Endonezya'da İnternet sansürü

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Endonezya'da İnternet sansürü sosyal alanda "önemli", siyasi ve internet araçları alanlarında "seçici" kabul edildi ve 2009 ve 2010'da yapılan testlere dayanarak OpenNet Initiative, 2011'de çatışma/güvenlik alanında filtreleme yapıldığına dair hiçbir kanıt olmadığını belirtti. Testler ayrıca Endonezya'daki İnternet filtrelemelerinin sistematik olmadığını ve tutarsız olduğunu gösterdi, bu da ISP'ler arasındaki filtreleme seviyesinde bulunan farklılıklarla gösterilir.[1] Endonezya, Freedom on the Net 2020'de 49 puanla "kısmen özgür" olarak derecelendirildi.[2]

Endonezya hükûmeti, ekonomik kalkınma için bir araç olarak internet hakkında olumlu bir görüşe sahip olsa da, bilgiye erişimin etkisi konusunda giderek daha fazla endişe duymaya başladı. Hükûmet, özellikle pornografik ve İslam karşıtı olmak üzere saldırgan çevrimiçi içerik üzerindeki kontrolünü artırmaya ilgi gösterdi. Hükûmet, bu tür içerikleri yasal ve düzenleyici çerçeveler ve ISP'ler ve İnternet kafelerle ortaklıklar yoluyla düzenler.[1]

Muhammed'in tasvirlerine kısıtlamalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Medya, bazı web sitelerinin kısa süreler için seçici olarak engellenmesinin 2007-2008'de başladığını bildirdi. Nisan 2008'de Endonezya, Google'ın hükûmetin İslam peygamberi Muhammed'le alay ettiği iddia edilen Hollandalı parlamenter Geert Wilders'in Fitne filmini kaldırma talebine yanıt vermemesi üzerine, ISP'lere YouTube'a erişimi engelleme emri verdi.[3] Mayıs 2010'da, Facebook'ta bir hesap Muhammed'i çizmek için bir yarışmayı teşvik ettiğinde, hükûmet yetkilileri daha odaklı bir yaklaşım benimsedi ve Facebook'a hesabın kapatılmasını isteyen bir mektup gönderdiler, tüm ISP'lerden hesabın bağlantısına erişimi kısıtlamalarını istediler ve Endonezya İnternet Kafe Girişimcileri Derneği'ni gruba erişimi kısıtlamaya davet ettiler. Ancak blog yazarları ve sivil toplum kuruluşlarının muhalefeti nedeniyle, ISP'ler hükûmetin taleplerini dikkate almadı ve hesap erişilebilir durumda kaldı.[2]

BEİ Yasası[değiştir | kaynağı değiştir]

Mart 2008'de hükûmet, İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı'nın (İBTB) yetkisini bilgi akışının denetimini ve çevrimiçi içeriğin olası sansürünü içerecek şekilde genişleten Bilgi ve Elektronik İşlemler Yasası'nı (BEİ Yasası) çıkardı. 2010 yılının başlarında bakanlık, uygulandığı takdirde ISP'lerin belirli materyalleri filtrelemesini veya başka bir şekilde kaldırmasını gerektirecek bir Multimedya İçeriği Yönetmeliği taslağı yayınladı. Listelenen içerik türleri pornografi, kumar, nefreti kışkırtma, şiddet tehditleri, özel bilgilerin ifşası, fikri mülkiyet, yanlış bilgi ve bir kişiyi veya grubu engellilik gibi fiziksel veya fiziksel olmayan bir niteliğe dayalı olarak aşağılayan içerikler gibi belirsiz ifadelerle ifade edilen kategorileri içerir. Halkın tepkisi üzerine hükûmet, taslak düzenlemeye geçmeden önce halktan gelen önerileri gözden geçireceğini duyurdu.[2]

BEİ Yasası uyarınca, çevrimiçi karalama yapmaktan suçlu bulunan herkes altı yıla kadar hapis ve bir milyar rupiye (65.100 ABD doları) kadar para cezası ile karşı karşıyadır. Haziran 2010 itibarıyla vatandaşların e-posta listeleri, bloglar veya Facebook'taki yorumlar nedeniyle BEİ Yasası kapsamında iftira suçlamasıyla suçlandığı en az sekiz dava vardı. BEİ Yasası kapsamındaki kovuşturmalar, çevrimiçi yazarlar ve ortalama kullanıcılar arasında artan bir korku, ihtiyat ve otosansür atmosferine katkıda bulunmuştur.[2]

Önemli erişim engelleri[değiştir | kaynağı değiştir]

2014 yılında, çevrimiçi pornografiye karşı bir seferberlik sırasında Vimeo, Reddit ve Imgur'a erişim engellendi.[4]

2017'de Telegram, "radikal ve terörist propaganda" yaymak için kullanıldığı iddiasıyla engellendi.[5] Hükûmetle yapılan bazı anlaşmaların ardından Telegram'a erişim engeli kaldırıldı.[6]

Eylül 2018 itibarıyla Vimeo ve Tumblr gibi bazı web siteleri, hükûmet onları çıplaklık içeren içerik barındırmakla suçladığı için sansürlenmiştir.[7] Tumblr'a yapılan sansür, 17 Aralık 2018'de kaldırıldı.[8]

22 Mayıs 2019'da Endonezya hükûmeti, Cakarta'daki 22 Mayıs ayaklanmalarından sonra ayaklanmalar sırasındaki duruma ilişkin aldatmacaların ve sahte haberlerin yayılmasını önlemek için Facebook, WhatsApp ve Instagram'a erişimi üç gün süreyle engelledi. Etkinlik, engellemeler sırasında engellenen içeriğe erişmek için VPN kullanımı konusundaki farkındalığı da artırdı.[9][10]

22 Ağustos 2019'daki Papua protestoları sırasında, Endonezya İletişim Bakanlığı önceki gece Batı Papua'da telekomünikasyon verilerini ve interneti "aldatmacayı engellemek ve en önemlisi insanların ırkçı nefreti körükleyebilecek kışkırtıcı mesajlar paylaşmasını engellemek" için "durum sakinleşene kadar" kestiklerini söyledi.[11] 2 Eylül 2019 tarihi itibarıyla internet kesintisi devam etmekteydi. Hükûmet, sahte haberlerin ve "kamuoyunda görüşlerin açıklanmasında ayrılıkçılığın gerçekleştirilmesi veya yayılmasına" karşı bir yasak duyurdu.[12]

MR5[değiştir | kaynağı değiştir]

Kasım 2020'de, Endonezya'da iş yapan tüm özel elektronik servis operatörlerine (ESO'lar) bir dizi önemli yükümlülük getiren Bakanlar Yönetmeliği 5 (MR5) hayata geçirildi. Yönetmeliğe göre tüm ESO'lar, İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı'na (Kominfo) kaydolmalı ve talep edildiğinde Kominfo'ya ve kolluk kuvvetlerine elektronik sistemlere ve verilere doğrudan erişim sağlamalıdır. ESO'lar, yükümlülükleri için bir irtibat noktası olarak hizmet verecek ülke içinde en az bir personele sahip olmalıdır. ESO'lar, Endonezya yasalarını veya düzenlemelerini ihlal eden veya "toplum kaygısı" veya "kamu düzenini bozan" herhangi bir içerik olarak tanımlanan "yasaklı içeriğe" erişim veya "bilgilendirme yolları" sağlamamalıdır. ESO'lar, ayrıca yasaklanmış içeriğin yayılmasını önlemek için hizmetlerini proaktif olarak izlemelidir. ESO'lar "toplum veya kamu düzenini bozan" içerikler için kaldırma taleplerine, alındıktan sonraki 24 saat ve çocuklara yönelik cinsel istismar görüntüleri, terörizm içeriği veya "toplum veya kamu düzenini ciddi şekilde bozan" herhangi bir içerik için dört saat içinde uymalıdır. Kayıt zorunluluğu da dahil olmak üzere bu yükümlülüklerin ihlali, para cezasına ve erişim engeline tabidir.[13][14]

MR5, Article 19 ve Electronic Frontier Foundation gibi insan hakları ve ifade özgürlüğü kuruluşları tarafından geniş kapsamı, tüm internet hizmetlerinin hükûmete kaydedilmesini zorunlu kılması ve "yasaklı" içeriğin muğlak tanımı nedeniyle eleştirildi.[14][15] Haziran 2022'nin sonlarında Kominfo, ESO'lara kaydolmamaları nedeniyle hizmetlerini engellemeye başlamadan önce 27 Temmuz 2022'ye kadar süre verdi. 30 Temmuz'da Kominfo'nun Origin, Epic Games, PayPal, Valve Software (Steam ve orada yayımlanan Counter-Strike: Global Offensive ve Dota 2), Xandr ve Yahoo! dahil olmak üzere sekiz ESO'ya erişim engeli getirdiği bildirildi.[16] Valve Corporation ve Yahoo!'nun engelleri 2 Ağustos'ta kaldırıldı.[17]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Indonesia country profile" 7 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Access Contested, Ronald Deibert, et al., MIT Press and OpenNet Initiative, November 2011
  2. ^ a b c d "Country Report: Indonesia" 28 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Freedom on the Net 2020, Freedom House, April 2020
  3. ^ "ONI Regional Overview: Asia" 2 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., OpenNet Initiative, June 2009
  4. ^ "Tech in Asia - Connecting Asia's startup ecosystem". www.techinasia.com (İngilizce). 11 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2023. 
  5. ^ "Indonesia blocks Telegram messaging service over security concerns" 29 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Kanupriya Kapoor, Reuters, 14 July 2017
  6. ^ "Govt unblocks Telegram following several agreements". The Jakarta Post. The Jakarta Post. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  7. ^ "Indonesia bans Vimeo" 9 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Catriona Croft-Cusworth, The Interpreter, Lowy Institute for International Policy (Sydney), 16 May 2014. Retrieved 4 July 2014.
  8. ^ "Indonesia unblocks Tumblr following its ban on adult content". Coconuts Jakarta (İngilizce). 5 Aralık 2018. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023. 
  9. ^ "Indonesia restricts WhatsApp, Facebook and Instagram usage following deadly riots". TechCrunch (İngilizce). 26 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2019. 
  10. ^ "Facebook and WhatsApp blocked in Indonesia after deadly riots". The Independent (İngilizce). 23 Mayıs 2019. 28 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2019. 
  11. ^ "Internet shut down in Papua to stem unrest". The Canberra Times. 22 Ağustos 2019. 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2019. 
  12. ^ "Indonesian police ban violent protests, separatism in Papua". Reuters. 2 Eylül 2019. 2 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2019. 
  13. ^ "Indonesia's Proposed Online Intermediary Regulation May be the Most Repressive Yet". Electronic Frontier Foundation (İngilizce). 16 Şubat 2021. 30 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022. 
  14. ^ a b "Internet Freedom in Indonesia is Teetering on a Razor's Edge". thediplomat.com (İngilizce). 30 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022. 
  15. ^ "CNA Explains: What do Indonesia's new licensing rules mean for tech companies?". CNA (İngilizce). 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022. 
  16. ^ "Govt blocks Yahoo, Steam, PayPal for failing to comply with licensing policy". The Jakarta Post (İngilizce). 30 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022. 
  17. ^ "Kominfo Buka Blokir Steam, Counter Strike, Dota, dan Yahoo Hari Ini". kompas.com (Endonezyaca). 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2022.