Maçka

Vikipedi, özgür ansiklopedi
22.25, 11 Aralık 2016 tarihinde Ushuaia1 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17926652 numaralı sürüm
Başlığın diğer anlamları için Maçka (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Maçka
İlçe
Maçka'dan bir görünüm, 1990
Maçka'dan bir görünüm, 1990
Trabzon'un Türkiye'deki konumu
Trabzon'un Türkiye'deki konumu
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlTrabzon
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamDeniz Pişkin [1]
 • Belediye başkanıKoray Koçhan (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam10000 km²
Rakım365 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam26,626
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu61750
İl alan kodu0462
İl plaka kodu61
Resmî site
www.macka.bel.tr

Maçka (Rumca: Matsuka, Lazca: Maçxa), Trabzon iline bağlı bir ilçedir. Gümüşhane karayolu üzerinde ve Trabzon'a 29 km uzaklıktadır. Denizden yüksekliği 365 metre olan ilçenin yüzölçümü 1000 km²'dir. 2009 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi göre ilçe nüfusu 25.723 kişidir.

Konum

Ladin ormanlarının ağırlıkta olduğu vadilerin ortasındaki bir dere yatağına kurulmuş olan ilçe merkezi, doğal güzellikler bakımından Trabzon'un en zengin yerlerindendir. İlçenin 17 km kadar güneyindeki Sümela Manastırı (Meryem Ana), Trabzon ili ve Maçka ilçesinin turizm gelirleri bakımından önem arz etmektedir.

Tamamıyla yüksek dağlardan oluşan Maçka arazisi, 2000 metreye kadar ormanlarla, daha yükseklerde ise otlaklar ve dağ bitkileri ile kaplıdır. Yayla denilen bu yüksek yerler manzarası, temiz havası ve kaynak suları ile doğal güzellikler yönünden eşsizdir. Meşhur Zigana Geçidi de buradadır. Ünlü ve Trabzon ilinin turizm potansiyeli en yüksek yörelerinden biri olan Şolma Yaylası, turizm merkezi olarak ilan edilmiştir.

İlçenin Şolma Yaylası; merkeze 22 km uzaklıkta çam ormanları ile çevrilmiş, soğuk suyu düz çimenleri ve çeşitli kokulu çiçekleri ile görülmeye değer bir yayla konumundadır.

Maçka ilçesinde turistik değerlere sahip görülmeye değer birçok yayla vardır. Bunlardan bazıları; Kiraz Yaylası, Labazen Yaylası, Kulindağı Yaylası, Mağura Yaylası (her yıl Ağustos ayının ilk pazarı Mağura Yayla Şenliği olarak kutlanmaktadır), Figanoy Yaylası ve Lişer Yaylası'dır. Ocaklı-İspela'da yer alan Lişer Yaylası'nda her yıl 7 Temmuz günü çevre yaylalar ve köylerden gelen insanlarla "Soğuksu Şenlikleri" kutlanmaktadır.

Tarihi eserler

Turizm bakımından Doğu Karadeniz'in ve Trabzon'un en önemli ilçelerinden olan Maçka'da birçok tarihi eser bulunuyor. İlçede bulunan tarihi eserler ise şunlardır:

Sümela Manastırı

İlk olarak 4. yüzyıl'da Atinalı iki keşiş tarafından mevcut bir mağarayı genişleterek yapılan kilise, 6. ve 13. yüzyıllarda da genişletilmiştir. Meryem Ana'ya ithaf edilen manastır, bir iddiaya göre ismini Rumcadaki "Panaghia sou Mela" dan (Karadağın Bakiresi) almaktadır. 1461 yılında bölgenin Osmanlı egemenliğine girmesinden sonra da faaliyetlerine devam etmiştir.

Su kemerleri, kilise ayazma, mutfak, öğrenci odaları, kütüphane, erzak depoları ve mahzenler bulunan manastırdaki frensklerin bir bölümü tahrip edilmiştir. Trabzona 47 kilometre, Maçka'ya 17 kilometre uzaklıkta Altındere Milli Parkı içinde bulunan manastıra, Trabzon Maçka Sümela arası çalışan minibüslerle kolay, güvenli ve ucuz bir şekilde yaz, kış istediğiniz an gidebilmeniz mümkün.Bu araçlar, Trabzon Liman'ı karşısında bulunan Çömlekçi Minibüs Duraklarından her 15 dakikada bir hareket etmektedir.

Vazelon Manastırı

Maçka'ya 8 kilometre uzaklıkta Gümüşhane karayolu üzerinde Kiremitli Köyü'nün çam ormanları arasında yer almaktadır. Manastırın ilk kurucusu ve yapım tarihi bilinmemektedir.Bununla birlikte bazı araştırmacılar MS 270 ve MS 317 tarihleri arasında kurulduğunu belirtiyorlar. Günümüze oldukça büyük değişiklerle gelebilen manastırı, imparotor Justinianus onartmıştır. Bugünkü görünümünde manastırın sağır duvarlı birinci katına batısına merdivenle çıkılmakta ve buradan da küçük bir hole ulaşılmaktadır.

Bu girişin iki yanındaki koridorlar ve çevresinde üçerden altı oda yer almaktadır. Son derece harap ve perişan durumdaki manastırda yalnızca yapı kalıntıları vardır. Manastır 1923 yılında terkedilmiştir. Tüm bunlara rağmen hâlen eski ihtişamının izlerini taşımaktadır. Vadi boyunca akan ırmakta kültür balıkçılıği manastıra yakın bir alanda yetiştirilmektedir. Manastıra günü birlik turlar acentelar tarafından düzenlenmektedir.

Kuştul Manastırı

Maçka'nın Atasu (Galyan) Beldesi Kostoulantôn (Şimşirli) Köyü'nde bulunan manastır, vadiye hakim bir tepe üzerinde kurulmuştur. Diğer manastırlar kadar tanınmış olmamakla birlikte gelen yabancı turistlerin büyük ilgisini çekmektedir.

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[3] 19.236 1.052 18.184
1935[4] 27.161 693 26.468
1940[5] 30.373 501 29.872
1945[6] 32.258 458 31.800
1950[7] 35.465 512 34.953
1955[8] 38.941 1.874 37.067
1960[9] 38.316 1.810 36.506
1965[10] 40.848 2.000 38.848
1970[11] 40.641 2.311 38.330
1975[12] 41.042 3.076 37.966
1980[13] 41.208 3.989 37.219
1985[14] 37.680 4.614 33.066
1990[15] 42.324 7.673 34.651
2000[16] 42.557 11.060 31.497
2007[17] 24.832 5.063 19.769
2008[18] 26.984 6.262 20.722
2009[19] 25.723 5.943 19.780
2010[20] 24.494 5.750 18.744
2011[21] 24.006 5.645 18.361
2012[22] 23.647 5.742 17.905
2013[23] 24.971 24.971 veri yok
2014[24] 24.232 24.232 veri yok
2015[25] 23.603 23.603 veri yok
2016[25] 23.357 23.357 veri yok
2017[25] 23.439 23.439 veri yok
2018[25] 26.626 26.626 veri yok
2019[25] 25.363 25.363 veri yok
2020[25] 24.893 24.893 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Mahalleler

  • Ağurzanos/Kınalı Köprü: Arzonoz, Arzonos, Alikinos, Agour, Zanos
  • Akarsu: Larhan
  • Akmescit; Zanoy, Zanoi, Mantzanton
  • Alaçam: Konga, Kongo
  • Alataş: Mandiranyon, Mandranoy
  • Altındere: İstalita
  • Anayurt: Kransa, Kıransa
  • Ardıçlıyayla: İskopya
  • Arıkaya: Valena
  • Armağan: Kok
  • Atasu/Şahinkaya: Galyan, Kalíana, Galiana
  • Bağışlı: Konaka, Bereneia
  • Bahçekaya: Olasa, Ohsa
  • Bakımlı: Ağursa
  • Bakırcılar: Kizera
  • Barışlı: Zagena, Zakeni
  • Başar: İstama, Stama (4 mahallesi vardır; Raxin, Xalav, Skeria ve Kouiroukarton)
  • Cinali: Cinalı
  • Coşandere: Kosbitiyos, Kospidiyos
  • Çamkonak: Mesohor
  • Çamlıdüz: Paparaza, Paparza, Papara
  • Çatak: Meksila
  • Çayırlar: Livadia
  • Çeşmeler: Zenha
  • Çıralı/Çınarlı: Melanlı, Meli-Anton, Melanu
  • Dikkaya Aşağı: Zavera (2 mahallesi vardır; Dabar/Davar, Zeftil/Zeytil)
  • Dikkaya Yukarı: Zeftil, Zeytil
  • Duralı: Oksa
  • Ergin: Armanos
  • Esiroğlu: Anbela (Mahallesi; Mezera)
  • Gayretli: Hozari, Hozarı
  • Günay: Sesara, Şira
  • Gürgenağaç: Yanakandoz
  • Güzelce: Pontila
  • Güzelyayla: Ferğanlı, Ferganlı
  • Haldiyen: Kadroul
  • Hamsiköy/Hapsiköy/Hamseköy: Ciharlı, Tsaxar, Anton Çiharlı, Tsaxaranton, Tsaxarantton (4 mahallesi vardır; Mytikaren, Age, Sananton ve Mardita)
  • Hızarlı: Hozarı
  • Hortokop Aşağı: Agia
  • Işıklar: İpsori
  • İskalit: Skali, Skala
  • Kapıköy: Zouza (4 mahallesi vardır; Mourouzanton, Ampela, Kizera ve Tziaxa/Tzaha)
  • Kaynarca: Limli
  • Kırankaş: Verana, Verena
  • Kırantaş: Kudula, Kutula
  • Kiremitli: Sersa
  • Konaklar: Galyan Mesohor
  • Kozağaç: Hortokop-i Zir (Mahalleleri; Lorka, Habrea/Havrea, Moutoulou, Xasnea, Troxanton, Flareanton, Marnanton ve Tekestanton)
  • Köprüyanı: Sahanoy
  • Kumrulu: Lolengela
  • Kuşçu: Çipanos
  • Mataracı: İlaksa
  • Mulaka Aşağı/Sındıran: Sanogia, Sania, Sanogtanitikon, Mulaga, Mulaka, Moxoulexa
  • Mulaka Yukarı/Yaylabaşı
  • Mudanya: Mountantos
  • Ocaklı/Hava: İspela (Mahallesi; Kostordos)
  • Oğulağaç: Kadrul, Kodroul, Haldiyan
  • Ormanüstü: Kusera
  • Ormaniçi: Kodila, Kotila
  • Ortaköy: Hordokop, Hortokop-i Vusta, Orta Hortokop
  • Öğütlü: Guryeni
  • Örnekalan: Magura, Mağura
  • Sakızlı: Muhacena
  • Sevinç: Soldoy
  • Sukenarı: Hamurya
  • Şimşirli: Kostoulantôn, Kuştul
  • Taşalan: Mesailli, Misailanton
  • Temelli: Partiyos, Pipat
  • Üçgedik: Boğoç, Zavil
  • Yazılıtaş: Yanandoz
  • Yazlık: Livera
  • Yemişli: Kutala
  • Yerlice: Yeri
  • Yeşilyurt: Hacevera
  • Yeşilyurt Yukarı: Sivoy
  • Yukarıköy: Hortokop-i Bala
  • Yüzüncü Yıl: Vasiloy
  • Zaferli: Zerfili, Zelfiri
  • Zabria/Zavria
  • Zanoy: Zanoi
  • Zigana: Zygana
  • Zilma

Kaynakça

Şablon:Portal

  1. ^ http://www.macka.gov.tr/
  2. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  4. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  5. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  6. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  10. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  23. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  24. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  25. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Maçka Nüfusu - Trabzon". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Trabzon Maçka Nüfusu". nufusune.com. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Maçka&oldid=17926652" sayfasından alınmıştır