Hatalı başkahraman

Hatalı başkahraman, kurguda, romanın konusunun daha sarsıcı ve unutulmaz olabilmesi için, izleyicileri önyargılarla kandırarak yapılan edebî bir tekniktir. Bu teknikte bir karakter kurgu boyunca izleyiciye başkahramanmış gibi gösterilir ve sonradan aslında öyle olmadığı anlaşılır. Başlangıçta izleyici tarafından, sunulan karakter kurgunun ana karakteri sanılır ve ilerleyen kısımlarda genellikle bu yaratılan karakter öldürülerek (şok yaratabilmek veya kurguda kırılma noktası oluşturabilmek için) aslında bu yaratılan karakterin başkahraman olmadığı gösterilir. Bazen de yaratılan karakterler arasında sadece rolleri değişerek şaşırtma yapılabilir. Kurgu da ilk başta başkahraman sayılan kişi daha önemsiz bir role düşer ve kurgudan ayrılır ya da daha etkili bir şaşırtmayla öncesinde baş kahraman sanılan kişi sonrasında izleyicinin karşısına baş düşman olarak çıkartılabilir.

Birden fazla kahramanı olan kurgularda özellikle hikâyenin ilerleyen kısımlarında kahramanlardan birisinin ölmesi hatalı başkahraman yaratma tekniği ile aynı şey değildir. Bu teknikte izleyiciyi şaşırtma esastır ve izleyici bir karakterin esas görevine yoğunlaşmışken genellikle daha öncesinde çok da ortaya çıkmamış başka bir karakterle rol değiştirmesi sayesinde seyirciyi yanıltma amaçlanır.

Filmlerde

Filmlerde değişik teknikler kullanılarak bir karakter başkahramanmış gibi gösterilebilir. Mesela star gücü çok etkili bir yöntemdir. Seyirciler genellikle filmdeki en büyük ismin en önemli rolü oynayacağına inanırlar. Yakın çekimlerin bolluğu da seyircinin bilinçaltında hatalı başkahraman yaratabilmek için kullanılan metotlardan biridir. Genellikle filmin yıldızı diğer oyunculardan daha uzun ömürlü ve daha fazla yakın çekim alan kişi olacaktır. Fakat bu metot filmin sonlarına kadar nadiren devam eder. Bu yöntemlere alternatif olarak, hatalı başkahraman seyircilere, asıl kahramanların yaşadıklarını anlatan kişi olarak da seçilebilir.

• Hatalı başkahramanın en önemli örneği Janet Leigh'ın Alfred Hitchcock'un Sapık filmde Marion Crane rolüyle ana karaktermiş gibi filme başlaması verilebilir. Filmin akışında Marion'un ölümüyle meydana gelen cinayet, Bates karakterinin başına kötü adam olabilmesi için çok daha beklenmedik ve şok edici gelişmeler sarar. Hitchcock, Janet Leigh ile hatalı başkahraman olarak başlayan ilk sahnelerin etkisini hissettiğinden dolayı, filmin tiyatro gösterimlerinde, tiyatro sahiplerine "geç giriş kabul edilmez" politikasını uygulamalarını mecbur etti.
• Sapık filmiyle aynı yıl çıkan, Michelangelo Antonioni'nin Macera isimli filmi başlangıçta Anna karakterini baş karakter olarak verdi. Anna sevgilisi Sandro ile birlikte birkaç arkadaşını da yanlarına alarak yat turuna çıkarlar ve daha filmin 25. dakikasında hatalı başkahraman olan Anna kaybolur. Filmin bu noktasında seyircinin dikkati Anna'nın başına gelenleri bulmasında Sandro'ya yardımcı olan Claudia karakterine kayar. Sandro bu çelişkili seyahatte Claudia'ya karşı bir şeyler hissetmeye başlar ve zamanla kurtarma çalışmalarından ilgisizleşerek kendi dünyalarına dönen arkadaşlarının da etkisiyle başlangıçta ana karakter olarak verilen Anna'nın esrarengiz kayboluşunun sebebi hiçbir zaman çözülmez. Film ana karakteri kurtarmadığından veya kaybolmasındaki sır perdesini çözmediğinden dolayı Anna karakteri hatalı başkahramandır.

Televizyonda

HBO'nun 2011 yılında izleyiciye sunduğu George R.R. Martin'in "Buz ve Ateşin Şarkısı" kitabından uyarlanan Game of Thrones dizisinde Stark Hanesi'nin başı Eddard "Ned" Stark ilk sezon boyunca seyirciye ana karakter gibi sunulduktan sonra sezon finalinde çocuk-kral Joffrey Baratheon'un ani karar değişikliği sonucunda karakter ölür ve hikayeden çıkarılır.

Ayrıca bakınız

• Protagonist
• Baş düşman
• İkincil oyuncu

Dış bağlantılar

• Decoy Protagonist (İngilizce)