Raptorex
| Raptorex | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Holotip iskeleti, Tokyo | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||
| †Raptorex kriegsteini Sereno vd., 2009 | |||||||||||||||||
Raptorex, kuşkulu bir tyrannosaurid dinozor cinsidir. Fosil kalıntıları, muhtemelen Moğolistan'da veya kuzeydoğu Çin'de bulunan tek bir genç örnekten oluşuyor. Tip türü, 2009 yılında Sereno ve meslektaşları tarafından tanımlanan R. kriegsteini'dir. Cins adı Latince: raptor, "hırsız" ve Latince: rex, "kral" dan gelir. Tür adı, oğlu Henry Kriegstein'ın örneği bilimsel çalışma için Chicago Üniversitesi'ne bağışladığı Holokost'tan kurtulan Roman Kriegstein'ı onurlandırıyor.[2][3]
Başlangıçta, erken Kretase dönemine, yaklaşık 125 milyon yıl öncesine tarihlenen Çin'in Yixian Oluşumu'ndan geldiği düşünülse de, daha sonraki çalışmalar, fosil için bu kadar erken bir tarihin olası olmadığını, genç tyrannosaurlara son derece yakın benzerliği göz önüne alındığında gösterdi. Geç Kretase'den, muhtemelen Iren Dabasu veya benzeri bir oluşumdan geldi. Örnek bir genç olduğu ve büyüme sırasında tyrannosauridlerin geçirdiği değişiklikler henüz tam olarak anlaşılmadığı için, birçok araştırmacı artık onu bir nomen dubium olarak kabul ediyor, çünkü yetişkin bir iskeletle güvenle eşleştirilemiyor (yine de aynı boyut ve yaştaki Tarbosaurus bataar yavrularına benzerdir).[4]
Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]
Bilinen tek Raptorex örneği, genç tyrannosauridlerle aynı temel oranları gösterir: oranla büyük ve sağlam yapılı bir kafatası, koşmak için uyarlanmalara sahip uzun bacaklar ve küçük, iki parmaklı ön ayaklar. Raptorex, Dilong gibi daha bazal tyrannosauroidlerin aksine, küçük bir kafa ve uzun, üç parmaklı ön ayaklar gibi daha bazal coelurosaurların karakteristik özelliklerini korudu.[2]
Örnek, 3 m (9,8 ft) uzunluğunda ve yaklaşık 65 kg (143 lb) olduğu tahmin edilen çok küçük bir yavrudur. Holotip (LH PV18) yaklaşık 2,5 m (8,2 ft) ölçüldü ve muhtemelen öldüğunde 3 yaşında idi.[4]
Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]
Raptorex bir tyrannosaurid, tyrannosauroid ve Tarbosaurus ile sinonim olarak yorumlanmıştır. Bir filogenetik çalışmada Bagaraatan'dan daha fazla gelişmiş, ancak Dryptosaurus'tan daha bazal bir bazal tyrannosauroid olarak yerleştirilmiştir.[5]
Aşağıda Raptorex'i bazal bir tyrannosauroid olarak yerleştiren bir kladogram bulunmaktadır. Kladogram, Loewen ve ark. tarafından 2013 yılında PLoS ONE'da yayımlandı.[5]
| Tyrannosauroidea |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "PBDB". paleobiodb.org. Erişim tarihi: 2021-07-15.
- ^ a b Sereno (2009). "Tyrannosaurid skeletal design first evolved at small body size". Science. 326 (5951): 418-422. doi:10.1126/science.1177428. PMID 19762599.
- ^ "Tiny T. rex fossil discovery startles scientists". CNN.com. 17 Eylül 2009. 23 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2009.
- ^ a b Fowler (2011). "Reanalysis of "Raptorex kriegsteini": A Juvenile Tyrannosaurid Dinosaur from Mongolia". PLOS ONE. 6 (6): e21376. doi:10.1371/journal.pone.0021376. PMC 3126816 $2. PMID 21738646.
- ^ a b Loewen (2013). Evans, David C (Ed.). "Tyrant Dinosaur Evolution Tracks the Rise and Fall of Late Cretaceous Oceans". PLoS ONE. 8 (11): e79420. doi:10.1371/journal.pone.0079420. PMC 3819173 $2. PMID 24223179.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Science Daily: Minik Tyrannosaur: T. Rex Vücut Planı Raptorex'te Çıktı, Ama 100. Boyut 15 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.