Portal:Coğrafya/Kıtalar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

{| width="100%" cellpadding="5" cellspacing="10" style="border-style:solid; border-width:1px; border-color:green;"

|- |bgcolor=white|

Kıta
[kaynağı değiştir]

Kıta (Anakara), Yeryüzünü oluşturan büyük kara parçalarına denir.

Kıta'yı tanımlayan tek bir standart yoktur ve bu yüzden farklı kültürler ve bilimler neyin kıta olarak yorumlanacağına ilişkin farklı listelere sahiptirler. Genelde, bir kıta geniş alanlı olmalı, sualtında olmayan topraklardan meydana gelmeli ve önemli jeolojik sınırları olmalıdır. Bazıları en fazla dört ya da beş kıta olduğunu düşünürken, en yaygın kullanımda altı veya yedi kıta sayılır.

Dünyanın yedi kıtası şunlardır; |- |bgcolor=white|

Asya
[kaynağı değiştir]

Asya, Avrupanın doğusunda, Büyük Okyanus'un batısında, Okyanusya'nın kuzeyinde ve Arktik Okyanus'un güneyinde bulunan kıta. Tarihçi Heredot tarafından bu grekçe terim ilk kez bugünkü Salihli Ovası, sonraları da Gediz Havzası'nı nitelemek için kullanılmıştır. Sardes'in zenginliklerini anlatırken bu kenti asya'nın başkenti olarak betimlemiştir. Zamanla asya terimi önce Anadolu yarımadası sonraları ise Çin'e ve Moğolistan'a kadar (Marko Polo'nun keşifleriyle) olan toprakların tamamı için kullanıldı.

Eski Dünya kara kütlesinin bir parçası olan Asya 44 391 163 km²'lik yüz ölçümü ile dünyanın en büyük kıtasıdır. Aynı zamanda 1 010 m'lik ortalama yükseltisiyle de dünyanın en yüksek kıtasıdır. Asya bu yükseltisini; dünyanın en yüksek zirvelerini bünyesinde barındıran Himalaya Dağları'na borçludur. (Kategori...)


Asya: Batı Asya · Doğu Asya · Güney Asya · Güneydoğu Asya · Kuzey Asya · Orta Asya |- |bgcolor=white|

Kuzey Amerika
[kaynağı değiştir]

Kuzey Amerika, kuzey yarım kürede bulunan, kuzeyde Arktik Okyanusu, doğuda Atlas Okyanusu, güneyde Karayip Denizi, ve batıda kuzey Büyük Okyanus ile çevrili olan kıtadır.

24.230.000 km²'lik bir alan oluşturmaktadır. 2001 yılındaki ortalama nüfusu 454.225.000'dur. Asya ve Afrika'dan sonra üçüncü büyük kıtadır ve nüfus olarak da Asya, Afrika ve Avrupa'dan sonra en kalabalık dördüncü kıtadır.

Yeni Dünya olarak da adlandırılan kara kitlesinin kuzey kısmında bulunmaktadır. Kuzey Amerika'nın Güney Amerika'ya tek kara bağlantısı dar Panama Kanalı'dır. (Kategori...)


Kuzey Amerika: Kuzey Amerika · Orta Amerika |- |bgcolor=white|

Güney Amerika
[kaynağı değiştir]

Güney Amerika, Amerika'nın güney yarısını oluşturan bir kıta. Büyük Okyanus'un doğusunda, Atlas Okyanusu'nun batısında, Kuzey Amerika'nın güneyinde ve Antarktika'nın kuzeyinde bulunur. Güney Amerika,Amerika ismini Amerigo Vespucci den sonra alır. Çünkü o Amerika'nın batı Hindistan olmadığını söyleyen ilk Avrupalı idi. Fakat Yeni dünya Avrupalı'larca bilinmiyordu. Güney 17.840.000 km kare lik bir alana sahiptir. Veya yaklaşık olarak Dünya yüzeyinin %3.5'i dir. 2005 yılına göre nüfusu tahminen 371.000.000 dan daha fazla idi. Güney Amerika alan sıralamasında dördüncü(Asya,Afrika ve Kuzey Amerika'dan sonra) ve nüfusta beşincidir (Asya, Afrika, Avrupa ve Kuzey Amerika'dan sonra) (Kategori...) |- |bgcolor=white|

Afrika
[kaynağı değiştir]

Afrika, Avrupa'nın güneyinde, Atlas Okyanusu'nun doğusunda, Hint Okyanusu'nun batısında ve Antarktika'nın kuzeyinde bulunan kıtadır.

Güney Amerika'nın doğusu, Atlas, Hint okyanusu ile Hindistan'ı içine alan bir biçimde konuma sahip olan Gondvana denilen eski bir kıtanın parçasıdır.

Eski dünya karalarından birisi olan Afrika, 30.218.000 km² yüz ölçümü ile kıtalar arasında Asya ve Amerika'nın ardından üçüncü sırada gelir.(Kategori...)


Afrika: Batı Afrika · Doğu Afrika · Güney Afrika · Orta Afrika · Kuzey Afrika |- |bgcolor=white|

Antarktika
[kaynağı değiştir]

Antarktika, Güney Yarımküre'nin en güneyinde bulunan ve Güney Kutbu'nu içeren kıtadır. Afrika ve Okyanusya'nın güneyinde olan ve içinde ülke bulunmayan tek kıta.

“Güneydeki efsanevi kıtanın bulunması 200 yıllık bir arayıştan sonra, ancak 1840'ta başarıyla sonuçlanmıştır. Yelkenlisiyle kıyılar boyunca yaklaşık 2.000 km yol alan Charles Wilkes, denizlerden oluşan Kuzey Kutbu'nun tersine, Güney Kutbu'nun olduğu yerde gerçekten büyük bir kıta bulunduğunu kanıtlamıştır. 14,4 milyon km²'lik yüzölçümüyle bu kıta neredeyse Afrika’nın yarısı büyüklüğündedir. Bu bölgenin içinde Güney Shetland, Güney Georgia gibi birkaç takımada da yer alır. (Kategori...) |- |bgcolor=white|

Avrupa
[kaynağı değiştir]

Avrupa, Afrika'nın kuzeyinde, Asya'nın batısında ve Atlas Okyanusu'nun doğusunda bulunan yarımada.

Avrupa, Sami dillerde Erep (yahut Irib), güneşin battığı taraf anlamına gelir. Fenikelilerden Yunanlara geçen bu ad, Yunancada Europa olmuş ve Ege Denizi'ne göre batıda bulunan ülkelere bu ad verilmiştir.

Ayrıca mitolojide Finike kralı Agenar ile Telepassa'nın kızının adıdır. Boğa şekline giren Zeus tarafından İda'ya kaçırılmış, Zeus'tan Minos, Sarppedon ve Rhadamnthys isminde üç oğlu olmuştur; adı bu yarımadaya verilmiştir. (Kategori...)


Avrupa: Batı Avrupa · Doğu Avrupa · Güney Avrupa · Kuzey Avrupa |- |bgcolor=white|

Okyanusya
[kaynağı değiştir]

Okyanusya, Büyük Okyanus'a dağılmış adaları içine alan ülkelerden ve Avustralya'dan oluşan kıta. Asya'nın güney ve güneydoğusunda, Antarktika'nın kuzeyinde ve Büyük Okyanus ile Hint Okyanusu'nun arasında yer alır. Dünyanın, birer kıta olan diğer parçalarından farklı olarak, bu parçaya bütünlüğü sağlayan ve adını veren okyanustur. Yüzölçümü 8.970.000 km2, nüfusu yaklaşık olarak 25.000.000'dur (1991). (Kategori...)


Okyanusya: Avustralya · Melanezya · Mikronezya · Polinezya |- |bgcolor=white|

Diğer tanımlar
[kaynağı değiştir]

Afrika-Avrasya Amerika Avrasya Arktik Kutuplar

|}