İçeriğe atla

Zamantı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Zamantı Irmağı
Zamantı Irmağı havzası
Zamantı Irmağı havzası
Konum
Ülke(ler) Türkiye
İlçe(ler) Pınarbaşı, Tomarza, Develi, Yahyalı, Aladağ
Şehir(ler) Kayseri, Adana
Genel bilgiler
Drenaj sistemi Seyhan
Aktığı yer SeyhanAkdeniz
Kaynak 38°56′22″N 36°40′25″E / 38.93937°K 36.67364°D / 38.93937; 36.67364
Kaynak rakımı 1642 m
Ağız 37°36′22″N 35°35′06″E / 37.60614°K 35.58502°D / 37.60614; 35.58502
Ağız rakımı 317 m
Yükseklik farkı 1325 m
İniş 4,6 ‰
Uzunluk 308 km [1]
Debi 22,5 m³/sn
Sol kolları Kocaçayırlık Deresi
Akım yerleri Bahçelik Barajı, Gümüşören Barajı

Zamantı Irmağı Seyhan Nehri ve havzasını besleyen iki büyük koldan biridir. Kayseri'nin Pınarbaşı ilcesinde bulunan 1500 metre yükseklikteki Uzunyayla'da yer alan Şerefiye mahallesinden doğar. Pınarbaşı'ndan başlayarak derin bir boğaz halini alan Zamantı Vadisi boyunca önce kuzey-güney doğrultusunda sonra kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda akarak Kayseri'nin Pınarbaşı, Tomarza, Develi, Yahyalı ilçelerinden geçer Tomarza'da batı, Yahyalı'da ise kuzey-güney doğrultusunu alır Büyükçakır’ı geçtikten sonra Kayseri-Adana sınırını çizerek Mengez’e doğru akar ve Karantı dağının eteklerinde Kayseri sınırlarını terkeder; Adana'ya 80 km kala, Aladağ ilçesinin Akinek Dağı yamaçlarında Göksu Irmağı ile birleşerek Seyhan Nehri'ni oluşturur.

Rafting

Zamantı Irmağı akarsularla derin biçimde yarılmış, bu durumda plato görünümü almış Uzunyayla'daki kaynakları toplayarak Tahtalı Dağları'nın batısında yer alan alanda Zamantı Vadisi boyunca pek çok dere, çay ve kaynakla beslenir.

Akarsu Uzunluk (km) Debi (m³/sn) Başlangıç Noktası Bitiş Noktası
Develi Deresi 20 0.138 Yağlıpınar Aygörmez
Güzler Deresi 25 0.083 Yassı Tumbat Akköy
Kışla Deresi 12 71 İkrat Mevkii İncesu
Soğanlı Deresi 17 0.352 Orhanlı Tumbaşı İltaş Tepe
Yahyalı Deresi 30 2.025 Kızkalesi Mustafabeyli
Boran Dere - - - -
Kuş Deresi - - - -
Tahtacık Deresi - - - -
Tahtalımezar Deresi - - - -
Kuru Dere - - - -
Alagöz Deresi - - - -

Yağış alanı yaklaşık 8.700 km² olan Zamantı Irmağı’nın ortalama yıllık akımı 65.603 m³ tür. Irmağın en yüksek debisi saniyede 970 m³’e bu sıradaki su derinliği 410 cm’ye kadar çıkmaktadır. Akıttığı en az su miktarı saniyede 29 m³ olarak ölçülen Zamantı Irmağı’nın bu sıradaki su düzeyinin de 1 m. düştüğü gözlenmiştir. Irmağın ortalama debisi 22,5 m³/sn'dir. Bu özellikleriyle Zamantı, Türkiye'nin rafting yapılan en önemli ırmaklarından birisidir.

Zamantı Irmağı üzerindeki yerleşim yerleri ve yapılar

İl İlçe Yer adı
Kayseri
Pınarbaşı Şerefiye * Örenşehir * Üçpınar * Yahyabey * Tahtaköprü * Kaynar * Altıkesek * Halitbeyören * Karaboğaz * Pınarbaşı * Bahçecik * Kızılhan * Sıradan * Saçlı * Kavlaklar * Çördüklü * Kayabaşı * Afşarsöğütlü * Melikgazi
Tomarza Tatar * Akmezar * Bostanlık * Köprübaşı * Süvegenler * Şıhbarak * Böke * Culha
Develi Köseler * Eşelik * Kılıçkaya * Taşçı * Yenice * Çukuryurt * Gümüşören
Yahyalı Karaköy * Çamlıca * Yeşilköy * Çavdaruşağı * Balcıçakırı * Delialiuşağı * Büyükçakır
Adana Kozan Işıkkaya * Akincir * Köprücük * Ergenuşağı
notlar
  1. ^ "www.kayserim.biz". Kayseri'deki Akarsular. 11 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2014.