Koşaç: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Abuk SABUK (mesaj | katkılar) + |
Abuk SABUK (mesaj | katkılar) düzen |
||
12. satır: | 12. satır: | ||
Pek çok cümlede -dir eki gizli durumdadır: |
Pek çok cümlede -dir eki gizli durumdadır: |
||
* Ben bir öğrenciyim(dir). |
* Ben bir öğrenciyim(dir). |
||
⚫ | |||
-dır koşacı Türkçedeki dört [[ek-fiil]]den biridir. Diğer ek-fiiller (-di, -miş ve -se) -dir'den farklı olarak [[bileşik zamanlı fiil]] yapmakta da kullanılırlar. |
-dır koşacı Türkçedeki dört [[ek-fiil]]den biridir. Diğer ek-fiiller (-di, -miş ve -se) -dir'den farklı olarak [[bileşik zamanlı fiil]] yapmakta da kullanılırlar. |
||
21. satır: | 23. satır: | ||
* Bugün hava pek güneşli '''değil'''(dir). |
* Bugün hava pek güneşli '''değil'''(dir). |
||
* Bu işi Ahmet'e '''değil''', Deren'e vermelisiniz. |
* Bu işi Ahmet'e '''değil''', Deren'e vermelisiniz. |
||
== Tarihçe == |
|||
⚫ | |||
== İngilizcede == |
== İngilizcede == |
Sayfanın 20.30, 18 Aralık 2012 tarihindeki hâli
Örnekler |
---|
|
Koşaç, isnat edadı veya haber edadı, isim cümlelerinde özne ile yüklemi birleştiren; yükleme güçlü ihtimal, olumluluk, olumsuzluk, süreklilik veya kesinlik kavramları veren -dir eki ile değil kelimesi.[1] Bazı kaynaklarda tüm ek-fiiller koşaç olarak anılır. Koşaçlar isim cümlelerinde özneyi yükleme bağlayan ve yüklemde cümlenin bitiş halini oluşturan dilbilgisel ögelerdir.
Bildirme koşacı
Bildirme koşacı olan -dir bildirme eki olarak da bilinir.[2]
- Annem bir çocuk doktorudur.
- Buralarda iklim çok güzeldir.
Pek çok cümlede -dir eki gizli durumdadır:
- Ben bir öğrenciyim(dir).
-dir ekinin kökeni Eski Türkçe "tur-" (ayağa kalk-) fiiline dayanır. Bu fiile geniş zaman eki "-ır"ın eklenmesi ile oluşturulmuş, zamanla diğer fiiller için de kullanılmaya başlanmıştır.[2]
-dır koşacı Türkçedeki dört ek-fiilden biridir. Diğer ek-fiiller (-di, -miş ve -se) -dir'den farklı olarak bileşik zamanlı fiil yapmakta da kullanılırlar.
Olumsuzluk koşacı
Olumsuzluk koşacı değil sözcüğüdür.[3]
- Bugün hava pek güneşli değil(dir).
- Bu işi Ahmet'e değil, Deren'e vermelisiniz.
İngilizcede
İngilizcedeki başlıca koşaçlar (copula) be fiilinin farklı zaman yapılarında kullanımıdır. İngilizcede de -Türkçedekine benzer şekilde- fiil soylu olmayan kelimeleri özneye bağlayarak yüklem görevinde kullanılmalarını sağlar.
- Mary and John are my friends. (Mary ve John benim arkadaşlarım[dır]).
- The sky was blue. (Gökyüzü maviydi.)
- I am taller than most people. (Ben çoğu kişiden daha uzunum[dur]).
- The birds were there. (Kuşlar oradaydılar.)
Kaynakça
- ^ "koşaç." Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü. 1972. Türk Dil Kurumu. Erişim: 4 Kasım 2012
- ^ a b Türk Dilinde "+dır" Bildirme Eki ve "+dır" Bildirme Ekiyle Yapılan Belirsizlik Kelimeleri Doç. Dr. Hülya Savran. Sosyal Bilimler Dergisi. Yıl: 9, Sayı: 14, 2008/1. U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi
- ^ "Olumsuzluk koşacı." Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü 1972. Türk Dil Kurumu. Erişim: 18 Aralık 2012.
Ayrıca bakınız
Dilbilgisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |