Haydar Aliyev'in kişilik kültü
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Nisan 2023) |
Haydar Aliyev'in kişilik kültü, Haydarizm olarak da bilinir[1][2] (Azerice: heydərizm),[3] Aliyev'in 1993 yılında iktidara gelmesinden sonra Azerbaycan siyasetinin ve toplumunun önemli bir parçası oldu. 2003 yılında ölümünden sonra yerine oğlu İlham Aliyev'in geçmesiyle devam etti.[4][5] Eski bir Sovyet politbüro üyesi ve 1969'dan 1987'ye kadar Sovyet Azerbaycan'ın lideri olan Aliyev, 1993 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı oldu. Daha sonra, aile ve parti üyeleriyle petrol gelirlerine güvenerek otokratik bir sistem tasarlamaya başladı.[6]
Azerbaycan'da Haydar Aliyev "Azeri milletinin milli lideri" olarak takdim ediliyor.[7]
Haydar Aliyev'in tepkisi[değiştir | kaynağı değiştir]
2001 yılında BDT ülkelerinden gazeteciler Haydar Aliyev'e kült kişiliği hakkında soru sorduğunda, şu yanıtı verdi:
| “ | İnsanlar beni seviyor, buna bir şey yapamam. Kısa bir süre önce, Gence şehrinin yürütme komitesi başkanı, komite binasının önüne benim bir heykelimi dikmeye karar verdi. Onu aradım ve bunun gereksiz olduğunu söyledim. Direndi bende ona "ben öldükten sonra heykelimi dik" dedim.[8] | „ |
Haydar Aliyev'in adını taşıyan yerler[değiştir | kaynağı değiştir]
Azerbaycan'daki her şehir ve kasabanın Haydar Aliyev'in adını taşıyan bir caddesi vardır.[9] Resmi bilgilere göre Azerbaycan'da 60 Haydar Aliyev müzesi ve merkezi bulunuyor.
Onun adını taşıyan diğer yerler şunlardır:
- Bakü Uluslararası Havalimanı, 10 Mart 2004 tarihinde Haydar Aliyev'in adını almıştır.[10]
- Haydar Aliyev Spor ve Sergi Kompleksi, Bakü
- Bakü'de Milli Güvenlik Bakanlığı Akademisi
- Haydar Aliyev Kültür Merkezi
- Bakü'deki Haydar Camii (2014'te açıldı)[11]
- Bakü Petrol Rafinerisi
- Haydar Aliyev Gürcistan-Azerbaycan İnsani Üniversitesi, Marneuli, Georgia'da bağımsız bir üniversitedir.[12]
Azerbaycan dışında[değiştir | kaynağı değiştir]
- 2004 – Orman, Ankara, Türkiye[13]
- 2004 – Cadde, Astana, Kazakistan[14]
- 2006 – Park, İstanbul, Türkiye[15]
- 2007 – Meydan, Tiflis, Gürcistan[16]
- 2007 – Park, Ankara, Türkiye[17]
- 2007 – Park, Bükreş, Romanya[18]
- 2007 – Bulvar, Amman, Ürdün[19]
- 2008 – Cadde, Ankara, Türkiye[20]
- 2010 – Orman, Foça, Türkiye[21]
- 2010 – Bulvar, Hadera, İsrail[22]
- 2010 – Meydan, Kiev, Ukrayna[23]
- 2010 – Park, Kartepe, Türkiye[24]
- 2011 – Köprü, Tarsus, Türkiye[25]
- 2011 – Okul, Ankara, Türkiye[26]
- 2011 – Lise, Iğdır, Türkiye[27]
- 2011 – Cadde, Malgobek, İnguşetya, Rusya[28]
- 2011 – Okul, Astrahan, Rusya[29]
- Park, İzmir, Türkiye[30]
- Bulvar, İzmir, Türkiye[31]
- Bulvar, İzmir, Türkiye[32]
- Lise, Aliağa, Türkiye[33]
14 Haziran 2005'te, Rusya'nın Saint Petersburg kentinde, 6 Gorokhovaya Caddesi'nde, Aliyev'in 1949'dan 1950'ye kadar yaşadığı evin yakınlarında bir hatıra plaketi açıldı.[34]
Posta pulları[değiştir | kaynağı değiştir]
-
2001 -
2003 -
2003 -
2008 -
2013 -
2013
Heykeller ve anıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Hemen hemen her büyük Azerbaycan şehrinde Haydar Aliyev'in en az bir anıtı vardır. 2003 yılında ölümünün ardından Azerbaycan'da ve diğer ülkelerde, özellikle eski sovyet ülkelerinde çok daha fazla heykeli dikildi.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Implementation of Resolution 1358 (2004) on the functioning of democratic institutions in Azerbaijan" (PDF). Parliamentary Assembly of the Council of Europe. 20 Eylül 2004. s. 12. 22 Kasım 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
It should also reconsider the disadvantages of «heydarism», the personality cult following the deceased President...
- ^ Muradova (12 Ekim 2008). "Islam Not an Issue in Azerbaijan's Presidential Campaign". eurasianet.org. Open Society Institute. 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2014.
...Heydarism [a reference to the late President Heydar Aliyev, father of current President Ilham Aliyev] as a cult of the personality...
- ^ Bahadir (13 Mayıs 2013). "Tanınmışların heydərizm dartışması". azadliq.info (Azerice). 10 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ "Heidar Aliev, maestro of the Caucasus". The Economist. 31 Ağustos 2000. 5 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2012.
- ^ "Travels in the Former Soviet Union. Entry 2: The Cult of Heydar Aliyev". Slate. 20 Mayıs 2008. 3 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2012. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "Azerbaijan: Turning Over a New Leaf?". Baku/Brussels: International Crisis Group. 13 Nisan 2004. 2 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2012.
- ^ East, Roger; Thomas, Richard (2002). A political and economic dictionary of Eastern Europe. 1. Londra: Europa Publications. s. 16. ISBN 1-85743-063-8. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım); Yazar eksik|soyadı2=(yardım) - ^ Aliyeva, Ayten (19 Aralık 2003). ""Культ личности" или "народная любовь"?['Cult of personality' or 'love of the nation'?]" (Rusça). BBC Russian. 26 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2012.
- ^ "Heydar Aliyev Ave". Google Maps. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "About the airport". Azerbaijan Airlines. 24 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2012.
- ^ "Ilham Aliyev attended the opening of Heydar Mosque in Baku". president.az. Official website of the President of the Republic of Azerbaijan. 26 Aralık 2014. 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ "Heydar Aliyev Georgia-Azerbaijan Humanitarian University opened in Marneuli". avciya.az. 20 Kasım 2008. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ "First lady rüzgarı". Hürriyet. 15 Nisan 2004. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2020.
- ^ "Ряд улиц Астаны получил новые названия [Number of streets of Astana were renamed]" (Rusça). kazakh.ru. 12 Temmuz 2004. 26 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "Heydar Aliyev Park opened in Istanbul". Today.az. 13 Temmuz 2006. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "В Тбилиси открылся памятник Гейдару Алиеву и сквер его имени [A statue and a square f Heydar Aliyev were opened in Tbilisi]" (Rusça). REGNUM. 12 Mayıs 2007. 21 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "Азербайджанские парламентарии участвуют в церемонии открытия парка имени Гейдара Алиева в Анкаре [Azeri parliamentaries participated in the opening ceremony of Heydar Aliyev Park in Anakara]" (Rusça). REGNUM. 14 Haziran 2007. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;romaniaisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "По итогам визита Ильхама Алиева в Иорданию подписаны четыре документа [Azerbaijan and Jordan signed four documents on cooperation]" (Rusça). REGNUM. 31 Temmuz 2007. 26 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "В Анкаре открыта улица Гейдара Алиева [Heydar Aliyev street opened in Ankara]" (Rusça). Day.az. 6 Kasım 2008. 18 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "Foça'da Haydar Aliyev Ormanı kuruldu". Yeni Şafak. 1 Nisan 2010. 26 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2020.
- ^ "Avenue named after Heydar Aliyev opened in Hadera, Israel". APA. 7 Mayıs 2010. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Meyta, Alena (28 Ekim 2010). "В Киеве появился сквер имени Гейдара Алиева [A square named after Heydar Aliyev appeared in Kyiv]" (Rusça). RIA Novosti. 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "В турецкой провинции Коджаэли открыт парк имени Гейдара Алиева [Heydar Aliyev park was opened in Turkey's Kocaeli province]" (Rusça). Trend.az. 27 Aralık 2010. 18 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "В Турции открыли мост имени Гейдара Алиева [Bridge named after Heydar Aliyev opened in Turkey]" (Rusça). Aze.az. 18 Mart 2011. 18 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "В школе имени Гейдара Алиева в Анкаре отметили турецкий национальный праздник [Trukish national holiday celebrated in Heydar Aliyev school in Ankara]" (Rusça). Trend.az. 23 Nisan 2011. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "В турецком городе Игдыр открылся лицей имени общенационального лидера Гейдара Алиева [A lycee is opened in Turkish Igdir named after Heydar Aliyev]" (Rusça). Day.az. 1 Mayıs 2011. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "Улица в одном из российских городов названа именем общенационального лидера Гейдара Алиева [Street named after Heydal Aliyev opened in a Russian city]" (Rusça). Trend.az. 10 Mayıs 2011. 2 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "В Астрахани открылась школа имени Гейдара Алиева [School named after Heydar Aliyev opened in Astrakhan]" (Rusça). Trend.az. 24 Ekim 2011. 27 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2012.
- ^ "Karşıyaka'da 'Aliyev' büstü açıldı". Hürriyet. 1 Mart 2018. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "Haydar Aliyev Caddesi". Google Maps. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "Haydar Aliyev Bulvarı". Google Maps. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "Aliağa Heydar Aliyev Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi". Ministry of Education. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "В Петербурге открыли памятную доску Гейдару Алиеву". Росбалт (Rusça). 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.