Bhutan

Bhutan Brug rGyal-Khab (Wylie) Dru Gäkhap Bhutan Krallığı
Bayrak Arma
Millî marş Druk tsendhen
Başkent	Thimphu
Resmî dil(ler)	Dzongka, İngilizce
Hükûmet	Mutlak Monarşi
• Kral Jigme Khesar Namgyal Wangchuck • Başbakan Kinzang Dorji
Tarihçe
• Vangçuk Hanedanı 17 Aralık 1907
GSYİH (SAGP)	2005 tahminî
• Toplam	3.007 milyar $ (160.)
• Kişi başına	1,400 $ (111232.)
İGE	0.538 düşük · 2004.
Para birimi	Ngultrum (BTM)
Zaman dilimi	UTC+6:00 (BTT)
Telefon kodu	975
İnternet alan adı	.bl

Bhutan, Güney Asya'da bir ülkedir.

Bhutan coğrafyası

Batısında ve güneyinde Hindistan'ın, kuzeyinde Çin'in yer aldığı Bhutan'ın coğrafî konumu 27-30 Kuzey enlemi, 90-30 Doğu boylamı üzerindedir. Ülkenin toplam yüz ölçümü 47,000 km² olup, 1,075 km'lik bir kara sınırına sahiptir. Ülkenin sınırlarından 470 km'si Çin ile, 605 km'si ise Hindistan'ladır.

Ülke dağlık bir arazi üzerine kuruludur. Ancak iklim çeşitlilik göstermektedir. Kuzey ovalarda tropikal iklim hakimdir. Orta kısımdaki vadilerde kışlar soğuk, yazlar sıcak geçer. Himalayalar'da ise kışlar sert, yazlar serindir.

Bhutan'da Himalayaların eteğinde buzullar ve göller.

Ülkede birkaç verimli ova ve ağaçsız bozkırlar yer almaktadır. Ülkenin en düşük rakımlı yeri, Drangme Chhu (97 m) adındaki bölgedir. Buna karşılık en yüksek rakımlı noktası, Kula Kangri'nin zirvesi olup tam 7,553 m'dir.

Ülkede kereste, alçıtaşı, kalsiyum karbür, hidro güç sanayileri yapılmaktadır. Ancak ülkede tarıma elverişli mekân hemen hemen yoktur. Ülkedeki tarıma elverişli alan oranı %2, otlaklar %6, ormanlık arazi %66 kadardır. Ülkedeki arazilerin sadece 340 km² kadarı sulanabilmektedir. Ülkede tüm yıl boyunca sert fırtınalar; yağış sezonu boyunca yaygın toprak kaymaları görülmektedir.

Nüfus bilgileri

Ülke nüfusu 2006 sayımlarına göre 2,279,223 kadardır. Ülkenin %39.99'u 0-14 yaş arası; %56.05'i 15-64 yaş arası ve %3.96'sı 64 yaş üzeridir. Ülkedeki nüfus artış oranı %2.17'dir. Ülkede mülteci oranı çok düşüktür. Bhutan'da bebek ölüm oranı 108.89 ölüm/1,000 doğan bebek civarıdır. Ülkedeki ortalama yaşam süresi 52.79 yıldır. Bu oran kadınlarda 52.41 yıl, erkeklerde 53.16 yıldır. Ülkede ortalama her kadının 5.07 çocuğu mevcuttur. Ülkedeki AIDS oranı %0.01 den azdır.

Ülkedeki Butanlılar %50, Nepal kökenliler %35, yerli ve göçebe kabileler %15 oranda yer tutmaktadır. Ülkedeki din oranları Lama Budist'leri %75, Hindistan ve Nepal Hindu'ları %25 şeklindedir. Ülkede Dzongka (resmi), Şarçopça, Bumthangca, Kurtopçe, Nepalce gibi diller konuşulmaktadır. Ülkedeki okur yazar oranı %42.2'dir. Bu oran erkeklerde %56.2, kadınlarda %28.1 kadardır.

Yönetimi

Resmi adı "Butan Krallığı"dır. Ülkenin yerel adı "Druk Yul (Barışçıl Ejderhanın Ülkesi)" olarak bilinir. Ülke yönetimi meşrutî monarşi, ülkenin başkenti Thimphu'dur. Ülkedeki idari bölgeler aşağıdaki gibidir:

• Bumthang
• Chhukha
• Chirang
• Daga
• Geylegphug
• Ha
• Lhuntshi
• Mongar
• Paro
• Pemagatsel
• Punakha
• Samchi
• Samdrup Jongkhar
• Shemgang
• Tashigang
• Thimphu
• Tongsa
• Wangdi Phodrang

Ülke, Hindistan'dan 8 Ağustos 1949'da ayrılmıştır. Butan'ın dikdörtgen biçimli bayrağı bir köşegen ile ikiye ayrılmıştır. Üstteki altın sarısı üçgen laik kraliyet gücünü, alttaki portakal renkli üçgen ise Budizm'i simgelemektedir. Bayrağın ortasında ise Butan'ı simgeleyen bir ejderha bulunmaktadır.

Ekonomik göstergeler

8 Ağustos 1949'da bağımsızlık kazanan Butan'ın dış ilişkilerini Hindistan yürütmektedir. Dışardan aldığı yardımın büyük kısmı da Hindistan'dan gelmektedir. Butan - Hindistan bağlantıları hava taşımacılığında ve yol yapımında girişilen işbirlikleriyle daha da güçlenmiştir. Butan 1970'li yıllarda takas ekonomisini bırakıp para sistemine geçmiştir. Nüfusun büyük çoğunluğu tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. Budist Butan Krallığı monarşiyi ve Budist yaşam biçimini koruyabilmek için kapılarını teknolojik gelişmelere kapalı tutmuştur.

2000 yılı itibariyle, ülkenin satınalma gücü paritesi 2.3 milyar $, reel büyüme: %6, civarındadır. Ülkede çalışan kesimin %38'i tarım, %37'si sanayi ve %25'i hizmet sektöründe çalışmaktadır. Enflasyon oranı %7 olup, milli gelirler 146 milyon $; giderler ise 152 milyon $ şeklindedir. Ülke sanayisi çimento, ormancılık ürünleri, meyve, alkollü içecek, kalsiyum karbür üzerinedir.

Ülkedeki işsizlik oranı %9.3'dir. Ülkedeki tarım ürünleri pirinç, mısır, narenciye, hububat; süt ürünleri, yumurta şeklindedir. Ülke ihracatı 154 milyon $ olup, alçıtaşı, kereste, el sanatları ürünleri, çimento, meyve, elektrik türü ürünler Hindistan'a satılmaktadır. Ülkenin ihracat ortakları arasında en büyük pay %94 ile Hindistan'dır. Ayrıca Bangladeş de bu payda yer almaktadır.

Ülkedeki ithalat miktarı ise yaklaşık 269 milyon $'dır. Butan, dış ülkelerden yakıt ve yağlama maddeleri, hububat, makine ve yedekleri, araçlar, kumaşlar, pirinç satın almaktadır. Hindistan %77 ile en fazla satın alınan ülkedir. Hindistan'ı Japonya, İngiltere, Almanya ve ABD izlemektedir. Ülkenin dış borç tutarı 120 milyon $'dır. Butan'ın para birimi "Butan Ngultrumu" (BTN) ve Hindistan Rupisi (INR)'dir.

İletişim bilgileri

Ülkede 1997 itibariyle 6,000 telefon kullanıcısı yer almaktadır. Ülkenin telefon kodu 975 olup, AM 0, FM 1 ve kısa dalga radyo yayınları mevcuttur. 1999 yılında 48 televizyon kanalının yayınlanmasıyla, Bhutan, dünyanın en son televizyon yayını veren ülkesi olmuştur. Ülkenin internet kodu .bt'dir. İnternet kullanıcıları sayısı ise 500'dür.

Ulaşım ve taşımacılık

Aşağıda ulaşım hakkındaki sayısal değerler bulunmaktadır.

• Demiryolları: 0 km
• Karayolları (1996):
  • toplam: 3,285 km
  • asfalt: 1,994 km
  • asfalt olmayan: 1,291 km
• Deniz yolları: yok
• Limanları: yok
• Hava alanları: 2 (2000 verileri)

Üye olunan uluslararası kuruluşlar

• AsDB (Asya Kalkınma Bankası)
• CP
• ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu)
• FAO (Tarım ve Gıda Örgütü)
• G-77
• IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası)
• ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü)
• IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği)
• IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu)
• IMF (Uluslararası Para Fonu)
• Intelsat
• IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi)
• IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı)
• ITU (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği)
• NAM
• OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu)
• SAARC (Güney Asya Bölgesel işbirliği Teşkilatı)
• UN (Birleşmiş Milletler)
• UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı)
• UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü)
• UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü)
• UPU (Dünya Posta Birliği)
• WHO (Dünya Sağlık Örgütü)
• WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı)
• WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)'ne üyedir