Komice

Vikipedi, özgür ansiklopedi
10.56, 4 Ocak 2021 tarihinde 195.142.80.176 (mesaj) tarafından oluşturulmuş 24555966 numaralı sürüm (→‎Komice ve diğer Fin-Ogur dillerinin kıyaslamalı tablosu)
Komice
Коми кыв
Ana dili olanlarRusya
BölgeKomi Cumhuriyeti, Perm Krayı, Kirov Oblastı
EtnisiteKomiler
Konuşan sayısı220,000  (2010)
Dil ailesi
Ural
Diyalektler
Yazı sistemiKiril
Resmî durumu
Resmî dil Komi Cumhuriyeti (Rusya)
Dil kodları
ISO 639-1kv
ISO 639-2kom
ISO 639-3kom
Fin-Ugor dilleri
Komi dili

Komice (Komice: Коми кыв, Komi kıv), Ural dil ailesinin Perm dillerine ait bir dildir. Komice, birkaç lehçeleri ile tek dil olarak veya Perm dillerinin iki kolundan birini oluşturan yakından ilgili diller grubu[1] olarak kabul edilmektedir.

Komice'nin Zıryanca, Permyakça ve Yodzyakça olmak üzere üç diyalekti bulunmaktadır. Komice, 1940'lı yıllardan itibaren Kiril alfabesi ile yazılmakta olup Komi alfabesi Rus alfabesine ek olarak І ve Ӧ harflerini bulundurmaktadır. Komice, Rusça ile birlikte Komi Cumhuriyeti'nin resmi dilidir.

Alfabe

Orhun Alfabesine benzer Eski Komi Yazısı

şimdiki alfabe:

А/а, Б/б, В/в, Г/г, Д/д, Е/е, Ё/ё, Ж/ж, З/з, И/и, І/і, Й/й, К/к, Л/л, М/м, Н/н, О/о, Ӧ/ӧ, П/п, Р/р, С/с, Т/т, У/у, Ф/ф, Х/х, Ц/ц, Ч/ч, Ш/ш, Щ/щ, Ъ/ъ, Ы/ы, Ь/ь, Э/э, Ю/ю, Я/я
А а Б б В в Г г Д д Е е Ё ё
Ж ж З з И и І і Й й К к Л л
М м Н н О о Ӧ ӧ П п Р р С с
Т т У у Ф ф Х х Ц ц Ч ч Ш ш
Щ щ Ъ ъ Ы ы Ь ь Э э Ю ю Я я

Komice ve diğer Fin-Ogur dillerinin kıyaslamalı tablosu

Fin-Ogur, Ural uluslarının dilleri ile Türk dili arasında yakınlık olsa bile asıl yakınlık Moğol dillerile ile Fin-Ogur dilleri arasındadır. Türk dili iki yakın dilin arasında epey farklı bir dil olarak göçler neticesi oturmuştur. Güney Sibirya'daki Moğol uluslarının dilleri ile Güney Sibirya Fin-Ogur dilleri çok önceki bir zamanda komşu olup söz alışverişi yapmıştı.

Kiril alfabesi: Birebir karşılanmadığı için Kiril alfabelerin Latin karşılığı yazılmamıştır. Diğer Fin-Ogur dilleri ile kıyaslamalı tablo:

Komice тӧлысь выль мам чой вой ныр куим сьӧд гӧрд виж турунвиж кӧин
Türkçe ay yeni anne kız kardeş gece burun üç kara kızıl sarı yeşil börü (kurt)
Diğer Fin-Ogur dilleri
Permyakça месяц, тӧлісь виль мамö сой ой ныр куим сьӧд гӧрд веж зелёнӧй, турунвеж кӧин
Udmurtça толэзь выль мумы, нэнэ, анай сузэр уй ныр куинь сьӧд горд ӵуж вож кион
Marice тылзе у ава ака, шÿжар йÿд нер кум шем йошкар саре ужар пире
Erzyanca ков од ава патяй ве судо, нерь (у животных рыло) колмо раужо якстере ожо пижэ верьгиз
Mokşanca ков од тядяй сазор ве шалкха колма равжа якстерь тюжя пиже врьгаз
Vepsçe ku uz’ mam sizar ö nena koume must rusked pakuine vihand, viher händikaz
Karelce kuu uuzi emä, muamo sizär, čikko nenä, nokka (клюв) kolme mušta ruskie keldaine vihrie hukka
Fince kuu uusi äiti sisar, sisko nenä, nokka клюв kolme musta punainen keltainen vihreä susi
Estonca kuu uus ema õde, sõsar öö nina, nokk клюв kolm must punane kollane roheline hunt
Livonca ūž jemā; ǟma sõzār īe nanā kuolm mustā punni vīri ōļaz; mõltsi suž [2]
İngrice kuu uuz emoi siar öö nenä kolt mussa punnain keltain haljaz, rohoin suzi [3]
Votça kuu vassõn emä sõzar yy nenä, nokka клюв kõlmõd, kõm mussa kauniz kõltain rohoin susi [4]
Kildin Samice ма̅нн о̅дт е̅ннҍ вуэррьпенҍ ыйй нюннҍ ко̅ллм чо̅а̅ххпесь ру̅ппьсесь руччкесь руэнн, руэнас пальтӭсь, чиррм, скуммьп
Mansice э̅тпос йильпи сянь, а̅ӈкв у̅вси, яныг яга̅ги (старшая); йигирись, мань яга̅ги, э̅сь (младшая) э̅т, э̅ти нёл ху̅рум сэ̅мыл вы̅гыр, келп восьрамхарпа ня̅рппум оспа ха̅йтнут, са̅лыпурнуй, салыуй [5]
Hantıca тылщ илуп анки упи атл нюл хэлум питы вырты вусы няртурн пастывой
Macarca hónap új anya lánytestvér éj orr három fekete vörös, piros sárga zöld farkas

ISO-Kodu

ISO-639-Komi dili kodu kv ve kom (ISO 639-2), SIL-Code ist KOI.

Ayrıca bakınız

Fin-Ugor kavimleri

Yararlı çalışmalar

  • Bartens, Raija (2000). Permiläisten kielten rakenne ja kehitys (in Finnish). Helsinki: Suomalais-Ugrilainen Seura. ISBN 952-5150-55-0.
  • Hausenberg, Anu-Reet (1998), "Komi", in Abondolo, Daniel, The Uralic Languages, London and New York: Routledge, pp. 305–326, ISBN 0-415-08198-X
  • Nagyezsda Manova: Komi-zürjén nyelvkönyv. Studia uralo-altaica. Szeged, 1998.
  • Nyikolaj Kuznyecov: Komi-magyar szótár. Savaria University Press, Szombathely, 2003.
  • Nanovfszky György (szerk.): Nyelvrokonaink. Teleki László Alapítvány, Budapest, 2000. ISBN 9630034247
  • Csepregi Márta (szerk.): Finnugor kalauz. Panoráma, 1998. ISBN 963-243-813-2

Kaynakça

  1. ^ Saunders, Robert A.; Strukov, Vlad (2010). Historical Dictionary of the Russian Federation. Scarecrow Press. ss. 724. ISBN 9780810854758. 
  2. ^ "Šuvcāne V., Ernštreite I, Latviešu-lībiešu-angļu sarunvārdnīca, 1999, 9984-771-74-1, 69". 23 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2015. 
  3. ^ Чернявский В.,Ижорский язык (Самоучитель),2005
  4. ^ Чернявский В.,Водский язык (Самоучитель),2005, 162
  5. ^ Афанасьева К.В.,Русско-мансийский тематический словарь

Dış bağlantılar

Vikipedi
Vikipedi
Özgür Ansiklopedi Vikipedi'nin Komice (kv) sürümü