Stegosaurus
| Stegosaurus | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 İskelet rekonstrüksiyonu, Senckenberg Müzesi, Frankfurt | |||||||||||||||
Bilimsel sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Tip tür | |||||||||||||||
|
†Stegosaurus armatus Marsh, 1877 | |||||||||||||||
| Türler | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||
|
| |||||||||||||||
Stegosaurus (anlamı: "çatı kertenkelesi"), Stegosauridae familyasından Geç Jura döneminde (155-145 M.Ö.) yaşamış, bir Kuş kalçalı dinozordur. Diğer kuş kalçalıların çoğu gibi otoburdur. Erişkinlerin uzunlukları en fazla 9 metre, ağırlıkları 2 tondur. Küçük bir kafası vardır ve beyni vücuduna oranla oldukça ufaktır.[1] Diyetlerinde Cycas türleri ve eğrelti otları bulunur. Yerden yükseklikleri az olan Stegosauruslar genelde çalı türevi bitkilerle beslenmişlerdir.[1]
Sırtlarında iki sıra halinde osteoderm kökenli kalkanları (levhaları) vardır. Bu kalkanların vücut ısısını ayarlamak (termoregülasyon) için kullanıldığı düşünülmektedir ve içlerinde kılcal damarlar bulunur. Kalkanların en büyük olanı yaklaşık 1 metre boyundadır. Kuyruklarında ise dört tane sivri ve ölümcül diken bulunur. Bazı paleontolojik buluntuların gösterdiğine göre, kuyruk dikenlerini Allosaurus ve türevi etoburlara saplamışlar ve kendilerini bu şekilde büyük Jura etoburlarına karşı savunmuşlardır.
Stegosaurus fizyolojisinin tarihsel değişimi[değiştir | kaynağı değiştir]
Stegosaurus 1877'de Othniel Charles Marsh tarafından 'kemik savaşları' olarak bilinen paleontoloji yarışı sürecinde adlandırılmıştır. Kısıtlı birkaç kemik parçası üzerinden bu dinozoru adlandırıp ismini Yunanca 'çatı kertenkelesi' anlamına gelen Stegosaurus koymuştur. Marsh, Stegosaurus'un ünlü levhalarını yatay konumlu düşünmüştü. Bugün biliyoruz ki, sırt levhaları tek bir sıra halinde bir sağ, bir sol levha gelecek şekilde vücuda dik olarak kuyruğa kadar gitmektedir. Eski dinozor betimlemeleri artık değişmiştir; günümüzde kertenkele gibi pullu, sürüngen gövdeli ve hantal yaratıklar oldukları tezi tamamen çürümüştür. Artık daha enerjik, kuyruğunu sürümeyen ve mezoterm bir Stegosaurus konsepti vardır.[2]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Stegosaurus ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
Vikitür'de Stegosaurus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Wikimedia Commons'ta 
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Castro, Joseph. "Stegosaurus: Bony Plates & Tiny Brain". Livescience. Livescience. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
- ^ The Editors of NatGeo, The Editors of NatGeo. "Out with the old stegosaurus". National Geographic. National Geographic. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.
 | Dinozor ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
