Çeşmeler, Maçka

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çeşmeler
Harita
Trabzon üzerinde Çeşmeler
Çeşmeler
Çeşmeler
Çeşmeler'in Türkiye'deki konumu
Ülke Türkiye
İlTrabzon
İlçeMaçka
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım600 m
Nüfus
 (2022)[1]
 • Toplam162
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0462
İl plaka kodu61
Posta kodu61750

Çeşmeler, Trabzon ilinin Maçka ilçesine bağlı bir mahalledür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerleşimin eski ismi "Zanha"'dır.[3] 1486 yılında yerleşim tamamı Hristiyanlardan oluşmakta olup 50 hane ve 5 mücerred (yetişkin bekar erkek) olmak üzere tahmini 505 kişinin yaşadığı bir köy olarak görülmektedir. 1515 yılında köyde Hristiyan 66 hane, 2 bive ve 1 mücerred görülürken, 1'de Müslüman hane bulunmaktadır. 1554 yılında köyde; 95 Hristiyan hanesi ile 6 Müslüman hanesi kaydedilmiştir. 1583 yılında köyde Hristiyan 45 hane ile Müslüman 15 hane bulunmaktadır. 1683 yılı avarız defterinde köyde 6 Hristiyan avarız hanesi kaydedilmiştir.[4] 1835 tarihli Müslüman nüfus defterine göre köyde 7 hanede 57 Müslüman erkek yaşamaktadır.[5] 1842-45 tarihli nüfus defterinde Zaniha adıyla kaydedilen köyde; 7 hanede 53 Müslüman erkek ile 30 hanede 107 Hristiyan erkek kaydedilmiştir. 1876/1877 Salnamesinde köyde 75 hanede 19 Müslüman ve 162 Hristiyan erkek nüfusu kaydedilmiştir.[4] 19. yüzyıl sonlarına doğru Hristiyan (Rum) vatandaşların o tarihlerdeki köy sınırları içerisindeki iki kilisenin tamiriyle ilgili talepleri olmuştur. Bunlardan birisi o tarihte köye bağlı Kostortos mahallesindeki Aya Nikola Kilisesinin tamiriyle ilgili olup söz konusu talep 1882 yılında Osmanlı yönetimince uygun bulunmuştur. Diğer talep köy içerisindeki kilise için olup hazırlanan raporda köyde 86 hanede toplam 500 Rum yaşadığı belirtilmiştir. Rapor doğrultusunda kilisenin inşası Osmanlı idaresince kabul edilmiştir. Bu tarihlerdeki kayıtta yerleşim Ziyânice (زیانیجھ), Ziyâniha (زیانیحھ) adlarıyla görülmektedir.[6]

Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasından sonra da Zanha[7] adıyla Maçka kazasına bağlı görülen yerleşimin adı 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Çeşmeler olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[8]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Trabzon il merkezine 29 km, Maçka ilçesine 5 km uzaklıktadır.[2]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 162[1]
2021 170[1]
2020 177[1]
2019 181[1]
2018 176[1]
2017 143[1]
2016 151[1]
2015 155[1]
2014 163[1]
2013 151[1]
2012 145[2]
2011 143[2]
2000 191[2]
1990 261[2]
1985 292[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Trabzon Maçka Çeşmeler Mahallesi Nüfusu". 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2023. 
  2. ^ a b c d e f g "Çeşmeler Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2023. 
  3. ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 145. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2023. 
  4. ^ a b Bostan, M. Hanefi (2008). "XV. ve XIX. Yüzyıllarda Maçka Kazasında Nüfus Hareketleri ve Nüfusun Etnik Yapısı". Uluslararası Giresun ve Doğu Karadeniz Sosyal Bilimler Sempozyumu Bildiriler I. www.academia.edu. ss. 193-217. 30 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2023. 
  5. ^ Kartal, Kazım (2019). "1100 Numaralı Müslüman Nüfus Defterine Göre Trabzon Vilayeti Maçka Kazasının Demografik Yapısı" (PDF). iksadyayinevi.com. ss. 93-95. 7 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Eylül 2023. 
  6. ^ Ayar, Talip (2017). "Osmanlı'nın Son Dönemi Maçka'da Kiliselerin Tamiri ve Yeniden İnşâsı" (PDF). Journal of History Studies. 9 (1). historystudies.net/. ss. 8,9. 26 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Eylül 2023. 
  7. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  8. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]