İçeriğe atla

Yunanistan'da İslam

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu madde genel olarak Yunanistan'daki İslam hakkındadır. Yunan Müslümanlar hakkında bilgi için Müslüman Rumlar sayfasına bakınız.
Atina'da çarşı, Edward Dodwell.

Yunanistan'da İslam, iki ayrı topluluk tarafından temsil edilmektedir; Osmanlı İmparatorluğu döneminden beri Yunanistan'da yaşayan Müslümanlar (özellikle Doğu Makedonya ve Trakya'da) ve 20. yüzyılın son çeyreğinde, özellikle Atina ve Selanik'e gelmeye başlayan Müslüman göçmenler.

Hristiyanlığa geçiş

[değiştir | kaynağı değiştir]

İslam'dan Hristiyanlığa çok sayıda dönüşüm gerçekleştiren iki grup var. İlk grup On İki Ada Türkleridir. Eski Osmanlı İmparatorluğu'nun bir kalıntısı olarak ve yabancı bir ülkeye kültürel olarak benzeyen birçok Türk, Yunan devletine karşı ayrımcılık yapmamak için İslam inancına ilgi göstermemektedir.[1] İkinci örnek, Yunan kültürüne hızlı bir şekilde asimile olmayı tercih eden Arnavut göçmenlerdir. Yunanistan'daki en büyük göçmen grubunu oluşturuyorlar ve çoğunluğu Arnavut olarak tanımlanmak istemiyor. Birçok yeni gelen Arnavut, Arnavut ismini Yunan ismine ve dinlerini İslam'dan Ortodoksluğa çevirdi.[2][3] Göçten önce bile, güney Arnavutluk'taki birçok Müslüman göç etmeden önce ayrımcılığa uğramamak için kendilerini Yunan olarak tanıtıyor ve Müslüman isim yerine Yunan isimlerini kabul ediyorlar.[3][4][5] Böylelikle, Yunan vizesi alma ve Yunanistan'da çalışma şanslarını artırmaya çalışıyorlar.[3]

Yunanistan'daki Müslümanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yunanistan'daki Müslüman nüfus homojen değildir, çünkü sıklıkla farklı etnik, dilsel ve sosyal kökenlerden oluşur. Müslüman inancı, Yunanistan'ın bugünkü topraklarında yaşayan birkaç etnik grubun, yani Pomaklar, etnik Türkler, belirli Roman grupları ve özellikle 17. ve 18. yüzyıllarda dönüştürülen Girit, Epir ve batı Yunan Makedonyası'ndaki Yunan Müslümanların inançlarıdır. Ülkenin Müslüman nüfusu, Yunanistan ile yeni Türkiye Cumhuriyeti arasındaki 1923 nüfus değişim anlaşması sonucunda önemli ölçüde azaldı. Kuzey Yunanistan Müslümanlarının çoğu aslında Epir ve Yunan Makedonyası'ndan etnik Yunan Müslümanlar iken, Pomak Müslümanları ve Batı Trakya'daki etnik Türkler nüfus değişimi şartlarından muaftı. Art arda gelen Yunan hükûmetleri ve yetkilileri, Batı Trakya'daki Türkçe konuşan Müslümanları, ayrı bir Türk azınlığı olarak değil, Yunan Müslüman azınlığın bir parçası olarak görüyor. Bu politika, bölge Müslümanlarının Osmanlı döneminden kalma etnik Yunanların 1923 öncesi Yunan Makedonyasından Valadeslerin İslam'a döndükleri izlenimi vermeyi amaçlayarak Batı Trakya'nın Müslüman sakinlerinin etnik kökenleri nedeniyle gelecekte Türkiye'ye bağlanmalarının önüne geçilmeye çalışılmaktadır.[6]

Müslüman azınlık terimi, Doğu Makedonya ve Trakya Yunan idari bölgesinin bir parçası olan Batı Trakya dini, dilsel ve etnik bir azınlığı ifade eder. 1923'te Lozan Antlaşması uyarınca Epir, Yunan Makedonyası ve başta Kuzey Yunanistan'ın başka yerlerindeki Yunan Müslümanlarının Türkiye'ye göç etmeleri ve buna karşılık Türkiye'de yaşayan Hristiyanların da Yunanistan'a göç etmeleri gerekiyordu. Batı Trakya Müslümanları ile İstanbul'un Hristiyanları ve Gökçeada ve Bozcaada adaları nüfus mübadelesine dahil edilmeyen bölgelerdir.

Pomaklar çoğunlukla Batı Trakya'nın Rodop Dağları'ndaki köylerde bulunmaktadır. Yunan Roman toplumu ağırlıklı olarak Yunan Ortodoks olmasına rağmen, Trakya'daki Romanlar çoğunlukla Müslümandır.

Yunanistan'daki göçmen Müslümanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Müslüman ilk göçmenler, çoğunlukla Mısırlı ve 1950'lerin başında Mısır'dan geldiler, ülkenin iki ana kent merkezi olan Atina ve Selanik'te yoğunlaştılar. 1990'dan bu yana, Ortadoğu, Kuzey Afrika'nın çeşitli ülkelerinden ve Afganistan, Pakistan, Hindistan, Bangladeş, Somali ve Müslüman Güneydoğu Asya'dan gelen göçmen Müslümanların sayısında artış olmuştur. Ancak, göçmen Müslüman cemaatinin büyük çoğunluğu Balkanlardan, özellikle Arnavutluk ve Kuzey Makedonya'daki Arnavut cemaatlerinden ve diğer eski Yugoslav cumhuriyetlerinden gelmiştir. 1990'lı yılların başında Doğu Avrupa'da komünizmin çöküşünden bu yana, ekonomik fırsat arayışında olan Arnavut işçiler Yunanistan'a göç ettiler ve ailelerini Atina ve Selanik gibi şehirlere yerleştirmeye başladılar.

Göçmen Müslüman cemaatin çoğu Atina'da yaşıyor. Dini haklarının tanınmasıyla Yunan hükûmeti Temmuz 2006'da cami yapımını onayladı. Buna ek olarak, Yunan Ortodoks Kilisesi, Müslüman bir mezarlık yapılması amacıyla Atina'nın batısında, tahmini 20 milyon dolar değerinde 28.000m² alan bir yer bağışladı.[7][8] Yunanistan hükûmeti 2016 yılında inşaatın başlaması için yeşil ışık yaktı, ancak her iki taahhütte de 2017'ye kadar ilerleme olmadı. Ancak, Yunanistan'ın eğitim ve din bakanı Kostas Gavroglou, ülkenin devlet destekli ilk camisinin Eylül 2019'da faaliyete başlayacağını söyledi.[9] Cami yapımı ülkede, camileri Avrupa'da İslam'ı yaymanın bir yolu olarak gören bazı vatandaşların güçlü muhalefetiyle karşı karşıya. Atina camisinin inşası ve işletilmesinin yasal düzenlemeler dahilinde olmasına rağmen, Yunanların güçlü ideolojik yayılımı büyük olasılıkla tartışmayı sürdürecektir.[10] Caminin inşa edilmesi, neredeyse iki yüzyıllık bir bekleyişi sona erdirecek.[11] Göçmen krizi ile Müslümanların nüfusu arttıkça, bazıları bu camiyi Yunanistan'ın en büyük metropolünde inşa edilecek camilerin ilki olarak görüyor.

Ayrıca, Yunanistan'da cami açma yasağı, ülkenin ikinci büyük şehri Selanik'te yaşayan yaklaşık 7.000 Türk için sorun teşkil ediyor. Selanik Müslüman cemaati yapılması gereken ibadetler için daireler, bodrumlar ve garajların içinde toplanıyorlar.[12] Buna ek olarak, bazılarını ölülerini gömmek için yüzlerce km yol almaya zorlayan çok az Müslüman mezarlığı var.[11] 2010 yılında, Girit adasındaki gayri resmi bir cami, muhtemelen Yunan aşırı sağındaki[13] Müslüman karşıtı duyguların bir sonucu olarak hedef alındı ancak hiçbir kayıp olmadı ve hiçbir şüpheli de tespit edilemedi.[14] Altın Şafak Partisi de dahil olmak üzere bazı sağcı çevrelerde Müslüman karşıtı bir söylem vardı.[15][16][17] 2019 yılında Pew Research Center tarafından yayınlanan araştırmada, Yunanların %37'si Müslümanlara olumlu bakarken, %57'sinin olumsuz bir görüşe sahip olduğu belirlendi.[18]

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • İslami yazıtlı Kavala imaret kapısı.
    İslami yazıtlı Kavala imaret kapısı.
  • Cami kalıntıları.
    Cami kalıntıları.
  • Yunanistan'dan İslam yazıtları.
    Yunanistan'dan İslam yazıtları.
  • Kütüklü Baba Türbesi, Bektaşi Tarikatı üyesi, Selino, Rodop, Batı Trakya, Yunanistan.
    Kütüklü Baba Türbesi, Bektaşi Tarikatı üyesi, Selino, Rodop, Batı Trakya, Yunanistan.
  • Yunanistan'da cami.
    Yunanistan'da cami.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 
  2. ^ Armand Feka (16 Temmuz 2013). "Griechenlands verborgene Albaner". Wiener Zeitung. 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2016. Er lächelt und antwortet in einwandfreiem Griechisch: ‚Ich bin eigentlich auch ein Albaner.‘ 
  3. ^ a b c Kretsi, Georgina (2005). "Shkëlzen ou Giannis? Changement de prénom et stratégies identitaires, entre culture d'origine et migration [Shkëlzen or Giannis? Change of Name and Identity strategies, between Culture of Origin and Migration]". Balkanologie. 1 (2). 9 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.  para.1-63
  4. ^ Lars Brügger, Karl Kaser, Robert Pichler, Stephanie Schwander-Sievers (2002). Umstrittene Identitäten. Grenzüberschreitungen zuhause und in der Fremde. Die weite Welt und das Dorf. Albanische Emigration am Ende des 20. Jahrhunderts = Zur Kunde Südosteuropas: Albanologische Studien. Viyana: Böhlau-Verlag. s. Bd. 3. ISBN 3-205-99413-2. 
  5. ^ Kitsaki, Georgia (2011). "Ethnic groups:Identities and relationships in the Greek-Albanian border". Nitsiakos, Vassilis (Ed.). Balkan border crossings: Second annual of the Konitsa Summer School. Lit Verlag. s. 151. ISBN 978-3-643-80092-3. 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.  "The recent socio-political changes in Albania have brought on this change. Work in Greece is of vital importance, so in order to acquire entry or a work permit in Greece, you have to declare being a member of the Greek Minority or prove your ‘Greek origin’, which has acquired tremendous social and economic value in Albania. Different identity cards were provided by the Greek state to ‘Greeks by descent’ (homogeneis), i.e. to Albanian citizens claiming Greek origin. A great number of Vlachs in the south-east of Albania have also claimed Greek homogeneis identity based on their pro-Greek social networks and identity idioms of the past. There have even been cases of Albanian Muslims who made similar claims by falsifying their Albanian documents. This is the potential effect of Greek policy, since people in Albania believe that that there is discrimination by the Greek state against Muslims or ‘non-Greeks’ in favour of ‘Christians’ or those of ‘Greek origin’."
  6. ^ See Hugh Poulton, 'The Balkans: minorities and states in conflict', Minority Rights Publications, 1991
  7. ^ "Greece". state.gov. 9 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2020. 
  8. ^ "Failure to settle matter has rankled sensibilities here and abroad - Kathimerini". ekathimerini.com. 5 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2020. 
  9. ^ "Greece: Athens mosque likely to open by September, official says". www.aljazeera.com. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2019. 
  10. ^ Tsiachris, Christos. "Is there a legal basis for banning or restricting mosques in Greece and Switzerland?". UNILU/CCCLR Working Paper Series WP 01/14 (İngilizce). 
  11. ^ a b Dilouambaka, Ethel. "Is Athens Getting Its First Mosque After A 180-Year Ban?". Culture Trip. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2019. 
  12. ^ "Thessaloniki's Turks have no place to worship or bury their dead". www.aljazeera.com. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2019. 
  13. ^ ""Φωτιά στα τζαμιά" διά χειρός Χρυσής Αυγής". efsyn.gr. 24 Haziran 2016. 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020. 
  14. ^ "Attentat contre une mosquée en Grèce" (Fransızca). Le Figaro. 2 Nisan 2010. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020. 
  15. ^ "Rising tide of Islamophobia engulfs Athens". The Globe and Mail. 18 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2017. 
  16. ^ "Greeks Shout Obscenities, Egg Muslims as they celebrate Eid". worldnewsvine.com. 19 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020. 
  17. ^ Kitsantonis, Niki (1 Aralık 2010). "Attacks on Immigrants on the Rise in Greece". 2 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020 – NYTimes.com vasıtasıyla. 
  18. ^ "European Public Opinion Three Decades After the Fall of Communism — 6. Minority groups". Pew Research Center. 14 Ekim 2019. 22 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yunanistan%27da_İslam&oldid=33480764" sayfasından alınmıştır