İntegralizm

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bütünselci felsefe için İntegral düşünce sayfasına bakınız.
I. Konstantin'in Labarum'u

Siyaset biliminde integralizm veya bütünleştirmecilik (Fransızca: intégrisme) olarak adlandırılan, pek çok çeşidi olmasına rağmen genel olarak Katolik inancının sivil toplum bünyesindeki kamu hukukunun ve politikasının temeli olması gerektiğini savunan ve böylece Katoliklerin toplum üzerinde üstün bir konumda bulunmasını mümkün kılan bir prensiptir. İntegralistler, Papa IX. Pius'un, sivil gücün dini tarafsızlığının ideal olarak kabul edilemeyeceğini belirten 1864 yılında yayınladığı Quanta cura genelgesini[1] ve XIII. Leo'nun, devletin dini yükümlülükleri hakkındaki Immortale Dei doktrinini desteklerler. "İnsanların ve toplumların gerçek dine ve bir Mesih Kilisesi'ne karşı ahlaki görevlerine ilişkin bu geleneksel Katolik doktrini", İkinci Vatikan Konseyinin Dini Özgürlük Bildirgesi tarafından bozulmadan bırakılmıştır.[2] Bu yüzden integralistler, genellikle Konsil ile ilişkili olarak, "Konstantin Çağı'nın Hristiyan Alemi'nin Yadsınmasını" kabul etmiyorlar.[3]

İntegralizm bazen, insan doğası üzerine kapsamlı bir doktrine dayanan tamamen entegre bir sosyal ve politik düzeni savunan bir dizi teorik kavram ve pratik politikaya atıfta bulunmak için de kullanılır. Kimi integralist biçimler yalnızca siyasi ve sosyal bütünleşmeye, kimi ulusal veya etnik birliğe ulaşmaya odaklanırken, kimi de daha çok dinî ve kültürel tekdüzelik elde etmeye çalışır. Bunların hepsini elde etmeye çalışan biçimler de mevcuttur. Terim ayrıca Protestan köktendinciliği veya İslamcılık gibi Katolik olmayan dini hareketleri tanımlamak için de kullanılmıştır.[4]

19. ve 20. yüzyılların siyasi ve sosyal tarihinde, integralizm terimi genellikle gelenekçi muhafazakârlık ve buna benzer politik hareketlere sahip sağ görüşlüler tarafından uygulandı, fakat aynı zamanda çeşitli merkezci hareketler tarafından ulusal ve kültürel entegrasyon gibi politik araçlar olarak da benimsendi.[5] Bütinleştirici olmasından dolayı temel olarak kavram, siyasi yelpazede pek çok felsefeyi kapsar ve dar anlamdaki integralist uzmanlar sağ/sol ikilemini reddeder.[6]

Entelektüel ve politik bir hareket olarak özellikle Fransa'daki Katolik Kilisesi içinde, 19. yüzyıl ve 20. yüzyıl başlarında yapılan polemikler sonucunda integralizm ortaya çıktı. O zamanlar terim, Hristiyan teolojisi ile seküler modernitenin liberal felsefesi arasında bir sentez yaratmaya çalışan "modernistlere" karşı çıkanları tanımlamak için bir lakap olarak kullanılmıştır. Katolik siyasi entegralizm savunucuları, tüm sosyal ve politik eylemlerin Katolik İnancına dayanması gerektiğini savunurlar. Katolikliğin devletin ilan edilmiş dini olması gerektiğini, kilise ve devletin ayrılmaması gerektiğini savunurlar.[7]

İntegralizmin çağdaş tartışmaları, kapitalizm ve liberalizm eleştirileriyle 2014 yılında yenilendi.[8][9]

Katolik İntegralizmi[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmi olarak Hristiyanlığı kabul eden ilk devlet, III. Tiridates yönetimindeki Ermenistan'dı. Bununla birlikte, integralistler tarafından desteklenen sivil düzenin tesis edilmesinin, genellikle 312 yılında Roma İmparatoru I. Konstantin'in dönüşümü ile başladığı düşünülmektedir. Konstantin her ne kadar Hristiyanlığı kişisel olarak kucaklasa da, 380 yılına kadar I. Theodosius'un Selanik Fermanı'na kadar Katolikliğin resmen imparatorluğun dini olarak benimsenmesi mümkün olamadı. R.W. Southern'in tabiriyle kilisenin organize olmuş toplumun[10] tamamıyla özdeşleşmesi ise, altıncı yüzyılda I. Justinianus'un yasal reformları ile yoğunlaştı. Latin Batı'da ise yoğunlaşmanın zirvesi 800'lü yıllarda başlayan Translatio imperii ile başladı. Konstantin Çağı İdeali, Reform Hareketleri ile güç kaybetmeye başlamış, genel kabule göre Fransız Devrimi ile sona ermiştir. 1950 yılında XII. Pius, şu sözleriyle Dominiken rahibi ve sahte peygamber Savonarola'yı Rönesansın 'neo-pagan' etkileri karşısında integralizmin erken bir öncüsü olarak tanımladı "Savonarola'dan bize, münzevi ve ebedi bir canlılık duygusu ile yayılmış olan paganizme karşı bir tavır alırken, evanjellik yaparken ve Pauline'nin integral Hristiyanlık idealine sadık kalırken, kamusal hayatta eyleme geçerken ve tüm kurumları canlandırırken, havarilerin güçlü vicdanını gösterdi. İşte bu yüzden vaaz vermeye başladı, bir iç sesle yönlendirildi ve Tanrı'dan ilham aldı.""[11]

Öğretileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Katolik integralizmi (integrizm olarak da adlandırılır) 19. yüzyılda Portekiz, İspanya, Fransa, İtalya ve Romanya'da ortaya çıkmış, tüm sosyal ve politik eylemlerin Katolik temelli olması gerektiğini iddia eden, seküler hümanizm ve liberalizm gibi rakip ideolojileri ya en aza indirmeye ya da tamamen ortadan kaldırmaya çalışan, "anti-pluralist"(siyasi anlamda) eğilimli bir harekettir.[12] İntegralizm, bazı Katoliklerin "amansız ve yıkıcı bir ideoloji" olarak gördüğü liberalizme karşı olarak ortaya çıktı.[13]:1041

Katolik İntegralizmi özerk bir "Katolik" devlet kilisesi oluşturulmasını ya da Erastianizm ve Gallikanism gibi fikirleri desteklemez. Onun yerine, devletin Katolikliğin ahlaki ilkelerine tabi tutulması gerektiği fikrini destekler. Yani Katolik ahlakını devletten ayırmayı reddeder ve Katolikliği devletin resmî dini olarak kabul eder.[7]

Katolik integralizmine, VII. Gregorius ve VIII. Bonifacius gibi Orta Çağ Papaları tarafından devlete tabi kılınmasının ve manevi güce dayalı siyasi gücün gerekliliğini savunan öğretilerden dolayı başvurulmuştur. Ancak Katolik integralizmi daha bilinçli bir şekilde dile getirilmiş bir doktrin olarak, Aydınlanma Dönemi ve Fransız İhtilali'ni takip eden siyasi ve kültürel değişimlere tepki amacıyla ortaya çıktı.[14] 19. yüzyıl papalığı, popüler egemenlik doktrini yüzünden liberalizme ve Hristiyan vahiyinin özel statüsünü tehdit ettiği düşünüldüğünden, yeni bilimsel ve tarihi yöntem ve teorilerin büyümesine karşı çıktı. IX. Pius, Syllabus Errorum adlı belgesinde liberal ve Aydınlanma fikirlerinden bir kısmını kınadı. İntegralizm terimi, 1890'da kurulmuş programını "Syllabus" 'a dayayan bir İspanyol siyasi partisinde kullanıldı. Bu dönemde Katolik integralizmi, modernizme karşı tepkilerinde "klasik" biçime ulaştı. Ancak bu terim, papalığı 1903'ten 1914'e kadar süren X. Pius'a kadar popüler hale gelmedi. 1907'de Papalık'ın modernizmi kınamasından sonra, papalık öğretilerini geliştirmede en aktif olanlar bazen "İntegral Katolikler" (Fransızca: Catholiques intégraux (intégrisme (integrizm) ve intégralisme (integralizm) kelimelerinden türetildi)) olarak adlandırılırlar.[15] Papa X. Pius tarafından teşvik edilerek, modernizmden veya liberalizmden şüphelenen dindaşlar arandı ve ortaya çıkarıldı. Önemli bir integralist organizasyon, 1909 yılında Umberto Benigni tarafından kurulan Fransa'da La Sapinière (köknar fidanlığı) olarak bilinen Sodalitium Pianum'du.[16]

X. Pius'un anti-modernist programının bir diğer parçası ise hem teolojik hem de felsefî açıdan St. Thomas Aquinas'ın önemi üzerindeki ısrarıydı. Papa, 1914 tarihinde Postquam Sanctissimus adlı fermanında, St Thomas'ın 'ilkelerini ve daha önemli düşüncelerini' özetlemek için 24 felsefi tezin bir listesini yayınladı.[17] Bundan dolayı Katolik integralizminin, özellikle Descartes ve haleflerinden kaynaklanan subjektivist ve şüpheci felsefelere karşı bir siper olarak görülen Melek Doktor'un (Thomas Aquinas'ın lakabı) öğretilerine bağlılık içerdiği anlaşılmaktadır.

Güç Kaybedişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Katolik integralizmi, Katolik hiyerarşisinden destek sağlanamaması nedeniyle İkinci Vatikan Konsülünün ardından geriledi; bu süre zarfında kilise ile devlet arasındaki ilişki hakkında başka fikirler de önerilmişti. Bununla birlikte, İkinci Vatikan Konsülü bile nihayetinde Dignitatis humanae'de "devletin kiliseye borçlu olduğu görevin geleneksel öğretisini bozulmadan bırakmasını" belirterek ve kamu yararına zarar vermedikçe kilisenin devlet dini olarak tanınmasının sağlanması gibi bazı konularda Katolik integralistlerinkine benzer bir tavır aldı. Ancak, belge aynı zamanda kişisel vicdan özgürlüğünü ve zorlamadan özgürlüğü de tasdik etti ve konseyden sonraki günlerde bu durum, teolojik söylemin kilise-devlet ilişkileri üzerindeki geleneksel öğretinin dışlanması konusuna odaklanmasına sebep oldu. Uzlaşma sonrası dönemde Katolik integralizmi her ne kadar bazı din adamları tarafından açıktan olmadan desteklense de genellikle Aziz X. Pius Derneği gibi çeşitli Hristiyan organizasyonları ve geleneksel Katolikler tarafından desteklendi.

Yeniden Yükselişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Son yıllarda, The Josias gibi web sitelerinde yazan yeni nesil Katolikler arasında "yeniden canlanan bir Katolik integralizmi" dikkat çekti.[18] Bu integralizmin Papa I. Gelasius tarafından aydınlatılan ve yüzyıllar boyunca, kilise ve devletin ayrılmasının ahlaki olarak iyi bir şey olduğu fikrini kınayan Syllabus Errorum'a kadar açıklanan geleneksel kilise-devlet ilişkileri kavramının modern devamı olduğu söylenebilir. Örneğin, bazı Katolikler, 1858 Mortara davasında IX. Pius'un ebeveynlerinin rızası olmadan vaftiz edilen altı yaşındaki bir Yahudi çocuğun kaçırılmasını emretmesini över.[13]:1039–1041 Tutarlı bir siyaset felsefesi olarak Katolik integralizmin sistematik bir açıklaması Thomas Crean ve Alan Fimister tarafından yapılan 'İntegralizm: Politik bir felsefenin el kitabı' adlı çalışmada denenmiştir.[19] Akademisyenler, Katolik integralizmi ile Reformcu kiliselerde bir azınlığın görüşü olan Hristiyan rekonstrüksiyonu ile bir paralellik kuruyorlar.[20][21] National Catholic Reporter'da çalışan gazeteci Joshua J. McElwee, hem Katolik integralistlerin hem de Reformcu Hristiyan rekonstrüksiyonistlerin "teokratik bir devlet" kurma hedefine ulaşmak için geleneksel olmayan ekümenik bir ittifak oluşturması gerektiğini belirtti.[22][23]

Fransız İntegralizmi[değiştir | kaynağı değiştir]

"Integrism" terimi, Fransız felsefi ve sosyopolitik görüşünde, özellikle de herhangi bir dini aşırılığı büyük ölçüde bayağı ve aşağılayıcı olarak belirtmek için kullanılmaktadır. Dar anlamda integralizm, her ne kadar tartışmalı olsa da sıklıkla, kurucusunun ateist olmasına ve hareketinin 1926'da Roma tarafından 'siyasi modernizm' olarak kınanmış olmasına rağmen, Charles Maurras'ın kurduğu "Action Française" hareketi olarak görülür.[24] Jacques Maritain, "Action Française"'yi reddettikten sonra benimsediği kendi İntegral hümanizminin (genellikle antitez olarak görülmesine rağmen)[25] hakiki İntegralist duruş olduğunu iddia etti.[26]

Portekiz İntegralizmi[değiştir | kaynağı değiştir]

Integralismo Lusitano (Lusitania İntegralizmi), 1914 yılında Portekiz'de ortaya çıkan integralist bir harekettir. Portekiz integralizmi gelenekselciydi, ancak muhafazakâr değildi. Parlamentarizme karşı olmakla birlikte adem-i merkeziyetçilik, ulusal sendikalizm, Katoliklik ve monarşi taraftarıydı.[27]

Brezilya İntegralizmi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir miktar Portekiz İntegralist mantığından etkilenen Plínio Salgado'nun liderliğindeki Brezilya İntegralist Hareketi (Ação Integralista Brasileira), yasal olarak altı yıldan bile daha kısa süreliğine tanınmış olmasına rağmen 1 milyonu aşkın üyesiyle bir süreliğine Brezilya'daki en büyük parti olmuştu. Bununla birlikte, Salgado'nun hareketi, Katolik entegralizme teğetsel olarak bağlı bütünleşik milliyetçi bir hareket idi.[28]

İspanyol İntegralizmi[değiştir | kaynağı değiştir]

Katolik entegrasyonunun politik sonuçları Integrism veya Gelenekselci Katolikliğin, Birinci Çarlist Savaşı bağlamında sadece dinî değil, aynı zamanda kaybedilen yerel kurumların yeniden kurulmasını savunan 19. ve 20. yüzyıl anti-Liberal bir hareketi ifade eden İspanya'nın Bask-Navarra hareketi bağlamında açıkça görülmektedir (1839, 1841). Bu hareketin bir dalı 20. yüzyılın başlarında Bask milliyetçiliğine dönüştü.

Terim ayrıca Ramon Nocedal ve Juan Olazábal önderliğindeki İspanyol Formasyonu (1888-1932) için de kullanılır.

Eleştiriler[değiştir | kaynağı değiştir]

SPLC[değiştir | kaynağı değiştir]

Southern Poverty Law Center (Kâr amacı gütmeyen bir Amerikan kuruluş), İkinci Vatikan Konseyini reddeden "radikal gelenekselci Katolikler" i ifade etmek için "integrism" terimini kullanmaktadır. SPLC onları antisemitik, sedevakantist ve bayanlara karşı "aşırı muhafazakâr" olarak tanımlar.[29]

Faşizm[değiştir | kaynağı değiştir]

George Weigel gibi eleştirmenler ve entegralizmin muhalifleri, hareketin faşizmle ilişkilendirilebileceğini savunuyorlar.[30] Bununla birlikte, bu konuda derin anlaşmazlık noktaları vardır: integralizmin monarşik veya otoriter hükûmet biçimleri için özel bir tercihi yoktur[31] ve faşizm merkeziyetçi bir devleti savunurken İntegralizm sendikacılığı ve lokalizmi vurgular; gelenekselcilik ve Katolik integralist fikirlerin temeli, faşizmin genellikle laik, antiklarist ve modernist felsefi temeli ile zıttır.[32] Benito Mussolini, devletin değerini göreceli kılan integralizmi reddetmiştir. Manevi gücün siyasi düzen üzerinde haklara sahip olduğunu iddia eden Katolik integralizminin kilit noktası konusunda, Mussolini şunları demiştir: "Bu iktidarın nerede başladığı, nerede bittiği, ne istediği, ne bittiği için olduğu söylenmediği sürece, biz bu tezi en kesin biçimde reddediyoruz."[33]

Din Özgürlüğü[değiştir | kaynağı değiştir]

John Zmirak, çağdaş Katolik integralistleri "din özgürlüğü"ne düşman olarak eleştirirken;[34] Thomas Pink gibi bazı yazarlar integralizmin İkinci Vatikan Konsülü'nün din özgürlüğü ile uyumlu olduğu konusunda ısrar ediyorlar.[35]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Newman, John Henry. A Letter Addressed to the Duke of Norfolk on Occasion of Mr. Gladstone's Recent Expostulation. Page 317. [1] 1 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "Vatican Council, Dignitatis Humanae". 27 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020. 
  3. ^ "Ratzinger, Joseph. Theological Highlights of Vatican II. Page 128". 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020. 
  4. ^ Shepard, William (1 Ekim 1987). "'Fundamentalism' Christian and Islamic". Religion. 17 (4): 355-378. doi:10.1016/0048-721X(87)90059-5. ISSN 0048-721X. Patrick J. Ryan has suggested the term 'integralism' for the Iranian phenomena, by analogy with the Roman Catholic movement by that name and largely because of the role of the 'ulamã' ('Islamic Fundamentalism: a Questionable Category', America, December 29, 1984, pp . 437-440), and this suggestion has some merit. 
  5. ^ Jensen 2005, s. 157-171.
  6. ^ "2 Kings 22:2". 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020. 
  7. ^ a b Krogt, Christopher van der. Catholic Fundamentalism or Catholic Integralism? 30 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ "On the one [fusionist] side one finds an older American tradition of orthodox Catholicism as it has developed in the nation since the mid-twentieth century... On the other [integralist] side is arrayed what might be characterized as a more radical Catholicism."A Catholic Showdown Worth Watching 22 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Deneen, Patrick. "A Catholic Showdown Worth Watching," The American Conservative, 6 Feb 2014.
  9. ^ "Mena said that some of these young traditionalists are actually more at home under Francis than John Paul II and Benedict XVI, precisely because his critique of capitalism and the whole liberal order strikes them as more sweeping than the previous two pontiffs." Weird Catholic Twitter Offers a Reminder of Catholic Complexity 16 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Allen, John, Jr. Crux, 27 Apr 2018.
  10. ^ Western Society and the Church in the Middle Ages. Page 16.
  11. ^ "Savonarola si rivela una forte coscienza di asceta e di apostolo che ha vivo il senso del divino e dell’eterno, che si rivolta contro il paganesimo dilagante, che resta fedele all’ideale evangelico e paolino di un Cristianesimo integrale, attuato anche nella vita pubblica e animante tutte le istituzioni. Perciò diede inizio alle sue predicazioni, spintovi da una Voce interiore e ispirato da Dio" L'Osservatore Romano 5th November 1969.
  12. ^ Kertzer, David I. Comrades and Christians: religion and political struggle in Communist Italy. 1980, page 101-2; Krogt, Christopher van der. Catholic Fundamentalism or Catholic Integralism? 30 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  13. ^ a b Schwartzman, Micah; Wilson, Jocelyn (2019). "The Unreasonableness of Catholic Integralism". San Diego Law Review. 56: 1039-. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020. 
  14. ^ Krogt, Christopher van der. Catholic Fundamentalism or Catholic Integralism? 30 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. page 125
  15. ^ Krogt, Christopher van der. Catholic Fundamentalism or Catholic Integralism? 30 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. page 124
  16. ^ Krogt, Christopher van der. Catholic Fundamentalism or Catholic Integralism? 30 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. pages 124–125
  17. ^ Postquam sanctissimus Archived 10 August 2007 at the Wayback Machine, Latin with English translation See also P. Lumbreras's commentary on the 24 Thomistic Theses Archived 5 June 2011 at the Wayback Machine.
  18. ^ Douthat, Ross (8 October 2016). Among the Post-Liberals. 3 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times. Retrieved 16 July 2017
  19. ^ "Published by Editiones Scholasticae in 2020". 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020. 
  20. ^ Spadaro, Antonio; Figueroa, Marcelo (2017). "Evangelical Fundamentalism and Catholic Integralism in the USA: A surprising ecumenism" (İngilizce). La Civiltà Cattolica. 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2017. 
  21. ^ Glatz, Carol (13 Temmuz 2017). "Journal: Strip religious garb, fundamentalist tones from political power" (İngilizce). Catholic News Service. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2017. 
  22. ^ McElwee, Joshua J. (13 Temmuz 2017). "Italian Jesuit magazine criticizes political attitudes of some US Catholics" (İngilizce). National Catholic Reporter. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2017. 
  23. ^ Faggioli, Massimo (18 Temmuz 2017). "Why Should We Read Spadaro on 'Catholic Integralism'?" (İngilizce). Commonweal. 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2017. 
  24. ^ Rao, John. Catholicism, Liberalism and the Right: A Sketch From the 1920's. (Faith and Reason, Spring, 1983, page 9-31).[2] 15 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  25. ^ Fraser, Hamish. The Kingship of Christ 1925-1975. (Approaches 47 & 78 and Approaches Supplement 71).
  26. ^ Maritain, Jacques. Integral Humanism. 1938, page 63-64).]
  27. ^ Kallis, Aristotle A. Fascism Reader 27 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., p. 313-317 2003 Routledge
  28. ^ Sanchez, Gabriel. Dubium: Is Integralism Essentially Bound Up with Racism, Nationalism, and Totalitarianism?. [3] 26 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  29. ^ "Active Radical Traditional Catholicism Groups". Southern Poverty Law Center. 16 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020. 
  30. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020. 
  31. ^ "[T]here is no reason why the Church should not approve of the chief power being held by one man or by more, provided only it be just, and that it tend to the common advantage. Wherefore, so long as justice be respected, the people are not hindered from choosing for themselves that form of government which suits best either their own disposition, or the institutions and customs of their ancestors." Leo XIII, Diuturnum (June 29, 1881), 7.
  32. ^ Payne, Stanley A History of Fascism, 1914–1945 17 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Routledge 1996.
  33. ^ Scritti e discorsi di B. Mussolini, vol. VII, 132-33, Milan, 1935.
  34. ^ Zmirak, John (5 Ağustos 2017). "Catholics Reject Freedom at Their Own Peril" (İngilizce). The Stream. 13 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2017. 
  35. ^ Pink, Thomas (9 Mayıs 2020). "Integralism, Political Philosophy, and the State" (İngilizce). Public Discourse. 11 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2020. 

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İntegralizm&oldid=32206478" sayfasından alınmıştır