Tellioğlu, Göle
| Tellioğlu | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Tellioğlu Tellioğlu'nun Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Göle |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 193 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75700 |
Tellioğlu, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Köyün bilinen en eski adı Tellioğlu'dur. Nitekim 1886 tarihli Rus nüfus tespitinde Telli-Ogli (Телли-Оглы) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Telli Oğli (تللی اوغلی) olarak kaydedilmiştir.[3][4]
Tellioğlu köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan tarihsel bölgelerden biri olan Kola'da yer alır. Nitekim bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Türkçe Göle olarak bilinen Kola bölgesi, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde köy, Ardahan sancağının Göle kazasına bağlıydı. Tellioğlu'da bu dönemde Türkler yaşıyordu ve köyün nüfusu 94 kişiden oluşuyordu.[3] Köyün nüfusu 1896 yılında 119 kişi, 1906 yılında 186 kişi olarak tespit edilmiştir.[5] Yirmi yılda nüfusun iki katına çıkması, bu süre içinde köye yeni insanların yerleştirildiğini göstermektedir. Nitekim 1907 yılında Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Göle bölgesinde göç nedeniyle boşalmış köylere yeni nüfus yerleştirildiğini yazmıştır.[6]
Tellioğlu köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre fiilen Ermenistan'ın sınırları içinde kaldı. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca köy Türkiye'ye bırakıldı.[7]
Tellioğlu köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Göle kazasının Okam nahiyesine bağlıydı.[4] 1940 genel nüfus sayımında köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 342 kişiden oluşuyordu.[8] 1965 genel nüfus sayımında Tellioğlu köyünün nüfusu 610 kişiye yükselmişti ve bu nüfus içinde sadece 156 kişi okuma yazma biliyordu.[9]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Tellioğlu köyü, Ardahan il merkezine 41 km, Göle ilçe merkezine 24 km uzaklıktadır.[10]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 193[2] |
| 2021 | 198[2] |
| 2020 | 216[2] |
| 2019 | 229[2] |
| 2018 | 232[2] |
| 2017 | 228[2] |
| 2016 | 212[2] |
| 2015 | 238[2] |
| 2014 | 248[2] |
| 2013 | 266[2] |
| 2012 | 291[2] |
| 2011 | 283[2] |
| 2010 | 303[2] |
| 2009 | 320[2] |
| 2008 | 310[2] |
| 2007 | 321[2] |
| 2000 | 294[10] |
| 1990 | 405[11] |
| 1985 | 509[12] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Tellioglu, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Göle Tellioğlu Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b ""Göle Kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 772.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 113, ISBN 9786052100271.
- ^ "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), Paris, 1938, s. 10". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2021.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 352.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 359.
- ^ a b "Tellioğlu Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.