Kadri Can

Kadri Can veya Kadrican (Kürtçe: Qedrîcan ya da Qedrî Can, asıl adı Abdulkadir Can; d. 1911, Derik, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 1972), sosyalist enternasyonalist Kürt yazar ve şair.

Kadri Can, 1911 yılında Mardin'in Derik ilçesinde Abdulkadir Can ismiyle dünyaya gelmiştir. İlköğrenimi Derik'te tamamlayan Kadri Can, daha sonra Konya Öğretmen Lisesi'nde okumuştur. Şeyh Said ayaklanmasından sonra Antakya üzerinden kaçarak Suriye'nin Şam şehrine yerleşmek zorunda kalmıştır. Şiirleri ve öyküleri, Hawar ve Ronahî gibi Kürt entelektüel dergilerinde yayımlanmıştır. Eserlerini Kürtçe'nin Kurmanci lehçesinde yazmıştır. Modern Kürt şiirinin babası olarak kabul edilir. Şiirlerinde enternasyonalizme ve Kürt ulusal bilince vurgu yapmıştır. Çağdaşları Kürt şairi Cegerxwîn'den, Türk şairi Nâzım Hikmet'ten ve Rus şairi Vladimir Mayakovski'den etkilenmiştir.

Dünya Gençlik Konferansı, Kadri Can'ın hayatında politik ve sanatsal gelişiminde büyük bir dönüm noktası olmuştur. Yola çıkmadan önce Kürt Profesör Qanadê Kurdo'ya telgraf çekerek Moskova'ya geleceğini belirmiştir. Dönemin Kürdologları A.İ Orbelli ve Profesör Qanadê Kurdo'nun yardımıyla Suriye'den çıkarak, İstanbul ve Odessa üzerinden Moskova'ya ulaşmıştır. Bu yolculuk sırasında "Ez diçim Mosko" (Moskova'ya Gidiyorum) şiirini yazar ve şiirde İstanbul'dan Nâzım Hikmet'in memleketi olarak bahseder.

Eserleri

Öykü

• Guneh, Lîs Yayınevi, 2008, Diyarbakır.

Şiirleri

• Hemû Berhemên wî, Belkî Yayınevi, Diyarbakır.