İçeriğe atla

Süperstar '83

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Süperstar '83
Ajda Pekkan stüdyo albümü
Yayımlanma19 Mart 1983 (1983-03-19)
Kaydedilme1982-83
StüdyoGelişim Stüdyoları
(İstanbul, Türkiye)
TarzPop
Süre35:07
ŞirketBalet
YapımcıYeşil Giresunlu
Ajda Pekkan kronolojisi
Sevdim Seni
(1982)
Süperstar '83
(1983)
Ajda Pekkan ve Beş Yıl Önce On Yıl Sonra
(1984)
Ajda Pekkan Süperstar kronolojisi
Süperstar '83
(1983)

Süperstar '83, Türk şarkıcı Ajda Pekkan'ın dokuzuncu stüdyo albümüdür. 19 Mart 1983'te Balet Plak tarafından yayımlandı. Önceki on yılda piyasaya sürdüğü Süperstar (1977) ve Süperstar 2 (1979) albümleriyle eleştirel övgü toplayan şarkıcı, 1980 Eurovision Şarkı Yarışması'ndaki derecesiyle hayal kırıklığına uğrayınca bir süre müzik piyasasındaki görünürlüğünü azaltmıştı. Bu sırada Yaşar Kekeva Plak'tan iki plak çıkarmış ancak şirketle çeşitli sorunlar yaşamıştı. Şirketle anlaşmazlıkları devam eden şarkıcı, Ağustos 1982'de Metin Akpınar ve Zeki Alasya ile Büyük Kabare adlı müzikale girişti. Bu gösteri için Fikret Şeneş'in yazdığı bazı şarkılar Süperstar serisinin üçüncü uzunçalarının ön ayağını oluşturdu.

Neredeyse tamamı aranjman şarkılardan oluşan Süperstar '83, genel anlamda bir pop kaydı olsa da caz, disko ve yer yer oryantal etkilerini barındırır. Amerikalı şarkıcılar Amii Stewart ve Donna Summer ile İtalyan şarkıcılar Mia Martini ve Mina'nın şarkıları çalışmada yeni aranjmanlarıyla yer bulurlarken bu isimlerden bazıları da Pekkan'ın yorumculuğunu etkiledi. Tüm sözleri tek başına yazan Şeneş şarkılarda aşk temasını güçlü bir kadın figürü çizerek ve aldatılma, imkânsızlık ve kibir gibi duygularla birleştirerek işledi. Parçalardan sekizi ilk kez bu albümde Pekkan tarafından seslendirilirken ikisi önceki yıllarda farklı Türkçe albümlerde başka şarkıcılar tarafından seslendirilen şarkılardan oluştu.

Albümün plağı alışıldık siyah renk yerine şeffaf sarı renkte hazırlandı ve Türkiye'de piyasaya sürülen ilk şeffaf plak oldu. Bunun üzerine Unkapanı Plakçılar Çarşısı'nda bir şeffaf plak furyası başladı. Albüm tanıtımlarının ana ayağını Süperstar Ajda '83 adlı müzikal oluşturdu. Bunun yanı sıra şarkıcı TRT'deki çeşitli programlarla ve Türkiye'nin bazı şehirlerinde verdiği konserlerle şarkıların tanıtımını pekiştirdi. Uzunçaların en çok öne çıkan "Uykusuz Her Gece" ve "Bir Günah Gibi" şarkılarının yanı sıra "Son Yolcu" ve "Düşünme Hiç" şarkılarına çekilen video klipler de televizyonda yayınlandı. Bu parçalar popülerliğini on yıllar boyu devam ettirerek şarkıcının en bilinen eserleri arasına girdi.

Müzik eleştirmenleri, şarkıcının en iyi albümlerinden biri olarak gösterdikleri çalışmayı takdir etti ve Pekkan'ın bunalımlı geçirdiği birkaç yılın ardından tekrar aranjman şarkılardan oluşan bir albüm hazırlanmasını beğeniyle karşıladı. Hey dergisinin düzenlediği 1983'ün Müzik Oskarları töreninde şarkıcıya Yılın Kadın Şarkıcısı ödülü verilirken albüme ise Yılın Hafif Müzik LP'si ödülü verildi. Dergi ayrıca "Uykusuz Her Gece" ve "Bir Günah Gibi" şarkılarını sırasıyla yılın en iyi ikinci ve üçüncü şarkıları olarak seçti. 1984 Altın Kelebek Ödülleri'nde ise Pekkan'a Yılın Hafif Müzik Sanatçısı ödülü takdim edildi. 2010'lara gelindiğinde Hürriyet gazetesi çalışmayı Türkiye'nin gelmiş geçmiş en iyi 27. albümü olarak gösterdi.

Arka plan ve gelişim

[değiştir | kaynağı değiştir]

1970'ler boyunca eleştirel övgü toplayan çalışmalarıyla kariyerini ilerleten ve tanınırlığını hem ülkesinde kendi dilindeki şarkılarıyla hem de ülkesi dışında Fransızca şarkılarıyla ve Paris Olympia konseri gibi etkinliklerle artıran Ajda Pekkan, bu on yılın ikinci yarısında söz yazarı Fikret Şeneş ile çalışarak Süperstar (1977) ve Süperstar 2 (1979) albümlerini hazırlamış; böylece toplamda dört uzunçalardan oluşacak olan Süperstar albüm serisini başlatmıştı.[1] İlerleyen zamanlarda şarkıcının en çok takdir edilen albümleri arasına giren bu iki çalışmadan "Baksana Talihe", "Bambaşka Biri", "Haykıracak Nefesim Kalmasa Bile" ve "Ya Sonra" gibi pek çok hit şarkı çıkmıştı.[2] Bu albümler ayrıca Pekkan'ın kariyerinin aranjman dönemine denk gelmekteydi ve üzerine Fikret Şeneş tarafından Türkçe söz yazılan ithal bestelerden oluşmaktaydı. Seriye isim olarak seçilen ve sonradan Pekkan ile özdeşleşen "Süperstar" lakabı ise dönemin Hürriyet gazetesi patronu Erol Simavi'nin şarkıcının ülkesi dışında da adını duyurmasını övmek için söylediği "Ajda Pekkan'a star demek yetmez ancak süperstar dersek yerini bulur." sözlerinden gelmektedir.[3]

1980 Eurovision Şarkı Yarışması'nın kartpostal çekimlerinde Ajda Pekkan (solda) ve ekibi. Şarkıcının yarışmada yaşadığı hayal kırıklığı sonraki birkaç yıl piyasadaki görünürlüğünü azaltmasına neden oldu.

Şarkıcının başta Avrupa olmak üzere ülkesi dışındaki popülerliğinin giderek artması, üzerinde 1980 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Türkiye'yi temsil etmesi ve ülkenin geçmiş yıllarda düşük sıralamalarla dolu olan imajını düzeltmesi için bir baskı oluşturdu.[4][5] İlk başta "amatör" bulduğu yarışmaya katılmayacağını açıklasa da sonunda TRT tarafından yapılan teklifi kabul etmek durumunda kaldı.[6] "Pet'r Oil" şarkısıyla katıldığı yarışmayı 15. sırada bitirince hayal kırıklığına uğradı; sıralama yalnızca kendisi için değil, onun yüksek bir derece alacağından emin olan çevreler için de şok etkisi yarattı.[7] Yarışmanın ardından Pekkan, İstanbul'u terk ederek aylarca Londra ve Los Angeles'ta yaşadı.[8] Bu süreçte, kariyerinde ve özel hayatında yaşadığı sorunlar yüzünden ortaya çıkan psikolojik sorunlarının üstesinden gelmeye çalıştı. Los Angeles'ta sarılığa yakalandıktan sonra iki aylık bir nekahet dönemi yaşadı.[8] Toparlanması ve ülkesine kesin geri dönüş yapması Temmuz 1982'yi buldu.[9]

Şarkıcı, "Pet'r Oil" sonrasında Philips Records ile anlaşmasını bitirerek Yaşar Kekeva Plak ile iki plaklık bir sözleşme imzaladı ve yurt dışı çalışmalarına son vererek sadece Türkiye'de şarkılar çıkarmaya başladı. İyiden iyiye yükselen arabesk müzik akımına uyarak Eylül 1981'de bu şirketten arabesk ağırlıklı Sen Mutlu Ol adlı uzunçaları çıkardı.[10] Ancak çalışmadan tatmin olmayınca ikinci bir albüm için aynı şirketle çalışmak istemedi.[11] İkinci plağı kaydetmekteki isteksizliği üzerine Yaşar Kekeva ile mahkemelik oldu. Bu süreçte Kekeva, önceki plak için kaydedilip yayımlanmayan yedi şarkıyı Sevdim Seni (1982) adıyla şarkıcıdan izinsiz piyasaya sürdü.[12] Yine de sözleşme gereği Pekkan'ın şirkete üç şarkı daha borcu kaldı ve bu şarkıların tamamlanmaması sebebiyle yeni bir plak çıkarması ya da yeni bir şirketle anlaşması hukuken mümkün olmadı. Sonunda stüdyoya girerek üç yeni şarkı kaydetti ve Sevdim Seni albümü düzenlenerek Mart 1983'te yeniden basılınca Yaşar Kekeva Plak ile anlaşması sonlanmış oldu.[13]

Ajda Pekkan, Ağustos 1982'de Metin Akpınar ve Zeki Alasya ile İstanbul Açıkhava Tiyatrosu'nda Büyük Kabare adlı bir kabareye girişerek yaklaşık 2,5 yıl aradan sonra ilk kez sahneye çıkmış oldu.[14] Bu müzikalde Fikret Şeneş ile yeniden iş birliğine gitti; Şeneş müzikal için daha sonradan albüme girecek "Sen ve Ben", "Düşünme Hiç" ve "Sihirli Aşk" parçalarının da dahil olduğu altı şarkı hazırladı.[15][16] Bu sıralarda kabaredeki bazı şarkıların Balet Plak şirketinin sahibi Yeşil Giresunlu yapımcılığında Süperstar serisinin üçüncü uzunçalarına dönüşeceği ve böylelikle şarkıcının Yaşar Kekeva Plak albümleriyle ara verdiği aranjman şarkılarına geri döneceği söylentileri de basına yansıdı. Bu aylarda bir yandan müzikal ile uğraşan Pekkan, bir yandan da yeni uzunçalarının kayıt işlerine odaklanmaya başladı.[11] Sevdim Seni albümünün yeni şarkılarla ikinci kez piyasaya sürülmesinin ardından yeni plağını yayımlaması için ortada bir engel de kalmamıştı. Mart 1983'e gelindiğinde şarkıcının Süperstar Ajda '83 adlı yeni bir müzikalinin başlayacağı açıklandı,[17] Milliyet'ten Gündüz Tuna ise yeni uzunçalarının hazırlıklarının sürdüğünü ve her an çıkabileceğini köşesinde kaleme aldı.[18][19]

Kayıtları Eylül 1982'de başlayıp plağın basımına kadar 1983'ün ilk aylarında da devam eden albüm için ilk başta 14 şarkı seçildi ancak daha sonra şarkıcıya uymadığı düşünülen parçalar kayıt aşamasında listeden çıkarılarak sayı 10 parçaya düşürüldü. İstanbul Gelişim Stüdyoları'nda gerçekleştirilen vokal ve çalgı kayıtları 338 saatte tamamlandı. İlk başta kayıtlar 8 kanallı stüdyoda yapılırken 16 kanalın plak şirketi ve kayıt stüdyosu tarafından Türkiye'ye getirilmesiyle birlikte "daha iyi bir ses kalitesi" elde etmek için kayıtlar sil baştan yeniden yapıldı. Şarkıların iki kez kaydedilmesi maliyetleri artırdı ve yapım aşamasında toplamda ₺3.5 milyon harcandı. Yapımcı Yeşil Giresunlu bu sebeple albümü o güne kadar Türkiye'de yapılan "en ağır prodüksiyonlardan biri" olarak nitelendirdi. Çalgı kayıtlarından ziyade ses miksajının tamamlanması daha çok vakit aldı.[20] Kayıt işlerinin başında Duyal Karagözoğlu dururken ses ve orkestra kayıtları Doruk Onatkut, Garo Mafyan ve Uğur Başar tarafından yapıldı. Jeyan Erpi ile MFÖ solistlerinden Fuat Güner ve Özkan Uğur kayıtlarda geri vokal olarak yer aldılar.[21]

Müzik ve sözler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Süperstar '83 albümü caz, disko ve yer yer oryantal etkilerinin görüldüğü bir pop kaydıdır.[22][23] Bu dönemde başta Amerika olmak üzere dünya genelinde yükselişe geçen ve Pekkan'ı serinin bundan bir önceki uzunçaları Süperstar 2'de etkisi altına alan disko ritimleri bu çalışmada daha fazla hissedilmektedir.[24] Albümdeki şarkıların dokuz tanesi aranjman iken bir tanesi yeni bir bestedir. Şarkıcı bu albümde Türk bestelerini seslendirmeyi bırakarak yeniden aranjman şarkılara dönüşünü "Popüler olanı takip etmek durumundayım. İlle de beste çıksın diye oturup bekleyemem. Zaten beste de kolay çıkmıyor. ... Beste benim janrım değil. Sesime, janrıma uygun yabancı besteleri yorumlamak bence daha tutarlı. [Bundan önceki plağımda] biraz dolduruşa geldiğim için [Türk besteleri] okudum. Çünkü o dönem herkes 'Ajda beste okuyamaz.' diyordu. Okuyabileceğimi kanıtlamak için okudum." diyerek açıklamıştır.[25] Albümdeki sözlerin tamamı Fikret Şeneş tarafından yazılmıştır ve daha önceki Süperstar projelerinden de bilindiği üzere şarkılar Şeneş'in seçimleriyle Pekkan'a verilmiştir.[26] Şarkıların yeni düzenlenmeleri Garo Mafyan tarafından yapılmıştır. Sözlerde aşk teması ön plana çıkarken kimisinde aldatılma, kimisinde kibir ve kimisinde ise imkânsızlık üzerine bir hikâye kurulmuştur.[21]

İtalyan şarkıcılar Mina (solda) ve Mia Martini (sağda) hem şarkılarının aranjmanlarıyla uzunçalarda yer buldu hem de Pekkan'ın yorumculuğunu etkiledi. İtalyan şarkıcılar Mina (solda) ve Mia Martini (sağda) hem şarkılarının aranjmanlarıyla uzunçalarda yer buldu hem de Pekkan'ın yorumculuğunu etkiledi.
İtalyan şarkıcılar Mina (solda) ve Mia Martini (sağda) hem şarkılarının aranjmanlarıyla uzunçalarda yer buldu hem de Pekkan'ın yorumculuğunu etkiledi.

Açılış şarkısı "Uykusuz Her Gece", Amerikalı disko şarkıcısı Amii Stewart'ın "Working Late Tonight" (Amii Stewart, 1983) şarkısının aranjmanıdır. Albüm çıkmadan bir ay önce TRT'de canlı yayınlanan 1983 Sanremo Müzik Festivali'nde Stewart'ın bu şarkıyı seslendirdiğine denk gelen Şeneş tarafından beğenilerek çalışmaya son anda dahil edilmiştir.[20] Asıl bestenin sözlerinden esinlenilerek yazılan "Uykusuz Her Gece"nin sözleri, aldatıldığını görüp hayal kırıklığına uğrayan bir kadının sevdiğini unutmak için kendisini iş hayatına vermesini anlatır ve Pekkan'ın "Sana Neler Edeceğim" ve "Bambaşka Biri" gibi şarkılarla oluşturduğu güçlü kadın profilini devam ettirir.[27][28] İkinci şarkı "Sihirli Aşk"ın bestesi yine Amerikalı bir disko şarkıcısı olan Donna Summer'ın "Mystery of Love" (Donna Summer, 1982) adlı yumuşak ritimli disko şarkısından gelmektedir ve aşkın büyüsünü anlatan sözleri de asıl şarkının sözlerinin etkisi altındadır. Girişte ve nakarat sonrasında yer alan klavye sesi Bach'ın "İyi Düzenlenmiş Klavye", 1. Kitap No. 2 Do Minör Prelüd ve Füg eserinden alınmış bir ses örneğidir.[20][29] Ardından gelen "Düşünme Hiç"in bestesi İtalyan şarkıcı Mina'nın "Il Cigno Dell'Amore" (Italiana, 1982) şarkısından alınmıştır ve Pekkan'ın şarkıyı caz şeklinde söyleyiş biçimi Mina'nın şarkıyı okuyuşuyla benzerdir.[22] Sözleri geçmiş zamanda yaşanmış bir aşkın güzelliklerini yad ederek bu sevginin sonunu hazırlayan kibir ve nefretten dert yanar. Dördüncü şarkı "Güneş Yorgun" albümdeki tek yeni ve yerli bestedir. Arif Serdengeçti tarafından bestelenen şarkı "Düşünme Hiç"e benzer şekilde caz etkisi altındadır. Beşinci şarkı ve de plağın A yüzünün son şarkısı olan "Bir Günah Gibi" gizli bir aşk hakkındadır. Bestesi bir Rus halk şarkısı olan "Oçi Çorniye"den gelmektedir ve albüme kaydedilirken "Oçi Çorniye"nin Julio Iglesias'ın "Nathalie" (Momentos, 1982) adıyla kaydettiği versiyonu esas alınarak aranjmanı yapılmıştır.[20]

Altıncı şarkı ve de plağın B yüzünün ilk şarkısı "Son Yolcu" yine Pekkan'ın etkilendiği isimlerden Mina'ya ait "Senza Fiato" (Italiana, 1982) şarkısının aranjmanıdır. Ardından gelen "Sana Doğru"da kolaylıklar içerisinde her zaman aşkın en zorunu bulan bir kişi anlatılır. Bestesi İtalyan şarkıcı Mia Martini'nin "Quante Volte" (Quante volte... ho contato le stelle, 1982) şarkısından gelmektedir ve Martini ile Pekkan'ın şarkıları yorumlama şekilleri arasında benzerlikler mevcuttur. Sekizinci şarkı "Sen ve Ben"in sözleri aslında Beyza Başar için yazılmış ve Başar tarafından ilk kez "Senin Yolunda" (Sev Sev, 1981) adıyla seslendirilmiştir. Pekkan'ın bu albüm için yeniden kaydettiği şarkının oryantal tınılı bestesi ise onun 1976'da Paris Olympia'da ortak konser verdiği Fransız şarkıcı Enrico Macias'ın "Juif Espagnol" (Enrico Macias, 1980) şarkısının aranjmanıdır. Ardından gelen "Kader Rüzgârı" da aslen Pekkan için yazılmamıştır ve ilk kez Sezer Güvenirgil tarafından "Anılar Konuşsa" (Mutluluğun Bedeli, 1982) adıyla kaydedilmiştir. Bestesi Fransız müzisyen Claude Ciari'nin "Tahiya Li Fairuz / Hommage a Fairuz" (Habbeytak Bessayf, 1974) adlı enstrümantal parçasından alınmıştır ve albümdeki diğer şarkılardan farklı olarak oryantal seslerin bu derecede görüldüğü tek şarkıdır. Kapanış şarkısı "Beyaz Ev" bir baladdır ve sözleri karşılık bulamamış bir aşktaki hislerle alakalıdır. Bestesi Porto Rikolu şarkıcı José Feliciano'nun "La Balada Del Pianista" (Escenas De Amor, 1982) şarkısının aranjmanıdır.[20][23]

Kapak ve tasarım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Şarkıcı, Mart 1983'te Şan Tiyatrosu'nda şeffaf plağı tanıtıyor.

Uzunçaların çıkışının Süperstar Ajda '83 adlı tanıtım müzikaline yetişebilmesi için plak ve kapak basımları normalden hızlı bir şekilde gerçekleştirilerek 12 günde tamamlandı.[20] Kapak fotoğrafları Sedat Dizici tarafından çekilirken grafik tasarımları Erdoğan Günay tarafından yapıldı.[21] Plak için iki farklı koruyucu karton kapak hazırlandı. Dış kapakta Ajda Pekkan'ın mavi arka planla desteklenmiş bir portresi yer alırken bu karton açıldığında ortaya çıkan asıl kapakta şarkıcının bir Van kedisi ile beraber uzanarak poz verdiği bir fotoğraf yer alır.[21] Bu fotoğraf Michael Jackson'ın bir önceki yıl çıkan Thriller albümü için çekilen ve bir kaplan yavrusuyla uzanarak poz verdiği fotoğrafla benzerlik taşır.[30] Pekkan'ın bu asıl kapaktaki imajı o yıl boyunca kullandığı imajının bir yansımasıdır; aslan yelesi kesimli kahverengiye boyanmış saçları dönemin modasından da esinlenmiştir.[31] Bulvar gazetesi ise imajını Linda Gray ile kıyaslamıştır.[32] Mayıs 2008'de albümün digipak olarak çıkan CD basımının kapağı Pekkan'ın Van kedili fotoğrafı kullanılarak yeniden tasarlandı ve yıldızlarla süslenmiş mor bir arka planla desteklendi.[33] Türküola Müzik'in Almanya'da çıkardığı sürümlerde ise bunlardan bağımsız bir kapak kullanıldı.[34]

Plağın tasarımı da ülkede o güne kadar çıkan plaklardan farklı bir şekilde yapıldı. Alışılageldik siyah rengin yerine şeffaf sarı renkte hazırlanan plak hem Türkiye'de çıkan ilk şeffaf plak olurken hem de ülkedeki birçok şarkıcıyı etkileyerek Unkapanı Plakçılar Çarşısı'nda yapımcılar arasında şeffaf plak furyasının başlamasına ön ayak oldu. Alışıldık siyah plakların ana maddesi olan PVC'yi daha dayanıklı kılmak için kullanılan karbon hem plağı daha dayanıklı hâle getirmekteydi hem de siyah bir renk vermekteydi. Bu şeffaf tasarımlar yapım malzemeleri arasından karbonun çıkarılmasıyla elde edildi. Pekkan'ın birkaç yıl önce ABD'de yaşadığı sırada ilk kez karşılaştığı şeffaf plak tasarımını bu albüme uygulama isteği yapımcı Yeşil Giresunlu tarafından kabul edilince uzunçalar şeffaf bir baskıyla dinleyicinin eline geçti. Süperstar '83'ün şeffaf plakla çıkmasının ardından ilk olarak aynı yıl Ümit Besen'in Dostlar Sağ Olsun plağı şeffaf olarak çıktı ve bunu birçok şarkıcının eserleri takip etti.[35][36] Temmuz 1983'te çalışma ayrıca resimli plak denilen bir formatla da piyasaya sürüldü; bu formatta plak saydam değildi ve üzerine albümün kapak fotoğrafı basılmış vaziyetteydi.[37]

Yayımlanma ve tanıtım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Süperstar '83, 19 Mart 1983'te Balet Plak tarafından uzunçalar formatında piyasaya sürüldü.[38] Çıkışını takip eden haftada Hey dergisinin Yerli Pop Müzik/Yabancı Pop Müzik listesinde 17. sıradan giriş yaptı ve bir hafta sonra zirveye yerleşerek beş hafta boyunca 1 numaradaki yerini korudu. Listede toplam 25 hafta geçirdi.[39] 18 Mart'ta başlatılan ve iki ay boyunca çeşitli günlerde İstanbul'daki Şan Müzikholü'nde gerçekleşen Süperstar Ajda '83 adlı müzikli gösteri, albüm tanıtımlarının ilk ayağını teşkil etti.[40][41] Gösteride Amerikalı şarkıcı Tommy Garrett, Black Wits gösterisini sergileyen Çekoslovakyalı bir tiyatro topluğu, İngiliz müzikal komedyeni Alain Kemble, İngiltere'den gelen 18 kişilik Gold Angels Balesi ve 24 kişilik İstanbul Gelişim Orkestrası da yer aldı. Mazhar Alanson, Fuat Güner ve Özkan Uğur üçlüsü ile Jeyan Erpi ise geri vokal olarak sahneye çıktı.[42][43] Gösterinin hazırlıkları bir ay önceden başladı ve Büyük Kabare'de ilk kez seslendirilen şarkıların dışında kalan şarkılar ilk kez bu gösteride seslendirildi.[17] Müzikalin ikinci gününde çalışmayı kutlamak için verilen kokteyl sırasında ise albüm plağı ilk kez görücüye çıktı.[38]

Şarkıcı yıl boyunca İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa dahil olmak üzere Türkiye'nin çeşitli yerlerinde fuarlarda ve mekanlarda verdiği konserlerle uzunçaları tanıtmaya devam etti.[44][45] Müzik eleştirmeni Naim Dilmener'in aktarımına göre Süperstar Ajda '83 müzikali sayesinde o dönem yalnızca bazı şarkıların değil "hemen hemen her şarkının iyi bilinmesi" mümkün olmuştu.[27] Pekkan, bu müzikalle birlikte bir daha gazinolarda çalışmak istemediğini ve kalabalık ekiplerle büyük gösteriler yapmak istediğini ifade etse de müzikal sonucunda elinde kalan gelir gazinolardaki konserlerinden daha düşük olunca Ağustos 1983'te tekrar gazinolarda sahne almaya başladı.[46][47] Albümün tanıtım müzikali ve konserleriyle eş zamanlı olarak Metin Akpınar ve Zeki Alasya ile giriştiği Büyük Kabare müzikalini yıl boyunca devam ettirerek parçalarını bu kabare aracılığıyla da tanıttı. Ağustos 1983'te İzmir Fuarı'nda birçok kez bu kabareyle sahne aldı ve sahneye çıktığı her gece gösteri için 35 bin civarında bilet satıldı.[48] Bununla beraber albüm genel anlamda şarkıcının gelirini artırdı ve Pekkan, ₺35 milyon vergi ödeyerek 1983'te Türkiye'de en fazla vergi ödeyen şarkıcı oldu.[49]

Konserlerin yanı sıra albümün tanıtımları radyo ve televizyon aracılığıyla da yapıldı. O yıl ülkenin tek ve resmî radyo televizyon yayıncısı TRT'nin renkli yayına geçmesiyle birlikte albümdeki bazı şarkılara çekilen video klipler seyirciye renkli olarak gösterildi.[50] "Uykusuz Her Gece", "Bir Günah Gibi", "Son Yolcu" ve "Düşünme Hiç" şarkılarına çekilen kliplerde Pekkan'ın tek başına şarkıyı seslendirdiği sahnelere yer verildi. Şarkıcı TRT'deki çeşitli programlarda şarkılarını seslendirerek ekranlarda tanıtımlarını yaptı. Mayıs 1983'te Boğaziçi'nden programında "Uykusuz Her Gece" ve "Bir Günah Gibi" şarkılarını,[51] Temmuz'da Ramazan Bayramı özel programında "Uykusuz Her Gece", Bir Günah Gibi" ve "Son Yolcu" şarkılarını[52] ve Kasım'da Bizden Size programında "Uykusuz Her Gece" şarkısını seslendirdi.[53] Ayrıca Aralık'ta Renk gazetesinin 1983'ün Süper Sanatçıları ödül töreninde "Uykusuz Her Gece", "Bir Günah Gibi", "Sen ve Ben", "Son Yolcu" ve "Sana Doğru" şarkılarıyla sahneye çıktı.[54] Yine aynı ay 1984 yılbaşını kutlamak için düzenlenen ve TRT'de yayınlanan Ünlüler Balosu adlı gecede "Uykusuz Her Gece" ve "Bir Günah Gibi" şarkılarını seslendirdi.[55]

Süperstar '83 albümü müzik eleştirmenlerinden olumlu tepkiler topladı ve şarkıcının buhranlı geçen birkaç yılının ardından pop müzik sahnesine dönüşü olarak değerlendirildi. Hey dergisi albüme 5/5 notunu vererek şarkıcının vokallerini ve aranjmanların Garo Mafyan tarafından yapılan yeni düzenlemelerini takdir etti. Şarkıcının bu albümle yeniden ithal bestelere dönmesini ise yerinde bir adım olarak değerlendirerek "Ajda'nın şimdiye kadar yabancı bestelerden derlenip kendisine yakıştırdığı bir elbisesi vardır. Ve bu elbiseyi çıkartıp attığı zaman şarkıcı çıplak kalmaktadır. Üstüne giydirilen arabesk giysiler de kendine uymamaktadır. Ajda'nın başka firmalarda yapılan LP'lerinde yerli beste, yerli sanatçı esprisi derken bu hata işlenmiş ve şarkıcı, kendini yaratan pop kaynağından uzaklaştırılmıştı. ... Pekkan'ın ulaştığı enternasyonal platform, kendi çizgisini koruyacak yabancı parçalar bulmaya itiyor sanatçıyı." diye yazdı.[20] Milliyet gazetesinden Gündüz Tuna ise köşesinde "Bundan önceki uzunçalarının tam tersi bu son albümü bir hayli Batı kokuyor." notunu düştü ve yeni denenen 16 kanallı sistem yüzünden plağın ses kalitesini "önceki albümleri aratacak derecede" düşük bulduğunu kaydetti.[36]

Müzik eleştirmeni Naim Dilmener, şarkıcı hakkında yazdığı Hür Doğdum Hür Yaşarım (2007) kitabında çalışma için olumlu eleştiriler sunarak "Süperstar '83 albümü kimsenin ilgisini çekmediği sanılan popu yine bütün evlerde yankılanır hâle getirecektir. Ajda Pekkan herkesin açık ya da kapalı bir biçimde arabeske yaklaştığı bir sırada, pop bayrağını layıkıyla dalgalandırabilen en önemli isim olacaktır. ... Bu albüm Süperstar serisi sonrası Ajda Pekkan'dan tam 'Ajda Pekkanlık şarkılar' bekleyen hayranları mest etmiştir." cümlelerini yazdı.[56] Kişisel web sitesi üzerinden paylaştığı bir yazıda albümü değerlendiren müzik eleştirmeni Yavuz Hakan Tok da çalışmayı takdir etti ve "Her ne kadar dokuz şarkısı yabancı şarkılardan adaptasyon olsa da, gerek müzikalitesinin yüksekliği, gerek Ajda'nın vokal performansı, gerekse hit potansiyeli açısından sadece Ajda kariyerinin değil, memleket pop müzik tarihinin de eşsiz albümlerinden biri." diye yazdı.[23] Ayrıca bu albümle Pekkan'ın "bir kez daha zirveyi gördüğünü" belirtti.[57] 45'lik dergisinde yazan radyocu Michael Kuyucu ise "Güçlü bir pop sound'u yakalanan albümün en önemli özelliği modern bir albüm olmasıydı. ... Plak önceki Süperstar serisine göre daha kaliteli şarkılar içermiş ve bazı şarkıların anlık değil daha sonra sevilmesine neden olmuştur." şeklinde bir değerlendirme yaptı.[2]

Süperstar '83 uzunçaları hem yayımlandığı yıllarda çalışmaya ve şarkıcıya verilen ödüllerle onurlandırılırken hem de ilerleyen yıllarda Türk pop müziği listelerinde en önemli Türkçe albümler arasında gösterildi. Eylül 1983'te İzmirli Gazeteciler Cemiyeti tarafından verilen Altın Artemis Ödülleri'nde şarkıcıya Türk Hafif Müziği Yılın Kadın Sanatçısı kategorisinde ödül verildi.[58] Aralık 1983'te Renk gazetesinin okurlarına yönelik düzenlediği 1983'ün Süper Sanatçıları Anketi'nde Ajda Pekkan, Yılın Kadın Türk Hafif Müziği Sanatçısı seçildi ve ödülü Şan Tiyatrosu'ndaki törende aldı.[59] Gazete, bu durum üzerinde Büyük Kabare ve Süperstar Ajda '83 müzikalleri ile "Bir Günah Gibi" şarkısı sayesinde şarkıcının beğeni toplamasının etkili olduğunu yazdı.[60] Ocak 1984'te Hey dergisi tarafından dağıtılan 1983'ün Müzik Oskarları töreninde şarkıcıya Yılın Kadın Şarkıcısı ödülü verilirken Süperstar '83 ise Yılın Hafif Müzik LP'si ödülünü kazandı.[61] Ayrıca Hey dergisi okuyucuları albümü oylarıyla Yılın Albümü seçerken "Uykusuz Her Gece" ve "Bir Günah Gibi" şarkılarını sırasıyla yılın en iyi ikinci ve üçüncü şarkıları olarak seçti.[62] Şubat 1984'te dağıtılan Tele Magazin Dergisi 1983'ün TV Oskarları ödül töreninde ve Mart'ta dağıtılan 1984 Altın Kelebek Ödülleri'nde de Pekkan'a Yılın Hafif Müzik Sanatçısı ödülleri takdim edildi.[63][64]

Hürriyet'in gazeteciler, şarkıcılar, müzisyenler, radyocular, yapımcılar ve müzik eleştirmenlerinden oluşan 100 kişilik bir jüri ekibiyle hazırlayıp yayımladığı 2017 tarihli Türkiye'nin En İyi 100 Albümü listesinde ilk iki Süperstar albümünün yanı sıra Süperstar '83 albümü de yer aldı. Listeye yirmi yedinci sıradan dahil olan çalışmadan "Süperstar Ajda'nın geri dönüş albümü. Hem de ne dönüş! Hem Ajda hem de tekrar beraber çalışmaya başladığı Fikret Şeneş formunun zirvesinde." cümleleriyle bahsedildi.[65] Aynı yıl Habertürk gazetesinden Oben Budak'ın hazırladığı Pop Tarihimizin Devir Değiştiren Albümleri listesinde ise albüm beşinci sırada kendine yer buldu. Budak, listedeki çalışmaları "açılışından sonuna kadar şarkı geçmeden dinlememize sebep olan, sıradaki şarkı gelince şaşırıp kaldığımız, önceliği müzik olan albümler" sözleriyle tanımladı.[66]

Şarkı listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
No. BaşlıkSöz yazar(ları)ıBesteci(ler) Süre
1. "Uykusuz Her Gece"  Fikret Şeneş
3:14
2. "Sihirli Aşk"  Fikret Şeneş
2:57
3. "Düşünme Hiç"  Fikret ŞeneşAnselmo Genovese 4:11
4. "Güneş Yorgun"  Fikret ŞeneşArif Serdengeçti 3:34
5. "Bir Günah Gibi"  Fikret Şeneş
  • Geleneksel
  • Roman Arcusa
  • Julio Iglesias[b]
3:53
6. "Son Yolcu"  Fikret Şeneş
  • Anselmo Genovese
  • Osvaldo Miccike[b]
3:43
7. "Sana Doğru"  Fikret Şeneş
3:38
8. "Sen ve Ben"  Fikret Şeneş 2:39
9. "Kader Rüzgârı"  Fikret Şeneş
  • Claude Ciari[c]
  • Karl Schäfer[c]
3:52
10. "Beyaz Ev"  Fikret Şeneş
  • Leonardo Schultz
  • Raúl Abramzon[a]
3:26
Toplam süre:
35:07

Notlar

  • ^[a] – Herhangi bir basımda adı geçmiyor.[21][67]
  • ^[b] – Orijinal plakta adı geçmiyor ancak sonraki basımlarda belirtilmiş.[21][67]
  • ^[c] – Orijinal plakta bestecisi B. Sager olarak geçiyor ancak sonraki basımlarda Ciari ve Schäfer olarak düzeltilmiş.[21][67]

Yapım görevlileri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yapım görevlileri, Süperstar '83 plak notlarından ve albüm kitapçığından alınmıştır.[21][67]

  • Ajda Pekkan - vokal (tüm şarkılar)
  • Fikret Şeneş - söz yazarı (tüm şarkılar)
  • Anselmo Genovese - besteci (3, 6)
  • Arif Serdengeçti - besteci (4)
  • Bill Meyers - besteci (2)
  • Claude Ciari - besteci (9)
  • Didier Barbelivien - besteci (8)
  • Enrico Macias - besteci (8)
  • Capuano Giasafatte - besteci (1)
  • John Lang - besteci (2)
  • Julio Iglesias - besteci (5)
  • Karl Schäfer - besteci (9)
  • Leonardo Schultz - besteci (10)
  • Mario & Geosy Capuano - besteci (1)
  • Mia Martini - besteci (7)
  • Osvaldo Miccike - besteci (6)
  • Raúl Abramzon - besteci (10)
  • Richard Page - besteci (2)
  • Roman Arcusa - besteci (5)
  • Shel Shapiro - besteci (7)
  • Simon Boswell - besteci (1)
  • İstanbul Gelişim - orkestra
  • Selçuk Başar - gitar
  • Garo Mafyan - aranje, klavyeli çalgılar, orkestra kayıt, ses kayıt, miks, remiksaj, orkestrasyon
  • Uğur Başar - bas gitar, orkestra kayıt, solist kayıt, miks, remiksaj
  • Asım Ekren - davul
  • Fuat Güner - geri vokal
  • Jeyan Erpi - geri vokal
  • Özkan Uğur - geri vokal
  • Doruk Onatkut - orkestra kayıt, solist kayıt, miks, remiksaj
  • Duyal Karagözoğlu - teknik süpervizör
  • Yeşil Giresunlu - yapımcı
  • Sedat Dizici - kapak fotoğrafları
  • Erdoğan Günay - grafik tasarım
  • Galeri Matbaası - baskı
  • Metin & Mehmet - kuaför

Yayımlanma tarihleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ülke Tarih Format(lar) Şirket Kay.
Türkiye 19 Mart 1983 Balet Plak [38][68][69]
Almanya 1983 Türküola Müzik [34]
Türkiye 24 Mayıs 2008 Ossi Müzik [33]
Almanya 2018 LP Türküola Müzik [70]
  1. ^ "Ajda Pekkan ve 19 Yılın Anatomisi". Tercüman. 2 Ağustos 1982. 
  2. ^ a b Kuyucu, Michael (Nisan 2018). "Ajda Pekkan" (PDF). 45'lik, 2. ss. 6-7. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020. 
  3. ^ Kocatepe, Ali (2011). Hey Gidi Dünya Hey. Doğan Kitap. s. 230. ISBN 978-6-05090-404-8. 
  4. ^ Abakan, Ayça; Pekkan, Ajda (2015) [İlk olarak 1996'da yayınlanmıştır]. "ARŞİV ODASI: Ajda Pekkan, 1996". BBC Türkçe. YouTube. Etkinlik zamanı: 3:06. 1 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2020. O kadar itildim ki ben bu konuda. [Eurovision'a katılmasam] Neredeyse 'Türk değil.' ilan edilecektim. Aslında o endişelerden dolayı, birazcık da bir şeyleri ispat etmek için 'Peki.' dedim. 
  5. ^ Dilmener 2007, s. 192.
  6. ^ "Ajda Pekkan'ın Eurovision finalinde ülkemizi temsil etmesi çok kişiyi sevindirdi ama...". Kelebek. 7 Aralık 1979. 
  7. ^ Dilmener 2007, ss. 203-205.
  8. ^ a b Dallı, Erol (13 Temmuz 1982). "'Şarkı söylemeyi özledim'". Milliyet. s. 3. 
  9. ^ "Ajda, halk konseri verecek". Milliyet. 18 Temmuz 1982. s. 14. 
  10. ^ Dilmener 2007, ss. 207-212.
  11. ^ a b Tok, Yavuz Hakan (16 Ekim 2011). "Ajda Pekkan Yaşar Plak'a Karşı". yavuzhakantok.com. 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2020. 
  12. ^ Tuna, Gündüz (3 Kasım 1982). "Müzik". Milliyet. s. 10. 
  13. ^ Tuna, Gündüz (9 Mart 1983). "Plak dünyamız hareketli bir hafta geçirdi". Milliyet. s. 11. 
  14. ^ "Ajda, ilk kez müzikal deneyecek". Milliyet. 4 Ağustos 1982. s. 3. 
  15. ^ Dilmener 2007, s. 217.
  16. ^ Büyük Kabare (VHS). Ajda Pekkan, Metin Akpınar, Zeki Alasya. Ulusal Videotek. 1991. 1991 34-Ü-004.
  17. ^ a b Orbay, Semih (10 Mart 1983). "Süperstar Ajda-83". Milliyet. s. 3. 
  18. ^ Tuna, Gündüz (16 Mart 1983). "Nur Yoldaş'ın 2. plağı çıktı". Milliyet. s. 11. 
  19. ^ "Ajda Pekkan'ın 'Süperstar 83' adlı albümünün çıkması bekleniyor". Milliyet. 23 Mart 1983. s. 12. 
  20. ^ a b c d e f g "Yeni Çıkan Plaklar". Hey. 2 (22). 4 Nisan 1983. s. 11. 
  21. ^ a b c d e f g h Süperstar '83 (plak notları). Ajda Pekkan. Balet Plak. 1983.
  22. ^ a b Tok, Yavuz Hakan (26 Aralık 2011). "Üçüncü Süper Star Devri". yavuzhakantok.com. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020. 
  23. ^ a b c Tok, Yavuz Hakan (1 Ocak 2012). "Üçüncü Süper Star Devri 2". yavuzhakantok.com. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020. 
  24. ^ Tok, Yavuz Hakan. "Bir Pop İkonası ve Mutasyon Teorisi". Bir Zamanlar. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2020. 
  25. ^ "Süperstar, Yanında Kimseyi İstemiyor". Hey. 2 (22). 4 Nisan 1983. s. 20. 
  26. ^ Dilmener 2007, s. 229.
  27. ^ a b Dilmener, Naim (30 Haziran 2008). "Bu soğuk kahve". Milliyet. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020. 
  28. ^ Tok, Yavuz Hakan (30 Mayıs 2005). "Bir Pop İkonası Ajda ve Mutasyon Teorisi". Bir Zamanlar. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020. 
  29. ^ Chin, Brian (31 Temmuz 1982). "Dance Trax". Billboard. 94 (30). s. 33. 
  30. ^ Tarcan, Turgay Suat (25 Şubat 2019). "Ajda Pekkan - Taklit Türk Klipleri ve Albüm Kapakları". Sadece Müzik. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2020. 
  31. ^ Çintay A., Nur (30 Mayıs 2008). "Zaten herkes çok uzun zamandır dinlenmiyor muydu?". Radikal. 2 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2020. 
  32. ^ "Ajda Pekkan Ceyar'ın Arıyor". Bulvar. 4 Haziran 1983. s. 6. 
  33. ^ a b "Ajda Pekkan - Ajda Süperstar 83 - Pop / Ossi Müzik". Esenshop. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
  34. ^ a b "Ajda Pekkan - Süper Star '83 (1983, Vinyl)". Discogs. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
  35. ^ "Renkli Plak Modası ve Müstehcen Söz Furyası". Hey. 2 (30). 30 Mayıs 1983. ss. 2-3. 
  36. ^ a b Tuna, Gündüz (30 Mart 1983). "Ajda'nın Son Uzunçaları Fazlaca 'Batı' Kokuyor". Milliyet. s. 14. 
  37. ^ "Şimdi de resimli plak modası başladı". Hey. 3 (36). 11 Temmuz 1983. s. 6. 
  38. ^ a b c "Türkiye'de ilk şeffaf long-play". Hürriyet. 20 Mart 1983. s. 16. 
  39. ^ a b Süperstar '83 albümünün Hey Yerli Pop Müzik/Yabancı Pop Müzik listesindeki sıralamaları:
    • 17 numara: "Yerli Pop Müzik/Yabancı Pop Müzik". Hey. 2 (21). 28 Mart 1983. s. 12. 
    • 1 numara: "Yerli Pop Müzik/Yabancı Pop Müzik". Hey. 2 (26). 2 Mayıs 1983. s. 12. 
    • 1 numara: "Yerli Pop Müzik/Yabancı Pop Müzik". Hey. 2 (27). 9 Mayıs 1983. s. 12. 
    • 1 numara: "Yerli Pop Müzik/Yabancı Pop Müzik". Hey. 2 (28). 16 Mayıs 1983. s. 12. 
    • 1 numara: "Yerli Pop Müzik/Yabancı Pop Müzik". Hey. 2 (29). 23 Mayıs 1983. s. 12. 
    • 1 numara: "Yerli Pop Müzik/Yabancı Pop Müzik". Hey. 2 (30). 30 Mayıs 1983. s. 12. 
    • 2 numara: "Yerli Pop Müzik/Yabancı Pop Müzik". Hey. 2 (31). 6 Haziran 1983. s. 14. 
    • 30 numara: "Yerli Pop Müzik/Yabancı Pop Müzik". Hey. 3 (45). 12 Eylül 1983. s. 14. 
  40. ^ Çınar, Yalçın (19 Mart 1983). "Süperstar Ajda-83 Gösterileri Başladı". Milliyet. s. 3. 
  41. ^ "Ajda Pekkan 'Süperstar-83'e İzmir'de başlayacak". Hey. 2 (29). 23 Mayıs 1983. s. 8. 
  42. ^ "Yılın Sanat Olayı". Hürriyet. 14 Mart 1983. s. 10. 
  43. ^ "Süperstar Ajda 83". Hürriyet. 19 Mart 1983. s. 16. 
  44. ^ "Coşkun'un nağmeleri Ajda'nın sesinde". Milliyet. 9 Ağustos 1983. s. 1. 
  45. ^ Dilmener 2007, s. 231.
  46. ^ Dilmener 2007, s. 236.
  47. ^ "Ajda Pekkan yeminini bozdu". Hey. 3 (41). 15 Ağustos 1983. s. 4. 
  48. ^ "Fuarın rekor makineleri". Milliyet. 31 Ağustos 1983. s. 13. 
  49. ^ "Ajda Pekkan'a yurt dışına çıkış izni verilmedi". Milliyet. 11 Mayıs 1983. s. 3. 
  50. ^ Dilmener 2007, s. 226.
  51. ^ "Ajda Pekkan ile İbrahim Tatlıses Boğaziçi'nden programında buluştu". Milliyet. 7 Mayıs 1983. s. 10. 
  52. ^ Sabur, Nurcan (11-17 Temmuz 1983). "Ajda Pekkan ile İbrahim Tatlıses Boğaziçi'nden programında buluştu". Hey Tele Magazin. s. 3. 
  53. ^ "Ünlüler buluştu". Renk. 5 Kasım 1983. s. 2. 
  54. ^ "İşte gecelerin en güzeli". Renk. 19 Aralık 1983. s. 6. 
  55. ^ "Ünlülerin yeni yıl eğlencesi". Renk. 24 Aralık 1983. s. 1. 
  56. ^ Dilmener 2007, ss. 226, 229.
  57. ^ Tok, Yavuz Hakan (22 Mart 2017). "Plaklara en çok yakışan sesler ve şarkılar". Milliyet Sanat. 24 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2020. 
  58. ^ "Altın Artemis ödülünü alan sanatçılar belli oldu". Milliyet. İzmir. 1 Eylül 1983. s. 14. 
  59. ^ Güngör, Turgut (16 Aralık 1983). "1983'ün Süper sanatçıları törenle ödüllerini aldılar". Milliyet. s. 8. 
  60. ^ "İşte yılın süper sanatçıları" (PDF). Renk. 10 Aralık 1983. s. 1. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2020. 
  61. ^ "Haydi dev şölene". Renk. 25 Ocak 1983. s. 1. 
  62. ^ a b "Yılın Sanatçıları 1983". Bir Zamanlar. 17 Mayıs 2012. 5 Şubat 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
  63. ^ "TV Oskarları sahiplerini buldu". Renk. 10 Şubat 1984. s. 4. 
  64. ^ "Yılın Sanatçıları ödülleri dağıtıldı". Milliyet. 11 Mart 1984. s. 1. 
  65. ^ a b Bilgici, Yenal (22 Nisan 2017). "Türkiye'nin en iyi 100 albümü". Hürriyet. 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
  66. ^ Budak, Oben (25 Şubat 2017). "Ayşe Hatun büyük olay!". Habertürk. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2020. 
  67. ^ a b c d Süperstar '83 (albüm kitapçığı). Ajda Pekkan. Ossi Müzik. 2008. 8698686780822.
  68. ^ "Ajda - Süperstar '83 (1983, Transparent Peach, Vinyl)". Discogs. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
  69. ^ "Ajda Pekkan - Süperstar '83 (1983, Cassette)". Discogs. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
  70. ^ "Ajda Pekkan - Süper Star '83 (2018, Tra., Yel., Vinyl)". Discogs. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]