Taberî: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 06.15, 18 Şubat 2016 tarihindeki hâli

Ebu Cafer Muhammed İbn-i Cerir el-Taberî (Arapça أبو جعفر محمد بن جرير بن يزيد الطبري ‎; d. 838, Amul]'da tarihî bir bölge olan Taberistan'da (günümüzde Mazenderan) doğduğu için 'Taberî' olarak ünlenmiştir.

En önemli eserlerinden ikisi, İslâm dünyasında çok rağbet görmüş bir tefsir kitabı olan 'Tefsir'ul Taberî' (Türkiye'de 'Taberî Tefsiri' ismiyle bilinmekte ve yayınlanmaktadır) ve Taberî Tarihi'dir.

Hayatı

Ebu Cafer Taberî, Taberistan'da Hazar Denizi'ne sahili olan Mazenderan Eyaleti'ne bağlı Amul şehrinde varlıklı bir ailede tahminen 838-9^[1] yılında kış aylarında doğmuş ve ilk eğitimini burada yapmıştır. O erken büyümüş^[2] yedi yaşında hafız oldu, sekiz yaşında imam, dokuz yaşında hadis ezberlemeye başlamıştır. 12^[3] yaşında iken doğduğu memleketi bırakıp, İlim tahsili (fi talab al-'ilm) için Rey, Basra, Kufe, Medine, Suriye ve Mısır gibi şehir ve ülkeleri dolaştıktan sonra, hilafet merkezi olan Bağdat'a yerleşmiştir. Kaynaklar onun hocaları ve talebeleri için uzun bir liste vermişlerdir. Zamanında hadis, fıkıh (Hanefi, Şafiî ve Malikî fıkıhları), kırâat, tarih ve edebiyat sahalarında meşhur olan birçok âlimden ders almıştır, yetiştikten sonra da bütün bu ilimlerde eserler vermiştir. Kırk sene süreyle, her gün kırk varak yazmak suretiyle, son derece hacimli eserler meydana getirmiştir.

Fıkıhta önceleri Şafiî mezhebine mensup iken, sonradan mutlak müctehidlik mertebesine ulaşmıştır. Kaynaklar onun, Cerirî^[4] adında sonraları ortadan kalkmış olan bir mezbebin imamı olduğunu kaydederler. Kaynaklar Taberî'nin, Ahmed bin Hanbel'den ilim almak üzere Bağdat'a geldiğini ve fakat ancak onun vefatından^[5] sonra Bağdat'a ulaşabildiğini, bunun üzerine memleketine dönmeyerek Basra, Kufa ve Vasit'de^[5] saygıdeğer bilginlerden tahsiline devam ettiğini belirtiyorlar.^[6]

19 Şubat 923^[7] yılında Bağdat'ta vefat etmiş ve muhaliflerinin çokluğu sebebiyle, ölümü gizli tutularak geceleyin vefat ettiği eve defnedilmiştir.

Eserleri

Ebu Cafer Taberî'nin yazdığı eserlerin birçoğu kaybolmuş ve zamanımıza kadar ulaşamamıştır. Fakat bize kadar ulaşan eserlerinin bile bir ömre sığdırılması zordur. Taberî'nin eserlerinden bazıları şunlardır:

Tarih er-Rusül ve'l Muluk ve'l Hulafa: Bu tarihsel kayıtlar eseri, İslâm erken tarihi ve Emeviler ile Abbasiler hanedanlığı üzerine bugüne kadar önemli bir kaynak oluşturur.
Cami'ul Beyân an Tevil'il Kur'ân: Kısa adıyla Tefsir'ut Ṭaberi, 883 yılında tamamladığı bu eseri 'Taberî Tefsiri' olarak da bilinir. Taberî, çok meşhur bir tarihçi olması kadar, rivayet tefsirlerinin anası' olarak kabul edilen bu tefsiri ile de şöhret olmuştur. 1903 yılında ilk defa Kahire'de 30 cilt kapsayan kitap olarak basılmıştır.
Gaririya^[4]
İhtilafu'l Fukaha: Bu eseri İhtilâfu Ulemâi'l-Emsar f Ahkâmi Şerâii'l-İslâm adıyla 1933'de yayımlanmıştır.
Usulu'l Fıkıh
Letâifu'l Kavl fi Ahkam-i Şerai'l İslâm: Usul-i fıkha dair yazdığı bir eserdir.
Kitabu'l Kıraat ve Tenzilu'l Kur'an
Kitabu Şerhi's Sünne: Mezhebî ve itikâdî konuları ihtiva eden eser Mısır ve Mumbai (1321)'da basılmıştır
Kitab-u Adabi Menasiki'l Hacc
Kitab-u Adabi'l Kudât
Kitabu'l Muciz fi'l Usul
Kitabu'l Garib ve't Tenzil ve'l Aded

Kaynaklar

^ Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari pp. 10-11, in volume 1 of History, pp. 5-134
^ Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 15
^ Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 15-16
^ ^a ^b Fuat Sezgin (1967), sayfa 323
^ ^a ^b Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 19
^ Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 20
^ Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 78

Fuat Sezgin: Geschichte des arabischen Schrifttums. Bd. 1, Brill, Leiden 1967, sayfa 323–328.
The Encyclopaedia of Islam. New Edition. Brill, Leiden, Bd. 10, sayfa 11.
Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari.

Dış bağlantılar

Biographical verileri (İngilizce)

[1] Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari pp. 10-11, in volume 1 of History, pp. 5-134

[2] Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 15

[3] Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 15-16

[sezgin2-4] Fuat Sezgin (1967), sayfa 323

[rost-5] Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 19

[6] Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 20

[7] Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 78

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Sayfanın 16.07, 6 Şubat 2016 tarihindeki hâli değiştir Sae1962 (mesaj \| katkılar) Devriyeler 9.865 değişiklik k Küçük düzeltmeler yapıldı. ← Önceki sürümle aradaki fark		Sayfanın 06.15, 18 Şubat 2016 tarihindeki hâli değiştir geri al 95.1.13.218 (mesaj) Yazım hatası Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Sonraki sürümle aradaki fark →
2. satır:		2. satır:


	'''Ebu Cafer Muhammed İbn-i Cerir el-Taberî''' ([[Arapça]] {{Arap yazısı\|أبو جعفر محمد بن جرير بن يزيد الطبري}}; d. 838, [[Amul]~~] - ö. 923, [[Bağdat]]), [[fıkıh]], [[hadis]], tarih, dil, [[tefsir]] ve [[kıraat]] alanlarındaki çalışmalarıyla kendini kabul ettirmiş Müslüman din bilginidir. [[İran~~]]'da tarihî bir bölge olan [[Taberistan]]'da (günümüzde [[Mazenderan]]) doğduğu için 'Taberî' olarak ünlenmiştir.		'''Ebu Cafer Muhammed İbn-i Cerir el-Taberî''' ([[Arapça]] {{Arap yazısı\|أبو جعفر محمد بن جرير بن يزيد الطبري}}; d. 838, [[Amul]]]'da tarihî bir bölge olan [[Taberistan]]'da (günümüzde [[Mazenderan]]) doğduğu için 'Taberî' olarak ünlenmiştir.

	En önemli eserlerinden ikisi, İslâm dünyasında çok rağbet görmüş bir tefsir kitabı olan 'Tefsir'ul Taberî' (Türkiye'de '[[Taberî Tefsiri]]' ismiyle bilinmekte ve yayınlanmaktadır) ve [[Taberî Tarihi]]'dir.		En önemli eserlerinden ikisi, İslâm dünyasında çok rağbet görmüş bir tefsir kitabı olan 'Tefsir'ul Taberî' (Türkiye'de '[[Taberî Tefsiri]]' ismiyle bilinmekte ve yayınlanmaktadır) ve [[Taberî Tarihi]]'dir.