İçmesu, Şenkaya
| İçmesu | |
|---|---|
 | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  İçmesu İçmesu'nun Erzurum 'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Şenkaya |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 1839 m |
| Nüfus | |
| • Toplam | 48 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25360 |
İçmesu, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
İçmesu ile Gözebaşı köylerinin eski adı Hamas'tır. Bu yer adı Gürcüce kaynaklarda Hamasi (ჰამასი) biçiminde geçer. 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde İçmesu köyü Hamas-i Süfla (هاماس سفلا / Aşağı Hamas), Gözebaşı köyü ise Hamas-i Ulya (هاماس علیا / Yukarı Hamas) olarak kaydedilmiştir.[4]
Aşağı Hamas, Orta Çağ'da Gürcistan'ın bir parçası olan Tao bölgesinin köylerinden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu yerleşmeyi 16. yüzyılda Gürcülerden ele geçirdi. 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre Aşağı Hamas, "Hamas-i Süfla" adıyla Oltu sancağının Bardız (Bardusi) nahiyesine bağlıydı. Bu tarihte köyde 24 Hristiyan hane yaşıyordu; Yukarı Hamas köyü ise boşalmış, insansız hale gelmişti.[5]
Aşağı Hamas ve Yukarı Hamas köyleri, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Hamaslar" (هاماسلر) adıyla tek köy olarak kaydedilmiştir. Bu sırada bu iki yerleşim Kars vilayetinin Sarıkamış kazasının Bardız nahiyesine bağlıydı.[6] 1940 genel nüfus sayımında Aşağıhamas adıyla ayrı bir köy olarak aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 334 kişiden oluşuyordu.[7] 1946 yılında Şenkaya ilçe olunca, Aşağı Hamas köyü Sarıkamışt'an alınıp Şenkaya ilçesine bağlandı. Hamas veya Hamasi "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla İçmesu olarak değiştirilmiştir.[8] İçmesu köyünün nüfusu 1965 yılında 384 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 189 kişi okuma yazma biliyordu.[9]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[10]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Mahalle, Erzurum il merkezine 155 km, Şenkaya ilçe merkezine 32 km uzaklıktadır.[11] Mahalle, Şenkaya'nın güneyinde olup, 
numaralı Şenkaya-Horasan il yolu kenarındadır.[12]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 48[1] |
| 2021 | 54[1] |
| 2020 | 51[1] |
| 2019 | 58[1] |
| 2018 | 61[1] |
| 2017 | 59[1] |
| 2016 | 55[1] |
| 2015 | 48[1] |
| 2014 | 54[1] |
| 2013 | 54[1] |
| 2012 | 45[2] |
| 2011 | 41[2] |
| 2010 | 37[2] |
| 2009 | 45[2] |
| 2008 | 48[2] |
| 2007 | 45[2] |
| 2000 | 63[2] |
| 1990 | 122[13] |
| 1985 | 173[14] |
| 1965 | 384[15] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Şenkaya İçmesu Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Icmesu, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 462. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 78. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 765". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1944, s. 355.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 607". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 261.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "İçmesu Mahallesi". YerelNet.org.tr. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Google Maps". Google Maps. 16 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.