Anarko-feminizm
| Makale serilerinden |
 |
19. yüzyılda ilk kez ortaya çıkan ve isimlendirilen Anarko-feminizm veya Anarka-feminizm, anarşizm ile feminizmi bir araya getirir ve ataerkilliği hiyerarşinin ve dolayısıyla da toplumun temel problemlerinden biri olarak değerlendirir. Anarko-feministler ataerkillik ve maşizm ile savaşın sınıf çatışmalarının ve devlete yönelik anarşist mücadelenin bütünleyici bir parçası olduğuna inanırlar. Özünde, bu felsefe anarşist mücadeleyi feminist mücadelenin gerekli bir bileşeni olarak görür. Feminizmi de anarşist felsefenin gerekli bir bileşeni olarak görür. L. Susan Brown, "Anarşizm, tüm güç ilişkilerine karşı çıkan bir siyaset felsefesi olduğundan, doğası gereği feministtir" iddiasında bulunur.[1]
Anarko-feminizm, cinsiyetler arasında "eşit bir zemin" yaratmayı amaçlayan, anti otoriter, antikapitalist, baskı karşıtı bir felsefedir. Anarko-feminizm, diğer gruplara, partilere veya otoritelere ihtiyaç duymadan cinsiyetlerarası sosyal ve ekonomik özgürlüğünü savunur.[2][3][4]
Kökenleri[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Anarşist düşünür Mihail Bakunin patriyarkiye karşı çıkmıştır.[kaynak belirtilmeli] Anarşizm, köken itibarıyla her türlü otoriteye karşıdır. Patriyarki ya da ataerkil sistem de bir otorite olduğundan birçok anarşist aynı zamanda feministtir.
Anarko-feminizm, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Anarşist feministler Emma Goldman, Voltairine de Cleyre ve Lucy Parsons gibi yazarlar ve teorisyenler tarafından desteklendi.
Mujeres Libres[değiştir | kaynağı değiştir]
Mujeres Libres (Türkçe: Özgür Kadınlar) Katalonya Devrimi sırasında İspanya'da işçi sınıfı kadınlarını güçlendirmeyi amaçlayan anarşist bir kadın örgütüydü.[5] 1936 yılında Lucía Sánchez Saornil, Mercedes Comaposada ve Amparo Poch y Gascón tarafından kuruldu ve yaklaşık 30.000 üyesi vardı.
Örgüt ayrıca, amaçlarını tanıtmak için radyo, gezici kütüphaneler ve propaganda turları aracılığıyla propaganda yaptı. Organizatörler ve aktivistler, kırsal kolektifler kurmak ve kadınları desteklemek için İspanya'nın kırsal bölgelerini dolaştı.[6] Kadınları anarşist harekette liderlik rollerine hazırlamak için okullar, yalnızca kadınlara yönelik sosyal gruplar ve kadınlara özel bir gazete düzenlediler; böylece kadınların özgüven kazanmalarına, yeteneklerine güven duymalarına ve siyasi bilinçlerini geliştirmek için birbirleriyle ağ kurmalarına yardımcı oldular. İspanya'daki kadın işçilerin çoğu okuma yazma bilmiyordu ve Mujeres Libres onları okuryazarlık programları, teknik odaklı sınıflar ve sosyal bilgiler sınıfları aracılığıyla eğitmeye çalıştı. Acil tıp kliniklerinde yaralılara yardım edecek hemşireler yetiştirmek için okullar da oluşturuldu.[6] Ayrıca tıp okullarında kadınlara cinsel sağlık ve doğum öncesi ve doğum sonrası bakım hakkında bilgi verildi.[6]
Asi Zapatista Özerk Belediyeleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Asi Zapatista Özerk Belediyeleri'nin ordusu olan Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu'nda kadınlar büyük bir rol almıştır.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Anarşizm.org5 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Feminizm ve Anarşizm
- Anarko Feminist Bildiri1 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Anarşist Kadınlar
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Brown, L. Susan (1995). "Beyond Feminism: Anarchism and Human Freedom". Reinventing Anarchy, Again. San Francisco: AK Press. ss. 149-154. ISBN 978-1-873176-88-7.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2021.
- ^ https://www.researchgate.net/publication/320858354_Anarchism_and_Feminism
- ^ "Mujeres Libres - Özgür Kadınlar - Dünyalılar". 10 Nisan 2014. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ a b c O'Carroll, Aileen. "Mujeres Libres: Women anarchists in the Spanish Revolution". Workers Solidarity No 54. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2005.
Siyaset serisi | ||
| Gelenekler |  | |
| Anarşistler | Adolph Fischer (1858–1887) • Aleksandros Grigoropulos (1993–2008) • Alexander Berkman (1870–1936) • Alfredo M. Bonanno (1937– ) • Anselmo Lorenzo (1841–1914) • Auguste Vaillant (1861–1894) • Benjamin Tucker (1854–1939) • Bhagat Singh (1907–1931) • Sacco ve Vanzetti (1888–1927) • Buenaventura Durruti (1896–1936) • Carlo Cafiero (1846–1892) • Carlo Giuliani (1978–2001) • Colin Ward (1924–2010) • Daniel Guérin (1904–1988) • Dyer Lum (1839–1893) • Edward Abbey (1927–1989) • Élisée Reclus (1830–1905) • Émile Armand (1872–1963) • Emile Henry (1872–1894) • Émile Pouget (1860–1931) • Emma Goldman (1869–1940) • Errico Malatesta (1853–1932) • Ettore Aguggini (1902–1929) • Fernand Pelloutier (1867–1901) • Ferdinando Nicola Sacco (1891–1927) • Francisco Ascaso Abadía (1901–1936) • Gün Zileli (1946– ) • Henry David Thoreau (1817–1862) • Jacques Ellul (1912–1994) • Jaroslav Hašek (1883–1923) • Johann Joseph Most(1846–1906) • John Zerzan (1943– ) • Joseph Déjacque (1821–1864) • Juan García Oliver (1901–1980) • Jules Bonnot (1876–1912) • Karim Landais (1980–2005) • Lev Tolstoy (1828–1910) • Lucy Parsons (1853–1942) • Luigi Fabbri (1877–1935) • Luigi Galleani (1861–1931) • Lysander Spooner (1808–1887) • Marius Jacob (1879–1954) • Max Stirner (1806–1856) • Mikhail Bakunin (1814–1876) • Murray Bookchin (1921–2006) • Murray Rothbard (1926–1995) • Nestor Mahno (1888–1934) • Noam Chomsky (1928– ) • Paul Avrich (1931– 2006) • Pyotr Kropotkin (1842–1921) • Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) • Ravachol (1859–1892) • Sante Geronimo Caserio (1873–1894) • Sébastien Faure (1858–1942) • Ugo Fedeli (1898–1964) • Volin (1882–1945) • Voltairine de Cleyre (1866–1912) • William Godwin (1756–1836) | |
| Tarihte anarşizm | ||
| Anarşist teori | ||
| Kültür ve anarşizm | ||
| Ülkelere göre anarşizm | ||
 | Anarşizm ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Feminizm ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
