Pülümür: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
95.10.183.135 (mesaj) tarafından yapılmış 1 değişiklik geri alındı: Bilgilerin doğruluğu için kaynak ekleyin. (TW)
Etiket: Geri al
Laz (mesaj) tarafından yapılmış 21934690 numaralı değişiklikler geri getirildi. (TW)
Etiket: Geri al
31. satır: 31. satır:
| website = [http://www.pulumur.gov.tr/ www.pulumur.gov.tr]
| website = [http://www.pulumur.gov.tr/ www.pulumur.gov.tr]
}}
}}
'''Pülümür''', [[Tunceli (il)|Tunceli]] ili yönetim alanı içerisinde yer alan bir [[ilçe]]dir. İlçenin çoğunluğunu İran'ın Horasan kentinden gelen Türkmenler oluşturmaktadır.
'''Pülümür''', [[Tunceli (il)|Tunceli]] ili yönetim alanı içerisinde yer alan bir [[ilçe]]dir.


== Tarihçe ==
== Tarihçe ==

Sayfanın 18.18, 13 Nisan 2020 tarihindeki hâli

Pülümür
İlçe
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlTunceli
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamSerhan Akyıldız [1]
 • Belediye başkanıMüslüm Tosun (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1143 km²
Rakım1535 m
Nüfus
 (2018, 2016, 2015, 2014)
 • Toplam3,760, 3,106, 3,258, 3,528
 • Kır
2,008
 • Şehir
1.343
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0428
İl plaka kodu62

Pülümür, Tunceli ili yönetim alanı içerisinde yer alan bir ilçedir.

Tarihçe

1847 yılında Erzurum Vilayetinin Erzincan sancağına bağlı bir ilçeydi. Pülümür'de belediye teşkilatı 1910 yılında Osmanlı döneminde kurulmuştur. 1914 yılında I. Dünya Savaşına giren Osmanlı Devleti, Doğu cephesinde büyük sıkıntılarla karşılaştı; içede Ermeni komitacıların hareketi ve ayrıca 1916 yılında Rus ordusu Erzincan önlerinde ve Pülümür’ün kuzeyine Pülümür Dağlarına kadar gelmişlerdir. Pülümür ve çevresinde oluşturulan milis güçleri ile düşük yoğunluklu çarpışmalar olduysa da Şubat 1917'de Rusya'da SSCB hükumetinin kurulması ile Erzincan’da anlaşma yapıldı ve 17 Aralık 1917 de Rus ordusu Pülümür dağlarından çekildi. 17 Aralık günü ilçenin kurtuluş günü olarak kutlanmaktadır.

Eski adı Kuzucan olan ve daha önceleri Erzincan'a bağlı bir ilçe olan Pülümür, 1935'te yeni il olan Tunceli sınırlarına dahil edildi.[3]

Coğrafya

Pülümür, Tunceli İlinin Kuzeydoğusunda yer alan 1650 rakımlı bir ilçedir. Tunceli İl merkezinin 67 km. Kuzeydoğusunda yer alan Pülümür'ün doğusunda Bingöl ve Kuzeyinde Erzincan ili ile Güneyinde Tunceli İl'inin Nazimiye ve Batısında Tunceli İl'inin Ovacık İlçesi bulunan İlçe Erzurum-Elazığ Devlet karayolu üzerinde yer almaktadır. 1505 km2’lik yüzölçümüne sahiptir. İlçe Pülümür Vadisi ve Pülümür Çayı boyunca uzanan ve aynı zamanda doğu'yu batı'ya güneyi kuzeye bağlantısını sağlayan önemli bir noktadır.ilçenin Tunceli ve Erzincana eşit uzaklıkta olmasıda ayrıca bir özelliktir.

Pülümür'ün, 49 köy, 5 bucak, 308 mezra düzeyinde yerleşim alanları vardır ancak bu köylerden 9'u ve mezralardan 18'i terör, ekonomik, sosyal ve doğal afetler sonucunda boşalmıştır. Günümüzde 30 köyünde ve bunların bağlısı olan 27 mezra da yaşam sürmektedir.Günümüzde İlçeye bağlı bucak bulunmamaktadır.

İklim

Pülümür iklim bakımından karasal iklimin özelliklerini gösterir. Yazları sıcak ve kurak kışları bol kar yağışlı ve çok soğuktur. Karın yerde kalma süresi ortalama 5 aydır.

Nüfus

İlçenin nüfusu, 2015 yılı nüfus sayımına göre 3.258 kişidir. İlçe merkezi nüfusu 1.388 kişidir. (TÜİK 2015 yılı nüfus verilerine göre) Pülümür merkezi ve köylerin nüfusu sürekli azalmakta olup, 66 köyü bulunan Pülümür ilçesinin 1993 yılında 17 köyünün tüzel kişiliği nüfus azalması nedeniyle kaldırılmış ve sadece 49 köyün tüzel kişiliği kalmıştır.

Pülümür'de sırasıyla 13 Mart 1992-Erzincan, 15 Aralık 1995 ve en son 27 Ocak 2003'te meydana gelen deprem sonrası, önemli ölçüde nüfus azalmasına yol açan dış göç olayı meydana gelmiştir.

Yıl Toplam Şehir Kır
Plümür ilçesi (Erzincan)
1927[4] 10.573 628 9.945
1935[5] 14.606 1.004 13.602
Pülümür ilçesi (Tunceli)
1940[6] 12.096 1.912 10.184
1945[7] 12.429 1.566 10.863
1950[8] 16.298 1.548 14.750
1955[9] 18.168 1.775 16.393
1960[10] 20.595 2.277 18.318
1965[11] 21.002 2.320 18.682
1970[12] 20.622 2.752 17.870
1975[13] 19.963 3.442 16.521
1980[14] 16.463 3.388 13.075
1985[15] 14.338 3.737 10.601
1990[16] 8.704 3.056 5.648
2000[17] 4.063 1.893 2.170
2007[18] 3.340 2.082 1.258
2008[19] 3.457 1.883 1.574
2009[20] 3.153 1.656 1.497
2010[21] 3.125 1.629 1.496
2011[22] 2.945 1.408 1.537
2012[23] 3.307 1.766 1.541
2013[24] 3.580 1.483 2.097
2014[25] 3.528 1.508 2.020
2015[26] 3.258 1.388 1.870
2016[26] 3.104 1.277 1.827
2017[26] 3.065 1.270 1.795
2018[26] 3.760 1.464 2.296
2019[26] 3.375 1.343 2.032
2020[26] 3.351 1.343 2.008

Tabloda yer alan nüfus rakamlarından da anlaşıldığı gibi ilçe genelinde doğal ölümlerin çok üzerinde bir dış göç yaşandığı 1975 yılında 20 bin düzeyinde olan ilçe toplam nüfusunun günümüzde ortalama bir belde nüfusu düzeyi olan 4.000'lere düşmüş olduğu görülmektedir.

Ekonomi

Pülümür ekonomisi tarım,hayvancılık ve arıcılık üzerine kuruludur. İlçe organik arıcılıkta Türkiye ortalaması üstünde bal ve ürünlerini üretmektedir. İlçede Kooperatif bulunmamakta olup; Banka şubesi olarak yalnızca Ziraat Bankası ekonomik faaliyetlerinin içerisinde bulunmak üzere ilçede hizmet vermektedir. Ayrıca ilçede büyükbaş hayvancılık gelişmiştir.

Kültür ve sanat

Pülümür, eski Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlarından ve aynı zamanda Dedesi Pülümürlü olan Süleymaniye müderrissi Mustafa Efendi'nin torunu şair ve gazeteci Bülent Ecevit'in Pülümürün Yaşsız Kadını adlı bir şiirine de konu edinilmiştir.

Ünlü edebiyatçı ve şair Cemal Süreya Pülümür doğumludur.[27].

İdari yapı

Belediye

Pülümür ilçesinde belediye teşkilatı 1910 yılında kurulmuştur. Belediye başkanlık seçimleri de düzenli olarak yapılmakta olup;

Seçildikleri yıllara göre belediye başkanları, siyasi partileri ve oy yüzdeleri:

  • 2019 - Müslüm Tosun CHP
  • 2014 - Müslüm Tosun CHP
  • 2009 - Mesut Coşkun CHP
  • 2004 - Mesut Coşkun CHP
  • 1999 - Mesut Coşkun DSP
  • 1994 - Şerif Aydın SHP
  • 1989 - Binali Dursun SHP
  • 1984 - Binali Dursun SODEP

Altyapı bilgileri

İlçede, 1 adet ilköğretim okulu, 1 adet orta öğretim bir adet Lise ve Anaokulu vardır. Ayrıca ilçe merkezine 3 km mesafede bulunan YİBO ile Kırmızıköprü mezrasında bulunan YİBO faaliyetine son verilmiştir. İlçe merkezinde içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi vardır. Sağlık ocağı vardır.

Kaynakça

  1. ^ http://www.pulumur.gov.tr/default_b0.aspx?content=1001
  2. ^ http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=199062
  3. ^ Karadeniz, Vedat; Altınbilek, M. Samet (2018). "Erzincan İlinin Topografik Analizi ve İdari Sınırlar İlişkisi, Bazı Sorunlar". Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. XI (I). Erzincan Üniversitesi. ss. 283-304. Erişim tarihi: 2 Mart 2020. 
  4. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  5. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  7. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  11. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  24. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  25. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  26. ^ a b c d e f
  27. ^ Bülent Ecevit: 'Pülümürün Yaşsız Kadını, Pülümür Kaymakamlığı

Dış bağlantılar

Şablon:Portal

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pülümür&oldid=22059721" sayfasından alınmıştır