2021 Azerbaycan Mil Mi-17 kazası

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Karaheybet helikopter kazası
Mil Mi-17 helikopteri.
Özet
Tarih30 Kasım 2021 (2021-11-30)
BölgeHızı Rayonunda
Toplam ölü sayısı14
Toplam yaralı sayısı2
Hava taşıtı
KalkışSengeçal Havalimanı
DestinasyonKaraheybet uçuş alanı
Yolcu sayısı16
Hava taşıtı modeliMil Mi-17
İşletmeciAzerbaycan Devlet Sınır Hizmeti

2021 Azerbaycan Mil Mi-17 kazası veya Karaheybet helikopter kazası (Azerice"Qaraheybət" helikopter qəzası/"Qaraheybət" vertolyot qəzası) 30 Kasım 2021'de, Azerbaycan Devlet Sınır Hizmetine (DSH) ait Mil Mi-17 askeri helikopterinin Hızı Rayonunda bulunan "Karaheybet" havacılık alanında eğitim uçuşu sırasında meydana gelen olay.[1][2] İlk belirlemelere göre helikopter kazasında 14 kişi ölmüş, 2 kişi yaralanmıştır.[3]

Kazanın hemen ardından DSH ve Başsavcılığı temsilcileri olay yerine geldi. Başsavcılık Başsavcı Yardımcısı Elçin Memmedov öncülüğünde soruşturma başlatıldı. Kazanın nedeni halen araştırılıyor.[4]

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mehriban Aliyeva, Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ülkedeki diğer siyasiler, Azerbaycan'daki yabancı büyükelçiliklerin yanı sıra uluslararası kuruluşlar da kurbanlara taziyelerini iletti.[5]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Olay, Azerbaycan ile Ermenistan arasında geçen yıl Karabağ'da gerçekleşen savaştan bu yana yaşanan en kanlı çatışmadan iki hafta sonra gerçekleşmiştir. 1994 yılında sona eren birinci savaştan sonra Dağlık Karabağ ve çevresi Ermenistan Silahlı Kuvvetleri tarafından işgal edilmiştir. İkinci Karabağ Savaşı sonucunda 6 binden fazla insan hayatını kaybetti ve Kasım ayında Azerbaycan zafer ilan etti. Rusya'nın arabuluculuğunda imzalanan ateşkes bildirisine göre, Karabağ'ın bir kısmı Azerbaycan'a geri verildi ve Azerbaycan geçmiş Dağlık Karabağ Özerk Oblastı sınırları içindeki arazilerde yaptığı ilerilemeleri korudu. Şimdiye kadar Zengezur bölgesinde Azerbaycan ile Ermenistan arasında neredeyse kesin bir sınır yoktu ve iki ülke arasındaki sınırın çizilmesi meselesi Ermenistan'ın yenilgisinden hemen sonra ortaya çıktı. İki ülke arasında başka sınır sorunları da var; Ermenistan, 1990'lardan beri Azerbaycan'ın Kazah Rayonunda üç Azerbaycan köyünü ve Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ndeki Kerki köyü de dahil olmak üzere birçok köyü işgal ediyor. 16 Kasım'da çıkan çatışmada 6 Ermeni ve 7 Azerbaycanlı askeri hayatını kaybetmişti ve aynı gün Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun arabulucuğu ile ateşkes görüşmeleri yapıldı. Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki gerginlik Mayıs ayından bu yana tırmanıyor. Ermenistan'a göre, Azerbaycan ordusu güney sınırını geçerek Garagol Gölü'nü işgal etti, ancak Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı iddiaları yalanladı ve Azerbaycan'ın kendi sınırlarını koruduğunu söyledi.[6][7][8]

Azerbaycan tarihinin en ölümcül helikopter kazası 20 Kasım 1991'de Hocavend Rayonunun Karakent köyü yakınlarında meydana geldi. Olayda Tevfik İsmailov, İsmet Gayibov, Muhammet Esedov ve diğerleri de dahil olmak üzere toplam 22 kişi ölmüştü. 24 Temmuz 2019'da Azerbaycan Hava Kuvvetleri'ne ait MIG-29 uçağı eğitim uçuşları yaparken aniden radarlardan kayboldu. Uçak Hazar Denizi'ne düşmesiyle pilot Yarbay Reşat Atakişiyev kayboldu ve uzun bir aramanın ardından pilotun cesedi bulundu.

Kaza[değiştir | kaynağı değiştir]

30 Kasım 2021 günü saat 10.40 sularında Devlet Sınır Hizmetine ait Mil Mi-17 askeri helikopteri Sengeçal'dan havalandı ve Hızı Rayonundaki Karaheybet uçuş alanında eğitim uçuşları yaptığı sırada düştü.[9][10][11] Azerbaycan Devlet Sınır Hizmeti Başkanı Elçin Guliyev, pilotun deneyimli olduğunu ve Birinci Karabağ Savaşı'na katıldığını, helikopterin neredeyse yeni olduğunu ve yakın zamanda tamir edildiğini söyledi.[12] Guliyev, helikopterin kara kutusunun bulunduğunu belirterek, olaya dış güçlerin karışmadığını kaydetti.[13]

İlk bilgilere göre helikopter kazasında iki albay, beş binbaşı, dört yüzbaşı, iki teğmen ve bir müteahhit hayatını kaybederken, bir albay ve bir kaptan da yaralandı.[14] DSH'ya göre kazada hayatını kaybedenlerin listesi:[15]

  1. Cevadov Füzuli Ali İbrahim oğlu — albay
  2. Nazirov Emil Nazir oğlu — yarbay
  3. Hasanov Elmir Mircelil oğlu — binbaşı
  4. Ahmedov Elbrus Samrettin oğlu — majör
  5. Mayilov Emil Şahit oğlu — binbaşı
  6. Memmedov Murat Yaşar oğlu — binbaşı
  7. Aliyev Emil Elman oğlu — binbaşı
  8. Ahmethanov Ceyhun Hanlar oğlu — tıbbi servis kaptanı
  9. Bayramlı Cavit Ahliman oğlu — kaptan
  10. Aliyev Hayyam Alihan oğlu — kaptan
  11. Karaisayev Teymur Enver oğlu — kaptan
  12. Nağıyev Ferit Tayyar oğlu — kıdemli teğmen
  13. Süleymanov Abdulla Telman oğlu — teğmen
  14. Nabiyev Elçin Fikret oğlu — işçi

Yaralı:

  1. Ceferov Emil Memmed oğlu — yarbay
  2. Adilov Ramin Ramiz oğlu — kaptan

Sonuç[değiştir | kaynağı değiştir]

Olayın hemen ardından Devlet Sınır Hizmetei yönetimi ve Başsavcılık olay yerine gitti. Ceza Kanunu'nun 352.2 maddesi (uçuşa veya uçuşa hazırlık kurallarının ihlali, ihmal nedeniyle iki veya daha fazla kişinin ölümüne neden olmuştur) ve diğer maddeler kapsamında Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ceza davası açıldı ve soruşturma Savcılık tarafından özel denetim altına alınmıdı.[16] Helikopter kazasını araştıran soruşturma ekibine Başsavcılık Ofisi Soruşturma Dairesi Başkan Yardımcısı Elçin Memmedov başkanlık ediyor.[17] Kazanın nedeni hemen açıklanmamıştı.[18] Bakü'de Sağlık Bakanlığı Adli Tıp Ekspertiz ve Patolojik Anatomi Derneği'ne götürülen kurbanların cenazeleri, yapılan incelemenin ardından ailelerine teslim edildi.[19]

Azerbaycan Devlet Sınır Hizmeti Başkanı Elçin Guliyev, kazada hayatı kaybeden askerlere şehit statüsü verileceğini belirterek, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in olayın ayrıntılarını netleştirme, hayatını kaybedenleri gömme ve yaralıları tedavi etmek için gereken her şeyi yapma talimatı verdiğini kaydetti. Guliyev, kazada yaralanan iki askerle telefonda görüştüğünü ve durumlarının normal olduğunu söyledi.[13] Cenazeler, Bakü'deki Serhatçi Spor Merkezi'nde düzenlenen törenden sonra Şehitler Hiyabanı'na defnedildiler.[20]

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerel[değiştir | kaynağı değiştir]

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev[21] ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mehriban Aliyeva hayatını kaybedenlerin ailelerine taziyelerini ilettiler.[22][23] Millî Meclis Başkanı Sahibe Gafarova, kazada hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı diledi.[24]

Uluslararası[değiştir | kaynağı değiştir]

BM Azerbaycan Mukim Koordinatörü Vladanka Andreeva, Hızı'daki trajik helikopter kazası haberine üzüldüğünü söyledi ve yakınlarını kaybeden ailelere derin taziyelerini iletti.[25] Türk Devletleri Teşkilatı Azerbaycan'a taziyelerini iletti.[26]

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'i arayarak Azerbaycan'da askeri helikopter kazasında hayatını kaybeden askerlere taziyelerini iletti.[27] Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov ve Devlet Sınır Teşkilatı Başkanı Elçin Guliyev'e taziyelerini iletti. Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Şentop, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu,[28] Türkiye Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın,[29] Türkiye Cumhurbaşkanlığı İdaresi İletişim Başkanı Fahrettin Altun,[30] Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy,[31] İYİ Parti başkanı Meral Akşener[32] ve geçmiş Türkiye Başbakanı Binali Yıldırım,[33] Azerbaycan halkına taziyelerini ilettiler.

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Said Hatibzade, Azerbaycan Cumhuriyeti hükûmetine ve halkına ve ayrıca askeri bir helikopterin trajik kazasında hayatını kaybedenlerin ailelerine derin taziyelerini iletti.[34]

Azerbaycan'daki İran Büyükelçiliği,[35] Azerbaycan'daki İtalyan Büyükelçiliği,[36] Azerbaycan'daki Filistin Büyükelçiliği,[37] Fransa'nın Azerbaycan Büyükelçisi Zacharie Gross,[38] İngiltere'nin Azerbaycan Büyükelçisi James Sharp,[39] İsrail'in Azerbaycan Büyükelçisi George Dick[40] ve Azerbaycan'daki Kazakistan Büyükelçiliği[41] Azerbaycan halkına taziyelerini ilettiler.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Military helicopter crash in Azerbaijan kills 14, wounds 2". Associated Press (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021 – The Times of Israel vasıtasıyla. 
  2. ^ "Azerbaijan says 14 people killed in military helicopter crash - RIA". RIA (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021Reuters vasıtasıyla. 
  3. ^ "Azerbaijan says 14 dead in military helicopter crash". Hürriyet Daily News (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  4. ^ "Azerbaijani military helicopter crash kills 14 onboard". Xinhua (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  5. ^ "Turkey condoles with Azerbaijan over deadly helicopter crash [PHOTO]". AzerNews (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  6. ^ "Helicopter crash in Azerbaijan kills military personnel". TRT World (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  7. ^ Kucera, Joshua (21 Mayıs 2021). "Border issues multiplying between Armenia and Azerbaijan" (İngilizce). Eurasianet. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  8. ^ "Пашинян заявил о решимости разобраться с Карабахом" (Rusça). Московский Комсомолец. 20 Mayıs 2021. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  9. ^ "14 Killed In Azerbaijan Military Helicopter Crash". NDTV (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  10. ^ "Azərbaycanda son 30 ildə baş verən helikopter və təyyarə qəzaları (STATİSTİKA)". Qaynarinfo (Azerice). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  11. ^ "DSX rəisi: "Səngəçal aerodromundan qalxan helikopter "Qaraheybət" təlim mərkəzinə eniş edərkən qəzaya uğrayıb"". Azeri Press Agency (Azerice). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  12. ^ Nazimqızı, Şəfiqə (30 Kasım 2021). "DSX rəisi: "Helikopter demək olar yenidir, qısa müddət öncə təmir işləri aparılıb"". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  13. ^ a b "Son dakika: Azerbaycan'da askeri helikopter düştü: 14 asker şehit oldu". Hürriyet. 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  14. ^ "Military Helicopter Crashes In Azerbaijan, Killing 14". Radyo Özgür (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  15. ^ Lmahamad, Ayya (30 Kasım 2021). "Azerbaijan:14 officers killed, two wounded in helicopter crash [PHOTO/VIDEO]". AzerNews zVision (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  16. ^ "Baş prokuror DSX-nin helikopterinin qəzaya uğraması məsələsini nəzarətə götürdü - VİDEO". Oxu.az (Azerice). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  17. ^ "Helikopter qəzasını araşdıran istintaq qrupuna Baş Prokurorluğun İstintaq İdarəsinin rəis müavini rəhbərlik edir". Azeri Press Agency (Azerice). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  18. ^ "Military helicopter crash in Azerbaijan kills 14". Associated Press (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021 – WFMZ-TV vasıtasıyla. 
  19. ^ Nazimqızı, Şəfiqə (30 Kasım 2021). "Hərbi helikopterin qəzaya uğraması nəticəsində həlak olanların nəşi Bakıya gətirilib". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  20. ^ Rehimov, Ruslan (1 Aralık 2021). "Azerbaycan'da helikopter kazasında şehit olan askerler için tören düzenlendi". Anadolu Ajansı. Bakü. Anadolu Ajansı. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  21. ^ "Azerbaycan'da askeri helikopter tatbikat sırasında düştü!". HaberTürk. 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  22. ^ "Military helicopter crash in Azerbaijan kills 14". ABC News (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  23. ^ "Helicopter crash in Azerbaijan kills 14". Khaleej Times (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  24. ^ Vahid, Firuzə (30 Kasım 2021). "MM sədri helikopter qəzasında həlak olanların ailələrinə başsağlığı veri". Azeri Press Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  25. ^ Tağıyev, Anar (30 Kasım 2021). "BMT rəsmisi Azərbaycana başsağlığı verib". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  26. ^ Öztürk, Alparslan (30 Kasım 2021). "Türk Dövlətləri Təşkilatı Azərbaycana başsağlığı verib". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  27. ^ "Son dakika haberi: Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Aliyev'e taziye telefonu". Hürriyet. 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  28. ^ "Azerbaycan'da helikopter kazası: Çoğu yüksek rütbeli 14 asker şehit oldu". Akşam. 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  29. ^ "Siyasilerden Azerbaycan'a taziye mesajları". TRT Haber. 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  30. ^ Novruzov, Kənan (30 Kasım 2021). "Fəxrəddin Altun: "Azərbaycanın kədəri Türkiyənin kədəridir"". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  31. ^ Öztürk, Alparslan (30 Kasım 2021). "Türkiyəli nazir Azərbaycana başsağlığı verib". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  32. ^ Öztürk, Alparslan (30 Kasım 2021). "Meral Akşener: "Bütün azərbaycanlı qardaşlarımızın başı sağ olsun"". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  33. ^ Öztürk, Alparslan (30 Kasım 2021). "Binəli Yıldırım: "Azərbaycanlı qardaşlarımızın başı sağ olsun"". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  34. ^ "Iran offers condolences to Azerbaijan over helicopter crash". MehrNews (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  35. ^ "Iran extends condolences to Azerbaijan over military helicopter crash". AzerNews (İngilizce). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  36. ^ Öztürk, Alparslan (30 Kasım 2021). "İtaliya səfirliyi Azərbaycana başsağlığı verib". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  37. ^ "Fələstin səfirliyi helikopter qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  38. ^ Vahid, Firuzə (30 Kasım 2021). "Fransa səfiri helikopter qəzası ilə əlaqədar başsağlığı verib". Azeri Press Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  39. ^ Öztürk, Alparslan (30 Kasım 2021). "Britaniya səfiri Azərbaycana başsağlığı verib". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  40. ^ Paşkin, Zümrüd (30 Kasım 2021). "İsrail səfiri helikopter qəzasına görə Azərbaycan xalqına başsağlığı verib". Azeri Press Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  41. ^ Öztürk, Alparslan (30 Kasım 2021). "Qazaxıstan səfirliyi Azərbaycana başsağlığı verib". Report Information Agency (Azerice). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021.