Şablon:GM/2016-04-27

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İspanyolca (español veya castellano), Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Romen dillerinden biridir. Dünyada en çok konuşulan üçüncü dildir.

Dünyada İspanyolca konuşan 470 milyon ila 500 milyon insanın olduğu tahmin edilmektedir. İspanyolca dünyada en çok ülkede resmî dil olarak kabul edilen dildir. Resmî dil olarak İspanyolcayı kullanan ülkeler: İspanya, Küba, Arjantin, Bolivya, Kolombiya, Kosta Rika, Şili, Ekvador, Guatemala, Honduras, Meksika, Nikaragua, Panama, Paraguay, Peru, Porto Riko, Dominik Cumhuriyeti, El Salvador, Uruguay ve Venezuela'dır. Amerika Birleşik Devletleri'nin anayasası bir resmî dil tanımlamamakla birlikte, ülkenin genelinde İngilizce'den sonra en çok konuşulan ikinci dil İspanyolca'dır. Ülke içinde anadili İspanyolca olan 41 milyon kişi vardır. Özellikle güney bölgelerinde sadece İspanyolca konuşarak yaşanabilir. İspanyolca; Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Amerikan Devletleri Örgütü, İbero-Amerikan Devletleri Örgütü, Afrika Birliği, UNASUR, Antraktika Anlaşması Sekreterliği, Latin Birliği, Karayip Ortak Pazarı ve NAFTA gibi uluslararası ve bölgelerarası organizasyonlarda resmî dil olarak kullanılmaktadır. Avrupa'da İspanyolca sadece İspanya'da resmî dildir. Cebelitarık'ta resmî dil İngilizce olmasına rağmen İspanyolca yoğun şekilde konuşulur. Benzer şekilde Andorra'da da Katalanca resmi dil olmasına rağmen, İspanyolca büyük halk kesimleri tarafından konuşulan dil olma özelliğini taşır. İspanyolca dünyada 20 ülkede yoğun biçimde konuşulmaktadır. Ayrıca Avrupa'da Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya'da küçük topluluklar da bu dili konuşmaktadır. İspanyolca Avrupa Birliği'nin de resmi dillerinden bir tanesidir. İsviçre'de nüfusun %1.7'sinin ilk dili İspanyolca'dır ve bu 4 resmi dilin ardından en çok konuşulan dildir. İspanyolca, Avrupa'da İngilizce, Fransızca ve Almancanın ardından en çok konuşulan dördüncü dildir. İspanyolca konuşan ülkeler arasında İspanya ve Ekvador Ginesi haricinde, resmi dili İspanyolca olan tüm ülkeler Amerika kıtasında bulunur. İspanyolcanın en çok konuşulduğu ülkelerin başında Meksika gelir. Arjantin, Bolivya (Keçuva dili ve Aymara ile birlikte), Şili, Kolombiya, Kosta Rika, Küba, Dominik Cumhuriyeti, El Salvador, Guetemala, Honduras, Meksika, Nikaragua, Panama, Paraguay (Guarani dili ile birlikte), Ekvador (Keçuva dili ve Aymara), Peru (Keçuva dili ve Aymara), Uruguay, Venezuela ve Porto Riko'da (İngilizce ile birlikte) İspanyolca resmi dildir. İspanyolcanın, eski İngiliz kolonisi Belize'de resmi dil olmamasına rağmen, 2000 yılı nüfus sayımında halkın %43'ü tarafından konuşulan dil olduğu ortaya çıkmıştır. (Devamı...)


Johannes Diderik van der Waals (d. 23 Kasım 1837 – ö. 8 Mart 1923). Hollandalı fizikçi. En önemli başarısı ona Nobel'i kazandıran "gazlar ve sıvıların durum denklemi"dir. Van der Waals, gaz ve sıvıların hacimleri, sıcaklıkları ve basınç arasındaki ilişkinin, bugün van der Waals bağları adı verilen moleküllerarası kuvvetleri ve moleküllerin hacimlerini hesaba katmadan anlaşılamayacağını fark etti.

Van der Waals Hollanda Leiden'de Jacobus van der Waals ve Elisabeth van den Burg'un oğlu olarak dünyaya geldi. Okul öğretmenliği yaptı ve klasik diller konusunda eğitim almamış olmasına rağmen üniversitede okumasına izin verildi. 1862'den 1865'e kadar okuyarak matematik ve fizik derecelerini aldı. Anna Magdalena Smit ile evlendi ve üç kızı ve bir oğlu oldu. 1866'da Hague'daki ortaöğretim okuluna müdür olarak atandı. 1873'te "Over de Continuïteit van den Gas- en Vloeistoftoestand" (Gaz ve sıvı hallerinin sürekliliği üzerine) isimli tezini Pieter Rijke'ye vererek doktor unvanını aldı. 1876'da Amsterdam Üniversitesine fizik profesörü olarak davet edildi. Van der Waals 1923'te, kızının ölümünden bir sene sonra, Amsterdam'da hayata gözlerini kapadı. (Devamı...)