Moros intrepidus
| Moros intrepidus | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bilinen kalıntıları gösteren şema | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Moros intrepidus Zanno et al., 2019 | |||||||||||||||
.
Moros, günümüzde Utah olan bölgede Geç Kretase'de yaşayan küçük bir tyrannosauroid teropod dinozor cinsidir. Tek bir tür içerir: M. intrepidus.[1] Moros, Kuzey Amerika'dan bilinen en eski tanısal tyrannosauroid materyallerinden birini temsil ediyor.[1]
Keşif ve adlandırma[değiştir | kaynağı değiştir]
Moros ilk olarak ABD'nin Utah eyaletindeki Emery County'de bulunan Stormy Theropod sahasında keşfedildi. Paleontologlar bölgeyi on yıl boyunca araştırırken, 2013 yılında bir yamaçtan dışarı çıkan uzuv kemikleri görüldü ve kazı başlatıldı.[2] Şubat 2019'da kemiklerin yeni bir türe ait olduğu açıklandı.[3] Moros intrepidus türü, Lindsay E. Zanno, Ryan T. Tucker, Aurore Canoville, Haviv M. Avrahami, Terry A. Gates ve Peter J. Makovicky tarafından adlandırılmış ve tanımlanmıştır. Cins adı, Kretase'nin sonunda kısa süre sonra kıtaya hakim olacak olan Kuzey Amerika'daki tyrannosauroid soyunun kuruluşuna atıfta bulunarak Yunanca Moros teriminden (yaklaşan kıyametin somutlaşmış hali) türetilmiştir. Tür adı, Moros'un gelişini takiben tyrannosauroidlerin Asya'dan Kuzey Amerika'ya yayıldığı varsayımına atıfta bulunan Latince intrepidus ("cesur") sözcüğüdür.[1]
Holotip örneği, NCSM 33392, Senomaniyen çağına tarihlenen Cedar Mountain Formasyonunun alt Mussentuhit Üyesinde bulundu. Katmanın maksimum yaşı 96,4 milyon yıldır. Holotip sağ bacaktan, özellikle uyluk kemiğinden, kaval kemiğinden, ikinci ve dördüncü metatarsaldan ve dördüncü ayak parmağının üçüncü ve dördüncü falanksından oluşmaktadır. Durdurulan büyüme çizgileri veya LAG'ler, bunun maksimum boyutuna yaklaşan, altı veya yedi yaşında bir yarı yetişkin bireyi temsil ettiğini gösteriyor. Ek olarak, NCSM 33393 ve NCSM 33276 örnekleri olmak üzere iki adet premaksiller diş türe atfedilmiştir.[1]
Tanım[değiştir | kaynağı değiştir]
Moros, 1,2 m'lik tahmini bacak uzunluğu ve 78 kg'lik kütlesiyle küçük gövdeli, koşucu bir tyrannosauroiddi.[1] Moros'un ayak kemikleri son derece inceydi ve metatarsal oranlarının diğer Geç Kretase tyrannosauroidlerden çok ornithomimitlere daha benzer olduğu bulundu.[1]
Zanno ve meslektaşları, 2019'daki filogenetik analizlerinde Moros'u, Xiongguanlong ve Timurlengia gibi Kretase'nin ortasındaki Asya taksonlarıyla birlikte bazal bir pantyrannosaurian olarak değerlendirdiler.[1] Asya bazal tyrannosauroidleriyle olan bu filogenetik yakınlık, Moros'un diğer taksonlarda iyi belgelenmiş olan Orta Kretase'deki Asya ve Kuzey Amerika biyomları arasındaki kıtalararası değişimin bir parçası olduğunu öne sürüyor.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h Zanno, Lindsay E.; Tucker, Ryan T.; Canoville, Aurore; Avrahami, Haviv M.; Gates, Terry A.; Makovicky, Peter J. (February 2019). "Diminutive fleet-footed tyrannosauroid narrows the 70-million-year gap in the North American fossil record". Communications Biology (İngilizce). 2 (1): 64. doi:10.1038/s42003-019-0308-7. ISSN 2399-3642. PMC 6385174 $2. PMID 30820466.
- ^ Johnson, Anna (21 Şubat 2019). "New dinosaur T. rex relative Moros intrepidus discovered". News Observer. 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2019.
- ^ Greshko, Michael (21 Şubat 2019). "New tiny tyrannosaur helps show how T. rex got big". National Geographic. 21 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2019.