Dukak
Dukak, Oğuz devlet adamı ve asker.
Oğuz Yabguluğu'nda nüfuz sahibi bir devlet adamı ve asker olarak öne çıkan Dukak, bu işlerdeki becerileri nedeniyle "demir yaylı" lakabıyla bilinmekteydi. Ok ve yayın Oğuz kültüründe egemenlik alameti olmasından yola çıkan araştırmacılar Dukak'ın lakabını da göz önüne alarak sıradan bir devlet adamı değil, subaşı olduğunu düşünmektedirler. Hazar bozkırlarında yaşayan Türklerin, Dukak'a demir yay anlamına gelen Temir Yalığ dedikleri de bilinmektedir. İsabetli kararları ve akla uygun öğütleri ve cesareti ve ataklığıyla ünlüdür. Hazarların yabgu olarak bilinen hanları, halkı için önemli olan her konuyla ilgili ona danışmadan emir vermez. Bir gün tesadüfen yabgu, hiçbir suçu olmayan bir grup Türk'e zarar vermek istemişti. Dukak bunu duyunca, kızgınlıkla hana gitmiş ve ona öfkeyle bağırmıştı. Çok sert konuşmuş ve han da buna kızmıştı. [Yabgu] Dukak'a kılıç çekmiş, sağa sola sallarken, kılıç Dukak'a isabet etmiş, kan akmaya başlamıştı. Dukak ateş püskürerek, yabguya elindeki gürzü [amûd] fırlatmış ve kafası yarılan [yabgu] attan düşmüştü. [1]
Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun kurucusu olan Tuğrul'un büyük büyükbabası olan Dukak, Selçuklu soyunun da büyük atası sayılmaktadır.
Kaynakça
- Özaydın, Abdülkerim (2009). "Selçuk Bey". İslâm Ansiklopedisi. 36. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 364. ISBN 9789753895668.
- ^ SEDGHI, NASER; TARIFCI, SINAN (13 Mart 2020). "The Actors in the Field of Historiography of the Competition between the Seljuqs and the Buyids: Ibn Hassūl and Abū Ishāk al-Sābī". Türk Kültürü ve HACI BEKTAŞ VELİ Araştırma Dergisi. 93: 241-266. doi:10.34189/hbv.93.010. ISSN 1306-8253.