Raman spektroskopisi

Raman spektroskopisi, moleküler titreşimleri ölçmek için kullanılan bir spektroskopi yöntemidir.^[1] Bu yöntem, moleküllerin "yapısal parmakizlerini" tanımlamak için çokça kimya laboratuvarlarında kullanılır. Adını Hintli fizikçi Chandrasekhara Venkata Raman'dan alır.

Yöntem, "Raman dağılımı" olarak da bilinen, fotonların esnek olmayan dağılımına dayanır. Kızılötesi veya morötesine yakın, görülebilir lazer gibi tek renkli bir ışık kaynağı kullanılır. Ayrıca X ışınları da kullanılabilir. Işık kaynağı, moleküllerdeki titreşimler, fononlar ve diğer hareketlenmelerle etkileşime geçerek lazer fotonlarında aşağı veya yukarı yönde değişikliklere sebep olur. Bu yön değişimleri, sistemdeki titreşimler hakkında bilgi verir. Kızılötesi spektroskopi de benzer bir yöntem kullanarak benzer bilgiler verir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Işığın esnek olmayan (inelastik) dağılımı 1923'te Avusturyalı fizikçi Adolf Smekal tarafından 1923'te öngörülmüş^[3] olsa da, bu fenomen 1928'e kadar gözlemlenmedi. "Raman etkisi" adını, 1928'de bu etkiyi organik sıvılarda bulan ve K. S. Krishnan ile çalışmış olan kâşiflerinden biri olan C. V. Raman'dan almıştır. Grigory Landsberg ve Leonid Mandelstam de aynı dönemlerde bu etkiyi inorganik kristallerde araştırmıştır.^[1] Raman bu keşfi için 1930'da Nobel Fizik Ödülü'nü aldı. Raman spektrumları ilk kez gazlarda Franco Rasetti tarafından 1929'da gözlemlendi.^[4]^[5]

Raman kayması[değiştir | kaynağı değiştir]

Raman kaymaları genel olarak, enerjiyle ilişik, ters uzunluk birimleri bulunan dalga sayıları ile ölçülür. bir Raman spektrumundaki belirli bir dalga boyunu ve dalga sayısını çevirmek için aşağıdaki formül kullanılır:

\Delta {\tilde {\nu }}=\left({\frac {1}{\lambda _{0}}}-{\frac {1}{\lambda _{1}}}\right)\ ,

Formüldeki $Δν̃$ , dalga sayısındaki Raman kaymasını; $λ 0$ , uyarımların dalga boyunu; $λ 1$ ise Raman spektrumunun dalga boyunu ifade eder.

Raman spektrumlarında dalga sayıları için sıklıkla tercih edilen birim "ters santimetre"dir (cm⁻¹). Dalgaboyları çoğunlukla nanometre olarak ifade edildiğinden, dönüşüm formülü şöyle gösterilebilir:

\Delta {\tilde {\nu }}({\text{cm}}^{-1})=\left({\frac {1}{\lambda _{0}({\text{nm}})}}-{\frac {1}{\lambda _{1}({\text{nm}})}}\right)\times {\frac {(10^{7}{\text{nm}})}{({\text{cm}})}}.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b Gardiner, D.J. (1989). Practical Raman spectroscopy. Springer-Verlag. ISBN 978-0-387-50254-0.
^ K. S. Krishnan; Raman, C. V. (1928). "The Negative Absorption of Radiation". Nature. 122 (3062). ss. 12-13. Bibcode:1928Natur.122...12R. doi:10.1038/122012b0. ISSN 1476-4687.
^ Smekal, A. (1923). "Zur Quantentheorie der Dispersion". Die Naturwissenschaften. 11 (43). ss. 873-875. Bibcode:1923NW.....11..873S. doi:10.1007/BF01576902.
^ Caltech oral history interview by Judith R. Goodstein, 4 February 1982
^ Battimelli, Giovanni (December 2002). "Obituary: Franco Rasetti". Physics Today. 55 (12). ss. 76-78. Bibcode:2002PhT....55l..76B. doi:10.1063/1.1537927.

[Gardiner-1] Gardiner, D.J. (1989). Practical Raman spectroscopy. Springer-Verlag. ISBN 978-0-387-50254-0.

[2] K. S. Krishnan; Raman, C. V. (1928). "The Negative Absorption of Radiation". Nature. 122 (3062). ss. 12-13. Bibcode:1928Natur.122...12R. doi:10.1038/122012b0. ISSN 1476-4687.

[3] Smekal, A. (1923). "Zur Quantentheorie der Dispersion". Die Naturwissenschaften. 11 (43). ss. 873-875. Bibcode:1923NW.....11..873S. doi:10.1007/BF01576902.

[4] Caltech oral history interview by Judith R. Goodstein, 4 February 1982

[5] Battimelli, Giovanni (December 2002). "Obituary: Franco Rasetti". Physics Today. 55 (12). ss. 76-78. Bibcode:2002PhT....55l..76B. doi:10.1063/1.1537927.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Kimyanın dalları
Kimya literatürü • Kimyasal formül dizini • Biyomoleküller listesi • İnorganik bileşikler listesi • Periyodik tablo
Fiziksel	Elektrokimya Termokimya Kimyasal termodinamik Yüzey bilimi Kolloidal kimya Mikromeritik Kriyokimya Sonokimya Spektroskopi Yapısal kimya / Kristalografi Kimyasal fizik Kimyasal kinetik Femtokimya Kuantum kimyası Spin kimyası Fotokimya Denge kimyası
Biyolojik	Biyokimya Moleküler biyoloji Hücre biyolojisi Biyoorganik kimya Kimyasal biyoloji Klinik kimya Nörokimya Biyofiziksel kimya
Organik	Stereokimya Fiziksel organik kimya Organik reaksiyon Retrosentetik analiz Enantiyoselektif sentez Total sentez / Yarı sentez Farmasötik kimya Farmakoloji Fulleren kimyası Polimer kimyası Petrokimya Dinamik kovalent kimya
İnorganik	Koordinasyon kimyası Manyetokimya Organometalik kimya Organolantanit kimya Biyoinorganik kimya Biyoorganometalik kimya Fiziksel inorganik kimya Küme kimyası Kristalografi Katı hâl kimyası Metalurji Seramik kimyası Malzeme bilimi
Analitik	Enstrümental kimya Elektroanalitik yöntemler Spektroskopi Absorpsiyon IR Raman UV-Vis NMR Kütle spektrometrisi EI ICP MALDI Ayırma işlemleri Kromatografi GC HPLC Femtokimya Kristalografi Karakterizasyon Titrasyon Islak kimya
Diğer	Nükleer kimya Radyokimya Radyasyon kimyası Aktinit kimyası Kozmokimya / Astrokimya / Yıldız kimyası Jeokimya Biyojeokimya Çevre kimyası Atmosfer kimyası Okyanus kimyası Kil kimyası Karbokimya Petrokimya Gıda kimyası Karbonhidrat kimyası Gıda fiziksel kimyası Tarımsal kimya Kimya eğitimi Amatör kimya Genel kimya Kaçak kimya Adli kimya Otopsi kimyası Nanokimya Supramoleküler kimya Kimyasal sentez Yeşil kimya Klik kimyası Kombinatoryal kimya Biyosentez Bilgisayarlı kimya Matematiksel kimya Teorik kimya
Ayrıca bakınız	Kimya tarihi Nobel Kimya Ödülü Kimyanın zaman çizelgesi Element keşifleri "Merkezî bilim" Kimyasal reaksiyon Kataliz Kimyasal element Kimyasal bileşik Atom Molekül İyon Kimyasal bileşik Kimyasal bağ
Kategori • Wikimedia Commons • Vikiproje