Kullanıcı:Bambi'nin annesi/deneme7

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yeh Yung-chih (葉永鋕)
Doğum1985
 Tayvan Pingtung İlçesi Gaoshu Beldesi [en]
Ölüm21 Nisan 2000 (14-15 yaşında)
 Tayvan Pingtung İlçesi Pingtung Şehri
Vatandaşlık Tayvan (Çin Cumhuriyeti)
Akraba(lar)Ye Dexian (葉德賢; babası)
Chen Junru (陳君汝; annesi)
Ye Renjie (葉仁傑; kardeşi)

Yeh Yung-chih Olayı, Tayvan'da yer almış, cinsel çeşitlilik meseleleri ile ilgili bir kampüs olayı idi. Pingtung İlçesi Gaoshu Beldesi [en]'nde bulunan Gao-Shu Ortaokulu (Çince: 高树国中) üçüncü sınıf öğrencisi olan Yeh Yung-chih (Çince: 葉永鋕; pinyin: Yè Yǒngzhì), gösterdiği cinsiyet uyumsuzluğu nedeniyle bazı sınıf arkadaşlarından zorbalığa uğradı[1][2] ve teneffüs zamanında okul tuvaletlerini kullanmaktan kaçınırdı. 20 Nisan 2000 tarihi saat 11:42'de Yeh, tuvalete gitmek için sınıftan erken çıktı. Daha sonra ağır yaralı olarak kendi kanından oluşan bir havuzda yatarken bulundu.[3] Daha sonra yerel bir hastanede öldü. Bu olay, Tayvan toplumunda cinsiyet eğitimi hakkında bir tartışma başlattı;[4] bu da "İki Cinsiyetin Eşitliği Hakkındaki Eğitim Yasası"nın (Çince: 兩性平等教育法) 2004'te "Cinsiyet Eşitliği Eğitimi Yasası [en]" olarak değiştirilmesine yol verdi, böylece de eğitim politikası bünyesindeki cinsiyet ile ilgili geleneksel görüşler daha evrensel ve kapsayıcı bir hâl aldı.[5]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeh Yung-chih'nın annesi Ch`en Chün-ju'ya (Çince: 陳君汝) göre Yung-chih, küçüklüğünden beri efemine şekilde davranır ve yemek hazırlama malzemesi oyuncaklarıyla oynayıp yemek hazırlar gibi davranmayı severdi. Bu sebeplerden dolayı ortaokulda sınıf arkadaşlarının zorbalığına maruz kalırdı; örneğin, ortaokul birinci ve ikinci sınıflarında birçok öğrenci, Yung-chih'nın "kimliğini doğrulamak" maksadıyla onun pantalonunu zorla indirirdi.[6] Ch`en Chün-ju'nun anlattığına göre: "Yung-chih ortaokula başladıktan sonra sınıf arkadaşlarının okulda onu tutup pantalonunu indirdiğini bana anlatmıştı." Yung-chih'nın okula şikayet etmesine rağmen, durum düzelmedi, bu da Yung-chih'nın teneffüs zamanlarında tuvaletleri kullanmaktan kaçınmaya başlamasına yol verdi.[6] İncelemelere göre, Yung-chih, tuvaletleri kullanmak için dört farklı yöntem izlemeye zorunda kaldı: teneffüsün başlamasından birkaç dakika önce tuvalete gitmek, kendisiyle arası iyi olan erkek bir sınıf arkadaşı bulup onunla beraber tuvaletlere gitmek ve teneffüs bitme zilinin çaldığı esnada kız öğrenci tuvaletlerine ya da öğretmen tuvaletlerine gitmek.[6][7]

Olay akışı[değiştir | kaynağı değiştir]

Gaoshu Ortaokulu müzik odası ile tuvaletler.

20 Nisan 2000 tarihinde Pintung Gaoshu Ortaokulu öğrencisi Yeh Yung-chih, o günkü dördüncü dersi olan müzik dersinin bitmesine 5 dakika kala elini kaldırıp müzik öğretmeni Li Mei-chen'den (Çince: 利梅貞) tuvalete gitmek için izin istedi; izin aldıktan sonra sınıftan çıktı, lâkin dersin bitmesine gelindiğinde Yung-chih sınıfa daha hiç dönmemişti. Humanistic Education Foundation [zh] komite görevlisi Huang Li-ya'nın (Çince: 黃俐雅) anlattığına göre, müzik odasının yanındaki tuvaletler, öğrencilerin sigara içmesini önlemek maksadıyla kapatılırdı; dolayısıyla tuvalete gitmek isteyen Yung-chih, yaklaşık yüz metre uzaklıktaki en yakın tuvalete gitmek için ormanın içinden geçmek zorunda kaldı.[8] Kısa süre Yung-chih, sonra müzik dersinin yer aldığı odadan yaklaşık 10 metre uzaklıkta bulunan erkek tuvaletinde diğer öğrenciler tarafından keşfedildi. Kafasıyla burnundan kan akıyordu ve pantalonunun fermuarı açık bırakıldı. Bir kan gölünün içinde yatan Yung-chih yalnızca hafif sesler çıkarabiliyor ve yerlerde sürünerek oradan gitmeye çalışıyordu. Yung-chih'yı bulmuş öğrenci hemen okula haber verdi ve Yung-chih'yı okul revirine götürdü. Revir hemşiresi Yung-chih'ya basit tedavi verdikten sonra öğretmen Li Mei-chen, Yung-chih'yı T`ung Ch`ing Hastanesi'nin (Çince: 同庆医院; günümüz Ta Hsin Hastanesi, 大新医院) acil servis bölümüne götürdü. Yung-chih'nın durumu orada iyileşmedi, dolayısıyla Pingtung Hristiyan Hastanesi'ne (Çince: 屏東基督教醫院) transfer edildi. Kafatasının içi ağır yaralandı ve koma içinde kaldı. Ertesi gün sabah saat 4:45'te Yeh Yung-chih ölü ilan edildi.

Olayın etkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeh Yung-chih'nın ölüm nedenine ilişkin görüşler farklı tarafların tanıklıklarına ve doğruluğu kesinleşmemiş tahminlere göre farklılık göstermektedir. Bazı gözlemciler, okulun Yeh'nin cinsiyet uyumsuzluğuna saygı göstermeyi ve kapsayıcı eğitim vermeyi ihmal etmesinin bu olaya yol verdiği fikrindeler.

Olaydan kısa süre sonra Eğitim Bakanlığı, Ji Hui-jung (纪惠容), Wang Li-jung (王丽容), Su Chien-ling (苏芊玲), Bi Heng-ta (毕恒达) ve diğer şahısların dahil olduğu Cinsiyet Eşitliği Eğitim Komitesi üyelerinden oluşan bir soruşturma takımı kurdu. Takım, olayı inceledikten ve takip önlemleri kaydettikten sonra yayınladıkları raporda Eğitim Bakanlığı'na kampüste cinsiyet sorunlarını mühimseme çağrısında bulundu.

2000 yılı Ekim ayında Eğitim Bakanlığı, "Yeni Kampüs Kampanyası: Cinsiyet Şiddetine Karşı" (Çince: 新校園運動:反性別暴力) başlığı altında bir kampanya lanse etti. Kampanya kapsamında hem geleneksel cinsiyet normlarına uyan bireylere hem de cinsel yönelimleri veya cinsiyet özellikleri bu normlara uymayan bireylere saygı gösterilmesi ve stereotipleri giderilmesi gerektiğini vurguladı.

16 Aralık 2000 tarihinde Tayvan Eğitim Bakanlığı, "İki Cinsiyetin Eşitliği Hakkındaki Eğitim Komitesi"nin (Çince: 兩性平等教育委員會) isminin "Cinsiyet Eşitliği Eğitim Komitesi" (Çince: 性別平等教育委員會) olarak değiştirildi, eğitim politikaları kapsamında da sırf ikili cinsiyete vurgulu olan bir eğitimin verilmesinden vazgeçildi ve cinsel çeşitlilik açısından daha kapsayıcı bir eğitim sistemine geçiş yapıldı.

2001 yılında ise Eğitim Bakanlığı, "cinsiyet çeşitliliği ve kampüs güvenliği" (Çince: 多元性別、校園安全) temasıyla cinsiyet eğitimi kapsamında farkındalık yaratma kampanyasını yürüttü.

2004 yılında mevcut "İki Cinsiyetin Eşitliği Hakkındaki Eğitim Yasası"nın yerini almak üzere tasarlanan "Cinsiyet Eşitliği Eğitimi Yasası [en]", cinsel yönelim, cinsiyet özellikleri ve cinsiyet kimliği gibi cinsel çeşitlilik ile ilgisi olan unsurları kapsayacak şekilde hazırlandı.

2006 yılında Tayvan Cinsiyet Eşitliği Eğitim Komitesi, Yeh Yung-chih Olayı'nı kaydetmek ve bu olayın cinsiyet eğitimi üzerindeki etkilerini araştırmak için "Gül Oğlanı'na Sarılmak" (Çince: 拥抱玫瑰少年) başlıklı bir kitap yayımladı.

2007 yılında Tayvan Eğitim Bakanlığı, "Gül Oğlan [zh]" belgesel filmini çekti. Belgesel filmi 2009 yılında yayımlandı ve Tayvan çapındaki bütün ortaokullarına öğretim materyali olarak dağıtıldı.

7 Kasım 2015 tarihinde Tayvanlı pop sanatçısı Jolin Tsai, cinsiyete dayalı şiddet ve kampüs zorbalığına dikkat çekmek maksadıyla "Play World Tour [en]" dünya turnesinin Taipei konserinde "We're All Different, Yet the Same" (Çince: 不一樣又怎樣) şarkısının performansından önce Hou Chi-jan [en]'in yönettiği ve Yeh Yung-chih'nın annesi ile görüşmenin yapıldığı "Gül Öğlanı" (Çince: 玫瑰少年) başlıklı kısa belgesel filmini gösterdi. Tsai'nin 26 Aralık 2018 tarihinde çıkarttığı 14. stüdyo albümü "Ugly Beauty [en]"de yer alan "Womxnly [zh]" şarkısı Yeh Yung-chih'nın anısına yazıldı ve ertesi yılki Golden Melody Awards [en] töreninde "Yılın Şarkısı" [en] ödülüne layık görüldü.



Hadıvan Hatice Mamırbekkızı (Kazakçaقادۋان قاديشا مامىربەكقىزى, Qadıvan Qadişa Mamırbekqızı) ya da Çincedeki lakabıyla Hādéwàn (Basitleştirilmiş Çince: 哈德万; Geleneksel Çince: 哈德萬)

referans


Aluo dili [en], Amdo Tibetçesi [en], Baima dili [en], Buyei dili [en], Choni dili [en], Choyo dili [en], Ersu dili [en], Guiqiong dili [en], Gyalrong dilleri [en], Güney Qiang dili [en], Hakka Çincesi, Hmong dilinin "Büyük Çiceksi Miao", "Chuanqiandian" ve "Njua" lehçeleri, Horpa dili [en], Khams Tibetçesi [en], Khroskyabs dili [en], Kuzey Qiang dili [en], Lipo dili [en], Lisu dili [en], Muya [en] dilinin "Batı" ve "Doğu" lehçeleri, Na dili [en], Namuyi dili [en], Nasu dili [en], Naxi dili [en], Nuosu dili, Pumi [en] dilinin "Kuzey" lehçesi, Shixing dili [en], Tai Nüa dili [en] ve Zhaba dili [en]


Xong [en] ("Miao" [en]) dilinin "Batı" ve "Doğu Xiangxi" lehçeleri ve Tujia dilinin Kuzey lehçesi


CIA'nin 1967 yılında Çin hakkında hazırladığı etnikdilsel haritada Sincan'ı gösteren kısım (İngilizceSinkiang Uighur Autonomous Region); renk/numara açıklamaları için haritanın tam hâline bakınız.

Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin iki resmî dili Standart Çince ve Uygurcadır, fakat bu iki dilin haricinde konuşulan diller, Sincan'ın asıl etnik çeşitliliğinin bir yansımasıdır: bölge çapında birçok farklı Çin-Tibet, Hint-Avrupa, Moğol, Tunguz ve Türk dili konuşulmaktadır.[9]

Daur dili [en], Donşianca, Evenkice, Eynuca, İli Türkçesi, Kalmuk-Oyratça, Kazakça, Kırgızca, Merkezî Tibetçe [en], Moğolca, Özbekçe, Rusça, Salarca, Sarıkolca, Sibo dili, Tatarca, Tuvaca, Uygurca, Vahanca


  1. ^ You Meihui (游美惠). "反霸凌與性別平等教育" [Zorbalık Karşıtlığı ve Cinsiyet Eşitliği Eğitimi] (PDF) (Çince). Kaohsiung Pedagoji Üniversitesi Cinsiyet Çalışmaları Enstitüsü (高雄師範大學性別研究所). 2019-04-20 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2019-04-20. 
  2. ^ Yang Xingzhen, Zhang Rongxian (楊幸真、 張榮顯). "玩耍?霸凌?國小高年級男童性霸凌者經驗之探究" [Oynamak? Zorbalık Etmek? İlkokul Üst Sınıf Erkek Çocuklar Arasında Cinsel Zorbalık Eden Çocukların Tecrübeleri Hakkında İnceleme] (PDF) (Çince). Jiaoyu Xuezhi (教育學誌). 2019-04-20 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2019-04-20. 
  3. ^ Bi Hengda (畢恆達) (2010-04-20). "〈那條校園性別平等坎坷路〉" [Kampüste cinsiyet eşitliğine doğru engebeli yol]. Zhongguo Shibao [en] (Çince). 2010-07-29 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2011-06-10. 
  4. ^ Wang Yinfang (王吟芳) (2006-09-14). "同學欺凌致上課如廁 地板濕滑校方有責" [Bir sınıf arkadaşının zorbalığına maruz kaldıktan sonra zeminin kayganlaşmasının sorumlusu okuldur]. Apple Daily [en] (Çince). 2020-08-03 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2016-10-29. 
  5. ^ "從葉永鋕的死檢視男性特質". Liang Xing Pingdeng Jiaoyu Jikan (兩性平等教育季刊) (Çince). Taipei: Çin Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı Cinsiyet Eşitliği Komitesi (教育部性別平等委員會) (13). 2000-11-07. 2016-12-04 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2016-10-29. 
  6. ^ a b c Su Chien-ling (蘇芊玲) (2006-12). "〈我的兒子葉永鋕-專訪葉媽媽陳君汝女士〉" [Oğlum Yeh Yung-chih: Yeh'in annesi Ch`en Chün-ju ile özel görüşme]. Liang Xing Pingdeng Jiaoyu Jikan (兩性平等教育季刊) (Çince). Taipei: Yue Dan Zhishiku (月旦知識庫) (38). 2016-03-22 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2011-06-10.  Tarih değerini gözden geçirin: |year= (yardım)
  7. ^ "陳君汝—玫瑰男孩葉永鋕母親" [Ch`en Chün-ju - Gül Oğlan Yeh Yung-chih'nın annesi]. Táiwān nǚrén (台灣女人). Millî Tayvan Tarihi Müzesi [en]. 2021-04-20 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2023-07-30. 
  8. ^ Huang Li-ya (黃俐雅) (2017). 雞婆的力量:一介歐巴桑 × 十八年校園申訴案的心情軌跡. Humanistic Education Foundation [zh]. ISBN 9789869485807. 
  9. ^ Eberhard, David M., Gary F. Simons, & Charles D. Fennig (eds.) (2021). Ethnologue: Languages of the World (24 bas.). Dallas, Teksas: SIL International. Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.