Avrupa Birliği aday ülkelerinin pasaportları

Avrupa Birliği aday ülkeleri
Avrupa Birliği aday ülkeleri
	Avrupa Birliği aday ülkeleri turkuaz renkte gösterilmektedir.
Aday ülkeler	Arnavutluk; Karadağ; Kuzey Makedonya; Sırbistan; Türkiye;

Avrupa Birliği aday ülkeleri 1980'li yıllarda (diplomatik, hizmet ya da geçici pasaportlar hariç) umuma mahsus pasaportlarının tasarımlarını ve özelliklerini Avrupa Birliği'nin ortak güvenlik ve biyometri kurallarına uygun hale getirmeye başlamışlardır.

AB üye ülkeleri tarafından verilen pasaportların çoğunun tavsiye edilen ortak bir düzeni vardır. Rengin bordo olduğu kapakta "Avrupa Birliği" ifadesi ve pasaportun verildiği üye ülkenin adı yazılıdır.^[1]

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel format[değiştir | kaynağı değiştir]

Kağıt boyutu B7 (ISO/IEC 7810 ID-3, 88 mm × 125 mm)
32 sayfa (Sık sık seyahat eden insanlara daha fazla sayfanın bulunduğu pasaportlar verilebilir.)
Kapak rengi: Bordo ya da mavi

Kapak[değiştir | kaynağı değiştir]

Kapaktaki bilgiler, pasaportun verildiği ülkenin dilinde şu düzende yer alır:

Pasaportun verildiği ülkenin adı
Ülkenin amblemi
"PASAPORT" kelimesi
Biyometrik pasaport sembolü:

İlk sayfa[değiştir | kaynağı değiştir]

Kapaktaki bilgiler, bir ya da birden fazla dilde şu düzende yer alır:

Pasaportun verildiği ülkenin adı
"PASAPORT" kelimesi
Seri numarası (Diğer sayfalarda da tekrar yazabilir.)

Kimlik sayfası[değiştir | kaynağı değiştir]

(İmkan dahilinde katmanlı olan) Kimlik sayfasındaki bilgiler, hem pasaportun verildiği ülkenin dilinde hem de İngilizce ve Fransızca olarak şu şekilde yer alır:

1. Soy isim	2. İsim(ler)
3. Uyruk	4. Doğum tarihi
5. Cinsiyet	6. Doğum yeri
7. Veriliş tarihi	8. Geçerlilik süresinin bittiği tarih
9. Veren kurum	10. Pasaport sahibinin imzası

Sonraki sayfa[değiştir | kaynağı değiştir]

Sonraki sayfada yer alan opsiyonel bilgiler:

11. İkametgâh yeri	12. Boy
13. Göz rengi	14. Pasaportun uzatma tarihi
15. Doğum ismi (Eğer şu an evlendikten sonraki soyismini kullanıyorsa ya da yasal olarak ismini değiştirmişse)

Diğer sayfalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sonraki sayfa şu bilgiler için ayrılmıştır:
- Pasaport sahibinin eşi hakkındaki bilgiler (Aile pasaportunun verildiği durumlarda)
- Pasaport sahibine eşlik eden çocuklar hakkındaki bilgiler (isim, soyisim, doğum tarihi, cinsiyet)
- Eş ve çocukların yüzlerinin fotoğrafları
Sonraki sayfa pasaportu veren kurum tarafından kullanılması için ayrılmıştır.
Diğer sayfalar vizeler için ayrılmıştır.
Arka kapak sayfasının iç kısmı, pasaportu veren ülkenin dilinde, pasaportu veren kurum tarafından verilen tavsiyeler ya da ek bilgiler için ayrılmıştır.

AB aday ülkeleri tarafından verilen pasaportların genel görünümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Aday ülke	Ücret	Geçerlilik süresi	Pasaportu veren kurum	En son sürüm
Arnavutluk	7500 ALL	5 ya da 10 yıl	İçişleri Bakanlığı	2015
Karadağ	40 €	10 yıl	İçişleri Bakanlığı	2008
Kuzey Makedonya	27 yaş üstü vatandaşlar için 1800 MKD 4-27 yaş arası vatandaşlar için 1700 MKD 0-4 yaş arası vatandaşlar için 1600 MKD	5 ya da 10 yıl (27 yaş üstü vatandaşlar için)	İçişleri Bakanlığı^[2]	2019
Sırbistan	3600 RSD	10 yıl	İçişleri Bakanlığı^[3]	7 Temmuz 2008
Türkiye	6 aylık pasaportlar için 164.55 1 yıllık pasaportlar için 207.20 2 yıllık pasaportlar için 292.65 3 yıllık pasaportlar için 385.25 4-10 yıllık pasaportlar için 513.40	6 ay 1–10 yıl	İçişleri Bakanlığı^[4]	1 Nisan 2018

AB aday ülkelerinin vatandaşlarının Avrupa Ekonomik Alanı, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'ya seyahatleri için vize gereksinimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Aday ülkelerin vatandaşlarının Schengen Bölgesi ve Ortak Seyahat Alanı üye ülkeleri ile Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'ya seyahatlari için çeşitli vize düzenlemeleri vardır. Aşağıdaki tabloda vize gereksinimlerine dair detaylar yer almaktadır:

Ülke	Güncel adaylık durumu	Schengen Bölgesi Ek II^[5]	Ortak Seyahat Alanı^[6] Birleşik Krallık ve İrlanda	ABD – SİES^[7]	Kanada
Arnavutluk^[8]	Aday	6 ay için 90 gün^[5]	Vize gerekli	Vize gerekli	Vize gerekli
Karadağ^[9]	Müzakere sürecinde	6 ay için 90 gün^[5]	Vize gerekli	Vize gerekli	Vize gerekli
Kuzey Makedonya^[10]	Aday	6 ay için 90 gün^[5]	Vize gerekli	Vize gerekli	Vize gerekli
Sırbistan^[11]	Müzakere sürecinde	6 ay için 90 gün^[5]	Vize gerekli	Vize gerekli	Vize gerekli
Türkiye^[12]	Müzakere sürecinde	Vize gerekli	Vize gerekli	Vize gerekli	Vize gerekli

Güncel AB genişleme planı[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Birliği'nin genişlemesi yeni üye ülkelerin birliğe katılmasına bağlıdır. Bu süreç 1952'de Avrupa Birliği'nin öncüsü olarak kabul edilen Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nu kuran ilk altı üye ile başlamıştır. O dönemden bu yana üye sayısı Hırvatistan'ın 2013'te birliğe üye olmasıyla 28'e yükselmiştir.

Günümüzde üyelik müzakereleri birkaç ülke ile devam etmektedir. Genişleme süreci Avrupa bütünleşmesi olarak da adlandırılmaktadır. Bu terim ayrıca AB üye ülkeleri arasındaki ortak çalışmaların üye ülkelerin hükûmetlerinin ulusal kanunları AB normlarına uygun şekilde düzenlenmesi suretiyle güçlendirilmesi için de kullanılmaktadır.

Bir ülkenin Avrupa Birliği'ne üye olması için 1993'te Kopenhag'ta yapılan zirveden sonra Kopenhag kriterleri olarak da anılmaya başlanan ekonomik ve siyasi şartları sağlaması, hukukun üstünlüğüne ve ilgili özgürlükler ile kurumlara saygı duyan stabil ve demokratik bir hükûmete sahip olması gerekmektedir. Maastricht Antlaşması'na göre, üye olan bütün ülkelerin ve Avrupa Parlamentosu'nun genişleme konusunda hemfikir olması gerekmektedir.

Avrupa Birliği'nin güncel genişleme planı Türkiye ve Batı Balkan ülkelerini kapsamaktadır. Türkiye'nin Avrupa Birliği ile uzun süreli bir başvuru süreci vardır fakat müzakerelerin uzun yıllar boyu sürmesi beklenmektedir. Avrupa Birliği, Batı Balkan ülkelerine Yugoslav Savaşları sonrasında söz konusu ülkeleri üyelik sürecine dahil etme konusunda güvence vermiştir. Batı Balkan ülkeleri arasında, ülkelerden ikisi tam üye olmuş, biri üyelik başvurusu yapmış ve diğer ülkeler ise üyelik öncesi imzalanması gerekli olan antlaşmaları imzalamıştır.

Ayrıca, Avrupa kıtasında, üyelik gayesi içinde olan ya da güncel dış politikasının değişmesi veya AB'nin söz konusu ülkeleri genişleme planına dahil ettiğine dair bir işaret vermesi durumunda potansiyel olarak üyelik başvurusunda bulunabilecek ülkeler de bulunmaktadır. Lakin, bu ülkeler, Balkanlar'daki karşılıklı tartışmalar ve Avrupa Birliği müktesebatının tam olarak uygulanmasının zorlukları gibi sebeplerle resmî olarak üyelik planında yer almamaktadır.

Günümüzde üyelik süreci, üyelik öncesi antlaşmadan üyelik öncesi son antlaşmasının yürürlüğe girmesine kadar, bir dizi resmî adımdan oluşmaktadır. Avrupa Komisyonu, bu sürece başkanlık etmektedir fakat esas müzakereler teknik olarak üye ülkeler ile aday ülke arasında yürütülmektedir.

Bir ülke üyelik için başvuru yapmadan önce genellikle ülkenin adaylık ve sonrasında üyeliğe hazırlanmasına yardımcı olması için bir ortaklık antlaşması imzalar. Pek çok ülke müzakerelere başlamak için bile gerekli kriterleri karşılamamaktadır ve bu yüzden sürece hazırlanmaları için pek çok yıla ihtiyaç duymaktadır. Ortaklık antlaşması ülkenin ilk adıma hazırlanmasına yardımcı olmaktadır.

Batı Balkan ülkeleri için, bölgedeki özel durumlarla baş edebilmek amacıyla Stabilizasyon ve Ortaklık Süreci adında özel bir süreç bulunmaktadır.

Bir ülke resmî olarak üyelik için başvurduğunda Avrupa Konseyi, Avrupa Komisyonu'ndan söz konusu ülkenin müzakerelere hazır olup olmadığı hakkında bir görüş bildirmesini ister. Konsey, Komisyon'un görüşünü kabul ya da red edebilir (Konsey bu güne kadar yalnızca Komisyon'un Yunanistan'la müzakerelerin açılmasına karşı bildirdiği görüşü reddetmiştir).

Eğer Konsey müzakerelerin açılmasına karar verdiyse tarama süreci başlar. Komisyon ve aday ülke, aday ülkenin ve AB'nin kanunlarını inceler ve hangi farklılıkların var olduğunu saptar. Sonrasında, Konsey, yapıcı müzakerelerin yürütülebileceğine dair yeterli ve ortak bir alanın olduğuna kanaat getirirse, kanun başlıkları hakkında müzakerelerin açılmasını tavsiye eder. Müzakereler genellikle aday ülkenin, kendi kanunlarının ve yönetim kapasitesinin Avrupa Birliği normlarına uygun olduğuna ve Avrupa Birliği yönergesine tam olarak uyulduğuna dair ikna etmesi şeklinde geçmektedir.

Ülke	Durum	Ortaklık Antlaşması	Üyelik Başvurusu	Adaylık Statüsü	Müzakerelere Başlanması	Taramanın Tamamlanması	Avrupa Birliği müktesebatı açık/kapalı
Arnavutluk	Aday	12 Haziran 2006 (SAA)	28 Nisan 2009	23 Haziran 2014	–	–	–
Karadağ	Müzakere sürecinde	15 Ekim 2007 (SAA)	15 Aralık 2008	17 Aralık 2010	29 Haziran 2012	–	33 faslın 30/3'ü
Kuzey Makedonya	Aday	9 Nisan 2001 (SAA)	22 Mart 2004	17 Aralık 2005	–	–	–
Sırbistan	Müzakere sürecinde	29 Nisan 2008 (SAA)	22 Aralık 2009	1 Mart 2012	21 Ocak 2014	21 Ocak 2014	34 faslın 16/2'si
Türkiye	Müzakere sürecinde	12 Eylül 1963 (AA)	14 Nisan 1987	12 Aralık 1999	3 Ekim 2005	13 Ekim 2006	33 faslın 13/1'i