14827 Hypnos

Vikipedi, özgür ansiklopedi
14827 Hypnos
Keşif[1]
KeşfedenC. S. Shoemaker
E. M. Shoemaker
Keşif yeriPalomar Gözlemevi
Keşif tarihi5 Mayıs 1986
Adlandırmalar
MPC belirtmesi(14827) Hypnos
Adın kaynağı
Hipnos[2]
(Yunan uyku tanrısı)
Alternatif adlandırma
1986 JK
Apollo · NEO · PHA[1][3]
Yörünge özellikleri[1]
Dönem 4 Eylül 2017 (JD 2458000.5)
Belirsizlik parametresi 0
Gözlem yayı19,32 y (7.058 gün)
Günöte4,7318 AU
Günberi0,9491 AU
2,8405 AU
Dış merkezlik0,6659
4,79 y (1.749 gün)
206,81°
0° 12d 21.24s / gün
Eğiklik1,9808°
57,976°
238,09°
Dünya MOID0,0147 AU · 5,7 LD
Jüpiter MOID0,5249 AU
Fiziksel özellikler
C[4][5]
B–V = 0,684[1]
U–B = 0,492[1]
18,3[1] · 18,65±0,22[6] · 18,94[5][7]
Ortalama çap
0,520±0,260 km[6]
>0,74 km[4]
0,9 km (Gehrels 1994)[1]
0,907 km (türetilmiş)[5]
0,057 (varsayılan)[5]
<0,067 (radar)[4]
0,22±0,17[6]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

14827 Hypnos (geçici adı: 1986 JK), sönmüş bir kuyruklu yıldız olduğu düşünülen, yüksek dışmerkezli ve bir kilometreden küçük karbonlu bir asteroitdir. Dünya'ya yakın cisim ve Apollo grubunun potansiyel olarak tehlikeli asteroidi olarak sınıflandırılmıştır.

Asteroit, Amerikalı gökbilimci çift Carolyn ve Eugene Shoemaker tarafından 5 Mayıs 1986 tarihinde Kaliforniya'daki Palomar Gözlemevi'nde keşfedildi.[3] Adını Yunan uyku tanrısı Hipnos'tan almıştır.[2]

Yörünge ve sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Hypnos'un 0,67 gibi yüksek bir dış merkezliğe sahip, kuyruklu yıldız benzeri yörüngesi

Hypnos her 4 yıl 9 ayda bir (1.749 gün) Güneş'in etrafında 0,9-4,7 AU uzaklıkta dolanır. Yörüngesi 0,67 gibi yüksek bir dış merkezliğe ve tutuluma göre 2°'lik bir eğime sahiptir.[1] Jüpiter tarafından sık sık tedirgin edilir.[8]

Cismin gözlem yayı, Palomar'daki resmi keşif gözleminden önceki gece Anderson Mesa İstasyonu'nda başlar.[3]

Yakın yaklaşımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya'ya yakın bir cisim ve potansiyel olarak tehlikeli bir asteroit olan Hypnos'un Dünya ile minimum yörünge kesişme mesafesi 0,0147 AU (2.200.000 km) olup, bu mesafe 5,7 Ay mesafesine eşdeğerdir.[1]

Hypnos 1958 yılında hem Dünya'ya hem de Mars'a 0,03 AU'dan daha az bir mesafeden geçmişti.[9] MS 862 yılındaki Dünya geçişinden bu yana her iki gezegene de bu kadar yaklaşmamıştı ve 2214'teki Dünya geçişine kadar da yaklaşmayacak. Aynı zamanda yörüngesi Mars ile kesişmektedir.

Sönmüş kuyruklu yıldız[değiştir | kaynağı değiştir]

Hypnos, birkaç santimetre kalınlığında bir kabukla kaplı olan ve kalan uçucu maddelerin dışarıya çıkışını engelleyen sönmüş bir kuyruklu yıldız çekirdeği olabilir.[10]

Fiziksel özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Hypnos'un karbonlu bir C-tipi asteroit olduğu varsayılmaktadır.[4][5]

Işık Eğrileri[değiştir | kaynağı değiştir]

2018 yılı itibarıyla, fotometrik gözlemlerden Hypnos'un dönme ışık eğrisi elde edilememiştir. Asteroidin dönüş periyodu ve dönüş ekseni bilinmemektedir.[5] Cismin oldukça küremsi bir şekle sahip olduğunu gösteren 0,05 büyüklüğünde düşük bir parlaklık genliğine sahiptir.[7]

Çap ve albedo[değiştir | kaynağı değiştir]

NASA'nın Spitzer Uzay Teleskobu tarafından gerçekleştirilen NEOSurvey'e göre Hypnos'un çapı 520 metre ve yüzeyi 18,65 mutlak büyüklüğe göre 0,22 albedoya sahipken,[6] kızılötesi radyometri 0,067'den fazla olmayan bir radar albedosu ve en az 740 metrelik bir çap vermektedir.[4]

Collaborative Asteroid Lightcurve Link (İşbirliğine Dayalı Asteroit Işık Eğrisi Bağlantısı), karbonlu asteroitler için standart optik albedoyu 0,057 olarak kabul etmekte ve mutlak büyüklüğü 18,94 olan 907 metrelik bir çap elde etmektedir.[5] Bu çap, Tom Gehrels'in Hypnos için ortalama 900 metrelik bir çap tahmin ettiği Kuyruklu Yıldızlar ve Asteroitlerden Kaynaklanan Tehlikeler (Hazards due to Comets and Asteroids) adlı 1994 tarihli yayınıyla uyuşmaktadır.

Adlandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu küçük gezegen adını Yunan mitolojisindeki Hipnos'tan almıştır. Niks ve Erebus'un oğlu ve Thanatos'un ikiz kardeşi olan uyku tanrısıdır. Ölümlülerin uykusuna girer ve onlara hamakat veya ilham rüyaları gösterir.[2] İngilizce "hypnosis" (hipnoz) kelimesi onun adından türetilmiştir. Resmi isimlendirme atıfı Küçük Gezegen Merkezi (MPC) tarafından 6 Ocak 2003 tarihinde yayınlanmıştır (M.P.C. 47301).[11]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i "JPL Small-Body Database Browser: 14827 Hypnos (1986 JK)" (2005-08-30 last obs.). Jet Propulsion Laboratory. 25 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017. 
  2. ^ a b c Schmadel, Lutz D. (2006). "(14827) Hypnos [2.84, 0.67, 2.0]". Dictionary of Minor Planet Names – (14827) Hypnos, Addendum to Fifth Edition: 2003–2005. Springer Berlin Heidelberg. s. 88. doi:10.1007/978-3-540-34361-5_896. ISBN 978-3-540-34361-5. 
  3. ^ a b c "14827 Hypnos (1986 JK)". Minor Planet Center. 8 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017. 
  4. ^ a b c d e Lance Benner (3 Nisan 2012). "NEA Radar Albedo Ranking". Asteroid Radar Research. 6 Ekim 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017. 
  5. ^ a b c d e f g "LCDB Data for (14827) Hypnos". Asteroid Lightcurve Database (LCDB). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017. 
  6. ^ a b c d Trilling, David E.; Mommert, Michael; Hora, Joseph; Chesley, Steve; Emery, Joshua; Fazio, Giovanni; Harris, Alan; Mueller, Michael; Smith, Howard (December 2016). "NEOSurvey 1: Initial Results from the Warm Spitzer Exploration Science Survey of Near-Earth Object Properties". The Astronomical Journal. 152 (6): 10. arXiv:1608.03673 $2. Bibcode:2016AJ....152..172T. doi:10.3847/0004-6256/152/6/172. 
  7. ^ a b Wisniewski, W. Z. (June 1987). "Photometry of six radar target asteroids". Icarus. 70 (3): 566-572. Bibcode:1987Icar...70..566W. doi:10.1016/0019-1035(87)90096-0. ISSN 0019-1035. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017. 
  8. ^ "JPL Close-Approach Data: 14827 Hypnos (1986 JK)" (last observation: 2000-10-25). 20 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009. 
  9. ^ "NEODys (14827) Hypnos". Department of Mathematics, University of Pisa. 20 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017. 
  10. ^ Whitman, Kathryn; Morbidelli, Alessandro; Jedicke, Robert (July 2006). "The size frequency distribution of dormant Jupiter family comets". Icarus. 183 (1): 101-114. arXiv:astro-ph/0603106 $2. Bibcode:2006Icar..183..101W. CiteSeerX 10.1.1.256.3946 $2. doi:10.1016/j.icarus.2006.02.016. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017. 
  11. ^ "MPC/MPO/MPS Archive". Minor Planet Center. 7 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]