Kesikkaya, Terme
| Kesikkaya | |
|---|---|
 | |
 Samsun | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Samsun |
| İlçe | Terme |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2000)[1] | |
| • Toplam | 731 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0362 |
| İl plaka kodu | 55 |
| Posta kodu | 55600 |
Resmî site [2] | |
Kesikkaya, Samsun ilinin Terme ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Kesikkaya köyünün eski adı Cılavurt / Cilavurt'tur. Bununla birlikte 19. yüzyılın birinci yarısına ait Osmanlı nüfus defterlerinde köyün adı geçmemektedir. Bu dönemde Terme kazası 34 köyü kapsıyordu.[1] Cılavurt köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından, savaştan mağlup çıkan Osmanlı ülkesine göç eden Gürcülerin yerleşmesiyle ortaya çıkmış olmalıdır. Nitekim Cılavurt köyü, günümüzde Terme ilçesinde Gürcülerin yaşadığı yedi köyden (diğerleri: Akçay, Cılar, Kocamanbaşı, Köybucağı, Kuşça, Özyurt) biri olarak bilinmektedir.[2] Cılavurt köyüne yerleşen Gürcüler Aşağı Acara bölgesinin Keda ilçesinden göç etmiştir.[3] Gürcü göçmenlerin yerleştiği sırada Terme kazası, Trabzon vilayetine bağlı Canik sancağının kazalarından biriydi.[4]
Kesikkay köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Cılavurt" (جلاورت) adıyla kaydedilmiştir. Bu tarihte köy Samsun vilayetinin Terme kazasına bağlıydı.[5] 1935 genel nüfus sayımından köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 526 kişiden oluşuyordu.[6] Cılavurt Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Keşikkaya olarak değiştirilmiştir. Nitekim köyün adı 1955 genel nüfus sayımında "Cılavurt", 1960 genel nüfus sayımında "Kesikkaya" olarak geçer.[7][8] 1965 genel nüfus sayımında Kesikkaya köyünün nüfusu 1.119 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 244 kişi okuma yazma biliyordu.[9]
Kesikkaya idari bölüm olarak daha önceleri köy iken, 2012 yılındaki yasa değişikliğinden sonra Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[10]
Kesikkaya'daki Gürcülerin büyük kısmı Keda ilçesindeki Kvaşti (კვაშტი) köyünden göç etmiştir. Günümüzde köyde bu göçmenlerin soyundan gelen yaklaşık 150 hane yaşamaktadır. Bununla birlikte köyün yukarı kesiminde Maçaheli ve Çürüksu bölgelerinden gelen birkaç hane de bulunmaktadır. Köyün sakinlerinin verdiği bilgiye göre Cılavurt köyünde Gürcülerden önce Ermeniler yaşıyordu. Köyde yaşayan Gürcüler Sirabidze (სირაბიძე), Beridze (ბერიძე), Ananidze (ანანიძე), Tsivadze (ცივაძე), Katamadze (ქათამაძე), Kontselidze (კონცელიძე), Eristavoğli (ერისთავოღლი), Şarabidze (შარაბიძე), Hacioğli (ხაჯიოღლი), Çheidze (ჩხეიძე), Gencaloğli (გენჯალოღლი), Karanoğli (ქარანოღლი) soyadlarını taşımaktadır. Kesikkaya köyü Demircioğlu, Ormanköy, Kayacık, Uludere, Üçpınar, Orta ve Kozluk mahallelerinden oluşmaktadır. Köyde Kalotakana (კალოთაყანა), Tsiskviliskari (წისქვილისკარი), Didğele (დიდღელე), Gağmakana (გაღმაყანა), Mağlaçala (მაღლაჭალა) gibi Gürcüce yer adları kullanılmaktadır.[11]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Samsun ilinin güney doğusunda terme ilçesinin güneyinde kalmaktadır. İle uzaklığı 81 km ilçeye uzaklığı 21 km dir.
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | 1111 |
| 2000 | 731 |
| 1997 | 664 |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Nilay Okur, XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Terme Kazası'nın Nüfusu, 2017, s. 29.
- ^ "Tamar Çihoradze, Güney Diyalektlerinde İsim (Gürcüce: სახელი სამხრულ კილოებში), Batum, 2017, s. 24" (PDF). 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2022.
- ^ "Nani Putkaradze, Türkiye'nin Karadeniz Kıyısında Gürcü Muhacirler (Gürcüce: ქართველი მუჰაჯირები თურქეთის შავიზღვისპირეთში), Batum, 2017, s. 69" (PDF). 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2022.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 11. cilt, s. 175. ISBN 9789157871117.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 716.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1961). "1955 Genel Nüfus Sayımı: Vilâyet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" (PDF). Resmigazete.gov.tr. 12 Kasım 2012. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
- ^ "Nani Putkaradze, Türkiye'nin Karadeniz Kıyısında Gürcü Muhacirler (Gürcüce: ქართველი მუჰაჯირები თურქეთის შავიზღვისპირეთში), Batum, 2017, s. 115" (PDF). 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2022.