İçeriğe atla

Dinozor duyuları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Dinozor duyuları, yumuşak doku anatomisi nadiren fosilleştiğinden, paleontologlar için zor bir çalışma konusudur.

İşitme ve denge[değiştir | kaynağı değiştir]

Allosaurus[değiştir | kaynağı değiştir]

Allosaurus fragilis'in iç kulağının üç yarım daire şeklindeki kanalı, yandan bakıldığında, üçgen şeklinde bir dış hatlara sahipti.[1] Bu üçgen şeklindeki iç kulak konfigürasyonu Carcharodontosaurus'ta, kertenkelelerde, kaplumbağalarda bulunur, ancak kuşlarda yoktur. "Ön ve arka yarım daire kanallarının birleştiği yerde" sivri uç, kanalların yakın doğrusallığından kaynaklanır ve modern timsahların durumuna çok benzer. Alt üçgen konfigürasyon, archosauromorfların temel durumu olabilir.[1]

Carcharodontosaurus saharicus[değiştir | kaynağı değiştir]

Carcharodontosaurus saharicus'un iç kulağının üç yarım daire şeklindeki kanalı, yandan bakıldığında, üçgen bir anahattı.[1] Bu üçgen şeklindeki iç kulak konfigürasyonu, Allosaurus'ta, kertenkelelerde, kaplumbağalarda bulunur, ancak kuşlarda yoktur. Yarı "dairesel" kanalların kendileri aslında çok doğrusaldı, bu da sivri silueti açıklıyor.Hayatta, beynin floküler lobu , tıpkı diğer kuş olmayan theropodlarda, kuşlarda ve pterosaurlarda olduğu gibi, yarım daire biçimli kanallarla çevrili alana yansıtılırdı.[2]

C. saharicus'un lageninin oryantasyonu, timsahlardaki ve bazı kuşlardaki duruma benzer.[2] Perilenfatik kanalının genişliği Varanus'un, timsahların ve kuşlarınkine benziyordu. C. saharicus'ta sekonder kulak zarını destekleyecek olan crista ya yoktur ya da korunmamıştır.[3]

Allosaurus fragilis kafatası.

Bu, cristaları en azından kısmen kemikli olan Troodon ile tezat oluşturuyor. C. saharicus'un metotik desteği, Dromaeosaurus ve Troodon gibi kuş olmayan maniraptorların yanı sıra Archaeopteryx ve Hesperornis gibi ilkel kuşlardan daha küçüktür ve hayvanın vücudunun orta hattına daha yakındır.[3]

Theropodlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Theropodlarda denge, ağırlık merkezini kalçaların yakınına yerleştiren, neredeyse yatay olan bir vertebral kolon tarafından desteklendi. Tetanuranlar, uzun kavrayan pençeleri dengelemek için zigapofiz ile sertleştirilmiş kuyrukları için seçildiler. Deinonychosauria, nöral kemerler boyunca kuyruğu sertleştiren ve uzun kollarını dengeleyen uzun süreçlere sahipti. Tyrannosaurus rex gibi bazı theropodlar vücut boyutuna göre çok küçük kollar geliştirdiler ve bunun kısmen kafa ve çene boyutunun artmasına izin verdiği düşünüldü. Troodontidlerin ve ornitomimozorların orta kulak boşluğu genişlemiştir, bu da düşük frekanslı seslere karşı hassasiyetleri olduğunu düşündürür.[4]

Troodon[değiştir | kaynağı değiştir]

Troodon, en azından dorsal ve ventral bölgelerinde kemikleşmiş kulak zarını destekleyen crista'ya sahipti ve geri kalan kısımları ya kıkırdaklı ya da korunamayacak kadar hassastı.[3] Metotic dikme troodon ait "yanal hipertrofikti" oldu. Bu durum Dromaeosaurus ve Archaeopteryx ve Hesperornis gibi ilkel kuşlara benzer.[3]

Görüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Carcharodontosaurus[değiştir | kaynağı değiştir]

Optik sinir Carcharodontosaurus'ta büyüktü.[5]

Theropodlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dinozorlar arasında theropodların son derece büyük gözleri vardı. Deinonychosaurianlar, özellikle troodontidler, stereoskopik görüş ve gelişmiş derinlik algısını düşündüren öne bakan gözlere sahipti. Tyrannosauroid burunları, modern bir insandan daha az ama hadrosaurid avlarından daha fazla olan 55˚'lik dürbün görüş alanına izin verdi.[4]

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Description," in Larsson (2001). s 23.
  2. ^ a b Description," in Larsson (2001). s. 24.
  3. ^ a b c d Description," in Larsson (2001). s. 25
  4. ^ a b Fastovsky & Weishampel 2009, p.198.
  5. ^ Description," Larsson (2001). s.22.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Larsson, HCE 2001. Carcharodontosaurus saharicus'un (Theropoda: Allosauroidea) endokraniyal anatomisi ve bunun theropod beyin evrimi üzerindeki etkileri. s. 19–33. İçinde: Mezozoik Omurgalı Yaşamı . Ed.s Tanke, DH, Carpenter, K., Skrepnick, MW Indiana University Press.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]