flagicon|GBR}} [[Robin Milner]]
|{{flagicon|GBR}} [[Robin Milner]]
|Şu konulardaki başarısı nedeniyle:<br />1) [[Otomatik teorem kanıtlama|Makine destekli kanıtlama]] için geliştirdiği [[Logic for Computable Functions|LCF]] aracı<br />2) [[Tip güvenliği|Tip güvenlikli]] bir [[hata yakalama]] işlergesi ile çalışan çokbiçimli [[tip belirleme]] sisteminin ilk kez kullanıldığı [[ML (programlama dili)|ML]]<br />3) Genel bir [[koşut zamanlılık]] kuramı olan [[CCS]]; [[İşletimsel anlma bilimi|işletimsel]] ve [[simgesel anlam bilimi]] arasındaki ilişki<ref>{{Cite journal | last1 = Milner | first1 = R. | doi = 10.1145/151233.151240 | title = Elements of interaction: Turing award lecture | journal = Communications of the ACM | volume = 36 | pages = 78–89 | year = 1993 }}</ref>
|''For three distinct and complete achievements: 1) [[LCF theorem prover|LCF]], the mechanization of Scott's Logic of Computable Functions, probably the first theoretically based yet practical tool for [[automated theorem proving|machine assisted proof construction]]; 2) [[ML programming language|ML]], the first language to include polymorphic [[type inference]] together with a [[type safety|type-safe]] [[exception handling|exception-handling]] mechanism; 3) [[calculus of communicating systems|CCS]], a general theory of [[concurrency (computer science)|concurrency]]. In addition, he formulated and strongly advanced [[full abstraction]], the study of the relationship between [[operational semantics|operational]] and [[denotational semantics|denotational]] [[semantics]].''
|-
|-
!1992
!1992
|{{flagicon|USA}} [[Butler W. Lampson]]
|{{flagicon|USA}} [[Butler W. Lampson]]
|Dağıtık ve kişisel bilgisayar ortamlarının geliştirilmesine yönelik çalışmaları ile [[iş istasyonları]], [[Bilgisayar ağı|ağlar]], işletim sistemleri, programlama ortamları, [[Bilgisayar monitörü|görüntüleyiciler]], [[Bilgisayar güvenliği|güvenlik]] ve [[Kelime işlemci|belge yayımlama]] teknolojisine katkıları dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/lampson_1142421.cfm | başlık = Butler W Lampson | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For contributions to the development of distributed, personal computing environments and the technology for their implementation: [[workstation]]s, [[computer network|networks]], [[operating system]]s, programming systems, [[computer display|displays]], [[computer security|security]] and [[word processor|document publishing]].''
|-
|-
!1993
!1993
|{{flagicon|LAT}} [[Juris Hartmanis]]<br />{{flagicon|USA}} [[Richard E. Stearns]]
|{{flagicon|LAT}} [[Juris Hartmanis]]<br />{{flagicon|USA}} [[Richard E. Stearns]]
|[[Hesaplamalı karmaşıklık kuramı]]nın kurulmasını sağlayan açıklayıcı makalesi dolayısıyla<ref>{{Cite journal | doi = 10.1145/188280.188379| title = Turing Award lecture: It's time to reconsider time| journal = Communications of the ACM| volume = 37| issue = 11| pages = 95| year = 1994| last1 = Stearns | first1 = R. E. }}</ref>
|''In recognition of their seminal paper which established the foundations for the field of [[computational complexity theory]].''
|-
|-
!1994
!1994
|{{flagicon|USA}} [[Edward Feigenbaum]]<br />{{flagicon|USA}} [[Raj Reddy]]
|{{flagicon|USA}} [[Edward Feigenbaum]]<br />{{flagicon|USA}} [[Raj Reddy]]
|Geniş ölçekli yapay zekâ sistemlerinin kurulması konusundaki öncü rolleri ile bu teknolojinin uygulamadaki önemini gösteren çalışmaları dolayısıyla<ref>{{Cite journal | last1 = Reddy | first1 = R. | title = To dream the possible dream | doi = 10.1145/229459.233436 | journal = Communications of the ACM | volume = 39 | issue = 5 | pages = 105 | year = 1996 }}</ref>
|''For pioneering the design and construction of large scale artificial intelligence systems, demonstrating the practical importance and potential commercial impact of artificial intelligence technology.''
|-
|-
!1995
!1995
|{{flagicon|VEN}} [[Manuel Blum]]
|{{flagicon|VEN}} [[Manuel Blum]]
|Hesaplamalı karmaşıklık kuramının [[kriptografi]] ve [[program doğrulama]]ya uygulanması konusundaki katkıları için<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/blum_4659082.cfm | başlık = Manuel Blum | yayımcı = ACM }}</ref>
|''In recognition of his contributions to the foundations of [[computational complexity theory]] and its application to [[cryptography]] and [[program verification|program checking]].''
|-
|-
!1996
!1996
|{{flagicon|ISR}} [[Amir Pnueli]]
|{{flagicon|ISR}} [[Amir Pnueli]]
|[[Süreli mantık]] kavramını bilgisayar bilimine kazandırması ile program ve sistem doğrulama konusundaki önemli katkılarından dolayı<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/pnueli_4725172.cfm | başlık = Amir Pnueli | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For seminal work introducing [[temporal logic]] into computing science and for outstanding contributions to program and systems [[formal verification|verification]].''
|-
|-
!1997
!1997
|{{flagicon|USA}} [[Douglas Engelbart]]
|{{flagicon|USA}} [[Douglas Engelbart]]
|Etkileşimli bilişimin geleceğine yönelik öngörü ve bu öngörüyü gerçekltşrmek için ortaya koyduğu teknolojik çalışmalar dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = https://amturing.acm.org/award_winners/engelbart_5078811.cfm | başlık = Douglas Engelbart | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For an inspiring vision of the future of interactive computing and the invention of key technologies to help realize this vision.''
|-
|-
!1998
!1998
|{{flagicon|USA}} [[Jim Gray (bilgisayar bilimcisi)|Jim Gray]]
|{{flagicon|USA}} [[Jim Gray (bilgisayar bilimcisi)|Jim Gray]]
|[[Veritabanı]] ve [[işlem işleme]] konulu araştırmaları ve sistem uygulamalarındaki önderliği dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/gray_3649936.cfm | başlık = James ("Jim") Nicholas Gray | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For seminal contributions to [[database]] and [[transaction processing]] research and technical leadership in system implementation.''
|-
|-
!1999
!1999
|{{flagicon|USA}} [[Frederick P. Brooks|Frederick P. Brooks, Jr.]]
|{{flagicon|USA}} [[Frederick P. Brooks|Frederick P. Brooks, Jr.]]
|[[Bilgisayar mimarisi]], işletim sistemleri ve [[yazılım mühendisliği]]ne yaptığı eşsiz katkılar dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.cs.unc.edu/Events/News/TuringAward.html | başlık = Frederick P. Brooks Jr. Wins the Association for Computing Machinery's 1999 A. M. Turing Award, Called "The Nobel Prize of Computing" | yayımcı = University of North Carolina, Chapel Hill | tarih = 7 Ocak 2000 | erişimtarihi = 18 Kasım 2017 }}</ref>
|''For landmark contributions to [[computer architecture]], [[operating systems]], and [[software engineering]].''
|-
|-
!2000
!2000
|{{flagicon|CHN}} [[Andrew Chi-Chih Yao]]
|{{flagicon|CHN}} [[Andrew Chi-Chih Yao]]
|[[Hesaplama kuramı]]na yaptığı önemli katkıları ile [[Sözderastlantısal sayı üreteci|sözderastlantısal sayı üretimi]], kriptografi ve [[iletişim karmaşıklığı]] konusundaki çalışmaları dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = https://amturing.acm.org/award_winners/yao_1611524.cfm | başlık = Andrew Chi-Chih Yao | yayımcı = ACM }}</ref>
|''In recognition of his fundamental contributions to the [[theory of computation]], including the complexity-based theory of [[pseudorandom number generator|pseudorandom number generation]], [[cryptography]], and [[communication complexity]].''
|-
|-
!2001
!2001
|{{flagicon|NOR}} [[Ole-Johan Dahl]]<br />{{flagicon|NOR}} [[Kristen Nygaard]]
|{{flagicon|NOR}} [[Ole-Johan Dahl]]<br />{{flagicon|NOR}} [[Kristen Nygaard]]
|[[Nesne yönelimli programlama]]nın ortaya çıkışını sağlayan temel düşünceleri ile [[Simula I]] ve [[Simula 67]] adlı programlama dillerini tasarladıkları için<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/dahl_6917600.cfm | başlık = Ole-Johan Dahl | yayımcı = ACM }}</ref><ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/nygaard_5916220.cfm | başlık = Kristen Nygaard | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For ideas fundamental to the emergence of [[object-oriented programming]], through their design of the programming languages [[Simula I]] and [[Simula 67]].''
|-
|-
!2002
!2002
|{{flagicon|USA}} [[Ron Rivest|Ronald L. Rivest]]<br />{{flagicon|ISR}} [[Adi Shamir]]<br />{{flagicon|USA}} [[Leonard Adleman|Leonard M. Adleman]]
|{{flagicon|USA}} [[Ron Rivest|Ronald L. Rivest]]<br />{{flagicon|ISR}} [[Adi Shamir]]<br />{{flagicon|USA}} [[Leonard Adleman|Leonard M. Adleman]]
|[[Açık anahtarlı şifreleme]]yi uygulanabilir kılmaya yönelik eşsiz katkıları dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ams.org/notices/200307/comm-turing.pdf | başlık = Rivest, Shamir, and Adleman Receive 2002 Turing Award | erişimtarihi = 18 Kasım 2017 }}</ref>
|''For their ingenious contribution for making [[public-key cryptography]] useful in practice.''
|-
|-
!2003
!2003
|{{flagicon|USA}} [[Alan Kay]]
|{{flagicon|USA}} [[Alan Kay]]
|Günümüzde kullanılan nesne yönelimli programlama dillerinin temellerini atan düşünceleri ile [[Smalltalk]] dilini oluşturan takıma önderlik yapması dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/kay_3972189.cfm | başlık = Alan Kay | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For pioneering many of the ideas at the root of contemporary [[object-oriented programming language]]s, leading the team that developed [[Smalltalk]], and for fundamental contributions to personal computing.''
|-
|-
!2004
!2004
|{{flagicon|USA}} [[Vinton G. Cerf]]<br />{{flagicon|USA}} [[Robert E. Kahn]]
|{{flagicon|USA}} [[Vinton G. Cerf]]<br />{{flagicon|USA}} [[Robert E. Kahn]]
|[[İnternet (terim isim)|Ağ kümeleri]] konusundaki öncü rolleri ile [[internet]]in temel iletişim kurallarından [[TCP/IP]]'nin tasarım ve uygulaması konusundaki çalışmaları dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/cerf_1083211.cfm | başlık = Vinton (“Vint”) Gray Cerf | yayımcı = ACM }}</ref><ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/kahn_4598637.cfm | başlık = Robert (“Bob”) Elliot Kahn | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For pioneering work on [[internetworking]], including the design and implementation of the [[İnternet]]'s basic communications protocols, [[TCP/IP]], and for inspired leadership in networking.''
|-
|-
!2005
!2005
|{{flagicon|DEN}} [[Peter Naur]]
|{{flagicon|DEN}} [[Peter Naur]]
|Programlama dili tasarımı, [[Algol 60]], derleyici tasarımı ve programlama sanatına yaptığı önemli katkılar dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/naur_1024454.cfm | başlık = Peter Naur | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For fundamental contributions to [[programming language]] design and the definition of [[Algol 60]], to [[compiler]] design, and to the art and practice of computer programming.''
|-
|-
!2006
!2006
|{{flagicon|USA}} [[Fran Allen|Frances E. Allen]]
|{{flagicon|USA}} [[Fran Allen|Frances E. Allen]]
|Bilgisayar programlarının başarımını artırmaya ve [[süper bilgisayar]]ların kullanımını artırmaya yönelik çalışmaları dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/allen_1012327.cfm | başlık = Frances ("Fran") Elizabeth Allen | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For contributions that fundamentally improved the performance of computer programs in solving problems, and accelerated the use of [[high performance computing]].''
|-
|-
!2007
!2007
|{{flagicon|USA}} [[Edmund M. Clarke]]<br />{{flagicon|USA}} [[E. Allen Emerson]]<br />{{flagicon|GRE}} [[Joseph Sifakis]]
|{{flagicon|USA}} [[Edmund M. Clarke]]<br />{{flagicon|USA}} [[E. Allen Emerson]]<br />{{flagicon|GRE}} [[Joseph Sifakis]]
|Donanım ve yazılım sanayiinde yaygın olarak kullanılan ve [[model denetimi]] ilkesine dayanan verimli doğrılama teknolojisine yaptıkları katkılar için<ref>[http://www.ddj.com/206103622 2007 Turing Award Winners Announced]</ref>
|''For [their roles] in developing [[Model checking|Model-Checking]] into a highly effective verification technology, widely adopted in the hardware and software industries.''
|-
|-
!2008
!2008
|{{flagicon|USA}} [[Barbara Liskov]]
|{{flagicon|USA}} [[Barbara Liskov]]
|Programlama dili tasarımı, [[veri soyutlama]], [[arızaya dayanıklılık]] ve [[dağıtık hesaplama]] konusundaki katkıları dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı | url = http://news.mit.edu/2009/turing-liskov-0310 | başlık = Barbara Liskov wins Turing Award | yayımcı = MIT News | tarih = 10 Mart 2009 | erişimtarihi = 18 Kasım 2017 }}</ref>
|''For contributions to practical and theoretical foundations of programming language and system design, especially related to data abstraction, fault tolerance, and distributed computing.''
|-
|-
!2009
!2009
|{{flagicon|USA}} [[Charles P. Thacker]]
|{{flagicon|USA}} [[Charles P. Thacker]]
|İlk çağdaş kişisel bilgisayar olan [[Xerox Alto]]'yu tasarlaması, [[ethernet]] ve [[tablet bilgisayar]] konusundaki çalışmaları dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı| url = http://amturing.acm.org/award_winners/thacker_1336106.cfm | başlık = Charles P. (Chuck) Thacker | yayımcı = ACM }}</ref>
|''For the pioneering design and realization of the first modern personal computer – the Alto at Xerox PARC – and seminal inventions and contributions to local area networks (including the Ethernet), multiprocessor workstations, snooping cache coherence protocols, and tablet personal computers.''
|-
|-
!2010
!2010
|{{flagicon|GBR}} [[Leslie Valiant]]
|{{flagicon|GBR}} [[Leslie Valiant]]
|Hesaplama kuramına yaptığı etkileyici katkılar ile yüksek olasılıklı öğrenme (PAC), sayım ve cebirsel hesaplama karmaşıklığı, [[Koşut hesplama|koşut]] ve dağıtık hesaplama kuramı konusundaki çalışmaları dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.seas.harvard.edu/news/2011/03/leslie-valiant-wins-2010-acm-m-turing-award | başlık = Leslie Valiant wins 2010 ACM A. M. Turing Award | yayımcı = Harvard Üniversitesi | tarih = 9 Mart 2011 | erişimtarihi = 18 Kasım 2017 }}</ref>
|''For transformative contributions to the theory of computation, including the theory of probably approximately correct (PAC) learning, the complexity of enumeration and of algebraic computation, and the theory of parallel and distributed computing.''
|-
|-
!2011
!2011
|{{flagicon|USA}} [[Judea Pearl]]<ref>{{cite journal | last1 = Pearl | first1 = Judea | last2 = | first2 = | year = 2011 | title = The Mechanization of Causal Inference: A "mini" Turing Test and Beyond | journal = ACM Turing award lectures | volume = | issue = | pages = | publisher = ACM | isbn = 978-1-4503-1049-9 | jstor = | doi = 10.1145/1283920.2351636 | url = http://dl.acm.org/citation.cfm?id=1283920.2351636 | format = mp4 | accessdate = | doi-broken-date = 2017-08-22 }}</ref>
|{{flagicon|USA}} [[Judea Pearl]]<ref>{{cite journal | last1 = Pearl | first1 = Judea | last2 = | first2 = | year = 2011 | title = The Mechanization of Causal Inference: A "mini" Turing Test and Beyond | journal = ACM Turing award lectures | volume = | issue = | pages = | publisher = ACM | isbn = 978-1-4503-1049-9 | jstor = | doi = 10.1145/1283920.2351636 | url = http://dl.acm.org/citation.cfm?id=1283920.2351636 | format = mp4 | accessdate = | doi-broken-date = 2017-08-22 }}</ref>
|For fundamental contributions to artificial intelligence through the development of a calculus for probabilistic and causal reasoning.<ref>{{cite web |url=http://amturing.acm.org/award_winners/pearl_2658896.cfm |title=Judea Pearl |publisher=ACM}}</ref>
|Olasılık ve olay tabanlı karar verme [[kalkülüs]]ü yoluyla yapay zekâya yaptığı katkılar dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı |url=http://amturing.acm.org/award_winners/pearl_2658896.cfm |başlık=Judea Pearl |yayımcı=ACM }}</ref>
|-
|-
!2012
!2012
|{{flagicon|USA}}{{flagicon|ISR}} [[Silvio Micali]]<br /> [[Shafi Goldwasser]]
|{{flagicon|ITA}} [[Silvio Micali]]<br />{{flagicon|USA}}{{flagicon|ISR}} [[Shafi Goldwasser]]
|For transformative work that laid the complexity-theoretic foundations for the science of cryptography and in the process pioneered new methods for efficient verification of mathematical proofs in complexity theory.<ref>{{cite web |url=http://www.acm.org/press-room/news-releases/2013/turing-award-12/ |title=Turing award 2012 |publisher=ACM}}</ref>
|Kriptografinin karmaşıklık kuramını açıklayan etkileyici çalışmaları ile matematiksel kanıtların vermli bir biçimde doğrulanmasını sağlayan yeni yöntemler geliştirmesi dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.acm.org/press-room/news-releases/2013/turing-award-12/ |başlık=Turing award 2012 |yayımcı=ACM }}</ref>
|-
|-
!2013
!2013
|{{flagicon|USA}} [[Leslie Lamport]]
|{{flagicon|USA}} [[Leslie Lamport]]
|For fundamental contributions to the theory and practice of distributed and concurrent systems, notably the invention of concepts such as causality and logical clocks, safety and liveness, replicated state machines, and sequential consistency.<ref>{{cite web |url=http://amturing.acm.org/award_winners/lamport_1205376.cfm |title=Turing award 2013 |publisher=ACM}}</ref><ref>{{Cite journal | last1 = Lamport | first1 = L. |authorlink1=Leslie Lamport| title = Time, clocks, and the ordering of events in a distributed system | doi = 10.1145/359545.359563 | journal = [[Communications of the ACM ]]| volume = 21 | issue = 7 | pages = 558–565| year = 1978 | url=http://research.microsoft.com/users/lamport/pubs/time-clocks.pdf}}</ref>
|Dağıtık ve koşut sistemlerin tasarım ve uygulaması konusundaki önemli katkıları ile mantıksal saatler, güvenlik ve canlılık, eşlenen durum makineleri ve sıralı tutarlılık gibi kavramları geliştirmesi dolayısıyla<ref>{{Cite journal | last1 = Lamport | first1 = L. |authorlink1=Leslie Lamport| title = Time, clocks, and the ordering of events in a distributed system | doi = 10.1145/359545.359563 | journal = [[Communications of the ACM ]]| volume = 21 | issue = 7 | pages = 558-565| year = 1978 | url=http://research.microsoft.com/users/lamport/pubs/time-clocks.pdf }}</ref>
|-
|-
!2014
!2014
|{{flagicon|USA}} [[Michael Stonebraker]]
|{{flagicon|USA}} [[Michael Stonebraker]]
|For fundamental contributions to the concepts and practices underlying modern database systems.<ref>{{cite web |url=http://amturing.acm.org/award_winners/stonebraker_1172121.cfm |title=Turing award 2014 |publisher=ACM}}</ref>
|Çağdaş veritabanı sistemlerinin altyapısını oluşturan kavramlara yaptığı önemli katkılar dolayısıyla<ref>{{Web kaynağı |url=http://amturing.acm.org/award_winners/stonebraker_1172121.cfm |başlık=Turing award 2014 |yayımcı=ACM }}</ref>
|-
|-
!2015
!2015
|{{flagicon|USA}} [[Martin E. Hellman]]<br />{{flagicon|USA}} [[Whitfield Diffie]]
|{{flagicon|USA}} [[Martin E. Hellman]]<br />{{flagicon|USA}} [[Whitfield Diffie]]
| For fundamental contributions to modern cryptography. Diffie and Hellman's groundbreaking 1976 paper, "New Directions in Cryptography,"<ref name="DiffieHellman1976">{{cite journal|last1=Diffie|first1=W.|last2=Hellman|first2=M.|title=New directions in cryptography|journal=IEEE Transactions on Information Theory|volume=22|issue=6|year=1976|pages=644–654|url=https://www-ee.stanford.edu/~hellman/publications/24.pdf|doi=10.1109/TIT.1976.1055638}}</ref> introduced the ideas of public-key cryptography and digital signatures, which are the foundation for most regularly-used security protocols on the internet today.<ref>{{cite web
|Çağdaş kriptografiye yaptıkları katkılar için. Diffie ve Hellman'ın 1976'da yazdığı "New Directions in Cryptography"<ref name="DiffieHellman1976">{{cite journal|last1=Diffie|first1=W.|last2=Hellman|first2=M.|title=New directions in cryptography|journal=IEEE Transactions on Information Theory|volume=22|issue=6|year=1976|pages=644–654|url=https://www-ee.stanford.edu/~hellman/publications/24.pdf|doi=10.1109/TIT.1976.1055638}}</ref> başlıklı makalesi günümüzde internet üzerinde yaygın olarak kullanılan güvenlik sistemlerinden açık anahtarlı şifreleme ve [[sayısal imza]]ların gelişimine önayak olmuştur.<ref>{{Web kaynağı
|url=http://amturing.acm.org/award_winners/diffie_8371646.cfm|title=Cryptography Pioneers Receive 2015 ACM A.M. Turing Award| publisher=ACM}}</ref>
|url=http://amturing.acm.org/award_winners/diffie_8371646.cfm|başlık=Cryptography Pioneers Receive 2015 ACM A.M. Turing Award| yayımcı=ACM }}</ref>
|-
|-
!2016
!2016
|{{flagicon|GBR}} [[Tim Berners-Lee]]
|{{flagicon|GBR}} [[Tim Berners-Lee]]
|For inventing the [[World Wide Web]], the first [[web browser]], and the fundamental protocols and algorithms allowing the Web to scale.<ref>{{cite web |url=http://amturing.acm.org/award_winners/berners-lee_8087960.cfm|title=Turing award 2016 |publisher=ACM}}</ref>
|[[World Wide Web]]'i, ilk [[web tarayıcısı]]nı ve internetin geniş ölçekli kullanımını güvence altına alan kural ve algoritmaları geliştirdiği için<ref>{{Web kaynağı |url=http://amturing.acm.org/award_winners/berners-lee_8087960.cfm|başlık=Turing award 2016 |yayımcı=ACM }}</ref>
|}
|}


259. satır: 258. satır:
|-
|-
! scope="row" align=left| {{USA}}
! scope="row" align=left| {{USA}}
| 40
| 43
|-
|-
! scope="row" align=left| {{GBR}}
! scope="row" align=left| {{GBR}}
| 8
| 7
|-
|-
! scope="row" align=left| {{ISR}}
! scope="row" align=left| {{ISR}}
| 4
| 4
⚫
|-
⚫
! scope="row" align=left| {{CAN}}
⚫
| 3
|-
|-
! scope="row" align=left| {{NOR}}
! scope="row" align=left| {{NOR}}
| 2
| 2
|-
|-
! scope="row" align=left| {{CAN}}
! scope="row" align=left| {{NED}}
⚫
| 2
⚫
|-
⚫
! scope="row" align=left| {{CHN}}
| 1
| 1
|-
|-
! scope="row" align=left| {{DEN}}
! scope="row" align=left| {{CHE}}
| 1
| 1
|-
|-
282. satır: 281. satır:
| 1
| 1
|-
|-
! scope="row" align=left| {{NED}}
! scope="row" align=left| {{VEN}}
| 1
| 1
|-
|-
! scope="row" align=left| {{CHE}}
! scope="row" align=left| {{CHN}}
| 1
| 1
|-
|-
! scope="row" align=left| {{VEN}}
! scope="row" align=left| {{DEN}}
| 1
| 1
|-
|-
294. satır: 293. satır:
| 1
| 1
|-
|-
! scope="row" align=left| {{IND}}
! scope="row" align=left| {{ITA}}
| 1
| 1
|}
|}
306. satır: 305. satır:
== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==
{{Commons cat|Turing Award}}
{{Commons cat|Turing Award}}
* [http://amturing.acm.org/byyear.cfm ACM'in ödül sayfası]
* [http://amturing.acm.org/byyear.cfm Turing Ödülü sahipleri] {{en icon}}


{{Turing ödülü}}
{{Turing ödülü}}

Sayfanın 17.55, 18 Kasım 2017 tarihindeki hâli

ACM Turing Ödülü
Stephen Kettle tarafından yapılan Alan Turing heykeli (Bletchley Park, İngiltere)
AçıklamaBilgisayar bilimine yapılan önemli katkılar
DağıtanAssociation for Computing Machinery (ACM)
Tarih1966 (58 yıl önce) (1966)
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri
Kazanç1.000.000 Amerikan doları[1]
Son verildiği yılTim Berners-Lee (2016)
Resmî sitesiamturing.acm.org

Turing Ödülü, modern bilgisayar biliminin kurucularından sayılan Alan M. Turing anısına, 1966'dan beri her yıl Association for Computing Machinery (ACM) tarafından bilişim dünyasına katkıda bulunanlara verilen bir ödüldür. Ödüle değer görülen katkılarda "kalıcı olma ve bilgisayar bilimi dünyasına önemli bir etki yapma" koşulu aranmaktadır.[2] Bilişim konulu en önemli ödül olduğu düşünülen[3][4] Turing Ödülü bilgisayar dünyasının Nobel'i olarak da anılmaktadır.[5][6]

Ödül, adını Manchester Üniversitesi'nde reader olarak çalışan Britanyalı matematikçi ve yazar Alan M. Turing'den almıştır. Alan Turing kuramsal bilgisayar bilimi ve yapay zekanın kurucusu olarak kabul edilmektedir.[7] Her yıl ACM Awards Banquet'te sahibini bulan Turing Ödülü'ne değer görülen araştırmacılar ACM konferanslarına konuşmacı olarak katılma hakkını da elde etmektedirler.

Turing Ödülü 2003 yılına değin 25.000 dolarlık maddi desteği içermiştir. Para ödülü 2003 yılında 100.000 dolar, 2007-2013 yılları arasında ise 250.000 dolar olmuş ve Intel ile Google tarafından sağlanmıştır.[2] 2014'te ise para ödülü 1 milyon dolara çıkarılmış[1] ve Google tarafından karşılanmaya başlamıştır.[8]

50 yılı aşkın tarihinde ilk ödül 1966 yılında Carnegie Mellon Üniversitesi'nden Alan Perlis tarafından alınırken 2006 yılında IBM'den Frances E. Allen bu ödülü alan ilk kadın olmuştur.[9] 1975 yılında ise ödül ilk kez birden çok araştırmacıya (yapay zekâ konulu araştırmaları için Allen Newell ve Herbert A. Simon'a) verilmiştir.

Ödül sahipleri

Yıllara göre

Yıl Kazanan Açıklama
1966 Amerika Birleşik Devletleri Alan J. Perlis Programlama ve derleyici tasarımı alanına yaptığı katkılardan dolayı[10]
1967 Birleşik Krallık Maurice V. Wilkes Profesör Wilkes dahili program saklayabilen ilk bilgisayar olan EDSAC'ın tasarımcısı ve mimarı olarak bilinir. 1949 yılında EDSAC bir mercury delay line memory kullandı. Ayrıca, Wilkes 1951 yılında yazılan "Preparation of Programs for Electronic Digital Computers" kitabının yazarlarından biridir ve bu kitap program kütüphanelerini iyi bir biçimde tanıtmıştır.[11]
1968 Amerika Birleşik Devletleri Richard Hamming Hata bulma ve düzeltme kodları, otomatik kodlama dizgeleri ve sayısal yöntemler konusundaki çalışmalarından dolayı[12]
1969 Amerika Birleşik Devletleri Marvin Minsky Yapay zekânın oluşturulması, biçimlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik kayda değer etkilerinden dolayı[13]
1970 Birleşik Krallık James H. Wilkinson Yüksek hızlı sayısal bilgisayarların kullanımını kolaylaştıran sayısal analiz çalışmaları ile doğrusal cebir ve geriye dönük hata analizine yaptığı katkılardan dolayı[14]
1971 Amerika Birleşik Devletleri John McCarthy McCarthy'nin çalışma alanındaki bilinirliğini ortaya koyan "The Present State of Research on Artificial Intelligence" başlıklı konuşması[15]
1972 Hollanda Edsger Dijkstra Edsger Dijkstra 1950'lerde ALGOL adlı yüksek düzey programlama diline en çok katkı yapan kişilerden biridir. Programlama dillerine genel anlamda katkı sunmuş olan ilk bilim insanları arasındadır ve bunların yapısı, tanımı ve uygulaması konusundaki çalışmalarıyla bilinir. Dijkstra'nın on beş yılı bulan yayım geçmişi çizge kuramına ilişkin kuramsal makalelerden el kitaplarına, açıklayıcı metinlerden programlama dilleri konulu felsefi gözlemlere uzanmaktadır.[16]
1973 Amerika Birleşik Devletleri Charles W. Bachman Veritabanı teknolojisine yaptığı büyük katkılardan dolayı[17]
1974 Amerika Birleşik Devletleri Donald E. Knuth Algoritma çözümlemesi ve programlama dili tasarımı konusundaki değerli çalışmaları ile özellikle "The Art of Computer Programming" adlı kitabı dolayısıyla[18]
1975 Amerika Birleşik Devletleri Allen Newell
Amerika Birleşik Devletleri Herbert A. Simon 		RAND Corporation'da J. C. Shaw'la, Carnegie Mellon Üniversitesi'nde fakülte üyeleri ve öğrencilerle yürütülen çalışmalar sonucunda yapay zekâ, insanın bilişsel yapısı ve liste işleme konusundaki katkılarından dolayı[19]
1976 İsrail Michael O. Rabin
Amerika Birleşik Devletleri Dana S. Scott 		Deterministik olmayan sonlu durum makinelerinin geliştirilmesine önayak olan "Finite Automata and Their Decision Problem" adlı makaleleri dolayısıyla.[20] Scott ve Rabin'in klasik makalesi bu alandaki diğer çalışmalara esin kaynağı olmuştur.[21][22]
1977 Amerika Birleşik Devletleri John Backus FORTRAN gibi yüksek düzey programlama dillerine yaptığı etkileyici katkıları ve programlama dillerinin temel niteliklerine ilişkin resmî yordamlar konulu yayınlarından dolayı[23]
1978 Amerika Birleşik Devletleri Robert W. Floyd Verimli ve güvenilir yazılımlar oluşturma yöntemleri konusundaki çalışmaları ile bilgisayar biliminin şu alt dallarının kurulmasına yaptığı katkıları dolayısıyla: ayrıştırma kuramı, programlama dilleri anlam bilimi, otomatik program doğrulama, otomatik programlama ve algoritma çözümlemesi[24]
1979 Kanada Kenneth E. Iverson Günümüzde APL olarak bilinen dala zemin hazırlayan çalışmaları, etkileşimli sistemler, programlama dili kuramı ve uygulamasına yaptığı katkılardan dolayı[25]
1980 Birleşik Krallık C. Antony R. Hoare Programlama dili tanımı ve tasarımı alanındaki önemli katkılarından dolayı[26]
1981 Birleşik Krallık Edgar F. Codd Veritabanı yönetim sistemleri (özellikle ilişkisel veritabanları) kuram ve uygulamaları konusundaki önemli katkılarından dolayı[27]
1982 Amerika Birleşik DevletleriKanada Stephen A. Cook Hesaplama karmaşıklığı konusundaki bilgi birikimini önemli ölçüde değiştirdiği için[28]
1983 Amerika Birleşik Devletleri Ken Thompson
Amerika Birleşik Devletleri Dennis M. Ritchie 		Genel işletim sistemi teorisinin geliştirilmesi ve bu teorinin UNIX işletim sistemi olarak gerçekleştirilmesi dolayısıyla[29][30]
1984 İsviçre Niklaus Wirth EULER, ALGOL-W, MODULA ve PASCAL gibi yenilikçi programlama dillerini geliştirdiği için[31]
1985 Amerika Birleşik Devletleri Richard M. Karp Ağ akışı ve kombinatorik iyileştirme problemlerine yönelik verimli algoritmalar geliştirme konusundaki katkıları, polinomsal zaman algoritmalarının verimliliği ve NP-tam kavramının tanımlanması konusundaki çalışmaları dolayısıyla[32]
1986 Amerika Birleşik Devletleri John Hopcroft
Amerika Birleşik Devletleri Robert Tarjan 		Algoritma ve veri yapılarının tasarım ve çözümlemesine yaptığı önemli katkılar dolayısıyla[33][34]
1987 Amerika Birleşik Devletleri John Cocke Derleyiciler ile büyük sistemler kuramı ve tasarımı konusundaki önemli katkıları, indirgenmiş komut takımlı bilgisayarların geliştirilmesi çalışmaları dolayısıyla[35]
1988 Amerika Birleşik Devletleri Ivan Sutherland Bilgisayar grafiklerine yaptığı (özellikle Sketchpad yazılımıyla) öncü nitelikteki katkılar dolayısıyla[36]
1989 Kanada William Kahan Sayısal yöntemler konusundaki önemli katkıları dolayısıyla. Kayan noktalı hesaplama konusundaki uzman kişiler arasında olan Kahan kendini "dünyanın sayısal hesaplama konusunda güvenli bir yer olmasına" adamıştır.[37]
1990 Amerika Birleşik Devletleri Fernando J. Corbató Genel amaçlı, geniş ölçekli, zaman ve kaynak paylaşımlı bilgisayar sistemlerinin (CTSS ve Multics) tasarlanması ve geliştirilmesi konusundaki öncü rolü dolayısıyla[38]
1991 Birleşik Krallık Robin Milner Şu konulardaki başarısı nedeniyle:
1) Makine destekli kanıtlama için geliştirdiği LCF aracı
2) Tip güvenlikli bir hata yakalama işlergesi ile çalışan çokbiçimli tip belirleme sisteminin ilk kez kullanıldığı ML
3) Genel bir koşut zamanlılık kuramı olan CCS; işletimsel ve simgesel anlam bilimi arasındaki ilişki[39]
1992 Amerika Birleşik Devletleri Butler W. Lampson Dağıtık ve kişisel bilgisayar ortamlarının geliştirilmesine yönelik çalışmaları ile iş istasyonları, ağlar, işletim sistemleri, programlama ortamları, görüntüleyiciler, güvenlik ve belge yayımlama teknolojisine katkıları dolayısıyla[40]
1993 Letonya Juris Hartmanis
Amerika Birleşik Devletleri Richard E. Stearns 		Hesaplamalı karmaşıklık kuramının kurulmasını sağlayan açıklayıcı makalesi dolayısıyla[41]
1994 Amerika Birleşik Devletleri Edward Feigenbaum
Amerika Birleşik Devletleri Raj Reddy 		Geniş ölçekli yapay zekâ sistemlerinin kurulması konusundaki öncü rolleri ile bu teknolojinin uygulamadaki önemini gösteren çalışmaları dolayısıyla[42]
1995 Venezuela Manuel Blum Hesaplamalı karmaşıklık kuramının kriptografi ve program doğrulamaya uygulanması konusundaki katkıları için[43]
1996 İsrail Amir Pnueli Süreli mantık kavramını bilgisayar bilimine kazandırması ile program ve sistem doğrulama konusundaki önemli katkılarından dolayı[44]
1997 Amerika Birleşik Devletleri Douglas Engelbart Etkileşimli bilişimin geleceğine yönelik öngörü ve bu öngörüyü gerçekltşrmek için ortaya koyduğu teknolojik çalışmalar dolayısıyla[45]
1998 Amerika Birleşik Devletleri Jim Gray Veritabanı ve işlem işleme konulu araştırmaları ve sistem uygulamalarındaki önderliği dolayısıyla[46]
1999 Amerika Birleşik Devletleri Frederick P. Brooks, Jr. Bilgisayar mimarisi, işletim sistemleri ve yazılım mühendisliğine yaptığı eşsiz katkılar dolayısıyla[47]
2000 Çin Andrew Chi-Chih Yao Hesaplama kuramına yaptığı önemli katkıları ile sözderastlantısal sayı üretimi, kriptografi ve iletişim karmaşıklığı konusundaki çalışmaları dolayısıyla[48]
2001 Norveç Ole-Johan Dahl
Norveç Kristen Nygaard 		Nesne yönelimli programlamanın ortaya çıkışını sağlayan temel düşünceleri ile Simula I ve Simula 67 adlı programlama dillerini tasarladıkları için[49][50]
2002 Amerika Birleşik Devletleri Ronald L. Rivest
İsrail Adi Shamir
Amerika Birleşik Devletleri Leonard M. Adleman 		Açık anahtarlı şifrelemeyi uygulanabilir kılmaya yönelik eşsiz katkıları dolayısıyla[51]
2003 Amerika Birleşik Devletleri Alan Kay Günümüzde kullanılan nesne yönelimli programlama dillerinin temellerini atan düşünceleri ile Smalltalk dilini oluşturan takıma önderlik yapması dolayısıyla[52]
2004 Amerika Birleşik Devletleri Vinton G. Cerf
Amerika Birleşik Devletleri Robert E. Kahn 		Ağ kümeleri konusundaki öncü rolleri ile internetin temel iletişim kurallarından TCP/IP'nin tasarım ve uygulaması konusundaki çalışmaları dolayısıyla[53][54]
2005 Danimarka Peter Naur Programlama dili tasarımı, Algol 60, derleyici tasarımı ve programlama sanatına yaptığı önemli katkılar dolayısıyla[55]
2006 Amerika Birleşik Devletleri Frances E. Allen Bilgisayar programlarının başarımını artırmaya ve süper bilgisayarların kullanımını artırmaya yönelik çalışmaları dolayısıyla[56]
2007 Amerika Birleşik Devletleri Edmund M. Clarke
Amerika Birleşik Devletleri E. Allen Emerson
Yunanistan Joseph Sifakis 		Donanım ve yazılım sanayiinde yaygın olarak kullanılan ve model denetimi ilkesine dayanan verimli doğrılama teknolojisine yaptıkları katkılar için[57]
2008 Amerika Birleşik Devletleri Barbara Liskov Programlama dili tasarımı, veri soyutlama, arızaya dayanıklılık ve dağıtık hesaplama konusundaki katkıları dolayısıyla[58]
2009 Amerika Birleşik Devletleri Charles P. Thacker İlk çağdaş kişisel bilgisayar olan Xerox Alto'yu tasarlaması, ethernet ve tablet bilgisayar konusundaki çalışmaları dolayısıyla[59]
2010 Birleşik Krallık Leslie Valiant Hesaplama kuramına yaptığı etkileyici katkılar ile yüksek olasılıklı öğrenme (PAC), sayım ve cebirsel hesaplama karmaşıklığı, koşut ve dağıtık hesaplama kuramı konusundaki çalışmaları dolayısıyla[60]
2011 Amerika Birleşik Devletleri Judea Pearl[61] Olasılık ve olay tabanlı karar verme kalkülüsü yoluyla yapay zekâya yaptığı katkılar dolayısıyla[62]
2012 İtalya Silvio Micali
Amerika Birleşik Devletleriİsrail Shafi Goldwasser 		Kriptografinin karmaşıklık kuramını açıklayan etkileyici çalışmaları ile matematiksel kanıtların vermli bir biçimde doğrulanmasını sağlayan yeni yöntemler geliştirmesi dolayısıyla[63]
2013 Amerika Birleşik Devletleri Leslie Lamport Dağıtık ve koşut sistemlerin tasarım ve uygulaması konusundaki önemli katkıları ile mantıksal saatler, güvenlik ve canlılık, eşlenen durum makineleri ve sıralı tutarlılık gibi kavramları geliştirmesi dolayısıyla[64]
2014 Amerika Birleşik Devletleri Michael Stonebraker Çağdaş veritabanı sistemlerinin altyapısını oluşturan kavramlara yaptığı önemli katkılar dolayısıyla[65]
2015 Amerika Birleşik Devletleri Martin E. Hellman
Amerika Birleşik Devletleri Whitfield Diffie 		Çağdaş kriptografiye yaptıkları katkılar için. Diffie ve Hellman'ın 1976'da yazdığı "New Directions in Cryptography"[66] başlıklı makalesi günümüzde internet üzerinde yaygın olarak kullanılan güvenlik sistemlerinden açık anahtarlı şifreleme ve sayısal imzaların gelişimine önayak olmuştur.[67]
2016 Birleşik Krallık Tim Berners-Lee World Wide Web'i, ilk web tarayıcısını ve internetin geniş ölçekli kullanımını güvence altına alan kural ve algoritmaları geliştirdiği için[68]

Uluslara göre

Ulus Ödül sayısı
 ABD 43
 Birleşik Krallık 7
 İsrail 4
 Kanada 3
 Norveç 2
 Hollanda 1
  İsviçre 1
 Letonya 1
 Venezuela 1
 Çin 1
 Danimarka 1
 Yunanistan 1
 İtalya 1

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Cacm Staff (2014). "ACM's Turing Award prize raised to $1 million". Communications of the ACM. 57 (12): 20. doi:10.1145/2685372. 
  2. ^ a b "A. M. Turing Award". ACM. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  3. ^ Dasgupta, Sanjoy; Papadimitriou, Christos; Vazirani, Umesh (2008). Algorithms. McGraw-Hill. ISBN 978-0-07-352340-8. , s. 317
  4. ^ Bibliography of Turing Award lectures, DBLP
  5. ^ Steven Geringer (27 Temmuz 2007). "ACM'S Turing Award Prize Raised To $250,000". ACM press release. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  6. ^ Brown, Bob (6 Haziran 2011). "Why there's no Nobel Prize in Computing". Network World. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  7. ^ Homer, Steven and Alan L. (2001). Computability and Complexity Theory. Springer via Google Books limited view. s. 35. ISBN 0-387-95055-9. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  8. ^ "ACM's Turing Award Prize Raised to $1 Million". ACM. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  9. ^ "First Woman to Receive ACM Turing Award" (Basın açıklaması). The Association for Computing Machinery. 21 Şubat 2007. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  10. ^ Perlis, A. J. (1967). "The Synthesis of Algorithmic Systems". Journal of the ACM. 14: 1. doi:10.1145/321371.321372. 
  11. ^ Wilkes, M. V. (1968). "Computers then and Now". Journal of the ACM. 15: 1. doi:10.1145/321439.321440. 
  12. ^ Hamming, R. W. (1969). "One Man's View of Computer Science". Journal of the ACM. 16: 3. doi:10.1145/321495.321497. 
  13. ^ Minsky, M. (1970). "Form and Content in Computer Science (1970 ACM turing lecture)". Journal of the ACM. 17 (2): 197. doi:10.1145/321574.321575. 
  14. ^ Wilkinson, J. H. (1971). "Some Comments from a Numerical Analyst". Journal of the ACM. 18 (2): 137. doi:10.1145/321637.321638. 
  15. ^ McCarthy, J. (1987). "Generality in artificial intelligence". Communications of the ACM. 30 (12): 1030. doi:10.1145/33447.33448. 
  16. ^ Dijkstra, E. W. (1972). "The humble programmer". Communications of the ACM. 15 (10): 859. doi:10.1145/355604.361591. 
  17. ^ Bachman, C. W. (1973). "The programmer as navigator". Communications of the ACM. 16 (11): 653. doi:10.1145/355611.362534. 
  18. ^ Knuth, D. E. (1974). "Computer programming as an art". Communications of the ACM. 17 (12): 667. doi:10.1145/361604.361612. 
  19. ^ Newell, A.; Simon, H. A. (1976). "Computer science as empirical inquiry: Symbols and search". Communications of the ACM. 19 (3): 113. doi:10.1145/360018.360022. 
  20. ^ Rabin, M. O.; Scott, D. (1959). "Finite Automata and Their Decision Problems". IBM Journal of Research and Development. 3 (2): 114. doi:10.1147/rd.32.0114. 
  21. ^ Rabin, M. O. (1977). "Complexity of computations". Communications of the ACM. 20 (9): 625. doi:10.1145/359810.359816. 
  22. ^ Scott, D. S. (1977). "Logic and programming languages". Communications of the ACM. 20 (9): 634. doi:10.1145/359810.359826. 
  23. ^ Backus, J. (1978). "Can programming be liberated from the von Neumann style?: A functional style and its algebra of programs". Communications of the ACM. 21 (8): 613. doi:10.1145/359576.359579. 
  24. ^ Floyd, R. W. (1979). "The paradigms of programming". Communications of the ACM. 22 (8): 455. doi:10.1145/359138.359140. 
  25. ^ Iverson, K. E. (1980). "Notation as a tool of thought". Communications of the ACM. 23 (8): 444. doi:10.1145/358896.358899. 
  26. ^ Hoare, C. A. R. (1981). "The emperor's old clothes". Communications of the ACM. 24 (2): 75. doi:10.1145/358549.358561. 
  27. ^ Codd, E. F. (1982). "Relational database: A practical foundation for productivity". Communications of the ACM. 25 (2): 109. doi:10.1145/358396.358400. 
  28. ^ Cook, S. A. (1983). "An overview of computational complexity". Communications of the ACM. 26 (6): 400. doi:10.1145/358141.358144. 
  29. ^ "Kenneth Lane Thompson". ACM. 
  30. ^ "Dennis M. Ritchie". ACM. 
  31. ^ "Niklaus E. Wirth". ACM. 
  32. ^ "Richard ("Dick") Manning Karp". ACM. 
  33. ^ "John E Hopcroft". ACM. 
  34. ^ "Robert (Bob) Endre Tarjan". ACM. 
  35. ^ "John Cocke". ACM. 
  36. ^ "Ivan Sutherland". ACM. 
  37. ^ "William ("Velvel") Morton Kahan". ACM. 
  38. ^ "Fernando J ("Corby") Corbato". ACM. 
  39. ^ Milner, R. (1993). "Elements of interaction: Turing award lecture". Communications of the ACM. 36: 78–89. doi:10.1145/151233.151240. 
  40. ^ "Butler W Lampson". ACM. 
  41. ^ Stearns, R. E. (1994). "Turing Award lecture: It's time to reconsider time". Communications of the ACM. 37 (11): 95. doi:10.1145/188280.188379. 
  42. ^ Reddy, R. (1996). "To dream the possible dream". Communications of the ACM. 39 (5): 105. doi:10.1145/229459.233436. 
  43. ^ "Manuel Blum". ACM. 
  44. ^ "Amir Pnueli". ACM. 
  45. ^ "Douglas Engelbart". ACM. 
  46. ^ "James ("Jim") Nicholas Gray". ACM. 
  47. ^ "Frederick P. Brooks Jr. Wins the Association for Computing Machinery's 1999 A. M. Turing Award, Called "The Nobel Prize of Computing"". University of North Carolina, Chapel Hill. 7 Ocak 2000. Erişim tarihi: 18 Kasım 2017. 
  48. ^ "Andrew Chi-Chih Yao". ACM. 
  49. ^ "Ole-Johan Dahl". ACM. 
  50. ^ "Kristen Nygaard". ACM. 
  51. ^ "Rivest, Shamir, and Adleman Receive 2002 Turing Award" (PDF). Erişim tarihi: 18 Kasım 2017. 
  52. ^ "Alan Kay". ACM. 
  53. ^ "Vinton ("Vint") Gray Cerf". ACM. 
  54. ^ "Robert ("Bob") Elliot Kahn". ACM. 
  55. ^ "Peter Naur". ACM. 
  56. ^ "Frances ("Fran") Elizabeth Allen". ACM. 
  57. ^ 2007 Turing Award Winners Announced
  58. ^ "Barbara Liskov wins Turing Award". MIT News. 10 Mart 2009. Erişim tarihi: 18 Kasım 2017. 
  59. ^ "Charles P. (Chuck) Thacker". ACM. 
  60. ^ "Leslie Valiant wins 2010 ACM A. M. Turing Award". Harvard Üniversitesi. 9 Mart 2011. Erişim tarihi: 18 Kasım 2017. 
  61. ^ Pearl, Judea (2011). "The Mechanization of Causal Inference: A "mini" Turing Test and Beyond" (mp4). ACM Turing award lectures. ACM. doi:10.1145/1283920.2351636 (kapalı 2017-08-22). ISBN 978-1-4503-1049-9. 
  62. ^ "Judea Pearl". ACM. 
  63. ^ "Turing award 2012". ACM. 
  64. ^ Lamport, L. (1978). "Time, clocks, and the ordering of events in a distributed system" (PDF). Communications of the ACM . 21 (7): 558-565. doi:10.1145/359545.359563. 
  65. ^ "Turing award 2014". ACM. 
  66. ^ Diffie, W.; Hellman, M. (1976). "New directions in cryptography" (PDF). IEEE Transactions on Information Theory. 22 (6): 644–654. doi:10.1109/TIT.1976.1055638. 
  67. ^ "Cryptography Pioneers Receive 2015 ACM A.M. Turing Award". ACM. 
  68. ^ "Turing award 2016". ACM. 

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Turing_Ödülü&oldid=19331996" sayfasından alınmıştır