Taban hareketi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
#MeToo hareketi en ünlü taban hareketlerinden birdir.

Taban hareketi, belirli bir semt, bölge veya topluluktaki insanları siyasi veya ekonomik bir hareketin temeli olarak kullanan toplumsal hareketlerdir.[1] Taban hareketleri yerel, bölgesel, ulusal veya uluslararası düzeylerde değişim gerçekleştirmek için yerel düzeyden ortak eylemi kullanır. Taban hareketleri yukarıdan aşağıya karar alma yerine aşağıdan yukarıya karar alma ile ilişkilendirilir ve bazen geleneksel güç yapılarına kıyasla daha doğal veya kendiliğinden olarak kabul edilir.[2]

Taban hareketleri, kendi kendine örgütlenmeyi kullanarak, topluluk üyelerini kendi toplulukları için sorumluluk ve eylem üstlenerek katkıda bulunmaya teşvik etmektedir.[3] Taban hareketleri, bağış toplamaktan seçmen kaydetmeye ve basitçe siyasi konuşmayı teşvik etmeye kadar çeşitli stratejiler kullanır. Belirli hareketlerde hedefler çeşitlilik gösterir ve değişir, ancak hareketler siyasete kitlesel katılımı artırmaya odaklanma konusunda tutarlıdır.[4] Bu siyasi hareketler küçük ve yerel düzeyde başlayabilir, ancak Cornel West'in de belirttiği gibi taban siyaseti, kamuoyunun dikkatini bölgesel siyasi kaygılara çektiği için ilerici siyasetin şekillenmesi için gereklidir.[5]

Taban fikri sıklıkla katılımcı demokrasiyle ilişkilendirilir. Daha demokratik bir toplum arayışının manifestosu olan Port Huron Bildirisi, daha adil bir toplum yaratmak için "Amerikan toplumunun tabanının" sivil haklar ve ekonomik reform hareketlerine temel olması gerektiğini söylüyor.[6] Bu kavramlar, tabanın genellikle belirli bir harekete veya örgüte atıfta bulunması, katılımcı demokrasinin ise daha geniş bir yönetim sistemine atıfta bulunması bakımından birbirinden ayrılmaktadır.[7]

Taban hareketlerinin stratejileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Taban hareketleri, yerel ve topluluk hareketlerinden güç alan taktikler kullanır. Amerika'da taban hareketleri yaratmaya ve desteklemeye adanmış kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Grassroots Campaigns, taban hareketlerinin para toplamayı, örgütler kurmayı, farkındalık yaratmayı, isim bilinirliği oluşturmayı, kampanyalar kazanmayı ve siyasi katılımı derinleştirmeyi amaçladığını belirtmektedir. Taban hareketleri, yerel ya da ulusal siyasete yerel katılıma odaklanan stratejiler aracılığıyla bu ve diğer hedefler doğrultusunda çalışmaktadır.[8]

Taban örgütleri güçlerini halktan alırlar; dolayısıyla stratejileri sıradan insanları mümkün olan en geniş ölçüde siyasi söyleme dahil etmeye çalışır. Aşağıda, halkın katılımına odaklanmaları nedeniyle taban örgütlenmesi olarak kabul edilen stratejilerin bir listesi yer almaktadır:[4]

  • Ev toplantılarına veya partilerine ev sahipliği yapmak
  • Daha büyük toplantıların yapılması
  • Posterler asmak
  • Sokakta veya kapıdan kapıya dolaşırken yayalarla konuşmak
  • İmza toplamak
  • Mektup yazma, telefon arama ve e-posta gönderme kampanyaları harekete geçirme
  • Bilgi tablolarının ayarlanması
  • Siyasi reklam veya kampanyalar için birçok küçük bağışçılardan para toplamak
  • Büyük gösteriler düzenlemek
  • Bireylerden medya kuruluşlarına ve hükümet yetkililerine görüşlerini bildirmelerini istemek
  • İnsanlara oy kullanmalarını hatırlatma ve onları oy kullanma yerlerine götürme uygulamalarını içeren oy kullanma faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi.

Sosyal ağların kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sosyal medyanın siyasi ve sosyal aktivizmdeki önemi son on yılda hızla artmıştır. Instagram ve Twitter gibi uygulamalardaki influencer'lar, bilgilendirme, heyecanlandırma ve örgütleme platformları olarak taban hareketlerinin büyümesi için önemli noktalar haline geldi.

Hashtag'ler[değiştir | kaynağı değiştir]

Medyanın örgütlenmek için kullanıldığı bir diğer etkili yol ise, hashtag kullanımı yoluyla ağ genelinde yapılan paylaşımların birleştirici bir mesaj altında toplanmasıdır. Medyada daha geniş yer bulan hashtag'lerden bazıları arasında, Amerikan eğlence sektörünün önde gelen isimlerine yönelik cinsel saldırı iddialarına yanıt olarak 2017'de başlatılan #MeToo hareketi yer alıyor. Taban hareketleri de sosyal medyada büyük ölçekte örgütlenmek için hashtag'leri kullanmaktadır.

Eleştiri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yatay hareketlerle ilgili sorunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Taban hareketleri genellikle sosyal medyanın son dönemdeki yükselişinin lidersiz ve yatay hareketlere yol açması nedeniyle eleştirilmektedir. Bazıları net bir hiyerarşisi olmayan toplumsal hareketlerin çok daha az etkili olduğunu ve yok olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu ileri sürmektedir.[9]

Astroturfing[değiştir | kaynağı değiştir]

Astroturfing, tabandan geliyormuş gibi görünen, spontane ve yerel, ancak aslında bir şirket veya düşünce kuruluşu gibi dışarıdan bir kuruluştan gelen siyasi eylem anlamına gelir.[10][11] Adını bir suni çim markası olan AstroTurf'tan almıştır. Astroturfing'in bir örneği, ExxonMobil Corporation'ın iklim değişikliği hakkında yanlış bilgi yayma çabasıydı. ExxonMobil hem bilgiyi düşünce kuruluşları aracılığıyla yaymakta hem de düşünce kuruluşlarının gerçek niteliğini gizlemekte büyük ölçüde başarılı olmuştur.[12]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Gove, Philip Babcock (1961). Webster's Third New International Dictionary of the English Language, Unabridged. Cambridge, Massachusetts: Riverside Press. 
  2. ^ Yenerall, Kevan M. (2017). "grassroots politics.". Encyclopedia of American Government and Civics. Facts On File. 
  3. ^ Caneparo, Luca; Bonavero, Federica (29 Temmuz 2016). "Neighborhood regeneration at the grassroots participation: Incubators' co-creative process and system" (PDF). International Journal of Architectural Research: ArchNet-IJAR. 10 (2): 204-218. doi:10.26687/ARCHNET-IJAR.V10I2.960. ProQuest 1833257272. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 
  4. ^ a b Poggi, Sarah. "Grassroots Movements" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2015. 
  5. ^ Wallace, Michele (1992). Black Popular Culture. Seattle: Bay Press. ss. 45. ISBN 978-1-56584-459-9. 
  6. ^ Students for a Democratic Society (1962). "Port Huron Statement". 5 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2015. 
  7. ^ "Direct and Participatory Democracy at Grassroots Level" (PDF). European Institute of Public Administration. doi:10.2863/63437. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2015. 
  8. ^ "Grassroots Campaigns: Our History". Grassroots Campaign. 14 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2015. 
  9. ^ "Bringing the Organization Back In: Social Media and Social Movements". Berkeley Journal of Sociology (İngilizce). 3 Kasım 2014. 20 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2016. 
  10. ^ Barkan, Joanne (2012). "Hired Guns on Astroturf: How to Buy and Sell School Reform". Dissent. 59 (2): 49-57. doi:10.1353/dss.2012.0053. 
  11. ^ Walter Truett Anderson (5 Ocak 1996). "Astroturf – The Big Business of Fake Grassroots Politics". 29 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Cho, Charles (3 Temmuz 2011). "Astroturfing Global Warming: It Isn't Always Greener on the Other Side of the Fence". Journal of Business Ethics. 104 (4): 571-587. doi:10.1007/s10551-011-0950-6.