John Harsanyi
John C. Harsanyi | |
---|---|
Doğum | 29 Mayıs 1920 Budapeşte, Macaristan |
Ölüm | 9 Ağustos 2000 (80 yaşında) Berkeley, California, ABD |
Milliyet | Amerika Birleşik Devletleri |
Mezun olduğu okul(lar) | University of Lyon University of Budapest Sydney University Stanford University |
Ödüller | Nobel Ekonomi Ödülü (1994) |
Kariyeri | |
Dalı | Ekonomi |
Çalıştığı kurumlar | University of California, Berkeley Wayne State University Australian National University |
Doktora danışmanı | Kenneth Arrow |
Doktora öğrencileri | Eugene Fama Michael Jensen Richard Roll Myron Scholes |
John Charles Harsanyi (Macarca: Harsányi János Károly) (d. 29 Mayıs 1920 in Budapeşte, Macaristan - ö. 9 Ağustos 2000, Berkeley, California, ABD) Macar-Avustralyalı-Amerikalı ekonomist. 1994 yılında, John Forbes Nash ve Reinhard Selten ile birlikte, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.
En çok, oyun kuramı alanındaki çalışmalarıyla tanınmaktadır, özellikle onun geliştirdiği eksik bilgili oyunların analizi için geliştirdiği Bayesian game olarak adlandırılan hayli yenilikçi yöntemle tanınır. Aynı zamanda politik ve ahlaki felsefede (özellikle faydacılık etiği) ekonomik mantık ve oyun kuramının kullanımında yaptığı önemli katkılarla da tanınmaktadır.[1]
Bir süre önce Alzheimer hastalığı tanısı alan John Harsanyi, 2000 yılında Berkeley, California'da kalp krizi geçirerek öldü.[2]
Yayınları
[değiştir | kaynağı değiştir]Harsanyi faydacılık etiği üzerine çalışmaları, Brisbane'dayken başlamıştır. İki makale yayınlamış, yazar makalelerinde; ahlaki sorunları anlamaktan önce, insanların kişisel terihleri ve ahlaki tercihleri arasındaki farkın ayırt edilmeli olduğunu açıklamıştır.[3]
John Nash'in oyun kuramı hakkındaki yayınından sonra Hasanyi'nin bu konudaki ilgisi artmıştır.[3]
- "Cardinal Utility in Welfare Economics and in the Theory of Risk-Taking", Journal of Political Economy (1953)
- "Cardinal Welfare, Individualistic Ethics and Interpersonal Comparisons of Utility", Journal of Political Economy(1955)
- "Bargaining in Ignorance of the Opponent's Utility Function", Journal of Conflict Resolution (1962)
- "Games with Incomplete Information Played by "Bayesian" Players, I-III. Part I. The Basic Model", Management Science, Vol. 14, No. 3, Theory Series (1967)
- Essays on Ethics, Social Behavior, and Scientific Explanation, Dordrecht, Holland: Reidel Publishing Company (1976)
- Rational Behavior and Bargaining Equilibrium in Games and Social Situations, Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press (1977)
- Papers in Game Theory, Dordrecht, Holland: Reidel Publishing Company (1982)
- A General Theory of Equilibrium Selection in Games (Reinhard Selten ile), Cambridge, MA: MIT-Press. (1988)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Economics Faculty Directory". 23 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2009.
- ^ John A. Weymark (2006), John Charles Harsanyi, working paper no. 06-W07, Vanderbilt University
- ^ a b Breit, William and Barry T. Hirsch. Lives of the Laureates, 4th ed. Cambridge, Mass: The MIT Press, 2004.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmi Nobel websitesindeki Dr. Harsanyi'nin otobiyografisi 18 Aralık 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- IDEAS/RePEc 14 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- News article remembering Dr. Harsanyi'nin hayatı ve kariyeri15 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Obituary in The Independent (London)31 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri
- Amerikalı ekonomistler
- 20. yüzyıl Amerikalı bilim insanları
- Macar ekonomistler
- Avustralyalı ekonomistler
- 1920 doğumlular
- 2000 yılında ölenler
- Stanford Üniversitesinde öğrenim görenler
- Kaliforniya Üniversitesi öğretim üyeleri
- Yahudi asıllı Amerikalılar
- Amerikalı ateistler
- Avustralyalı ateistler