Haspolat
| Haspolat | |
|---|---|
 Haspolat Göleti'nin günbatımınıda görünümü | |
  Haspolat Haspolat'ın Kıbrıs'taki konumu | |
| Ülke | de jure  Kıbrıs Cumhuriyetide facto  KKTC |
| Kaza / İlçe | Lefkoşa Lefkoşa |
| Nüfus (2011)[1] | |
| • Toplam | 4.204 |
| Zaman dilimi | UTC+02.00 (DAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+03.00 (DAYS) |
Haspolat, Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşa'nın dış mahallelerinden biridir. Tarihsel olarak ayrı bir köy olan yerleşim, de facto olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa ilçesinde, de jure olarak ise Kıbrıs Cumhuriyeti'nin aynı isimli kazasında yer alır.
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Köyün tarihsel olarak Türkçedeki ismi Miamilya'dır.[2] Bu isim köyün Yunancadaki ismi olan Mia Milya'dan (Yunanca: Μια Μηλιά) gelmektedir. Richard Goodwin'e göre bu isimden önce köy "dokuz elma ağacı" anlamına gelen "Enya Milyes" ismiyle bilinmekteydi. 1974'teki Kıbrıs Harekâtı sırasında köyün bulunduğu bölgede hayatını kaybeden Mehmet Haspolat'ın adına köyün Türkçe ismi "Haspolat" olarak değiştirildi.[3]
Köyün nüfusu tarihsel olarak tamamen Kıbrıslı Rumlardan oluşmaktaydı. 1901 yılında 327 olarak kaydedilen köy nüfusu, 1973'te 1.381'e ulaşmış bulunmaktaydı. 1974 öncesinde Lefkoşa'nın ana sanayi bölgesine ev sahipliği yapan Miamilya'daki fabrika, depo ve imalathanelerden bazıları günümüzde hâlen kullanımdadır.[3]
Köy nüfusunun tamamı 1974'teki harekât sırasında Türk ordusundan kaçarak adanın güneyinde göçmen oldu. Rumların yerine ilk olarak Lefkoşa civarında 1963 Kanlı Noel sırasında göçmen olmuş, evlerinin yakılıp yıkılması sonucu dönememiş Kıbrıslı Türkler yerleştirildi. 1970'li ve 1980'li yıllarda bunu özellikle Adana ve Hatay illerinden gelen Türkiyeli göçmenler takip etti. 1990'lı yıllardan itibaren özellikle çalışan Kıbrıslı Türklerin bölgede ev yapmasıyla nüfus arttı, bunun yanında bölgedeki endüstriyel faaliyetler yabancı işçileri de Haspolat'a çekti. 1996 yılında 1.343 olan nüfus 2006 yılında böylece 3.380'e yükseldi.[3]
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
Haspolat'ta aktif bir sanayi bölgesi bulunmaktadır. Bu sanayi bölgesi yabancı işçileri bölgeye çekmiş olup, işçiler bölge yakınlarındaki lojmanlar ve hatta karavan, eski otobüs gibi yerlerde kalabalık ve yetersiz koşullarda hayatlarını devam ettirmektedir. Bu işçilerin yasadışı olacak derecede az ödendiği ve onlarca işçinin tek evde yaşamak zorunda kaldığına dair haberler basında yer almıştır.[3][4]
Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]
Köyde 1894 yılına tarihlenen, 1974 sonrasında camiye çevrilmiş olan Ayios İoannis Kilisesi bulunmaktadır. Haspolat'ın merkezindeki ana kavşakta bulunan bu yapının yapım tarihi ve yapıcı ustası (A. Pieris) batıdaki girişi üzerindeki lentoda verilmiştir. Lüzinyan dönemindeki Gotik mimariden de etkilenerek eklektik bir mimari üslupta inşa edilmiş olan yapıda, özellikle ana giriş kapısında Bedesten'den esinlenme göze çarpar.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "KKTC'de Yerel Yönetimler" (PDF). Devlet Planlama Örgütü. s. 10. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Kıbrıs'ın Orijinal ve Yeni Köy İsimleri" (PDF). Afrika. 2 Mart 2019. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c d "MIA MILIA". PRIO Cyprus Centre. 5 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
- ^ Şimşek, Dila (9 Mayıs 2019). "Haspolat'ın derdi saymakla bitmiyor". Yenidüzen. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
- ^ "Agios Ioannis". Cyprus Temples. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
