İçeriğe atla

İndrigiller

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İndrigiller
İndri (Indri indri)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Primates
Alt takım: Strepsirrhini
Üst familya: Lemuroidea
Familya: Indriidae
Burnett, 1828
Tip cins
Indri
É. Geoffroy & G. Cuvier, 1796
Cinsler
Türler için metne bakınız.
Sinonimler
  • Lichanotina Gray, 1825
  • Indrisina Geoffroy Saint-Hilaire, 1851
  • Indrisidae Alston, 1878
  • Indrisinae Mivart, 1864
  • Indriidae Hill, 1953
  • Indriinae Hill, 1953
  • Propitheci Winge, 1895
  • Propithecinae Trouessart, 1897
İpekli sifaka

İndrigiller (Indriidae) makimsiler (Lemuriformes) grubundan bir primat familyası. Familya üç yaşayan cinsten oluşmakta: Yünlü makiler, sifakalar ve indriler.

Yaşayan bütün türler İndriinae alt familyasına aittir. Palaeopropithecinae ve Archaeolemurinae, familyanın soyu tükenmiş alt familyalarıdır.

Bu familyanın üyeleri arasında büyük ölçü farkları vardır. Yünlü makiler sadece 25 - 30 uzunluğa ve 0,6 - 1,6 Kg ağırlığa varırken, indri 90 cm'ye varan boyu ve 10 Kg'ya varan ağırlığı ile tüm makimsiler grubunun yaşayan en büyük türüdür. Ancak familyanın Archaeoindris gibi bazı soyu tükenen türleri 200 Kg ağırlığa varmaktaydı.

Postları uzun ve yumuşak olur, renkleri beyaz, gri-kahverengi ve siyah arası değişir. Vücutları yaşam şekillerine göre uyum sağlamıştır; İndriinae alt familyası üyelerinin çok uzun bacakları uzun mesafeleri atlayarak aşabilmelerini sağlar. Ayaklarda başparmak diğerlerinden büyüktür. Diğer parmaklar ise deri ile birbirlerine bağlıdır. Böylece dallara daha rahat tutunabilir. Elleri uzun ve ince olur. Yünlü makilerde ve Sifakalarda kuyruk vücuttan daha uzun iken, indri tüm makimsiler grubunun tek kuyruksuz türüdür.

Soyu tükenmiş iki alt familyanın birisi olan Palaeopropithecinae grubunun üyeleri çok uzun kolları ve vücut yapıları ile tembel hayvanlara benzetilir. Diğer soyu tükenen alt familya Archaeolemuridae'de bazı türler yerde yaşardı ve Paviyanlara benzerdi.

İndrigiller tüm diğer makimsiler gibi sadece Madagaskar adasında yaşar. Batı kıyılarındaki kuru ormanlarda ve doğuda bulunan tropik ormanlarda yaşarlar. Ancak adanın ormansız, dağlık merkezinde raslanılmazlar.

Yaşayan tüm türler (İndriinae alt familyası) ağaçta yaşar ve nadir yere iner. Ağaçta dört ayak üstünde tırmanarak ve atlıyarak ilerler, yerde ise zıplayarak ilerlerken kollarını havaya uzatırlar. Yünlü makilerin haricinde tüm türler gündüz aktiftir. Türlerin hiçbiri yuva inşa etmez; dalların üstünde uyurlar. 2 ila 15 bireyden oluşan gruplar içerisinde yaşarlar.

İndrigiller otoburdur ve ağırlıklı olarak yaprak ile beslenirler. Farklı derecede meyve, tomurcuk, çiçek ve başka bitki bölümleri ile beslenirler. Yaşam alanlarına göre daha değişik beslenmeleride mümkündür. Bazı popülasyonlar bazen yere inip toprak yer. Bunun sebebi, toprakta bulunan maddelerin bazı zehirli yaprakların zehirinin noytralize etmesidir.

Dişi ile erkek yıllarca birlikte kaldıkları bir ilişki kurar. Kuraklık zamanının sonuna doğru 4 - 5 ay süren bir gebelik sonrası tek bir yavru doğururlar. Yavru ilk aylarını başta annesinin karnına daha sonra sırtına tutunarak geçirir. Birkaç ay içinde sütü bırakır ama bir müddet grubun içinde yaşamaya devam eder.

Çoğu türün soyu tehdit altındadır. Bunun sebepleri ormanların yok edilmesi ve avlanılmasıdır. Bazı türler yerel halkın Tabu inancından dolayı avlanmazdı. Ancak geleneklerin zamanla kaybolmasından dolayı bu koruma da artık yok olmaktadır.

Palaeopropithecinae ve Archaeolemurinae alt familyalarının yok olması büyük ihtimalle insanların adaya gelmesi ile bağlantılıdır. Adaya insanların ilk ayak basması yaklaşık 1500 yıl önce gerçekleşmiş ve kısa bir zaman içinde birçok büyük hayvan (megafauna) türü yok olmuştur.

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]
Coquerel'in sifakası (Propithecus coquereli)

İndrigiller makimsiler infra takımında yer alır. En yakın akrabaları, kardeş familyaları denilebilecek makigillerdir.

İkisi soyu tükenmiş üç familyaya bölünürler:

Wikimedia Commons'ta İndrigiller ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te İndrigiller ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.