Gılgamış Destanı: Revizyonlar arasındaki fark

Mezopotamya
Fırat · Dicle
Asuroloji · Sümeroloji
İmparatorluklar / Şehirler
Sümerler
	Eridu · Kiş · Uruk · Ur; Lagaş · Nippur · Girsu
Akad İmparatorluğu
	Akad · Mari
Amoriler
	İsin · Larsa
Babil İmparatorluğu
	Babil · Kalde
Asur İmparatorluğu
	Asur · Nemrut; Horsabad · Ninova/Nineveh
Elam
	Susa
Kassitler; Hurriler / Mitanni
Kronoloji
	Mezopotamya tarihi
	Sümer (kral listesi)
	Asur kralları listesi; Babil kralları listesi; Hitit kralları listesi
Dil
	Sümerce · Akadca
	Elam dili · Aramice
	Hurrice · Hititçe
Mitoloji
	Enuma Eliş · Gılgamış
	Ziggurat · Nibiru
	Marduk · Asur-Babil dinleri

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmemiş revizyon]

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 16.13, 4 Aralık 2016 tarihindeki hâli

Gılgamış Destanı, tarihin en eski yazılı destanının adı olup, 56 kil tablete Akad çivi yazısı ile kaydedilmiştir. Uruk kralı Gılgamış'ın ölümsüzlüğü arayışının öyküsünün anlatıldığı destan aynı zamanda Nuh Tufanı'nın en eski sürümünü de nâfile olduğunu ve Tanrı Enlil’in öğütleriyle, insanın ancak büyük bir ad bırakmakla ölümsüzlüğe erişebileceğini kabul etmiştir.Gılgamış destanı Mezopotamya devletleri arasında en önemli eserlerden biridir. Sümerler tarafından yazılmıştır.

Gılgamış destanında tufan tableti Akad dilinde

Önem

Destan, tarihte bilinen en eski medeniyetlerden olan Sümerlerin yaşayışları hakkında bilgi verir ve kendisi de ilk yazılı destan olma özelliğini taşır.

Gılgamış Destanı'nın en önemli özelliklerinden biri de, anlattığı "Tufan" öyküsünün, küçük değişimlerle üç büyük dinin kutsal kitaplarında aynen yer almasıdır."^[1] Örneğin Gılgamış, ölümsüzlük otunu bulan Ziusudra’yı (Utnapiştim) bulmak için yola çıkar ve Tilmun adasına ulaşır. Ziusudra burada Tevrat ve Kur'anda Nuh'un yaşı konusunda tekrarlanan bir ifadeyle kendisinin 950 yaşında olduğunu söyler ve yaklaşık yarım asır önce yaşadığı tufan hikayesini Gılgamış’a anlatır.^[2]^[3]

Destan ve tufan destanı

Kral Gılgamış ölümden kurtulma çabasıyla dünyanın öbür ucuna kaçar. Orada tufandan sağ kurtulmuş Utnapiştim’le karşılaşır. Tanrı Enlil onun hala hayatta olduğunu öğrenince kızar. Ama bu haberlerle içi rahatlayan diğer tanrılar bir daha böyle bir afetin yaşanmaması gerektiğine karar verir. "^[1]

Utnapiştim Gılgamış'a dedi:

"Gılgamış, sana gizli bir şey açayım. Tanrıların gizini söyleyeyim: Şurippak, senin bildiğin bir kent, Fırat'ın kıyısındadır. Bu kent çok eskiden varken, tanrılar bu kentin yanındaydılar. Tanrıların aklına bir tufan yapmak geldi. Bunların babaları soylu Anu, hükümdarları yiğit Enlil, büyük vezirleri Ninurta, su yolcuları Ennagi ve Bilge Ea da onların toplantısında yer aldı.”

Ea, tanrıların verdikleri kararı, kamıştan bir çite anlattı:

"Kamış çit, kamış çit! Duvar, duvar! Kamış çit dinle, duvar anımsa!

Şurippaklı Ubar-Tutu'nun oğlu, evi sök. Bir gemi yap ….. Canını kurtar! Canlı yaratıkların her türünden geminin içine yükle. Yapacağın geminin her yanı boda bir ölçüde olsun. Onun eni ve boyu bir ölçüde olsun. Yağmura karşı onun her yanına bir çatı kur!"

'Küçük yavrular bile gemi için zift taşıyorlardı. Güçlü erkekler gemiye yedek kereste getiriyorlardı. Onuncu günde geminiyi oluşturdum. Geminin her bir iku genişliğindeydi. Kenarları iki kez on kamış yüksekliğindeydi. Gemiyi altı katlı yaptım. Geminin alt ve üst güvertelerini yedi bölüme ayırdım, ambarını da dokuza böldüm. Ortasına da su kazıkları çaktım. Güzel kürek seçtim ……... Eritmek için kazana zift döktüm. ……. Ustalara, ırmak suyu gibi bira, rakı, şırlık ve şarap akıtıldı. ……. Gemi yedinci günde tamam oldu. ………..Elime geçen her şeyi içine yükledim. … Bütün soyumu, sopumu ve kavmimi gemiye bindirdim. Yazının yabanıl, yazının evcil hayvanlarını ve bütün ustaları gemiye aldım. '

Bundan sonraki safhada Tufan’ın sona erişi, Utnapiştim’in sevinç gözyaşları döküşü, geminin Everst dağına oturuşu, suların çekilip karaların tekrar meydana çıkışını kontrol için karaya geşişinin 7.gününde Utnapiştim’in arka arkaya Güvercin, kırlangıç ve karga salıverdiği, diğerlerinin konacak yer bulamadıkları, ancak karganın bir kuru kara parçasını gagaladığı, bundan sonra da dört yöne her şeyi salıverip kurban kestiği ve tütsü kurbanı yaptığı anlatılmaktadır

Tufan efsanesi M.Ö.2000, M.Ö.I833-1750 ve M.Ö. 1250 tarihlerinde meydana getirilmiş değişik versiyonlara sahiptir.^[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış Bağlantı

Yapıtın, Cumhuriyet Gazetesi Dünya Klasikleri Dizisi'nde yayımlanan baskısının çevrimiçi okunabileceği bağlantı.

[denizlerden.com-1] ttp://www.denizlerden.com/?action=contents&page=content&catno=10&no=198

[2] ttp://www.ntvmsnbc.com/id/25074419/

[3] ttp://tr.wikipedia.org/wiki/Nuh

[4] ttp://www.sadibayram.com/?page=makaleler&mid=276&id=3

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ 4. satır: / 4. satır: @@
 == Önem ==
-Destan, tarihte bilinen en eski medeniyetlerden olan [Sümerler]in yaşayışları hakkında bilgi verir ve kendisi de ilk yazılı destan olma özelliğini taşır.
+Destan, tarihte bilinen en eski medeniyetlerden olan [[Sümerler]]in yaşayışları hakkında bilgi verir ve kendisi de ilk yazılı destan olma özelliğini taşır.
 Gılgamış Destanı'nın en önemli özelliklerinden biri de, anlattığı "[[Tufan]]" öyküsünün, küçük değişimlerle üç büyük dinin kutsal kitaplarında aynen yer almasıdır."<ref name="denizlerden.com">http://www.denizlerden.com/?action=contents&page=content&catno=10&no=198</ref> Örneğin Gılgamış, [[ölümsüzlük otu]]nu bulan Ziusudra’yı (Utnapiştim) bulmak için yola çıkar ve Tilmun adasına ulaşır. [[Ziusudra]] burada [[Tevrat]] ve [[Bilim Çocuk|Kur'anda]] Nuh'un yaşı konusunda tekrarlanan bir ifadeyle kendisinin 950 yaşında olduğunu söyler ve yaklaşık yarım asır önce yaşadığı tufan hikayesini Gılgamış’a anlatır.<ref>http://www.ntvmsnbc.com/id/25074419/</ref><ref>http://tr.wikipedia.org/wiki/Nuh</ref>