Panthera onca augusta
| Panthera onca augusta | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||
| Panthera onca | |||||||||||||||||||
| Üçlü adlandırma | |||||||||||||||||||
| Panthera onca augusta (Leidy, 1872) | |||||||||||||||||||
Panthera onca augusta, Pleistosen döneminde (1,8 milyon yıl önce – 11.000 yıl önce) yaşamış jaguarın soyu tükenmiş, Kuzey Amerika'ya özgü olan bir alt türüdür.[1][2]
Tarih ve dağılım[değiştir | kaynağı değiştir]
Her ne kadar P. onca hâlâ Amerika Birleşik Devletleri'nin güneyinde yaşıyor olsa da ve belki P. onca augusta hakkında birkaç Kızılderili masalı var olsa da, ilk yayınlanan kalıntılar 1872'de tanımlandı.[3] Fosiller, Ferdinand Vandeveer Hayden tarafından Nebraska'nın Platte Nehri'nde bulundu ve 1872'de onlara Felis augustus adını verecek olan Philadelphia Doğa Bilimleri Akademisi'nden Joseph Leidy'ye gönderildi. Fosiller, bir IV. küçük azı dişi ve üst çene parçasının (USNM 1004) yanı sıra başka bir diş ve bir distal humerustan oluşuyordu; ancak humerus muhtemelen Panthera atrox veya Smilodon fatalis'e aitti. Leidy ayrıca yanlışlıkla fosillerin Pliyosen'e ait olduğuna inanıyordu, ancak aslında Pleistosen'den geliyorlar.[4]
Daha sonra 1919'da Oliver Perry Hay, Vero, Florida'dan Felis veronis adını verdiği bir sol köpek dişini tanımladı, ancak artık P. onca augusta'nın benzeri olarak görülüyor.[4] 1929'da George Simpson, Florida'daki Seminole Field'dan birkaç dişi F. veronis'e atfetti ve aynı yıl sağ alt çene ve Melbourne, Florida'dan birkaç diş Dr. J. W. Gidley tarafından toplandı. Bulunan tüm materyaller P. onca augusta'ya atfedildi; özellikle alt çene, taksonun bulunan ilk tam parçasıydı. Yine bir başka keşif, 1938'de, Maryland'deki Cumberland Mağarası'nda P. onca augusta'nın bir pumanınkiyle karışmış 2 parçalı baş ardı iskeletinin keşfiyle geldi.
Kaliforniya dışındaki en verimli keşifler 1939 ve 1944'te Tennessee'deki Craighead Mağaraları'nda sözü geçen ilk yılda ayak izleri ve çeşitli fosillerin bulunmasıyla gerçekleşti;[4][5] 1944'te, yine Tennessee'deki Salt River Mağarası'nda, alt türün diğer taksonlarla belirgin farklarını açıkça ortaya koyan, 2 parçalı kafatası ve birçok eksenel öğeyi içeren, iyi korunmuş 2 iskeletin toplanması görüldü.[4] Daha sonra Craighead Mağaraları'nda Amerikan Doğa Tarihi Müzesi tarafından birkaç çene kemiği ve parçalı kafatası da dahil olmak üzere çok daha fazla fosil toplandı.[5]
Oregon'da[6] ve en önemlisi Kaliforniya'daki La Brea Katran Çukurlarında ek P. onca augusta fosilleri bulunmuştur. P. onca augusta, Florida genelinde Pleistosen'den kalma birçok fosil bulunduran alan olduğundan, en sık Florida'nın yörelerinde bulunur.[4][5] 2021'de, Meksika'nın Chapala kentinden P. onca augusta'ya parçalı bir alt çene atfedildi ve bu keşif canlının kapsamını güneyden güneybatı Meksika'ya kadar genişletti.[7]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Panthera onca mesembrina
- Panthera gombaszoegensis
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ 46524, Paleobiology Database
- ^ Lima-Ribeiro, M. S. (31 Aralık 2015). "Ecological niche models, fossil record and the multi-temporal calibration for Panthera onca (Linnaeus, 1758) (Mammalia: Felidae)". Brazilian Journal of Biological Sciences (İngilizce). 2 (4): 309-319. ISSN 2358-2731. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2023. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ Henning, Dale R. (1974). "The Jaguar in North America". American Antiquity. 39 (3): 465-469. doi:10.2307/279437. ISSN 0002-7316. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2023. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ a b c d e "New finds of Pleistocene jaguar skeletons from Tennessee caves". Proceedings of the United States National Museum. 101 (3287): 497-512. 1951. doi:10.5479/si.00963801.101-3287.497. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2023.
- ^ a b c "Large Pleistocene felines of North America. American Museum novitates ; no. 1136" (İngilizce). 1941. 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2023. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ Richard L. Hill (2006). "Ice-age jaguar among fossil finds". The Oregonian.
- ^ Montellano-Ballesteros, Marisol; Arroyo-Cabrales, Joaquín; Caso, Arturo; Carvajal-Villarreal, Sasha (11 Aralık 2019). "The large jaguar that lived in the past of México: a forgotten fossil". THERYA (İngilizce). 11 (1): 33. doi:10.12933/therya-20-821. ISSN 2007-3364. 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2023. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım)