Hoton Türkleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hoton Türkleri
Toplam nüfus
10,000 (2015)
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Moğolistan Moğolistan (Ubs)
Diller
Hoton dili(günümüzde kullanan nereyse yok)
Oyratça
Din

Hoton halkı Moğolistan'da bir Türk etnik grubudur.[2] çoğu Uvs eyaletinde, özellikle Tarialan, Naranbulag ve Ulaangom'da yaşıyor. Hotonlar 19. yüzyıla kadar bir Türk Dili konuşurken, çoğu şimdi Oyrat dilinin Dörtbet lehçesini konuşuyor.[3] Hotonlar genellikle ana Moğol yazılı kültüründen kaçınır.[4] 1989'da resmi olarak yaklaşık 6.100 hoton vardı.[4] Büyük Rus Ansiklopedisine göre, modern hoton halkı "Moğollar — Moğol dilleri konuşan bir grup halk"ın bir parçasıdır.[5]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Moğolistan'da ki tarihi nüfusları
Yıl Nüfus     
1956 2,603 —    
1963 2,874 %+10.4
1969 4,056 %+41.1
1979 4,380 %+8.0
1989 6,076 %+38.7
2000 9,014 %+48.4
2010 11,304 %+25.4
2020 12,057 %+6.7
Kaynak: Moğolistan Ulusal İstatistik Ofisi

Tarihi ve kültürü[değiştir | kaynağı değiştir]

Hoton veya Hotong aslen Müslüman Uygur ve Hui halkları, ya da Çince konuşan Müslümanlar için kullanılan bir Moğol terimiydi.[4]

Hotonlar, Sincan'ı fethettiklerinde ve şehirde yaşayan atalarını Moğolistan'a götürdüklerinde Oyratlar tarafından Moğolistan'a yerleştirildiler. Başka bir versiyona göre, liderleri Dörbet Prensi Tseren Ubashi'nin Çing Hanedanlığına teslim olduğu 1753'ten sonra Moğolistan'a yerleştiler.[4] Bazı bilim adamlarına göre, hotonlar Moğollaşmış Uygurlardır.[6]

Moğolların çoğundan farklı olarak, hotonlar Budist ve geleneksel unsurları (Tengrizm gibi) içeren senkretik bir İslam biçimini takip eder.[7] Geleneksel olarak diğer etnik gruplarla evlenmekten kaçınırlar.

Dil[değiştir | kaynağı değiştir]

Hotonların aslen konuştuğu dil bir Türk diliydi. On dokuzuncu yüzyıla kadar konuşuldu.[8] Moğolistan'a yerleştikten sonra, hotonlar Oyrat'ın Dörbet veya Kuzey lehçesini kabul etti.[4][7][9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Донгак А. С. (2019). "Культ умерших предков в традиционной обрядности хотонов Западной Монголии" (Rusça) (Тенгрианство и эпическое наследие народов Евразии: истоки и современность bas.): 105-108. 13 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2022. 
  2. ^ Mackerras, Colin (Aralık 1998). "An Ethnohistorical Dictionary of China. By James S. Olson. [London: Aldwych Press, 1998. ix + 434 pp. £75.00. ISBN 0-86172-107-1.]". The China Quarterly. 156: 1060-1061. doi:10.1017/s0305741000051560. ISSN 0305-7410. 
  3. ^ Svanberg, Ingvar (4 Nisan 2014). Contemporary Kazaks: Cultural and Social Perspectives (İngilizce). Routledge. ISBN 978-1-136-82025-0. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021. 
  4. ^ a b c d e Congress, The Library of. "LC Linked Data Service: Authorities and Vocabularies (Library of Congress)". id.loc.gov. 8 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021. 
  5. ^ "МОНГОЛЫ • Большая российская энциклопедия - электронная версия". bigenc.ru. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021. 
  6. ^ Sanders, Alan J. K. (20 Mayıs 2010). Historical Dictionary of Mongolia (İngilizce). Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-7452-7. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021. 
  7. ^ a b Cope, Tim (24 Eylül 2013). On the Trail of Genghis Khan: An Epic Journey Through the Land of the Nomads (İngilizce). Bloomsbury Publishing USA. ISBN 978-1-60819-072-0. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021. 
  8. ^ Svanberg, Ingvar (4 Nisan 2014). Contemporary Kazaks: Cultural and Social Perspectives (İngilizce). Routledge. ISBN 978-1-136-82025-0. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021. 
  9. ^ Wurm, Stephen A.; Mühlhäusler, Peter; Tryon, Darrell T. (11 Şubat 2011). Atlas of Languages of Intercultural Communication in the Pacific, Asia, and the Americas: Vol I: Maps. Vol II: Texts (İngilizce). Walter de Gruyter. ISBN 978-3-11-081972-4. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]