Doktora

Başlığın diğer anlamları için Doktor sayfasına bakınız.

Doktora, bir lisans veya yüksek lisans programını bitirdikten sonra o bilim dalında sınav ve bilimsel bir eserle erişilen bir derece veya basamaktır. Doktora öğretimi, lisansın ardından yapıldığı takdirde en az 6 yarıyıl, yüksek lisansın ardından yapıldığı taktirde ise en az 4 yarıyıl süresini kapsar. Bu unvanın uluslararası resmi tanımlama terimi ise "Ph.D."dir.

Üniversiteyi bitirdikten sonra akademik kariyer yapmak isteyenler yüksek lisansını da tamamladıktan sonra Doktora Programı'na başvururlar. Ancak sadece lisans programını tamamlayanlar da başvuru yapabilirler. Buna, Bütünleşik Doktora Programı ya da Birleştirilmiş Doktora Programı denir. Başvuru lisans programından sonra yapılırsa en az 6 yıl, yüksek lisansın ardından yapılırsa da en az 4 yıl sürer.

Genellikle dört yıllık lisans eğitimi sonrası, akademik unvan anlamında yüksek eğitim aldığı kurumda bir eğitimci olabilme statüsüne yükselebilmek için kişinin kendi branşında uzmanlaşması ve bu durumu bilimsel bir makaleyle (tezle) tanımlayarak tamamlaması, yani kişisel unvan olarak akademik açıdan doktor, doçent veya profesör olma sürecinin tamamı olarak da tanımlanabilir.

Doktora, en yüksek seviyeli akademik derecedir. Bir bilim dalında, doktora derecesine sahip olmak, doktorayı veren akademisyenler seviyesine yükselmek, onlarla eşit duruma gelmek demektir. Bir başka deyişle doktora bilimsel yeterlilik derecesidir. Doktorasını yapmış herkes o alanda eşit yeterliliktedir. Doçentlik ve profesörlük sadece akademik unvanlar olup, doktora ile desteklenmediği taktirde, o bilim dalında bilimsel yeterliliğe karşılık gelmezler. Bu yüzden bilimsel yeterlilikte esas olan doktoradır. Doktora, uluslararası itibar taşıyan bir bilimsel unvan olmasına rağmen, doçentlik ve profesörlük başka üniversiteler ve/veya ülkelerce tanınmayabilir.

Doktora'nın amacı öğrenciye bağımsız bir şekilde araştırma yapabilme, bilimsel konuları derin bir şekilde inceleyip yorum yapabilme ve yeni sonuçlar elde edebilmek için yöntemler belirleyebilme yeteneği kazandırmasıdır. Bu programı tamamlayarak "doktor unvanı" alırsınız. YÖK'ün (Yüksek Öğretim Kurulu) belirlediği şartlara göre doktoraya başvurmak için lisans mezunu olarak başvuruyorsanız eğer ALES’ten en az 70 puan, yüksek lisans mezunu olarak başvuruyorsanız da en az 55 puan almanız gerekmektedir. Ayrıca ÜDS'den (Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı) 55 puan ya da YÖK'ün kabul ettiği başka bir dil sınavından benzer puan almanız gerekmektedir. Bunlar olmazsa olmaz şartlardır. Ancak üniversiteler ek koşullar sunma hakkına da sahiptir. YÖK'ün belirlediği şartlarla başvuruları kabul eden üniversiteler olduğu gibi ayrıca referans mektubu, lisans ya da yüksek lisans diploma derecesi, mülakat gibi şartlar sunan üniversiteler de vardır. Bunun için duyuruları dikkatli bir şekilde takip etmeli bütün şartları yerine getirdiğinizden emin olmalısınız.