Rumkale Çepnileri
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Türkiye:Nizip, Yavuzeli, Araban | |
| Din | |
| İlgili etnik gruplar | |
| Anadolu Türkleri (özellikle Çepniler) |
Rumkale Çepnileri, Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaşayan bir Çepni koludur. Eski Osmanlı kazası olan Rumkale'ye yerleşmişlerdir. Günümüzde ise Gaziantep ilinin kuzeydoğu kesiminde yaşamaktadırlar.
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Çepniler 16. yüzyılın başlarında Rumkale bölgesinde zaten mevcuttu, ancak bölgeye ne zaman göç ettikleri bilinmiyor.[1][2][3] 17. yüzyılın sonlarında Rumkale çevresinde yerleşik yaşama geçen Çepnilerin, göçebe geçmişlerinden miras kalan bir uygulama olan yağma pratiğini Pazarcık ve Keferdiz'de yaptıkları biliniyordu.[4][5][6] Daha sonraları yerleşik yaşama geçmiş boydan bazıları Antep'te Çepni-Kazımiye Tekkesi'ni inşa ettiler.[7]
Antep Çepni Tekkesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Her ne kadar Çepniler tarafından kurulmuş olsa da Gaziantep'teki Çepni Tekkesi yavaş yavaş Antep civarında yaşayan tüm Alevi Türkmenlerin merkezi haline geldi. Yılın belirli günlerinde Besni, Maraş, Sakçagözü ve İslahiye civarındaki Barak köylerinden halk geleneksel kutlamalar için kente gelir, aynı gün hediyeler getirip, eğlence etkinliklerine katılır en sonunda da Çepni Dede'nin elini öperlerdi. Ziyaretçiler daha sonra tekkenin Mekke'deki Zemzem kadar kutsal kabul edilen tekke kuyusu suyundan biraz içerlerdi.[8]
Din[değiştir | kaynağı değiştir]
Rumkale Çepnileri, Türkiye'nin kalanına dağılan Çepni gruplarının aksine (Balıkesir Çepnileri hariç) yerleşik hayata geçtikten sonra sünnileşmemiş, Alevi inancını sürdürmüşlerdir. Rumkale Çepnileri, yani Dede Garkın ve Musa Kâzım ocaklarına aittir.[2][9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Winter, Stefan; Ade, Mafalda (21 Ekim 2019). Aleppo and its Hinterland in the Ottoman Period / Alep et sa province à l’époque ottomane (Fransızca). BRILL. s. 20. ISBN 978-90-04-41400-6. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024.
- ^ a b "Rumkale Çepnilerinde Cem". Akman, Erhan. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi. 2022. ss. 311-350. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024.
- ^ ""Gaziantep Çepni Ağzının Türkiye Türkçesi Ana Ağız Gruplarını Belirleyen Özellikler Bakımından Değerlendirilmesi"". Şimşek Umaç, Zeynep. Journal of Turkish World Studies. 10 (1). ss. 185-206. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Sümer, Faruk (1980). Oğuzlar (Türkmenler): tarihleri, boy teşkilâtı, destanları. s. 330. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024.
- ^ Altun, Işıl (2008). Kocaeli Suadiye/Çepni halk kültürü. Doğu Kütüphanesi. s. 49. ISBN 978-9944-397-38-4. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024.
- ^ Öztürk, Mehmet (2007). Anadolu'ya Türk kimliğini veren, Anadolu'yu Türkleştiren ve Anadolu'ya Türk şuurunu yerleştiren: Oğuz Türkleri. Ledo Yayıncılık. s. 285. ISBN 978-975-6110-13-3. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024.
- ^ Çam, Nusret (2006). Türk kültür varlıkları envanteri: Gaziantep 27. Türk Tarih Kurumu Yayınları. s. 673. ISBN 978-975-16-1923-5. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024.
- ^ Sevinç, Necdet (1983). Gaziantep'de yer adları ve Türk boyları, Türk aşiretleri, Türk oymakları. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. s. 51. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024.
- ^ Aksüt, Hamza (2009). Aleviler: Türkiye, İran, İrak, Suriye, Bulgaristan : araştırma-inceleme. Yurt Kitap-Yayın. s. 42. ISBN 978-975-9025-61-8. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024.