Juratyrant
| Juratyrant | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bulunan fosil kalıntıları ile oluşturulmuş rekonstrüksiyon | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Tip tür | |||||||||||||||||
| †Juratyrant langhami Benson, 2008 | |||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Juratyrant ("Jura devri zorbası" anlamına gelir), İngiltere'nin geç Jura döneminden (erken Tithonian çağı) bir tyrannosauroid dinozor cinsidir. Cins, bir zamanlar Stokesosaurus türü olarak sınıflandırılan Juratyrant langhami adlı tek bir tür içerir.
Keşif[değiştir | kaynağı değiştir]
Tür, "tam bir pelvis tarafından temsil edilen kısmi bir iskelet" ile kısmen tam bir bacak ve boyun, sırt ve kuyruk omurlarından oluşan tek bir örnekten bilinmektedir.[2] Bu iskelet 1984 yılında Dorset'te keşfedildi. Örnek birkaç makalede bahsedildi, ancak 2008 yılına kadar resmi olarak tanımlanmadı. Tür, örneği ortaya çıkaran ticari fosil toplayıcı[3] Peter Langham idi. Örnek, Geç Jura'nın son aşaması olan Tithonian'dan kalma ve Pectinatites pectinatus ammonit zonuna ait olan Kimmeridge Kili'nin katmanlarında keşfedildi. Bu da fosilin 149.3 ile 149 milyon yıl arasında olduğunu gösteriyor.[2][4]
Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]
Paul (2010), örneği 5 metre uzunluğunda ve 300 kg ağırlığında olarak listeledi.[5] Başka bir tahmin, uzunluğu 6,7 metre (22 ft), ağırlığı 760 kg (1.675 lbs) olarak belirledi ve daha büyük bir boyut verdi.[6]
Juratyrant'ın holotipi, OUMNH J.3311-1 ila OUMNH J.3311-30 arasındaki örneklerden oluşan kısmi bir iskelettir. Bileşenleri arasında bir servikal omur, beş dorsal omur, tam bir sakrum, beş kaudal omur, tam bir pelvik kuşak, her iki femur, her iki kaval kemiği ve çeşitli diğer parçalar bulunur. Her ne kadar başlangıçta iliumun çeşitli özelliklerinden dolayı bir Stokesosaurus türü olarak düşünülse de, sonraki inceleme, bazal tyrannosauroidler için sınırlı miktarda pelvik materyal nedeniyle, bu özelliklerin yalnızca bu iki türde ve dolayısıyla S. langhami'de mevcut olduğunun varsayılamayacağını göstermiştir. kendi cinsine yerleştirilmelidir. Stokesosaurus'tan ayrıldıktan sonra, Juratyrant, dört otopomorfi ve iki varsayılan otopomorfi (koruma nedeniyle değerlendirilmesi zor olan) ile karakterize edilebilir:[7]
- "Katlanmış" bir görünüme sahip bir iskiyal önlük.
- Tibianın proksimal ucuna belirgin bir alçak sırt olarak devam eden fibular flanş.
- İschium üzerinde dışbükey bir tüberkül.
- Asetabulumun altındaki pubis üzerinde derin bir lateral fossa.
- Beşinci sakral omurda (varsayılan) ince fakat belirgin bir hiposfen.
- Femurun geniş, içbükey bir ekstansör oluğu (varsayılan).
Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]
Türler ilk olarak 2008 yılında Roger Benson tarafından Stokesosaurus cinsine Stokesosaurus langhami olarak atanmıştır. Bununla birlikte, daha sonraki çalışmalar, bu cinsin tip türü olan Stokesosaurus clevelandi'nin mutlaka yakın bir akrabası olmadığını gösterdi. 2013 yılında Benson ve Stephen Brusatte tarafından kendi cinsi Juratyrant'ta resmen yeniden sınıflandırıldı ve Dilong'dan daha gelişmiş bazal tyrannosauroidlerin bir kanadında (ayrıca Eotyrannus dahil) Stokesosaurus clevelandi'ye kardeş takson olarak yerleştirildi.[7]
Ancak, 2013 yılında Loewen ve ark. Sinotyrannus ile dar bir preasetabular çentiği paylaştığı için Juratyrant'ı Proceratosauridae içindeki Stokesosaurus'a kardeş takson olarak yerleştiren bir kladogram yayınladı.[8] Birçok bazal tyrannosauroid, eksik veya bilinmeyen iliaya sahiptir ve bu özellik şu anda bilinenden daha yaygın olabilir. Bu hayvanın Avrupa'da bulunması, tyrannosauroidler için daha karmaşık bir biyocoğrafyayı savunan Kuzey Amerika Stokesosaurus ve Avrupa Aviatyrannis ile birlikte bu hayvanlar için sözde Asya kökenini sorgulamaktadır. Bu kladogram aşağıda gösterilmiştir.
| Tyrannosauroidea |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bununla birlikte, Brusatte ve Carr tarafından hem parsimonious hem de Bayes filogenisini kullanan bir 2016 analizi, Stokesosaurus ve Juratyrant'ı Proceratosauridae ve Dilong'dan biraz daha gelişmiş tyrannosauroidler olarak yerleştirdi. Ek olarak, Eotyrannus, parsimonious filogenide bu cinslerin kardeş taksonu olarak ele alınır.[9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "PBDB". paleobiodb.org. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021.
- ^ a b Benson (2008). "New information on Stokesosaurus, a tyrannosauroid (Dinosauria: Theropoda) from North America and the United Kingdom". Journal of Vertebrate Paleontology. 28 (3): 732-750. doi:10.1671/0272-4634(2008)28[732:NIOSAT]2.0.CO;2.
- ^ Taylor (1989). "'Fine Fossils For Sale' — the Professional Collector and the Museum". Geological Curator. 5 (2): 55-64.
- ^ Etches (2009). "Ammonite eggs and ammonitellae from the Kimmeridge Clay Formation (Upper Jurassic) of Dorset, England". Lethaia. 42 (2): 204-217. doi:10.1111/j.1502-3931.2008.00133.x.
- ^ The Princeton Field Guide to Dinosaurs 2nd Edition. New Jersey: Princeton University Press. 2016. s. 105.
- ^ Récords y curiosidades de los dinosaurios Terópodos y otros dinosauromorfos. İspanya: Larousse. 2016. s. 265.
- ^ a b Brusatte (2013). "The systematics of Late Jurassic tyrannosauroids (Dinosauria: Theropoda) from Europe and North America". Acta Palaeontologica Polonica. 58 (1): 47-54. doi:10.4202/app.2011.0141.
- ^ Loewen (2013). Evans, David C (Ed.). "Tyrant Dinosaur Evolution Tracks the Rise and Fall of Late Cretaceous Oceans". PLoS ONE. 8 (11): e79420. doi:10.1371/journal.pone.0079420. PMC 3819173 $2. PMID 24223179.
- ^ Brusatte (2 Şubat 2016). "The phylogeny and evolutionary history of tyrannosauroid dinosaurs". Scientific Reports (İngilizce). 6 (1): 20252. doi:10.1038/srep20252. ISSN 2045-2322. PMC 4735739 $2. PMID 26830019.