Harrison M. Randall
Harrison M. Randall | |
|---|---|
| Doğum | 17 Aralık 1870 Burr Oak, Michigan, Amerika Birleşik Devletleri |
| Ölüm | 10 Kasım 1969 Ann Arbor, Michigan, Amerika Birleşik Devletleri |
| Milliyet |  Amerikan |
| Eğitim | Michigan Üniversitesi |
| Kariyeri | |
| Dalı | Fizik |
| Çalıştığı kurumlar | Michigan Üniversitesi Tübingen Üniversitesi Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü |
Harrison McAllister Randall (17 Aralık 1870 - 10 Kasım 1969), 1915'ten 1941'e kadar Michigan Üniversitesi'nin deneysel ve teorik fizik alanındaki itibarının artmasında önemli bir rol oynayan Amerikalı fizikçi.
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
Randall 17 Aralık 1870'te Burr Oak, Michigan'da doğdu. Ailesi daha sonra Ann Arbor'a taşındı ve Randall burada ilk yıllarını ve hayatının büyük bir bölümünü geçirdi. Ann Arbor Lisesi'nden (şimdiki adıyla Pioneer High School) 1889 yılında mezun oldu ve ardından 1893 yılında Michigan Üniversitesi'nden fizik alanında lisans derecesini aldı. Bir yıl sonra yüksek lisansını tamamladı, ardından birkaç yıl West Bay City ve Saginaw'daki liselerde öğretmenlik yaptı ve Michigan'dan klasik çalışmalar diploması olan kız arkadaşı Ida Muma ile birlikte yaşadı.[1] 24 Ağustos 1898'de Ida ile evlendi, ardından 1899'da öğretim görevlisi olarak çalışmak ve doktorasını tamamlamak üzere Michigan Üniversitesi'ne döndü. Fizik doktorasını 1902'de tamamladı ve hemen üniversitenin fakültesinde bir pozisyon aldı. Randall 38 yılını burada geçirecekti.[2]
1910 yılında Tübingen Üniversitesi'nde Profesör Friedrich Paschen'in rehberliğinde çalışmak üzere Almanya'ya taşındı. Bu olay, Tübingen ve Ann Arbor şehirlerinin kardeş şehir olmasından yaklaşık 55 yıl önce gerçekleşmiştir. Paschen kısa bir süre önce hidrojen spektrumundaki Paschen serisini ve yaklaşık 20 yıl önce de elektrik deşarjları yasasını keşfetmişti. Randall o zamanlar spektroskopi hakkında hiçbir şey bilmediğini söyledi ve Paschen ona sadece bir spektrometre verdi ve işe başlamasını bekledi. Randall, Paschen'i en büyük akıl hocası olarak görüyordu.
1910'dan önce çalışmalarını Michigan Üniversitesi'nde hassas metroloji üzerine yoğunlaştırmıştı. Tüm derecelerini Michigan Üniversitesi'nde almış olan Randall, başlangıçta bu konuda uzmanlaşmıştı. 1902 yılında doktora tezinde kuvarsın genleşme katsayısını ölçtü. Almanya'nın Tübingen kentinde geçirdiği 1910-11 yılları arasında Friedrich Paschen ile kızılötesi spektroskopi konusunda uzmanlaştı. Kuantum mekaniği henüz bir alan olarak mevcut değildi ve atomik spektrumların incelenmesi büyük ölçüde çok az teorik dayanağı olan geçici deneyler olarak görülüyordu. Randall'ın genç bir fizikçi olarak aldığı eğitim de bu yöndeydi. 1910 yılında Tübingen'deki izninden döndükten sonra yeni fikirler getirdi ve Paschen'in geliştirmesine yardımcı olduğu bazı yeni ekipmanlarla birlikte Michigan'daki fizik araştırmalarının radikal bir şekilde elden geçirilmesine öncülük etti.[3]
Teorik fizik[değiştir | kaynağı değiştir]
Randall ve Michigan Üniversitesi'ndeki meslektaşları benzersiz kalite ve ayrıntıda moleküler spektrumlar üretti. O dönemde Walter Colby tek yerleşik teorisyendi, bu nedenle Randall'ın teşvikiyle Colby, Oskar Klein'ı işe aldı. Klein iki yıl sonra Avrupa'ya dönmüş olsa da, teorik meslektaşların önemi ortaya çıkmıştı. Daha sonra Michigan Üniversitesi fizik fakültesine Otto Laporte, Samuel Goudsmit, George Uhlenbeck ve David Dennison'ı ekledi. Buna ek olarak Colby ve Randall, 1927'den 1941'e kadar her yıl düzenlenen ve birkaç hafta süren Michigan Teorik Fizik Yaz Sempozyumlarını başlattı. Bu konferansta Bohr, Dirac, Fermi, Heisenberg, Pauli gibi önde gelen bilim insanları zaman zaman 100'ü aşan dinleyicilere kısa dersler sundu.[4]
Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]
Randall'ın en önemli katkılarından biri, hem teorik hem de deneysel fizikçilere ayrılan kaynakların artırılması olmuştur. Bu, teorik fizikçilere Avrupalı meslektaşlarıyla işbirliği yapmaları için her iki yılda bir izin verilen tartışmalı bir programı da içeriyordu. O dönemde en ileri teorik fizik araştırmalarının çoğu Avrupa'da yürütülüyordu. Randall'ın liderliği sayesinde Amerika Birleşik Devletleri teorik fiziğin önde gelen merkezlerinden biri haline geldi.
Finansman sağlama konusunda çok ikna ediciydi; dekanların ve rektörlerin direnişine rağmen birkaç yeni öğretim üyesi eklemeyi ve Doğu Fizik Binası'nın (şimdi onun onuruna Randall Laboratuvarı olarak adlandırılmıştır) inşasını yaptırmayı başardı. Üniversite, tanınmış araştırmacılar için gerekli olan yüksek maaşları finanse etmeyi reddetti, ancak Randall'ın stratejisi, daha az tanınan araştırmacılarla başlamak ve daha sonra en iyi araştırmacılara dönüşmelerine yardımcı olmaktı. Ayrıca üniversitenin atom fiziği ve nükleer fizikteki önemli büyümesini denetledi. 1930'ların ortalarında, o zamanlar dünyanın en enerjik siklotronunu inşa etmek için fon sağladı.
Kişilik[değiştir | kaynağı değiştir]
Röportajlarda alçakgönüllülüğün karmaşık bir karışımını gösterdi, genellikle kendi önemli başarılarını küçümsedi ve fikirlerinin diğer araştırmacılar, özellikle de kendisinden daha önemli yayınlar yapmaya devam eden öğrencileri tarafından çalındığını düşündüğü için acı çekti. Liderlik becerilerine ve çok sayıda tanıdığına (bazıları dünyaca ünlü fizikçilerdi) rağmen Randall yakın arkadaş edinmekte zorlandı. Karısı Ida'yı en yakın arkadaşı ve en önemli duygusal destek kaynağı olarak görüyordu.
Yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Oetjen, R. A.; Randall, H. M. (1 Haziran 1944). "The Infra-Red Spectra of the Isomeric Octanes in the Vapor Phase". Reviews of Modern Physics. Amerikan Fizik Topluluğu. 16 (3-4). doi:10.1103/revmodphys.16.265. ISSN 0034-6861.
- Randall, H. M. (1 Ocak 1905). "On the Coefficient of Expansion of Quartz". Physical Review. Amerikan Fizik Topluluğu. 20 (1). doi:10.1103/physrevseriesi.20.10. ISSN 1536-6065.
- Randall, H. M. (1 Ocak 1954). "Infrared Spectroscopy at the University of Michigan". Journal of the Optical Society of America. The Optical Society. 44 (2). doi:10.1364/josa.44.000097. ISSN 0030-3941.
- Nielsen, Harald H. (1 Kasım 1960). "Harrison McAllister Randall A Half-Century of Infrared Spectroscopy". Journal of the Optical Society of America. The Optical Society. 50 (12). doi:10.1364/josa.50.001147. ISSN 0030-3941.
- Randall, H. M.; Dennison, D. M.; Ginsburg, Nathan; Weber, Louis R. (1 Temmuz 1937). "The Far Infrared Spectrum of Water Vapor". Physical Review. Amerikan Fizik Topluluğu. 52 (3). doi:10.1103/physrev.52.160. ISSN 0031-899X.
- Randall, H. M.; Smith, D. W. (1 Ekim 1953). "Infrared Spectroscopy in Bacteriological Research". Journal of the Optical Society of America. The Optical Society. 43 (11). doi:10.1364/josa.43.001086. ISSN 0030-3941.
- Sawyer, Ralph A. (1970). "Obituary: Harrison Randall of Michigan; Applied Infrared Studies to Bacteria". Physics Today. Amerikan Fizik Topluluğu. 23 (1). doi:10.1063/1.3021913. ISSN 0031-9228.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Norton, Alix (2014). "Harrison M. Randall papers, 1897-1965 (majority within 1954-1962)" (İngilizce). University Of Michigan Library. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.
- ^ "Randall, Harrison M. (Harrison McAllister), 1870-". history.aip.org. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.
- ^ "Harrison McAllister Randall | Optica". www.optica.org. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.
- ^ Physics, American Institute of (24 Eylül 2021). "Harrison Randall - Session I". www.aip.org (İngilizce). 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.
