Aşubcan Kadınefendi
| Aşubcan Kadınefendi | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Doğum | y. 1795 | ||||
| Ölüm | 10 Haziran 1870 (74-75 yaşında) İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu | ||||
| Defin | II. Mahmud Türbesi, Divanyolu Caddesi, İstanbul | ||||
| Eş(ler)i | II. Mahmud | ||||
| Çocuk(lar)ı | Saliha Sultan Şah Sultan | ||||
| |||||
| Hanedan | Osmanlı (evlilikle) | ||||
| Dini | Sunni İslam | ||||
Aşubcan Kadınefendi (Osmanlıca: آشوب جان قادین; y. 1795 – 10 Haziran 1870), Sultan II. Mahmud'un altıncı karısıydı.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Aşubcan Kadınefendi, II. Mahmud ile 1810'da evlendi ve "Beşinci Eş" unvanını aldı. 16 Haziran 1811'de Topkapı Sarayı'nda Saliha Sultan'ı doğurdu.[1] II. Mahmud'un annesi, eşleri ve kız kardeşlerinin katıldığı, imparatorluk hareminde geleneksel doğum töreni düzenlendi. Bu vesileyle Valide sultan Nakşidil Sultan, Aşubcan'a hediyeler sundu.[2] Bir yıl sonra, 22 Mayıs 1812'da doğan ve Eylül 1814'te iki yaşında vefat eden Şah Sultan'ı doğurdu.[3]
Daha sonraları "Dördüncü Eş" unvanına ve biraz zaman sonra ise "Üçüncü Eş" unvanına yükseldi.[4] 1834 yılında kızı, Damat Gürcü Halil Rifat Paşa ile evlendi ve Fındıklı Sarayı'na yerleşti.[5]
1839'da II. Mahmud'un ölümünden sonra tahta Sultan I. Abdülmecid çıktı. Aşubcan, Beşiktaş sahil sarayına, daha sonra Çamlıca[6][4] ve Maçka Saraylarına yerleşerek burada yaşamaya başladı. 1843'te kızı Saliha Sultan öldü.[7] 1861'de I. Abdülmecid'in ölümünden sonra üvey kardeşi Sultan Abdülaziz tahta çıktı. Aşubcan Kadınefendi, her iki üvey oğluna da sık sık mektup yazıyor, hatta onlar tarafından sarayında ziyaret ediliyordu.[4][8][9]
Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]
Aşubcan Kadınefendi, 10 Haziran 1870'te öldü ve Divanyolu Caddesi'nde bulunan II. Mahmud Türbesine defnedildi.[4][8][9]
Çocukları[değiştir | kaynağı değiştir]
Aşubcan Kadınefendi'nin, II. Mahmud ile evliliğinden iki kızı olmuştur:
- Saliha Sultan (Topkapı Sarayı, 16 Haziran 1811 - İstanbul, Türkiye, 6 Şubat 1843, Sultan II.Mahmud Türbesi, Divanyolu, İstanbul) evli ve çocuk sahibi;[10]
- Şah Sultan (22 Mayıs 1812 – Eylül 1814, Fatih, İstanbul Nuruosmaniye Camii'nde toprağa verildi);[3]
Popüler kültürdeki yeri[değiştir | kaynağı değiştir]
2018 yılında Türk tarihi kurgu dizisi Kalbimin Sultanı'nda, Aşubcan Kadınefendi'yi Türk oyuncu Açelya Devrim Yılhan canlandırmıştır.[11]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Özel;
- ^ Aynur 1995, s. 7.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 551.
- ^ a b Uluçay 2011, s. 194.
- ^ a b c d Uluçay 1956, s. 129.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 553.
- ^ Uluçay 2011, s. 119.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 549.
- ^ a b Sakaoğlu 2008, s. 548.
- ^ a b Uluçay 2011, s. 120.
- ^ Uluçay 2011, s. 190-1.
- ^ Kalbimin Sultanı - Aşubcan Sultan - Açelya Devrim Yılhan Kimdir (Gerçek İsmi, Rolü, Öldü mü, Ayrıldı mı), 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Nisan 2020
Genel;
- Aynur, Hatice (1995). Saliha Sultan'ın düğününü anlatan surnâmeler, 1834: Kısım. İnceleme ve tenkitli metin. Harvard University, Department of Near Eastern Languages and Civilizations.
- Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu Mülkün Kadın Sultanları. Beyoğlu, İstanbul : Oğlak Yayıncılık ve Reklamcılık. ISBN 978-9-753-29299-3.
- Uluçay, Mustafa Çağatay (1980). Türk Tarih Kurumu yayınları. Türk Tarih Kurumu.
- Uluçay, Mustafa Çağatay (1956). Haremʼden mektuplar I - Volume 1. Vakit Matbaası.
- Uluçay, Mustafa Çağatay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Ötüken. ISBN 978-9-754-37840-5.