Pomakça
| Pomakça | |
|---|---|
| Pomaški, Pomacko[1] | |
| Ana dili olanlar | Bulgaristan, Yunanistan, Türkiye, ABD |
| Bölge | Trakya |
| Konuşan sayısı | 2-3 milyon[kaynak belirtilmeli] (tarih gerekli) |
| Dil ailesi | |
| Yazı sistemi | Kiril alfabesi ve Latin alfabesi |
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | – |
Pomakça (Yunanca: πομακική γλώσσα, pomakiki glossa veya πομακικά, pomakika; Bulgarca: помашки език, pomaşki ezik), Yunanistan[2] ve Türkiye'de[3] Bulgarcanın bazı Rup lehçelerini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu lehçeler, Yunanistan'ın Batı Trakya ve Türkiye'nin Doğu Trakya bölgelerinde yaşayan Pomaklar tarafından konuşulmaktadır. Aynı lehçeler Bulgaristan'da da yerel dildir ve Smolyan lehçesi alt grubu içinde sınıflandırılmaktadır.[4] Ancak tüm Pomaklar bu lehçeyi ana dili olarak konuşmamaktadır.[5][6]
Pomakça, Hint-Avrupa dil ailesinden Güney Slav dillerine bağlı bir şive olarak kabul edilir. Bulgarcaya çok yakın bir dildir ve bu iki dil arasında karşılıklı anlaşılabilirlik mümkündür. Fakat Pomakçada çok miktarda Arapça, Farsça ve Türkçe kelimeler bulunması sebebiyle Bulgarca bilenler Pomakçayı anlamakta kısmen güçlük çeker. Pomakça, eğitim dili olmaması nedeniyle izole kalmış ve bölgedeki diğer Slav dilleriyle ayrımı belirginleşmiştir.
Dil
[değiştir | kaynağı değiştir]Pomaklar'ın konuştukları dil Güney Slav Dilleri grubunun bir şivesidir. Pomakçada harf yapısı Bulgarcada olduğu gibidir. Kiril Alfabesi ve Latin alfabesi ile yazımı mümkündür.
Pomakça metin örneği
[değiştir | kaynağı değiştir]Isoyzek kitape zafatih da go pisovam iki bin beşte, aga çuh dve-tri dumi at stareh insana faf Mustafçevo. Seftya gi çueşo inezi stari dumi i paçudih so oti tryabava da ima eşte mlogo stari dumi, aga gi nema nikade izpisani. Mifko godini napreş mlozi insan, ne Pomaci, zafatiho da spisavot Pomackoso dumene i kakna sa pravet Pomacise eşte at starite godini. Ya so paçudih, oti nay-napreş nie, Pomacise, trabyava da zafatime da pisavame naşoso dumene i naşise adeteve i taçila. At kak izpisah isozek kitape, vjaravom oti pamagom i ya Mifko da so na zabaravi pomackoso dumene. Sas isozek kitape iştom da kajom kak dumet bugyun Pomacise ad Mustafçevo nadol da Skeçe. Za mone isazi kitap beşo kakta adin borç za mayko, za bubayka i za mone deti. Naşise deti na mojot eşte da so uçot faf meçitene Pomackokse ezika. Faf Myuslyumanckise meçiteve uçot Urumckokse ezika (I tryabava da go uçot, oti jiveme faf Yanana). Ala uçot naşise deçiya zorlo i turckokse ezika i nikutri na pita nami: „Iştete li naşise deti da so uçlçat na turcki?" Turckoso so ne mehne le hiç sas pomackoso. Pǎk nie sme Pomaci. Oti da so uçime turcki? Za kakna ni e turckoso, at kak jiveme faf Yanana? Hane da doyde adin den da mojame pres straha i pres srama da dumime kakna so dumili naşite dyadove i da pisavame na naşokse ezika. Sebadin Karahođa, Skeča
Sayılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1 - Edin
- 2 - Dva
- 3 - Tri
- 4 - Çetri
- 5 - Pet
- 6 - Şest
- 7 - Sedem
- 8 - Osem
- 9 - Devet
- 10 -Deset
- 20 - Dvedeset
- 50 - Petdeset
- 100 - Sto
- 200 - Dvesto
- 500 - Petsto
- 1000 - Hilyada
Pratik cümleler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Znayeş li pomaşki? - Pomakça bilir misin?
- Ye sam Pomak - Ben Pomak'ım.
- Milovam te - Seni seviyorum.
- Da, ubavo znayem - Evet, iyi bilirim.
- Da prikazvaş pomaşki znayeş li? - Pomakça anlatmayı bilir misin?
- Ye samo malko pomaşki znayem - Ben sadece biraz Pomakça bilirim.
- Kak ta zuvat? - Adın nedir?
- Zuvot ma Suleyman - Adım Süleyman.
- Kolko si godini? - Kaç yaşındasın?
- Ye sam na sedem godini - Ben yedi yaşındayım.
- Va den vremeto ye 'nogo ubavo - Bu gün hava çok güzeldir.
- Kade ideş - Nereye gidiyorsun?
- Ye vodam na seloto - Ben köye gidiyorum.
- Ye şe varvim na kasabota - Ben kasabaya döneceğim.
Kelimeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bulgarski - Bulgarca
- Grcki - Yunanca
- Turcki - Türkçe
- Semeystvo - Aile
- Mayka - Anne
- Bubayko - Babacık
- Nina - Nine
- Deda - Dede
- Koaşta - Ev
- Daye, dayço - Dayı
- Micu- Amca
- Tetya - Teyze
- İnişte - Enişte
- Kaka - Abla
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Yunanistan'da hazırlanmış pomakça haberler videosu". 9 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2014.
- ^ Pilbrow, Tim (1997). "The Nation and its Margins: Negotiating a National Identity in Post-1989 Bulgaria". Anthropology of East Europe Review. Field and International Study Program, College of Human Ecology, Cornell University [and] Dept. of Sociology and Anthropology, Central Connecticut State University. 15 (2): 68. OCLC 475414332. 29 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi11 Ekim 2011.
- ^ Turan, Ömer (2007). "Pomaks, Their Past and Present". Journal of Muslim Minority Affairs. Routledge. 19 (1): 69. doi:10.1080/13602009908716425.
- ^ Bulgarian dialectology; Stoyan Stoykov; 4th edition, 2002; pp.128-143 29 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Иванов, Й. Българска диалектология. Пловдивско Университетско Издателство “П. Хилендарски”. Пловдив, 1994 г., с. 80 (Ivanov, J. Bulgarian Dialectology. Plovdiv University Press “P. Hilendarski”. Plovdiv, 1994, p. 80)
- ^ Karakaş, Sercan (2022). "Applicatives in Pomak". Collection of M.A. Theses, Bogazici University.[ölü/kırık bağlantı]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Pomaklar Forum22 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- pomaknews.com - Nezavisen glas na pomacite
- pomak.eu - Pomakların sesi20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.