Teilhardina
| Teilhardina[1][2] | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Teilhardina belgica | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Türler | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Teilhardina, yaklaşık 56-47 milyon yıl önce erken Eosen döneminde Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya'da yaşamış, marmoset benzeri bir erken primattır.[1][4][5] Paleontolog George Gaylord Simpson, türü Fransız paleontolog, Cizvit ve filozof Teilhard de Chardin'den sonra adlandırmakla tanınır.
Paleobiyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Bazı tarihlendirmeler, Asyalı Teilhardina asiatica'nın cinse ait eski tür olduğunu öne sürüyor; en genci ise Kuzey Amerika'dan Teilhardina brandti'dir.[6] Ancak Wyoming'deki son buluntular, Teilhardina'nın Kuzey Amerika kökenli olduğunu gösteriyor.[7]
En eski Primatların coğrafi dağılımını açıklamak için önerilen dört hipotez vardır:[6]
1. Primatlar Afrika kökenliydi ve daha sonra Avrupa-Grönland'a ve sonunda Kuzey Amerika'ya dağıldılar.
2. Primatlar Kuzey Amerika'da ortaya çıktıktan sonra Bering yolu üzerinden Asya'ya dağıldı ve daha sonra nihayet Avrupa'ya ulaşmak için Grönland'dan geçti.
3. Primatlar Asya veya Afrika'da ortaya çıktı, Kuzey Amerika'ya dağıldı ve sonunda Batı Avrupa'ya ulaştı.
4. Primatlar Asya kökenliydi, daha sonra doğuya doğru Kuzey Amerika'ya ve batıya doğru Avrupa'ya dağıldılar.
Bir noktada, primatların, Paleosen Eosen sınırına yakın Asya levha çarpışmasından önce Hindistan'da ortaya çıkmış olabileceği ve çarpıştıktan sonra Asya'ya yayılabileceği hipotezi ortaya çıktı.[6]
Bu hipotezler, yeni morfolojik kanıtlar ve kıtalardan (örneğin Asya, Avrupa, Afrika vb.) dahil olan Teilhardina türlerinin en eski kayıtları kullanılarak yeniden değerlendirildi. Araştırmacılar, hipotezlerin hiçbirinin çalışmalarından ortaya çıkan modele uymadığı sonucuna vardılar.[6]
Araştırmadan yeni bir hipotez ortaya çıktı; Artık Paleosen-Eosen Termal Maksimum'un başlangıcında Teilhardina'nın Kuzey Yarımküre yakınında doğudan batıya dağıldığına inanılmaktadır. İlk primatlar Turgai Boğazlarını geçerek Güney Asya'dan Avrupa'ya göç ettiler ve sonunda Grönland üzerinden Kuzey Amerika'ya dağıldılar. En basit ifadeyle, şu şekildedir: batıya doğru Asya'dan Avrupa'ya ve Kuzey Amerika'ya.[6]
Taksonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
Teilhardina genellikle Omomyidae'ye atanmış olsa da, Ni ve ark. (2004) cinsi polifiletik olarak ele geçirdiler, Teilhardina belgica ve T. asiatica en bazal haplorrhinler olarak değer gördüler ve diğerleri anaptomorphin omomyid olarak sınıflandı (ve dolayısıyla simianlardan ziyade tarsierlerle daha yakından ilişkili). Teilhardina crassidens, Ni ve diğerleri (2004) tarafından Baataromomys cinsine atıfta bulunulmuştur. Ancak Morse ve ark. (2007) T. crassidens'i T. americana ile birlikte yeni Bownomomys cinsine atadı.[8][9][10]
Türler[değiştir | kaynağı değiştir]
Teilhardina magnoliana bilinen en eski Kuzey Amerika primatıdır; fosili ilk olarak ABD'nin Mississippi eyaletinde keşfedildi. Uzun, ince bir kuyruğu olan, ağaçta yaşayan, kürk kaplı minik bir yaratıktı; kuyruğu vücudundan önemli ölçüde daha uzundu.[1][11]
Carnegie Doğa Tarihi Müzesi'nden (Pittsburgh, Pensilvanya) kaşif K. Christopher Beard, Teilhardina magnoliana'nın atalarının Sibirya'dan Amerika'ya giden kara köprüsünü, muhtemelen 55.8 milyon yıldan daha uzun bir süre önce geçtiklerini, ancak keşfedilen fosilin yaşının çok daha fazla olduğunu öne sürdü, fosilin yaşı anlaşmazlık meselesidir. Hayvan yaklaşık bir 30 ağırlığındaydı.[12]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c Beard, K.C. (2008). "The oldest North American primate and mammalian biogeography during the Paleocene-Eocene Thermal Maximum" (PDF). Proceedings of the National Academy of Sciences. 105 (10): 3815-8. doi:10.1073/pnas.0710180105. PMC 2268774 $2. PMID 18316721. 31 Ocak 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Tornow, M.A. (2008). "Systematic analysis of the Eocene primate family Omomyidae using gnathic and postcranial data". Bulletin of the Peabody Museum of Natural History. 49 (1): 43-129. doi:10.3374/0079-032X(2008)49[43:SAOTEP]2.0.CO;2.
- ^ "Teilhardina". paleobiodb.org.
- ^ "Oldest-known ancestor of modern primates may have come from North America, not Asia". Heritage Daily. 30 Kasım 2018. 30 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Smith, T. (2006). "Rapid Asia-Europe-North America geographic dispersal of earliest Eocene primate Teilhardina during the Paleocene-Eocene Thermal Maximum". Proceedings of the National Academy of Sciences. 103 (30): 11223-7. doi:10.1073/pnas.0511296103. PMC 1544069 $2. PMID 16847264.
- ^ a b c d e Smith (25 Temmuz 2006). "Rapid Asia–Europe–North America geographic dispersal of earliest Eocene primate Teilhardina during the Paleocene–Eocene Thermal Maximum". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 103 (30): 11223-11227. doi:10.1073/pnas.0511296103. ISSN 0027-8424. PMC 1544069 $2. PMID 16847264.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2021.
- ^ Ni, X., Wang, Y., Hu, Y. & Li, C., 2004: A euprimate skull from the early Eocene of China. Nature: Vol. 427, #1, pp. 65-68
- ^ X. Ni, K. C. Beard, J. Meng, Y. Wang, and D. L. Gebo. 2007. Discovery of the first early Cenozoic euprimate (Mammalia) from Inner Mongolia. American Museum Novitates 3571:1-11.
- ^ Paul E. Morse; Stephen G.B. Chester; Doug M. Boyer; Thierry Smith; Richard Smith; Paul Gigase; Jonathan I. Bloch (2018). "New fossils, systematics, and biogeography of the oldest known crown primate Teilhardina from the earliest Eocene of Asia, Europe, and North America". Journal of Human Evolution. in press. doi:10.1016/j.jhevol.2018.08.005.
- ^ A Monkey's Uncle, Smithsonian, May 2008, p. 16
- ^ Nickerson, C. 2008. A long trek for ancient mini monkeys 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Boston Globe
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Nat. 16 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Geo., Kuzey Amerika'daki En Eski Primat Fosili Keşfedildi 16 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . 3 Mart 2008