Rus İç Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark

Rus İç Savaşı
	; Sol yukarıdan saat yönünde: Don Ordusu'na bağlı askerler (1919); Beyaz Ordu'ya bağlı bir Piyade Tümeni (Mart 1920); Kızıl Ordu 1. Süvari Ordusu'na bağlı askerler; Lev Troçki (1918); Çekoslovak Lejyonu tarafından asılan Bolşevik.
Tarih	1917 - 1922
Bölge	Rusya, Kafkasya, Moğolistan, Çin, İran
Sonuç	Sovyet Rusya zaferi Çarlık rejimi tamamen yıkıldı.; Sovyetler Birliği kuruldu.; Rusya, Ukrayna, Gürcistan, Azerbaycan ve Kazakistan'da güçlü bir Bolşevik zaferi gerçekleşti.; Finlandiya, Estonya, Letonya, Litvanya ve Polonya bağımsızlığını kazandı.;
Taraflar
Sovyet Rusya; Kızıl Ordu; Kızıl Muhafızlar; Bolşevik Parti; Bolşevik Rus Milisler Mahnovşçina	Çarlık Rusyası; Beyaz Ordu; Beyaz Kosaklar; Rus Gönüllüler; Rus Milisler İtilaf Devletleri; ABD; Büyük Britanya; Japonya; Yunanistan Krallığı; Sırbistan; Çekoslovak Lejyonu; Romanya; Fransa; Estonya; Letonya; Litvanya; Polonya
Komutanlar ve liderler
Vladimir İlyiç Lenin; Lev Troçki; Josef Stalin; Sultan Galiyev	Mikhail Alekseyev; Stanisław Bułak-Bałachowicz; Pavel Bermondt-Avalov; Lavr Kornilov; Aleksandr Kolçak; Anton Denikin; Pyotr Vrangel;
Güçler
3.000.000	2.400.000
Kayıplar
1.212.824	300.000
	13 milyon sivil savaştan etkilendi

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmemiş revizyon]

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 06.58, 2 Eylül 2012 tarihindeki hâli

Rus İç Savaşı, 1917 ve 1922 yılları arası Ekim Devrimi ile başa geçen Bolşeviklere karşı çok sayıda muhalif Rus siyasi parti örgütleri arasında yaşanan savaştı. Ana muharebe Sovyet Rusya'ya bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Çarlık Rusyası'na bağlı Beyaz Ordusu arasında geçti. Savaşı Sovyet Rusya'nın kazanmasıyla tarihteki ilk sosyalist yönetim iş başına gelmiştir.

Kızıl Ordunun askeri içinde bazı Türkler de vardı. Kızıl Ordu'da bulunan Türkleri Sultan Galiyev örgütlemekteydi. I. Dünya Savaşı'nın yıkımlarının üstüne, bir de üç yıl sürecek olan dış devletlerin ve onlarla bağlaşan iç güçlerin müdahalesine karşı savaş başladı. Nitekim daha 1917 Aralığı'nda Romanya, Fransa'nın desteğiyle, Besarabya'yı işgal etti. 1918 Martı'nda Fransız, İngiliz ve Amerikan birlikleri, Murmansk'ı ve Arhangelsk'i ele geçirdiler. Nisan'da önce Japonlar, sonra Amerikalılar, Vladivostok ve Sovyet Uzakdoğusu'na asker çıkardı. Almanlar Ukrayna'yı işgal etti. Mahnovistlerin özgür bölgelerine girerek onları, parti, devlet ve Kızıl Ordu'nun otoritesi altına almak istediler. Bunun üzerine, Kızıl Ordu ile Mahnovistler arasında üç yıl süren bir iç savaş başladı. Aslında Mahnovistler Çarlık rejimine karşı Bolşeviklere destekveriyordu fakat bu nedenlerden dolayı Mahnovistler ve Bolşevikler arasında bir savaş başlamıştır. Güneyde, Ağustos ayında İngilizler Bakü'ye girdi. İçeride yabancılarla birlikte General Denikn (Ukrayna Beyaz Orduları Komutanı), Amiral Aleksandr Kolçak (İmparatorluk Karadeniz Donanması Komutanı, General Lavr Kornilov, Gn. Yudeniç (Türkiye Cephesi Orduları Komutanı), Gn. Pyotr Vrangel (Ukrayna Ordusu Komutanı) ülkenin dört bir yanında silahlı ayaklanmaları yönettiler. Ayrıca ülkede, I. Dünya Savaşı'ndan kalma 60 bin kişilik bir Çekoslovak Lejyonu vardı. Tutsak iken serbest bırakılan bu askerler ülkelerine dönmek üzereyken, Sibirya demiryolu hattı boyunca, Sovyet karşıtı uluslararası saldırı koaliyonuna katılmaya zorlandılar. Bu askerleri ABD silahlandırdı. Sol SR, Brest-Litovsk Antlaşması'nı bozmak amacıyla terör hareketlerine giriştiler. Bu dönemde Alman Büyükelçisi Kont Wilhelm von Mirbach katledildi ve suikast sonucu Lenin ağır bir biçimde yaralandı (30 Ağustos 1918). 1920 yılı sonlarında varlığı 5 milyona ulaşan Kızıl Ordu saflarında, Budyani, Frunze, Komenov ve Mihail Tuhaşevski gibi komutanlar sivrildiler. Üç yıl süren bu savaş, 1920 başlarında Sovyet Kızıl Ordusu'nun gerek ABD, İngiltere, Fransa, Japonya vb. dış devletlerin güçlerine, gerekse Çarlık rejimini canlandırmak isteyen ya da burjuvazinin egemenliğini kurmaya çalışan, onlarla bağlaşık iç güçlere karşı kazandığı başarılarla son buldu. 1918'den 1922'ye kadar Rus İç Savaşı sürdü. Devrime karşı gelenler cezalandırıldı ve SSCB içerisinde istikrar sağlandı. Dünyanın en uzun tren yolu yapıldı. Vladivostok'ta biten tren yolu Sovyet Rusya'nın kalkınmasında önemli rolü oldu. Ardından yapılan geliştirmeler ve kalkındırmalar, Sovyet Rusya'ya karşı yapılan İkinci Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş'ta SSCB'nin güçlü duruma gelmesine neden oldu. Devrimin iyi uygulanması bu gelişmelerin nedenlerindendir.

Kaynakça

Şablon:Kaynak wiki

^ G. F. Krivosheev, Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century, pp. 7-38.

Ayrıca bakınız

Şablon:Rus Devrimi ve İç Savaş Süreci (1917-1922)

Rusya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Tarih ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Şablon:Link SM

[1] G. F. Krivosheev, Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century, pp. 7-38.

[1]

@@ 11. satır: / 11. satır: @@
 |sonuç                 = [[Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti|Sovyet Rusya]] zaferi
 * Çarlık rejimi tamamen yıkıldı.
-* [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]] kuruldu
+* [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]] kuruldu.
 * [[Rusya]], [[Ukrayna]], [[Gürcistan]], [[Azerbaycan]] ve [[Kazakistan]]'da güçlü bir Bolşevik zaferi gerçekleşti.
 * [[Finlandiya]], [[Estonya]], [[Letonya]], [[Litvanya]] ve [[Polonya]] bağımsızlığını kazandı.