Bisticeratops

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bisticeratops
 
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Üst sınıf: Tetrapoda
Sınıf: Reptilia
Takım: Ornithischia
Familya: Ceratopsidae
Cins: Bisticeratops
Dalman et al, 2022
Tür: Bisticeratops froeseorum

Bisticeratops (anlamı: "Bisti/De-Na-Zin vahşi alanının boynuzlu yüzü") Kuzeybatı New Mexico, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Bisti/De-Na-Zin vahşi alanında bulunan Kampaniyen yaşındaki Kirtland Formasyonu'nun yüzleklerinden elde edilen bir chasmosaurine ceratopsian cinsidir. Tip ve tek tür, neredeyse tam bir kafatasından bilinen B. froeseorum'dur.[1]

Keşif ve adlandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Bisticeratops holotip örneği, NMMNH P-50000, 1975 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde kuzeybatı New Mexico'daki San Juan Basin'in Bisti/De-Na-Zin yaban hayatı bölgesindeki Kirtland Formasyonunun (Farmington Üyesi) Geç Kretase'nin Kampaniyen çağına tarihlenen katmanlarında keşfedildi. Örnek büyük oranda tam bir kafatasından oluşur, parietal, sol skuamosal, postorbital boynuzlar (yalnızca sağ postorbital boynuzun dökümü korunmuştur), sol elmacık kemiği, sol kuadrat, predentary ve her iki mandibula eksiktir.[1]

Holotip örneğinin, o cinsin diğer örneklerinden iki milyon yıl daha genç olmasına karşın, başlangıçta bir Pentaceratops örneği olduğu düşünülüyordu. Sierraceratops'un tanımlanması ilk olarak 2021'de çevrimiçi olarak yayınlandığında, "Bisticeratops froeseorum" adı bir kladogramda sızdırıldı, ama 2022'de fiziksel olarak yayınlandığında düzenlendi. Bisticeratops froeseorum resmi olarak Dalman ve ark. tarafından 2022'de tanımlanmıştır.[2]

" Bisticeratops " cins adı, holotipin keşfedildiği yere atıfta bulunan "Bisti" ile Yunanca keras ("boynuz" anlamına gelir) ve ops ("yüz" anlamına gelir) sözcüklerini birleştirir. Tür adı, Tangerine Dream grubunun kurucusu Edgar Froese ve Tangerine Dream'in eski üyesi ve Loom grubunun kurucusu olan oğlu Jerome'u onurlandırıyor.[1]

Yaşam rekonstrüksiyonu

Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Sierraceratops'un konumunu bulmak için kullanılan benzer filogenetik çözümlemeleri kullanarak, Dalman ve diğer. (2022), Bisticeratops'u Almond Formasyonu'ndan adsız bir ceratopsiyenin kardeş taksonu olarak değerlendirdi. Aşağıdaki kladogram Dalman, Jasinski ve Lucas tarafından yapılan filogenetik çözümlemelerin sonuçlarını göstermektedir.[1][2]

Centrosaurinae

Chasmosaurinae

Mercuriceratops

Judiceratops

Chasmosaurus spp.

Agujaceratops mariscalensis

Mojoceratops

Agujaceratops? mavericus

Pentaceratops aquilonius

Williams Fork chasmosaurine

Pentaceratops sternbergii

Utahceratops

Navajoceratops

Terminocavus

Spiclypeus

Kosmoceratops

Bisticeratops

Almond Formation chasmosaurine

Anchiceratops

Arrhinoceratops

Triceratopsini

Sierraceratops

Bravoceratops

Coahuilaceratops

Paleobiyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Holotip bazıları iyileşme belirtileri gösteren ve tyrannosauridlerden kaynaklı ısırık izlerini korumaktadır.[1]

Paleoçevre[değiştir | kaynağı değiştir]

Bisticeratops'un fosil kalıntıları, Kirtland Formasyonunun Farmington Üyesinden çıkarılmıştır. Bu alan, Geç Kretase döneminde Kuzey Amerika'nın iç deniz kıyılarında var olan kıyı ovasını boşaltan birçok kanalın oluşturduğu alüvyon çamurları ve kıyı üstü kum çökellerinin ürününü temsil eder. Farmington Üyesinden başka dinozor tanımlanmamıştır, ancak diğer alt birimlerden (De-Na-Zin ve Hunter Wash üyeleri) gelen taksonlar arasında kritosaurin ve lambeosaurin hadrosaurları, ankylosauridler, chasmosaurine ceratopsidler, pachycephalosaurids, dromaeosauridler, bir belirsiz ornithomimid, tyrannosaurids, azhdarchidler, kaplumbağalar, crurotarsanları, kıkırdaklı ve kemikli balıklar bulunur.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "A new chasmosaurine ceratopsid from the Upper Cretaceous (Campanian) Farmington Member of the Kirtland Formation, New Mexico". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin. 90: 127-153. 2022. 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022. Dalman SG, Jasinski SE, Lucas SG (2022). "A new chasmosaurine ceratopsid from the Upper Cretaceous (Campanian) Farmington Member of the Kirtland Formation, New Mexico" 16 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin. 90: 127–153.
  2. ^ a b Dalman (2022). "Sierraceratops turneri, a new chasmosaurine ceratopsid from the Hall Lake Formation (Upper Cretaceous) of south-central New Mexico". Cretaceous Research. 130: Article 105034. doi:10.1016/j.cretres.2021.105034. Dalman, S.G.; Lucas, S.G.; Jasinski, S.E.; Longrich, N.R. (2022). "Sierraceratops turneri, a new chasmosaurine ceratopsid from the Hall Lake Formation (Upper Cretaceous) of south-central New Mexico". Cretaceous Research. 130: Article 105034. doi:10.1016/j.cretres.2021.105034.