Vikipedi:Seçkin konu nedir?/Konuların kapsamı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bir kaliteli konu veya bir seçkin konunun konu kapsamında, -konuya bütün hepsinin dahil olacağı göz önüne alındığında- çok fazla madde vardır (aşağıda örnekler bulunmaktadır). Bir genel konuyu aday göstermeyi düşünüyorsanız; genel konu kapsamındaki bütün maddelerin genel konuda sergilenmediğine ve ayrıca sergilenmeyen maddelerin, konudaki ana madde dışındaki bir maddenin konu kapsamına girdiğine emin olunuz.

Örnek 1: Güneş Sistemi[kaynağı değiştir]

Aşağıda, konuların kapsamı hususunda iyi bir örnek olan Güneş Sistemi konusu bulunmaktadır. Konu kapsamında kelimenin tam anlamıyla yüzlerce madde bulunmaktadır. Konuda bunların hepsinin bulunmasına çalışmak son derece zordur ve sınırlı bir değeri olacaktır. Bunun yerine, genel tanıtıcı bir konu kapsamı kullanılır. Dikkat ederseniz, konunun kapsamında yer almasına rağmen, Plüton Güneş Sistemi konusunda bulunmamakta. Bununla beraber konu halen eksiksiz çünkü Plüton, Güneş Sistemi konusundaki bir diğer maddenin kapsamında, Cüce gezegenler. Bu örnekte, Cüce gezegenler konusu kapsamını da görebilirsiniz.

Genel konu kapsamı[kaynağı değiştir]

17 madde
Seçkin madde Güneş Sistemi
Seçkin madde Güneş
B sınıfı madde Merkür
C sınıfı madde Venüs
Başlangıç seviyesinde madde Dünya
Seçkin madde Ay
Seçkin madde Mars
Taslak madde Asteroit kuşağı (altkonu)
C sınıfı madde Jüpiter (altkonu)
C sınıfı madde Satürn
Başlangıç seviyesinde madde Uranüs
C sınıfı madde Neptün
Taslak madde Kuiper kuşağı
Taslak madde Dağınık disk
Taslak madde Oort bulutu
Seçkin madde Cüce gezegenler (altkonu)
Başlangıç seviyesinde madde Oluşumu ve evrimi

Altkonu[kaynağı değiştir]

8 madde
Taslak madde Cüce gezegenler
Taslak madde Ceres
Taslak madde Plütoidler
B sınıfı madde Plüton
Taslak madde Eris
Taslak madde Makemake
Taslak madde Haumea
Taslak madde IAU gezegen tanımı

Örnek 2: Michigan State Üniversitesi[kaynağı değiştir]

Burada bir üniversitenin genel konu kapsamı ve üç varsayımsal altkonusu hakkında varsayımsal bir örnek verilmiştir. Yukarıdaki Güneş Sistemi örneğindeki gibi, bir üniversite ile alakalı tüm maddeleri kapsayan bir konu yaratmaya çalışmak neredeyse imkansız olacaktır, ama aslında üniversite hakkındaki tüm diğer maddeler, genel konudaki ana madde dışındaki maddelerden en az birinin kapsamına girecektir. Böylece, bu konu tamamlanmış olarak kabul edilebilir.

Michigan State Üniversitesi'nde öğrenci hayatı maddesi henüz bulunmamakta beraber yaratılması oldukça olasıdır, aşağıda iyi tanımlanmış bir altkonu olarak görülebilir. Maddeler birden fazla altkonuda yer alabilir, bu örnekte Michigan State Üniversitesi Kütüphaneleri maddesiyle gösterilmiştir. Michigan State Üniversitesi Kütüphaneleri hem akademik hem de kampüs altkonularında yer alabilir.

Genel konu kapsamı[kaynağı değiştir]

7 madde
Madde olmayan sayfa Michigan State Üniversitesi
Madde olmayan sayfa Tarih
Madde olmayan sayfa Kampüs (altkonu)
Madde olmayan sayfa Academics (altkonu)
Madde olmayan sayfa Athletics
Madde olmayan sayfa Student Life (altkonu)
Madde olmayan sayfa People

Örnek altkonular[kaynağı değiştir]

21 madde
Madde olmayan sayfa Michigan State University academics
Madde olmayan sayfa Eli Broad College of Business
Madde olmayan sayfa College of Engineering
Madde olmayan sayfa Honors College
Madde olmayan sayfa School of Hospitality Business
Madde olmayan sayfa College of Human Medicine
Madde olmayan sayfa James Madison College
Madde olmayan sayfa College of Law
Madde olmayan sayfa Lyman Briggs College
Madde olmayan sayfa College of Natural Science
Madde olmayan sayfa Residential College in Arts & Humanities
Madde olmayan sayfa College of Veterinary Medicine
Madde olmayan sayfa Libraries
Madde olmayan sayfa Michigan State University Press
Madde olmayan sayfa National Superconducting Cyclotron Laboratory
Madde olmayan sayfa Hidden Lake Gardens
Madde olmayan sayfa Kellogg Biological Station
Madde olmayan sayfa Southern Astrophysical Research Telescope
Madde olmayan sayfa University Research Corridor
Madde olmayan sayfa Michigan Life Sciences Corridor
Madde olmayan sayfa Quello Center for Telecommunication Management and Law


20 madde
Madde olmayan sayfa Michigan State University campus
Madde olmayan sayfa College Hall
Madde olmayan sayfa Saints' Rest
Madde olmayan sayfa Housing
Madde olmayan sayfa W. J. Beal Botanical Garden
Madde olmayan sayfa Beaumont Tower
Madde olmayan sayfa Brody Complex
Madde olmayan sayfa Cowles House
Madde olmayan sayfa Demonstration Hall
Madde olmayan sayfa Eugene C. Eppley Center
Madde olmayan sayfa Eustace-Cole Hall
Madde olmayan sayfa Quello Center for Telecommunication Management and Law
Madde olmayan sayfa Horticulture Gardens
Madde olmayan sayfa Libraries
Madde olmayan sayfa National Superconducting Cyclotron Laboratory
Madde olmayan sayfa Observatory
Madde olmayan sayfa Pavilion
Madde olmayan sayfa Red Cedar River
Madde olmayan sayfa The Rock
Madde olmayan sayfa Wharton Center for Performing Arts


12 madde
Madde olmayan sayfa Michigan State University student life
Madde olmayan sayfa Housing
Madde olmayan sayfa Student Housing Cooperative at Michigan State University
Madde olmayan sayfa Spartan Marching Band
Madde olmayan sayfa Fight Song
Madde olmayan sayfa Capital News Service
Madde olmayan sayfa The State News
Madde olmayan sayfa WDBM
Madde olmayan sayfa MSU Telecasters
Madde olmayan sayfa WKAR (AM)
Madde olmayan sayfa WKAR-FM
Madde olmayan sayfa WKAR-TV

Örnek 3: Sanat tarihi[kaynağı değiştir]

Burada konuların kapsamlarının genişletilmesi ve altkonu tanımlamaların ne zaman belirtilmesi gerektiği hususları ilgili ikinci bir örnek ile ele alınacaktır.

Sanat tarihi konu kapsamı[kaynağı değiştir]

? madde
Taslak madde Sanat tarihi
Taslak madde Prehistorik dönem sanat tarihi
Taslak madde Antik sanat tarihi
Taslak madde Doğu sanatı tarihi
Taslak madde İslam sanatı tarihi
Taslak madde Batı sanatı tarihi (altkonu)
Taslak madde Resim sanatı tarihi
Taslak madde Sanat tarihi (akademik)
Taslak madde ??
Taslak madde ??
Taslak madde ??

Altkonu kapsamı[kaynağı değiştir]

10 madde
Taslak madde Batı sanatı tarihi
Taslak madde Ortaçağ'da sanat
Taslak madde Rönesans
Taslak madde Maniyerizm
Taslak madde Barok
Taslak madde Neoklasisizm
Taslak madde Romantizm
Taslak madde Realizm
Taslak madde Modern sanat (altkonu)
Taslak madde Çağdaş sanat
Altkonunun altkonusu kapsamı[kaynağı değiştir]
41 madde
Taslak madde Modern sanat
Taslak madde Tonalizm
Taslak madde Sembolizm
Taslak madde Post-empresyonizm
Taslak madde Neo-empresyonizm
Taslak madde Ekspresyonizm
Taslak madde Fauvism
Taslak madde Die Brücke
Taslak madde Art nouveau
Taslak madde Kübizm
Taslak madde Fütürizm
Taslak madde Süprematizm
Taslak madde Dada
Taslak madde Bauhaus
Taslak madde Neue Sachlichkeit
Taslak madde Konstrüktivizm
Taslak madde Art deco
Taslak madde de Stijl
Taslak madde Sürrealizm
Taslak madde Abstraction
Taslak madde Sosyalist realizm
Taslak madde Soyut dışavurumculuk
Taslak madde Aksiyon resmi
Taslak madde Renk alanı resmi
Taslak madde Art informel
Taslak madde Art brut
Taslak madde Tachism
Taslak madde Neo-dada
Taslak madde Pop art
Taslak madde Durumculuk
Taslak madde Op Art
Taslak madde Geç-resimsel soyutlama
Taslak madde Sert kenar resmi
Taslak madde Fluxus
Taslak madde Minimalizm
Taslak madde Kavramsal sanat
Taslak madde Performans sanatı
Taslak madde Fotogerçekçilik
Taslak madde Süreç sanatı
Taslak madde Arazi sanatı
Taslak madde Post-Minimalizm

Örnek 4: Nobel Ödülü sahipleri listesi[kaynağı değiştir]

Burada, konularda seçmece yapılmaması hususunda varsayımsal bir örnek bulunmaktadır. "Nobel Ödülü sahipleri listesi" konusunun kapsamında 7 madde bulunmaktadır. Aşağıdaki ilk kutuda konu kapsamına giren tüm maddeler listelenmiştir. Varsayımsal olarak bunlardan 3'ünün seçkin statüsünde olduğunu düşünelim, bunlar ana madde, kimya ve edebiyat maddeleri olsun (kutuda o şekilde gösterilmiştir). Bu durumda konu kapsamındaki 7 maddenin hepsi, gerekli kriterleri karşılamamakta; buna karşın 7 maddenin 3'ü şartları karşılamaktadır.

Böyle bir durumda konu kapsamındaki maddeler arasından; sadece yüksek statüdeki maddeleri seçip, diğerlerini görmezden gelerek seçmece konu oluşturma hususundaki örnek seçmece konu örneği başlığı altında verilmiştir.

Konu kapsamındaki maddelerden 3'ünün madde seçkin statüsünde olması, konunun seçkin/kaliteli konu statüsünü alabileceği anlamına gelmemektedir. Her ne kadar 1a nolu kriteri ("en az 3 üst düzey madde bulunmalı") karşılasa da konu eksiktir ve konu kapsamındaki maddeler arasından seçmece yapılmıştır. Bu son derece yanlış bir yaklaşımdır. Bir konuda, konu kapsamındaki tüm maddeler eksiksiz bir şekilde listelenmelidir (bakınız 1d nolu kriter). Bir seçmece konu, seçkin/kaliteli konu statüsünü alamaz.

Aşağıda yanlış ve doğru konu kapsamı yaklaşımları gösterilmiştir.

Tam konu kapsamı (doğru)[kaynağı değiştir]

7 madde
Seçkin madde Nobel Ödülü sahipleri
B sınıfı madde Kimya
Seçkin madde Edebiyat
B sınıfı madde Barış
Seçkin madde Fizik
Seçkin madde Fizyoloji veya Tıp
Seçkin madde Ekonomi

Seçmece konu örneği (yanlış)[kaynağı değiştir]

3 madde
Seçkin madde Nobel Ödülü sahipleri
Seçkin madde Edebiyat
Seçkin madde Ekonomi

Örnek 5: No Doubt diskografisi[kaynağı değiştir]

Burada konuların kapsamlarının genişletilmesi ve altkonu tanımlamaların ne zaman belirtilmesi gerektiği hususları ele alınacaktır.

Sadece hali hazırda seçkin/kaliteli konu statüsünde olan altkonulara, seçkin/kaliteli konu kutusunda bağlantı verilmelidir. Yani ileride seçkin/kaliteli altkonu olması muhtemel olan bir madde konusunun yanında altkonu bağlantısı yer almaması eksiklik değil, tam tersi bir zorunluluktur. Aşağıdaki varsayımsal örneklerde, sadece "Rock Steady" konu kapsamının seçkin/kaliteli konu statüsünde olduğunu düşünelim. Aşağıdaki kutularda görülebileceği üzere sadece Rock Steady maddesinin yanında altkonu betimlemesi ve bağlantısı bulunmaktadır. Oysa diğer albümlerin de ileride altkonu olmaları olasıdır.

Konu kapsamında birçok şarkı bulunduğu halde onların konu kapsamında yer almadığını göreceksiniz. Konu hakkındaki tüm diğer maddeler, genel konudaki ana madde dışındaki maddelerden en az birinin kapsamına girecektir. Bu örnekte "Rock Steady" albümünde yer alan şarkılar o maddenin, bir diğer albümde yer alan şarkılar ilgili maddenin kapsamında yer almaktadır. Bu nedenle, konu eksiksiz kabul edilebilir.

No Doubt albümleri konu kapsamında olduğu halde Collector's Orange Crate albümünün listelenmediğini göreceksiniz. Bu madde, kayda değer (KD) olmadığı için konu kapsamında listelenmemektedir. Bu konunun eksik olduğu anlamına gelmez. Ancak Collector's Orange Crate ile ilgili yeterli bilgi kapsamına girdiği bir maddede (bu durumda bilginin verilmesi gereken madde diskografi maddesi) yeterince yer almalıdır. Yani kapsamlarında KD'lik kriterlerini karşılamayan maddeler içermeleri, konuların seçkin/kaliteli olmasına engel değildir. KD olmayan maddeler seçkin/kaliteli konu kutusunda sergilenmez, ancak o maddeyle ilgili yeterli bilgi konunun ana maddesinde verilmelidir.

Burada ele alınacak bir diğer husus ise, konu kapsamlarının genişlemeye müsait olmalarıdır. Mesela "No Doubt diskografisi" maddesinin ana madde olarak yer alacağı bir konuda, konu kapsamının "diskografi" olması zorunlu değildir. Konu kapsamı daraltılarak, "No Doubt albümleri" konu başlığında ele alınabilir. Aşağıda da görülebileceği üzere, "No Doubt albümleri" konu kapsamına; "Live in the Tragic Kingdom", "The Videos 1992–2003" ve "No Doubt diskografisi#Diğerleri" kısmındaki KD'lik kriterlerini karşılayan maddeler de eklenirse konu kapsamı "No Doubt diskografisi" olarak genişlemektedir.

No Doubt albümleri konu kapsamı[kaynağı değiştir]

9 madde
Seçkin madde No Doubt albümleri
Kaliteli madde No Doubt
Kaliteli madde The Beacon Street Collection
Taslak madde Tragic Kingdom
Taslak madde Return of Saturn
Taslak madde Rock Steady (altkonu)
Kaliteli madde The Singles 1992–2003
Taslak madde Boom Box
Taslak madde Everything in Time

No Doubt diskografisi konu kapsamı[kaynağı değiştir]

11+No Doubt diskografisi#Diğerleri kısmındaki KD'lik kriterlerini karşılayan maddelerin sayısı madde
Seçkin madde No Doubt diskografisi
Kaliteli madde No Doubt
Kaliteli madde The Beacon Street Collection
Taslak madde Tragic Kingdom
Taslak madde Return of Saturn
Taslak madde Rock Steady (altkonu)
Kaliteli madde The Singles 1992–2003
Taslak madde Boom Box
Taslak madde Everything in Time
Taslak madde Live in the Tragic Kingdom
Taslak madde The Videos 1992–2003
Madde olmayan sayfa No Doubt diskografisi#Diğerleri kısmındaki KD'lik kriterlerini karşılayan maddeler

Altkonu kapsamı[kaynağı değiştir]

6 madde
Taslak madde Rock Steady
Taslak madde "Hey Baby"
Kaliteli madde "Hella Good"
Kaliteli madde "Underneath It All"
Kaliteli madde "Running"
Taslak madde Rock Steady Live

Örnek 6: Smallville (1. sezon)[kaynağı değiştir]

Burada, konu kapsamına giren ancak kayda değer (KD) olmayan maddelere yaklaşım ele alınacaktır.

Smallville dizisinin 1. sezonunda 21 bölüm bulunmaktadır. Aşağıdaki örneği bakarsanız, konu kapsamındaki maddelerden sadece 1. sezonun ana maddesi, sezonun ilk ve son bölümünün maddeleri listelendiğini göreceksiniz. Buna rağmen konu eksiksizdir. Çünkü listelenmeyen diğer bölümlerin maddeleri kayda değer (KD) değildir; bu nedenle konu kapsamında listelenmemesi doğru yaklaşımdır. Ancak konunun ana maddesinde, KD değer olmayan 19 bölüm hakkında yeterli bilgi bulunması zorunludur.

Bu seçmece yapmama kuralı ile çelişmemektedir. 1d kriteri, konu kapsamındaki KD olan tüm maddelerin listelenmesi ile ilgilidir. Bu yaklaşım, Vikipedi'de bulunmayan maddeler listelenmeyebilir anlamına gelmemektedir. Bir madde henüz Vikipedi'de yer almıyor olsa da, eğer KD ise konu kapsamında mutlaka listelenmelidir.

Bunlara ek olarak; KD olmadığı için konu kutusunda listelenmeyen maddelerin hepsi, aday gösterici tarafından adaylık sayfasında belirtilmeli ve KD olmama nedenleri açıklanmalıdır.

Konu kapsamı[kaynağı değiştir]

3 madde
Seçkin madde Smallville (1. sezon)
Seçkin madde "Pilot"
Kaliteli madde "Tempest"